Wel nait wil, wel nait zel
t Is niet verplicht
Ie kinnen der mit lezen en schrieven
Sunt kört staait t blaauwe zwembad in toene. Vare bie twijenhaalf. Net gain meter daip.
’t Is wat wie vrouger t eerste bad nuimden,’ zeg ik tegen klaainkinder.→
t Is aangenoam zunschienweer en k heb auto mooi strak aan linkerkaant van weg tegen stoepraand aan parkeerd. Arineke is n menuut of wat leden bie →
Noadat wie ons hier zo’n anderhaalf joar leden in Kiel vestegd hebben, bin k al snel begund mit plannen moaken veur n nije viever en sunt n moand of →
“Hail gevoarlek,” zee direkteur van ons kienertehoes ien B. kaauwend op n hap waarm eten, “slim gevoarlek… Dat doar gain ongelukken van →
‘Volgens onze gegevens binnen ie aan n nij paspoort tou,’ het gemainte ons n zetje leden al kenboar moakt.
t Kin wel drok worden bie aanvroag, woarschaauwt→
k Zit ien mien zenhoukje op t terraske. Doar heur ik n bezzemwoagen aankommen. O, Jezus, rötlewaai!!! Drij ien oraanje kledde vegers lopen veur →
Naargens binnen zunsopgangen zoas in Westerwolle. Puur en vol verwachten. Wat zol de dag bringen? Welk vèr heuvellaand zain wie in de wolken up →
‘Mörgen kin ook onze wereld der inains hail aans oetzain.’
Opmaarken ontvaalt mie bie t nijs van de dag, as k zai, hou lu as schoapen in n hok dreven →
Weer as op n ansichtkoart. Daip blaauwe locht. Gruin is intens gruin, rode panendoaken eerliek rood. Kold, en lege winterzunne dij grel in d’ogen→
Eetcafe Gerak in Onstwedde in t houkje van Dörpsstroade, noast n baauwkoavel. Roare noam, zol wol n òfkörten wezen van Gerard en nog wat. Dag en nacht→
Op 2 meert 2025 schreef k n stokje over Meiske en heur wedervoaren. Zai sloot òf mit opmaarken:
’t Zol mie wat weerd wezen, as k nog ais n keer bie mien→
An Hoornderweg, bie houk mit Weversloane. Twij grote holten kisten stoan op ainander stoapeld. Daip blaauw dekzail der overhin spand tegen de →
t Leven is net as ain grote soap
zo vandoage aan de dag
alles, mor den ook alles is te koop
mit n knipoog en mit n lach
t mag!
k Mag op de vetbaik van Omar. Hou hai an dat ding kwaam wait k nait. Opins stond t doar. Nee, nait opvouerd. Gebeurlek om nuver met te rieden. Beder as→
An overkaande van Troapelerstroade zit n kangeroe bie t maisveld. n Man zugt hom as hai noar gerazje lopt. Hee, dat ken doch nait! Kangeroe peelt →
Maimörgen laagt mie tou mit n heldere zunne aan de hemel en 18° op de grondthermometer. Weer veur n laange wandeltocht.
Bie t startslootje, zo’n →
t Is haarst worden en nat. Doagen binnen nog schier mor mit n kold raandje. Aalderwegens kommen podstoulen op. Zèlngers worden wakker. Kieken de→
Moandag 5 mai vierde ik mien aigen feestje.
t Was n soort van bevrijdingsfeestje.
Ook al was t den nait in de betaikenis, dij sikkom elke Nederlander→
Mama, woar dast din ook bist
hail wied weg of dicht bie mie
en hou dat k die ook dou nuimen
mams, mouder, moeke of moetje
wait, dast in mien haarte zitst→
“Opa!” graauwde ik niedeg. Al is ‘opa’ meschien nait echt wat om veul stoom mit òf te bloazen. Mor wees gerust (of tjuust nait…), k heb nog genog aanswat→
Noa oorlog gingen veul verhoalen deur t dörp over likwedoatsie van n meugelke Duutse spion. Of dij verhoalen apmoal juust binnen vaalt nait meer→
As versloafde krimikieker duurf k stellen aan:
‘Mit vingeròfdrokken hebben speurders n bult misdoaden, moorden en inbroaken oplözzen kind.’→
n Vertraauwd nust is n zegen veur n kind. Vanonder t vailege pannendak van t lutje hoeske op Komnijsterwieke hebben ollu mie as opgruiend kind al →
Nait meer schoelen onner grond
woar t duuster is
Nait meer ‘s oavends ien hoes zitten
woar t duuster is
Nait meer baang onner dekens kroepen→
mooie doagen wens k joe mitmekoar
en loat joe den ook nog even waiten
dat hoaze al is aan t maaljoagen
hai legt veur elk n rommel aaier kloar
en walneuten,→
‘Ik zit hail gezelleg in t kantoor noar boeten te kieken, deur n spleet van swoare gedienen……… Mìnsen hier in de buurt zain der nait zo aantrekkelk→
Grunneger omtoalen: Johan W. Koning
n Oel dai ien olmen zat,
haar genogt van t leven ien stad.
