Audio: verzameling verhalen om te luisteren in het Gronings

Aan t wad, achter diek
Lopen lieke lienen laand
Gruin en graauw
Blok noa blok

Zunlicht soest in zaachte zummer
Schare schoft in schiere streken

Verlangen vertelt het verhoal
Van wolken nooit mui van t jachteg joagen

Aan t wad, achter diek

Soms lu, n hail enkele keer, aarger ik mie wel es n moal. Nait voak hur, zo hail òf en tou. Woar k mie din aan aarger? As ie t nait wieder vertellen, zel k joe t verklappen. Ik aarger mie n hail enkeld keer wel es n hail klaain beetje aan… Zwoantje, mien laive vraauw. Goud begriepen, k bin slim wies mit heur, mor der binnen zo van dij hail klaaine dinkjes, dij zo stoareg aan noa zoveul joar n hail klaain beetje begunnen op te valen.

Om joe n veurbeeld te geven: t Kovviedrinken. As wie smörgens zitten te kovviedrinken en k heb twij koppen had, din zegt Zwoantje aaltied mor weer: "Most nog kovvie?" Most nog kovvie, terwiel dat ik in aal dij joaren dat wie traauwd binnen aaltied mor twij koppen hebben wil. Nooit aine, nooit drije: aaltied twije.
En din toch nog elke klapscheet weer vroagen noar dij daarde. t Is n laif wicht, doar nait van, mor dij kovvie! En din dij koekjes aaltied. Ze wait, dat k gain koekjes lus mit van dij souskes der op. En toch, zeker ain moal in t joar pak ik mien kovvie, steek zunder der noar te kieken n koekje in de mond, televizie is ja aan, en din is t toch weer zo'n vieze. Bah, ze wil t mor nait ofleren. Ach, t is n laif wicht hur, mor om nou ieder bod weer mit dij vieze koekjes aan te komen, harregat.

En dat is mit t eten koken krek t zulfde. Nou lus ik de maiste dingen wel, doar nait van. Nee, mit t eten bin k zeker gain hibbel. Mor wat k nou zekerwoar nait deur de haals kriegen kin, dat is praai. t Het ons vaaier joar van ons traauwen kost om kloar te kriegen, dat ze t mie nait meer veurzet. En din toch mor weer van dij vieze dingen in de soep doun. k Mout ze din eerst weer oet mien bord scheppen en op de raante oetstallen.
t Liekt wel n rommelmaart. Ach, t is n laif wicht en ze kin meroakel goud eten kloarmoaken, mor dij smerege praai!

En aaltied weer dij schounen. Wie hebben al joarenlaank bie d 'achterdeure de schounen stoan, in n houkje. Doar is ruumte zat. Doar kinnen ze hail schier noast nkander stoan. Heurent aan ain kaante, mienent aan d'aander zied. Mor zeker ainmoal in de vattien doagen - wat zeg ik - wel ainmoal in de week dut Zwoantje ze vot achter deure oet en let ze ze op de matte stoan. In ploats van even de muite te nemen om ze op heur aigen steetje hìn te zetten. k Heb heur lest al n moal mit kriet n vakje op de tegels moakt. "Moeke," heb k ter opzet en doaronder: "hierin." Mor nee hur. Zo stoef achter deure op dij stroeve matte, doar zet ze ze hìn. En as ik din in hoes kom en de deure openzwaai, din blift e stoeken omdat dij rötterge schounen weer op de matte stoan en loop k weer op kop tegen deure aan, veur de zoveulste moal. Guster nog. t Is n laif wicht en wie kinnen meroakel mit nkander over de weg, mor dij schounen! Hol mie der over op!

Mor wat k nou haildaal vervelend vin, wat k t alderaargst vin, dat is soavends as wie noar bèrre goan. Ie mouten waiten, wie doun t gebit ter aaltied in d'koamer al oet. Wie hebben baaident zo'n bakje, zo'n witte. t Was doudestieds twije veur ain geld, zodounde. Om der nait mit in toeze te komen hebben wie der n stokje leukoplast opplakt. Doar hebben wie din: 'p' en 'm' op zet. In dij bakjes doun we t gebit en zetten ze op bozzem. Smörgens hebben wie ze din vot weer veur t griepen. Dudelk genog nait? Wel t eerste t gebit ter in dut, dij kiekt even op t deksel en d'aander pakt t ander bakje. En dat gaait din toch nog verkeerd.
Zwoantje gaait voak t eerst noar boven tou, dus dij mout goud toukieken. k Mout ter toch op vertraauwen kinnen dat dat ook gebeurt. Aans mout k elke keer ook ja zulf nog kieken. Dus dat dou k nait. Huifk ook ja nait. Zai mout dat ja doun. En din kinnen ie mie wel vroagen, ik heur joe t al zeggen: "Is dat nou din zo aarg?" Nou nee, dat is nait zo aarg. Wat wel aarg is, dat is as je smörgens inains de taanden van n ander veur de strötte zitten hebben. Ook al is t joen aigen vraauw. Ach, t is n laifwicht hur, doar nait van. k Zel t ter nog es mit heur over hebben. Mor d'eerste tied mor even nait, omreden, ze het zok zeer doan. Ze is stroekeld over de padschovvel, dij dwaars op toenpad lag. "Ruum dien raive toch es n moal op man. k Heb t al wel honderd moal zegd."
Nou joa, wat n weure nait, zo'n klaain schovveltje.

