Golden Iedelhaid

Grunnegse omtoalen : Johan W. Koning

Oh, er was n hogelk** schip, en n hail schier schip was zai.
En de noam van dat schip, dat was de “Golden Iedelhaid”
Ze was baang, om kaapt te worden, deur n grenskeg Spoans galai*
Doun ze voer op de Noordzee, de Noordzee
Doun ze voer op de Noordzee braid.

Doun was doar n lutje kedeljong, ien joaren twoalf mit drai
En hai zee tegen de schipper: “Wat kin’k der mit verdainen?
As ik goa zwemmen en den dat grenskeg Spoans galai*
Loat zinken ien de Noordzee, de Noordzee
Loat zinken ien de Noordzee braid?”

“Oh, ik geef die den zulver, en ok nog gold veur twai.
En mien schiere dochter as laive bruud geef’k dij.
As doe goas zwemmen en den dat grenskeg Spoans galai
Loat zinken ien de Noordzee, de Noordzee
Loat zinken ien de Noordzee braid!”

Dus de knoap, dij kreeg doun zien raif en overboord spròng hai
En hai zwóm doun bie langs bie dat grenskeg Spoans galai
Boorde mit boor en beugel ien heur pens n gat of drai
Lait heur zinken ien de Noordzee, de Noordzee
Heur zinken ien de Noordzee braid.

En terog zwóm hai vlug, de bemannen juichte blied
Moar de schipper negeerde hom, van zien touzeggen haar hai spiet
Hai zee de bis n deserteur, dien rechten bis doe kwiet
Lait hom achter ien de Noordzee, de Noordzee
Dij lait hom ien de Noordzee wied.

Doun zwóm hai rap deur noar de bakboord zied
En omhög noar zien moaten klònk bitter zien doodstried:
“Oh makkers, hais mie op, den t tie dat trekt oan mie,
En ik zink deel ien de Noordzee, de Noordzee
Ik zink deel ien de Noordzee wied!”

Zien moaten hesen hom op, moar op het dek sturf hai
Ze naaiden hom ien n hangmat, wit en zacht was zai.
En zai zetten hem overboord en mit t tij vot dreef hai,
En hai zònk deel ien de Noordzee, de Noordzee
Hai zònk deel ien de Noordzee braid.

Oh, er is n hogelk schip, en n hail schier schip is zai.
Moar zai voart zunder kedeljong, ien joaren twoalf mit drai
Zai is baang, om kaapt te worden, deur n grenskeg Spoans galai
Nou ze voart op de Noordzee, de Noordzee
Nou ze voart op de Noordzee braid.

• Galai is ien t Nederlands Galei Dat stoan loaten geft n ei-klank in ploats van n ai-klank
  n Galei ontoalen noar galie, riemt hailendoal nait, en moakt er denk ik ook onherkenboar woord van, om dai reden dus Galai 😉 .

** Lofty is Verheven (soms ook zich beder as aandern vuilen) om dai reden dus hier Hogelk (verheven verbeelden) en twaide moal hail schier (biezunder schier dus)

Dit is n omtoalen van n hail old laid genoamd “The Golden Vanity”, ook bekent as “The Sweet Trinity” en “The Golden Willow Tree”. The first surviving version, de oldste overgebleven versie) about 1635, (ongeveer 1635) was “Sir Walter Raleigh Sailing In The Lowlands”…
Vermoedelk is dit laid van Engelse oorsprong en dus al older den 1635,. Den van de versie oet 1635 wordt zegt de dat de oldste overgebleven versie is. Dus der binnen nog oldere versie west.

Het gait over scheepjong dai zijn schip red van de Vijand (Sums n Spanjoard den weer Turken of aander Vijanden), moar dai dan doar kapitain bedrogen werd.
Summige versies enden bie t wegzinken (verdrinken) van dai knoap, in aander versies boort hai oet wroak goaten in ’t aigenste schip woardeur dat den ok vergait, en weer ander versies loaten zien schip as straf alsnog weer kaapt worden, of zeggen dat t schip doarna vervloukt is en as n spookschip rondvoart, In de omtaolen heb ik dat end open loaten.

De Engelse versie dai ik as veurbeeld nomen heb is de versie zo as dai as n ballade zongen wordt deur “Peter, Paul and Mary” en dat is ook de versie dai deur “The Corstairs” as n shanty word zongen. (even op google opzuiken zeg ik den moar)

“The Golden Vanity”, also known as “The Sweet Trinity” or “The Golden Willow Tree”.

The first surviving version, about 1635, was “Sir Walter Raleigh Sailing In The Lowlands”…

Oh there was a lofty ship, and a lofty ship was she
And the name of that ship, it was the Golden Vanity
And she feared she would be taken by the Spanish enemy
As she sailed on the lowland, lowland low
As she sailed on the lowland sea.