Hai zee: “Deur aal dadde dròkke stadsgedou
kom k doags→
Wat weer n speulgoud, dìnk ik aaltied as k op Koningsdag over d’vrijmaark loop. Elk joar meer, liek t wel! Kinder huiven zok tegenswoordeg nooit →
t Het òflopen nacht den wel vroren, mit de poaskedoagen in zicht zel t weer de echte kampeerder n zörge wezen. Oettocht noar alle windstreken kin →
Zonder schulden ben je rijk, maar rijk zijn is nog niet zonder schulden
Wie zijn gat verbrand moet op de blaren zitten
t Is zundagmörgen.
Wie binnen al vroug bie pad op weg noar Maiden en rieden over n autostille Kielsterachterweg richten t zuden. Arineke het t drok→
Dat ik noa n aiweghaid droadgebonden grasmaaien twij joar leden van t stroom òfgoan bin, was n bewuste keuze. t Gemier mit aingoal droad verleggen→
Je weet nooit hoe het uitpakt
‘Wel zol aiglieks dij Ballou wezen,’ vruig k mie lestent òf.
Al joarenlaank het dij noam op mien voaders legerkiste mien netvliezen roakt, even →
Ik heb n wondje aan mien vinger en dat dut mie denken aan hou moeke doar met omging toen ik nog een kiend was. As de wond begon te kloppen zee moeke: Most→
Joaren leden, woar gebeurd,
As n kerel van in de twinteg, ja ik heur joe almoal denken, das al even leden …
Dat klopt inderdoad, t hoar begunt al oardeg→
Sunt n week of wat staait witte poashoan weer bie ons op toavel.
n Stainen.
Al vèr veurdat poaske op kalender staait, is t hoes noamelk al in poaskestemmen.→
Mit zo n dikke poeste wind
is t weer van n stuk stront
toch,
binnen de Goden ons goud gezind
en kleuren de natuur zo al bont.
Over roem twai week is t tachteg joar leden dat twaide wereldoorlog veur Grunnen veurbie is.
De muinsten hebben t heulemoal nait metmoakt, ik ook→
Bij al het negatieve zit altied wel iets positiefs
* Levensmotto van verzetsvraauw Siet Tammens. Interview is hier te zain: https://www.youtube.com/watch?v=uuKQEY7o0Q0→
Diskuzzie, dij leste tied voerd wordt over oetbraaiden kriegsmacht brengt mie ongewild in n aandere wereld.
Woar k zulf begun 70-er joaren nog →
Foto van poserende oapen in Rötterdamse daaierntoen het wel indrok moakt. Nait allendeg bie mie.
Tien oapen, van de noam Gelada’s haar k nog nooit→
Lest luip ik langs t olle Winschoterdaip, in d’ Oosterpoort, de wiek woar ik woon, bie schepen laangs dai doar aalmoal lagen. ’t Ben aigenliek→
de wind is weer liggen goan
en t het al n sputter regen
zo is t stoeven weer doan
en veur mainig ain n zegen!
In dizze tieden van nepnijs en kunstmoatege intelligentie is t nait zo vrumd, dat ik guster bie t krantenstokje over ‘Stemmen op joen favoriete →
Overaal in t verleden
doaglieks om ons tou.
Stil op t heden,
nait meer van nou.
As n zuchtje wind
steekt t smaangs op.
n Speulend kind,
n volen in galop.→
t Verzörgingstehuus. n Groot gebaauw mit klaine koamers dij aalmoal op nander lieken. Tis net as opstoapelde luzivèr deuzies. leder deuzie hèt→
Lutje Robin is weer terogge!
Gustermörgen zag k hom veur t eerst weer zitten, op leunen van toenbankje.