Luuster hier noar 27 Zwoantjes, veurlezen deur de schriever zulf

Mensen zeggen wel es: de titten van Amerikoa. En din bedoulen ze McDonald's. As je der even bie noadenken is dat ook ja gain wonder. Dij grote letter M liekt ja net op twij titten.
Kiek ter mor es goud noar. En d'haile wereld zoegt der aan.

En nou zoegen wie bie ons op t Knoal der ook aan. Wie binnen in ain moal op de kloeten. Want as je de titten van Amerikoa binnenhoalen, din heur je der bie. Wat je din precies hebben? Zwoantje, mien laive vraauw, en ik wozzen t nait. Wie waren der nog noeit west. Dus dat mos nou mor es even wezen. Dat is nog even wennen lu, t is n hail aander wereld. As ie der ook nog noeit west binnen, din mout je mor even goud acht geven. Wat wie aal verkeerd doan hebben, dat kin joe din nait meer overkomen, of nait soms. Wie hebben veur joe n soort van consumentenonderzuik doan. Ie huiven ons der niks veur te betoalen.

Eerst t parkeren. Wie kwamen der aanrieden in ons autootje, t regende ja. En volgden de pielen, zo as t heurt. Wie draaiden de houk om noar links en reden op n bord òf woarop ston: "Parkeren op aanwijzing personeel."
Nou… ston doar gain waarkvolk. Ie begriepen zeker wel, dat wie wat in de ware waren. Wie wollen ja nait op t verkeerde stee parkeren. We gingen eerst es op de rem en keken mor es wat om ons tou. Wat nou te doun.
Mor inains zagen wie, dat even wiederop n wicht oet t roam hong en dij speerde mit d'aarms van: hier op aan. Wie zetten d'auto weer in de gang en rolden noar heur tou. t Was aine van t meziek. Ze haren doar binnen zeker n bandje zitten.

t Wicht haar n mooi showpakje aan, meziekdoppen in d'oren en n microfoon op zo'n menaaier veur de mond hangen, dat ze mit lözze haanden zingen kon.
Ze vruig wat of wie hebben wollen en wie haren eerder ook al bestellen kind, bie n poale! n Poale, stel joe veur. Nou al wat bestellen? Wie waren der ja nog aal nait. Wie haren de auto ja nog nait vot zet!

Ik zee: "Mor eh, wie wollen eerst wel even binnen kieken wat of ie aal hebben!" Dat mog ook wel, zee t wicht. Nou, wie hebben d'auto zo mor aargens hìn poot. Gain "aanwijzing personeel" te bekennen.
Dou wie der in kwamen zöchten wie ons n schier steetje op. Bie de kassa's ston n bult volk òf te reken. t Kwam ons goud oet, haren wie de ruumte ja.
Wie zaten aan zo'n campingtoaveltje mit biepazende stoulen. Van dij dingen, woar je mor n ketaaier op zitten kinnen zunder n zere rogge te kriegen.
Nou ja, t zol wel nait zo laank duren. Mor noa n zetje zeden wie tegen nkander, woar blift dij ober wel? Wie keken nog es goud en dou bleek ons, dat je t zulf ophoalen mozzen. Bie de kassa en din ook vot betoalen.

Dus nait eerst opeten en din betoalen. Nee, even goud acht geven lu. Dit is belangriek. t Gaait zo. Ie zetten joen auto zo mor aargens hìn, luusteren nait noar dat meziekwicht, melden joe bie de kassa, bestellen joen eterij, betoalen, nemen t mit op zo'n bred en goan din zitten om t op te eten. Teminzen dat zagen wie d'aander lu doun. Roare boudel.