Then up spoke a little cabin boy, the age of twelve and three
And he said to the captain, “What will you give to me
If I swim along the side of the Spanish enemy
And I sink her in the lowland, lowland low
I sink her in the lowland sea?”

“Oh I will give you silver, and I will give you gold
And my own fair daughter your bonnie bride shall be
If you’ll swim along the side of the Spanish enemy
And you’ll sink her in the lowland, lowland low
You’ll sink her in the lowland sea!”

So the boy, he made him ready, and overboard jumped he
And he swam along the side of the Spanish enemy
With his brace and auger in her side he bored holes three
And he sank her in the lowland, lowland low
He sank her in the lowland sea.

Then quickly he swam back to the cheering of the crew
But the captain did not heed him, for his promise he did rue
And he scorned his poor entreatings, when loudly he did sue
And he left him in the lowland, lowland low
He left him in the lowland sea.

Then quickly he swam round to the port side
And up unto his messmates, full bitterly he cried, “Oh messmates, draw me up, for I’m drifting with the tide,
And I’m sinking in the lowland, lowland low
I’m sinking in the lowland sea!”

Well, his shipmates brought him out, but on the deck he died
And they stitched him in a hammock that was so fair and white
And they lowered him overboard and he drifted with the tide,
And he sank into the lowland, lowland low
He sank into the lowland sea.

Oh there is a lofty ship, and a lofty ship is she
But she sails without a cabin boy, the age of twelve and three
And she feares she will be taken by a Spanish enemy
As she sailed on the lowland, lowland low
As she sailed on the lowland sea.
…

Kins hom ok zingen as n smartlap of protestlaid net as Boudwijn de Groot dat in 1965 dee.

De Noordzee (Boudewijn de Groot)
Nederlandse hertaling: Lenneart Nijgh

Daar zeilde op de Noordzee, De Noordzee wijd en koud,
Een schip zo zwaar beladen
Met ‘s werelds ijdel goud.
Daar kwam de Spanjaard dreigen
Te roven ons het goud,
Toen we voeren op de Noordzee, De Noordzee, de Noordzee,
Al op de Noordzee wijd en koud.

‘t Was onze jongste makker,
Een jongen sterk en koen,
Die sprak al tot den schipper:
Wat zult gij aan mij doen,
Wanneer ik wil gaan zwemmen
En ginds het Spaans galjoen
Doen zinken in de Noordzee, De Noordzee, de Noordzee,
Al in de Noordzee zinken doen?

Ik zal u geven zilver, Een wapen en blazoen.
Mijn eigen jonge dochter
Zal ik u huwen doen,
Wanneer gij wilt gaan zwemmen
En ginds het Spaans galjoen
Doen zinken in de Noordzee, De Noordzee, de Noordzee,
Al in de Noordzee zinken doen.

De jongen bad de hemel,
Sprong daarop overboord
En heeft in ‘s vijands scheepwand drie gaten toen geboord.
En van de trotse Spanjaard
Is nimmer meer gehoord,
Op heel de wijde Noordzee, De Noordzee, de Noordzee,
Op heel de Noordzee meer gehoord.

Toen zwom hij naar het schip
En de mannen juichten luid.
Maar onze schipper gaf hem
Zijn dochter niet tot bruid.
Al smeekte ook de jongen: Haalt mij het water uit,
De schipper gaf de Noordzee, De Noordzee, de Noordzee,
Gaf hem de Noordzee als zijn bruid.

Toen zwom hij om het schip heen,
Hij was zo koud en moe.
Vol bitterheid en wanhoop
Riep hij zijn makkers toe:
“Och makkers, haalt mij op,
Want ik ben het zwemmen moe.
Mij trekt de koude Noordzee, De Noordzee, de Noordzee,
Mij trekt de Noordzee naar zich toe.”

Zijn makkers redden hem toen
Maar op het dek stierf hij.
Na het een twee drie in Godsnaam
Dreef weg met het getij
De koene jonge zeeheld,
Veel jonger nog dan wij.
En zonk toen in de Noordzee, De Noordzee, de Noordzee,
En in de Noordzee weg zonk hij.

t Is n schitterende hertoalen van Lenneart Nijgh, Hai het krekt as t originail, olderwest toalgebruuk toepast!
Doarentegen het hij nait 1 riem vasthollen veur t haile laid, moar elks couplet zien aigen riem geven.
Even zo goed, ok in dizze omtoalen loat Nijgh zain dat hai n Nederlandse Shakespeare is.

En joa, dizze versie heb ik dus ok omtoald noar t Grunnegs.

De Noordzee
Gunneger omtoalen: Johan W. Koning

Doar zaailde op de Noordzee, de Noordzee wied en kold,
n Schip zo zwoar beloaden mit ‘s werelds iedel gold.
Doar kwam de Spanjoard drizzen te roven ons t gold,
Doun we voarden op de Noordzee, de Noordzee, de Noordzee,
Aal op de Noordzee wied en kold.