‘Zol t wel dezulfde wezen, as dij ons aaltied→
In winter moakt dichte dook die wit en kòld,
wotterkòlle bit in mien wangen.
lk roek de geur van dien nadde hòlt,
en flarren hòltstook dei in dook blieven→
Deurzichtig as de vleugels van een vlinder
Dei in mörgenzun op ‘n bloumke zit.
Ligst doe mit nog meer pasgeboren kinder
In dien zaikenhoesbedje,→
Tja, wat n aanhef veur n verhoaltje zellen ie meschien dinken, mor der zit meer achter as dajje zo zeggen zollen. Ik schrief al n mooi zetje stòkjes→
Hai, wat zat pa Freek Muggenga doar ja lekker achter t hoes. t Was mor n plastieken stoultje en n toaveltje. Mor t was n bult aangenoamer as op ketoor.→
Van de weke zagen wie buurwichie mit buurhond Max aan de wandel.
‘Da’s biezunder,’ dochten wie.
Aiglieks kwam hai sikkom nooit van t haim òf. Of t →
Veurege week dunderdag het Arineke snommedoags mit heur volkszanggroep zongen in Breehörn.
n Verzörgenstehoes in Veendam.
Dat n breehörn ook→
t Kwam as n ruus, n grote overvlaigende schaar. Trijnie veralteraaiert uut heur poetswaark. Zai heurt al honden in kontrainen blavven. In toen →
In schoel van hoge hoagbeuk is t aangenoam vertouven en da’s de reden, dat ik snommedoags in mien olde klaaier schaait. Woar de hoge hege mie lekker→
t Is nait, dat ik sommegen van joe hier evenpies filain òfkatten wil, mor ie mouten toch erkennen, datter n bepoalde kattegorie mìnsen is, dij niks→
Alles te waiten moakt nait gelokkeg.
Haile volksstammen nijsgierege kinder binnen mit dizze opmaarken deur ollu t bos instuurd.
Alles ontholden→
Als het in stad Groningen waait vanuit Peize wordt het droog
Mor der ben wel geuren dai ik herkèn en tegenswoordeg heul voak mis.
As je vrouger deur de buurt woar ik woon luipen, kwam je bie n febriek of zoaken →
Eerste veurjoarsdag in feberwoarie het nogal wat kommootsie aanricht. Dast op 21 feberwoarie zunder trui of jaze as n jong volen deur toene daartelst→
zo heur k nait alles goud meer
en k zai ook lang nait alles
mor in t vergeten word k beter
pluk de dag!
t Is zien grote hobbie. Hai kwam haildaal hierhìn veur t waark. Kin hier meer verdainen as in Polen. In zien vrije tied zit Tadeusz bie t wotter en waarpt→
Zèlng is laankwieleg. Ploatselk Belaang orgeneseert zulfs n breenstörmoavend. Zai goan kieken wat dij doaran veraandern kinnen. Mor is Zèlng→
Koegeltjehaard
waas e
van ìndkrak tot oerknal
deur t hailal
hìnsnidderd
tot e aankwam
bie n steern
dij nait meer beston
Doar zatstoe
deur →
’t Is leste vraisnacht van dizze winter,’ hebben weermeters ons veurspèld.
Al doagenlaank perbaaiern Jan en allerhandegste boeren mit wotterstreuers→
Grieze waarkdoagen riegen zok an ainander in bedrievengebaauw an Navoloan, woar ik mien ketoor heb. Buten rieden minsen karen bosschoppen van→
Sunt n haalf joar bin k lid van ping-pong verainen op dörp. Nait groot, mor ook gain schietverainentje.
Aine van dattien in n dezien.
Hou bedoulst?→
Ok is zes weken laang hongerkind uut Rotterdam doar. t Is Koos den Donker, van Kleine Visserijstroade 49 A in Rotterdam. Hai hèt t goud op boerenploatse.→
Minsken reken mit dood van ol manlu
Om ol manlu raauwen ze nait bót
Ol manlu bennen aans. Minsken bekieken
Heur mit ogen dij vroagen wanner vót…
Minsken→
Laange doagen, körte nachten. Van jongs òf aan bin k nooit aans wìnd west.
‘Jong is veuls te drok in de kop,’ zeden ollu, as t gesprek op mien sloapelooshaid→
Woar is nou t gevogelte, of eerste keur wien,
Of dij nobele steufoal, of dij wildbroa zo fien?
Keuken rókt nait noar zwoanen, nait noar kroanvogelvet;→
t Is weer februoarie, tied van carnaval komt der weer an.
Dee mie denken an t volgende verhoaltje, speulde zug of in begun zeuventeger joaren in Oostwold→
Met grode regelmoat krieg ik filmkes van ons dochter van klainkiender dai zwemmen leren. Ik zai de jongste op rug zwemmen ien een joekel van een zwembad,→
Zotterdag maarktdag.
Sloepensgewieze is maarktbezuik n gewoonte worden. Sunt wie vannijs Midden-Grunnegers binnen. Wie mouten der wel n ìndje→
Haalfklinker w
Wilm Wiepkes wit wollen wams was weg
Wilm Wiepkes wief wos wel
Woar Wilm Wiepkes wit wollen wams was
Wilm Wiepkes wit wollen wams
Was→
Maria oet 1829 waas n dochter van Rudolph Schlömer (1798) oet
Herbrum/Emsland. Op foto zain ie t Logement-café dat Maria soamen mit
heur man ien →
Hai stond doar al zo laang. An Dörpsstroade in Zèlng. Niks omhaanden. Gebeurlek n beetje om zok hìn kieken. Denken op nul, op t graas benoastenbie→
Veur n schietbeetje (twijhonderd euro t stuk) bennen opa en oma pluus en nijntje bie zee vertoald. Doarom vroug vertoaler veur n meugelk daarde →
Joen probleem is, ie hebben gain timmermansoog.
t Klinkt oet de mond van schoonzeun as:
‘As k joe was zol k ais noar brillendokter goan.’
Van schrik→
Ien t Grunnegers kinnen lu mit noam van heur ambacht, affeer of achternoam aansproken worden.
God tegen boer Beukemoa: ‘Kins niks zeggen, boer?’→
Ien 1710 het Frankfurter börgmeester Zacharias Conrad von Uffenbach Stad Grunnen aandoan. Ien zien raaisverslag schreef e over Martinikerk →
Gele wolk gifgas kwaam aargens heer. Stoffeg koedelde hai over laand en moakte alles wat oamde dood. Stilleghaid dij wie allaank ontkomen bennen→
As toalonderzuiker verzoamelt Jobke ellipsen!
‘Ik kin hier nog wel meer over zeggen … (‘mor dou k nait’).
‘Hai is nait recht …’
t Twijde veurbeeld→
Mien pa was zien haile leven petrolieventer, ik mog dat ook vief joar doun en as je het dan over dai strenge winter van ’63 hebben, kin ik vertellen →
t Vuilt as n ieskolde vinger dijst opwaarmst. t Kibbert bitterliek, piene dij dwaars deur ziel snied. Kin niks doun. Piene is kawalter. Komt of goat→
Mien waark zit ter op, alles aan kaant,
Mit t autoke rie k deur t Grunnegerlaand,
Zing n deuntje, blied, blied, blied,
Wat is ons laand mooi wied, wied,
En din zel der meschain n tied kommen dat n röddebewegen bèlken zel dat zai putdeksels van t natsjenoale riool openroppen zellen of zukswat en dat→
Mit n klókje
ien grootstoul
zat e hom stil
wat te geworren
n haandje vol
huzzelwoorden
villen omdeel
Titvles
poepsteern
swienepuut
juggel
sjarlefrans→
Pestoor van Soaksumhoezen aargerde hom aan gewoonte van kerkgangers om onder preek al te kerk oet te bulen. Dou ain van heur mit kakkennood der veurtiedeg→
Veur joe en elkenain, dij verhinderd of t domweg vergeten was, mien inlaaidend verhoal in t Pekelder Proatcafé van 28 jannewoarie mit de Noordmannen.→
Moeke kikt mie aan
mit ogen dij niks meer zeggen.
Stem is heur al òf-
en luier heur weer omlegd.