‘t Was onze jongste scheepsmoat, n jongen boar fersoun,
Dij zee al tegen de schipper Wat zels doe oan mie doun,
As ik nou zel goan zwemmen en gunder Spoans galjoun
Doun zinken ien de Noordzee, de Noordzee, de Noordzee,
Aal ien de Noordzee zinken doun?”

“Ik zel die geven zulver, n woapen en bloazoun.
Mien aigen jönge dochter zel ik die trouwen doun,
As doe nou zels goan zwemmen en gunder Spoans galjoun
Doun zinken ien de Noordzee, de Noordzee, de Noordzee,
Aal ien de Noordzee zinken doun.”

De jongen bad de hemel, sprong doarop overboord
En het ien ‘s vijands scheepwand drai goaten doar doun boord.
En van dij stöltse Spanjoard is nooit meer wat van hoord,
Op hail de wiede Noordzee, de Noordzee, de Noordzee,
Op hail de Noordzee wat van hoord.

Doun zwóm hai trog noar’t schip en de bemannen juichte luud.
Moar onze schipper gaf hom zien dochter nait tot bruud.
Aal smeekte ok de jongen: hoal mie tou’t woater uut,
De schipper gaf de Noordzee, de Noordzee, de Noordzee,
Gaf hom de Noordzee as zien bruud.

Doun zwóm hai om t schip hín, hai was zo kold en muid
Boar bitterhaid en wanhoop raip hai zien scheepsmoaten tou:
“Och makkers, hoal mie op, den ik bin t zwemmen muid.
Mie trekt de kolde Noordzee, de Noordzee, de Noordzee,
Mie trekt de Noordzee noar hom tou.”

Zien moaten redden hom doun moar op het dek sturf hai.
Noa t ain twij drai in Godsnoam vot mit t tie dreef hai
De dapp’re jönge zeeheld, Veul jonger nog den wai.
En zònk doun in de Noordzee, De Noordzee, de Noordzee,
En ien de Noordzee weg zònk hai.

En joa den binnen der vanzulfs ok shantykoren dai nait in t Grunnegs zingen,
en om dai reden den ok nog moar mien Nederlandse omtoalen

Gouden IJdelheid
Nederlandse vertaling : Johan W. Koning

Oh, er was een prachtig schip, en een prachtig schip was zij.
En de naam van dat schip, dat was de “Gouden IJdelheid”
Ze was bang, te worden gekaapt, door een grimmig Spaans galei
Toen ze voer op de Noordzee, de Noordzee
Toen ze voer op de Noordzee wijd.

Toen sprak daar een kleine ketelbink, oud twaalf plus drie erbij
En hij zei tot de schipper: “Wat geeft u straks aan mij?”
Als ik ga zwemmen en dan dat grimmig Spaans galei
Laat zinken in de Noordzee, de Noordzee
Laat zinken in de Noordzee wijd?”

“Oh, ik geef je dan zilver, en ook nog goud daar bij.
En mijn mooie dochter als lieve bruid krijg jij.
Als je gaat zwemmen en dan dat grimmig Spaans galei
Laat zinken in de Noordzee, de Noordzee
Laat zinken in de Noordzee wijd!”

Dus de knaap, die maakte zich klaar en overboord sprong hij.
En hij zwom langszij toen van dat grimmig Spaans galei
Boorde met boor en beugel daar drie gaten in haar zij
Liet haar zinken in de Noordzee, de Noordzee
Haar zinken in de Noordzee wijd.

En terug zwom hij vlug, de bemanning juichte blij
Maar de schipper negeerde hem, van zijn belofte had hij spijt
Hij zei”: ”Je bent een deserteur, je rechten bent je kwijt.”
Liet hem achter in de Noordzee, de Noordzee
En liet hem in de Noordzee wijd.

Toen zwom hij snel door naar de bakboord zij.
En omhoog naar zijn maten klonk zijn bitter geschrei:
“Oh makkers, hijs me op, want het tij dat trekt aan mij,
En ik zink weg in de Noordzee, de Noordzee.
Ik zink weg in de Noordzee wijd!”

Zijn makkers hesen hem op, maar op het dek stierf hij
Ze naaiden hem in een hangmat, wit en zacht als zij’.
En ze zetten hem overboord en hij dreef weg met het tij,
En hij zonk weg in de Noordzee, de Noordzee
Hij zonk weg in de Noordzee wijd.

Oh, er is een prachtig schip, en een prachtig schip, is zij
Maar ze vaart zonder ketelbink, oud twaalf plus drie erbij
Ze is bang, te worden gekaapt, door een grimmig Spaans galei
Nu ze vaart op de Noordzee, de Noordzee
Nu ze vaart op de Noordzee wijd.

Hier heb ik dus tracht om ien t haile laid 1 riem oan te holden.
Is nait hailendoal zuver lukt, moar toch doch aales riemt mit n ij-klank