Hai kerel,
dat ze nog ainmoal tegen mie zegt:
net as veurheer,→
let weer zo van zug heuren
Valentijn, op 14 februoarie
schrift in geuren en kleuren
wat hai ook zo hèt mit die!
t Waas n dag van wonder en geweld. Ien hal van t AVL zol Jobke vrund Haarm trevven. Omdat ter gain traainen reden van Zaandijk noar Amsterdam waas Haarm→
Hoog bovenop schosstain
ien t zwaart jak
heerst ol generoal
Hai ragt en reert
mor d’aander
as vogel maint
hom net zo vrij
Hou rij
mit houveul sjars→
Akkelaai (scholekster), blaauwmaiske (koolmees), blaauwsteern/zeeswaalf (zwarte stern), blaauwvaalk (sperwer), doeker (fuut), griet/grait→
n Verwizzeln van letters, lettergrepen of woorden as gevolg van n verspreken hait spoonerisme, noar Archibald Spooner (1844-1930). Jobke zegt→
Wie koustern, of t olderwets is of meschain al weer nijemoods, nog aaltied onze gesoamelke moaltieden. Veur t oavendeten speult de klokke voak →
Wat t Nederlands nait het en t Grunnegers wel, dat bennen waarkwoorden op -ken en -jen: proempken, boerken, snirtjen/snittjen/kwittjen (dunne→
Zestiende keuneg Lodewiek
Docht noa vaal van biel
geliek
Wat ja roar!
t Lief ligt hier
en kop rolt doar!
Zestiende keuneg Lodewiek
Docht noa vaal →
De rieksten op dizze oarde, mit macht in hun haand
Beheersen het lot van het volk in elk laand
Mit geld als hun stem, zo luud en zo staark
Vörmen zai schare,→
Elke mörn weer
pikte t gruine mannemuske
op heur spikkeld liefke
n gloepend glìnrood kuske
Ah! dat zien bonte wiefke
hom aalgedureg
mit n kleurloos→
In t Noorden, woar de horizon wied riekt
Woar de wind deur de velden van klei striekt
Doar staait hai, kaalm en mit baide bainen vast
De Grunneger, →
De moeder stuurde Roodkapje uit.
Omreden Grootmoeder was ziek.
De oude vrouw die woonde in ’t bos.
En had ’t slim van de rimmetiek.
Moeder zei: ’t →
Joa, kiender, as ie joe de bekjes even vief menuten holden willen, din zel ik joe t verhoal van Roodkapke vertellen, as mie dat teminnent weer ien →
Noa t besluut van ‘Kemizzie Nije Grunneger Alfabet’ tot veranderns ien lettervolgorde brak rebullie oet ien Grunalfabetlaand. Want letters →
ó ò ö oa oo
Op n goie mörn zaten
òl ból en òl bókje
ien hörn van t bókkehòkje
bie t tikken van t klòkje.
Ze dronken n klókje
en aten n kòlle bòl aan n stòkje.→
n Goddelk lötsbeschikken haar wild dat Hiepko’s noaber homzulf en aander lu opbloazen zol. Overgang noar aander wereld waas ledderliek ien n flits→
Geloofstoe ien haailege geest?
Eerliekse haaidense gaisten bennen eerdmantjes: leutje kereltjes, dij heur votteuvern veurdat ie ze zain kriegen→
‘Echte glimlaag komt oet t haart, n mooie glimlaag het n goud gebit.’
Woar én hail toupasselk veur Assense orthodontisten-praktiek.
Wie zitten→
Vaast wel, want aans woarom holden ze ons mor aal veur de gek.
As je dat nait leuft, lees dit mor es.
Wie zaten op ons volkstoentje op Toenwieck.
Wie →
Deur gaalmgoaten
boven ien toren
zoesden warrelwienden
ons om oren
Uren kregen
van ons gain kaans
om stil te stoan
Mit begerege sloagen
ien t rond→
Guster hebben wie eindelks tied vonden om t deuske mit nijjoars- en kerstkoartjes op te roemen. Aans as dat wie wìnd waren, is t stoapeltje nait promoveerd→
Jobke’s pa (†2003) van overkaant heer:
‘Alles strak en glad, zo mos t ien de joaren 1950-’70. Ien hoes, mor ook ien kerk.
Ook ons Sint Jacobuskerk →
Aiweg dik en knorredoen leek kerel wel, dij sums bie heur ien dörp omstruuntjede. Kerel haitte Derk. Hai waas luddek, mor braid. As e bie heur ien →
‘Doar heb ik niks mit neudeg! n Móf blift altied n móf,’ snaauwde pa Sleumer, dou Jobke hom verteld haar van zien gloepensmooie ontdekken ien t archief→
Swinters mos Roelfs vraauw, Margaretha (Griet) Meijer, oet Kloosterboeren, elke zundag törfkooltjes waarmen veur sikkom vieftien steuven,→