Nou, wie der ook mor hìn. Wat of we hebben wollen, vruig t wicht, dou we aan de beurt waren. Ik wol geern n oetsmieter mit n pilsje en Zwoantje t laifst n frikandel spesioal, twij kroketten en n kop kovvie.
Nou, kovvie haren ze wel, in n kartonnen bekertje, mit oetklapboare oren. Aal t aandere haren ze nait. Begriepen ie dat nou? t Lekkerste hebben ze nait. In ploats doarvan konden wie kaizen oet de wereld vrumde dingen, woar k joe t maiste van bespoaren zel.

t Gekste zel k joe even vertellen: "Alleen doosje met verrassing 2,95."
Dat hebben wie nait nomen. Wie vonden dat wie al genog verrast waren.
Noadat t wicht ons t aal zo'n beetje oetstokt haar, kregen wie din wat op ons bredje mit. Ik wait nait meer hou of t haitte. In aals geval wat mit mek, want zo hait alles doar- mek dit en mek dat. Wie dochten, dat dij mek zo'n haalfwazzen wit stoetje was, want dij krieg je overal bie. Wat ie der doar nait bie kriegen, dat is raive. Mouten ze ducht mie eerst n beetje geld veur verdaind hebben.
Ie mouten t ter aal mit joen vingers in proppen. Wat n verstand nait?

Dou mozzen wie t opeten. Wat der tussen dij mek zat, dat ging nog wel. t Was wel n beetje schieterg, mor vot. Mor dij mek, dat stoetje, dij was mie doar klaimsk lu en as je din joen aigen staingoud nait meer hebben…
Wie luiten baaident mit n gloepstreek t gebit in de buusdouk valen en mozzen eerst noar de plee. Zwoantje zee loater oet maalvretendeghaid: "Zo'n mek, dat plakt joe vast in de bek."

Nou joa, wie hebben t overleefd. Wat k nou wel wait is dit: as der Knoalsters binnen, dij docht hebben dat wie eerst mittellen as wie de titten van Amerikoa hier op t Knoal hebben, dus Mcdonald's of niks, din kin ik joe nou vertellen lu, dat wie baaident kregen hebben.

Luuster hier noar 27 Zwoantjes, veurlezen deur de schriever zulf

Veurege week, noa onze zundoagse pudding, zee Zwoantje inains: "Waist wat?" Nou wait k nait veul, dus k zee: "k Zolt nait waiten."
"Wie goan noar Nij Stoatenziele." "Da's goud," zee k. Joa, wat n kunst om zowat te bedenken. Want lu, faitlieks was dat mien idee. k Haar t ter al n week of wat leden over had, k haar heurd van n kammeroad, dat je doar stevels lainen kinnen om noar zo'n vogelschuurtje te lopen, stoef aan t wad. n Verrekieker kon je der ook mitkriegen. En dat haar k zegd tegen Zwoantje, mien laive vraauw. En nou komt dij der mit aanzetten of zait t zulf bedocht haar.
"Doar heb k aaltied al n moal hìn wild." Tou mor, ook dat nog. Ik luit heur der mor bie.

Noadat wie even n haalf uurtje d'ogen dicht doan haren, kropen wie in ons autootje en gingen wie op raaize. Zwoantje haar koarte veur zok op de knijen en wie reden der ook nog in ain moal hìn.
Je zitten doar wel in n oethouk van de wereld lu, wat n ruumte. t Was aans wel kold doar bie t wotter. Mor dat heb je aaltied doar. Zwoantje kreeg heur mutse oet t handschounenkastje en ik haar mien zundoagse pette gelukkeg nait veur niks bie mie.
Dou gingen wie op zuik noar n poar stevels, dij wie doar ja lainen konden. Normoal gesproken lu, kon dat ook wel, mien kammeroad haar wel geliek. Der was mor ain ding wat de boudel n beetje in de ware gooide en dat was dit: t hokje was dicht. En dou gebeurde der wat geks.
Dee Zwoantje eerst of t heur idee was om doar hìn te goan, nou wos ze inains weer, dat ik ter mit op batterij komen was. "En woar is dij kerel van die, dij van dij stevels nou din wel, hè," zee ze, net zo flaauw as n tieke. "As k dat waiten haar, din haar k mien aigens wel mitnomen."
"Ach," zee k, "din lopen wie toch zo even noar dij vogelhutte hìn, wie hebben ja dichte schounen aan."

En zo deden wie dat din mor. Wie mozzen n pad oflopen, dwaars deur t raait hin, noar dij grote vogelhutte op poalen. Dij staait doar ja stoef aan t wotter, meschien binnen je der wel es west.
t Begun van t pad wol nog wel. Mor wiederop wör t aal stoerder nog n dreugachteg loopstee te vinden. En dat bevuil zwoantje niks. t Pad wör natter en natter en Zwoantje nareger en nareger. En dij klaai zoegt ook zo hè. Om kört te goan, dou wie bie ons vogelhutte aanbeland waren, haren wie de vouten nog dreuge, mor der hong ons wel n beste palternaksie van klaai en raait aan de schounen. Mor goud, wie waren wel op t stee komen woar wie veur komen waren en doar ging t ja om, nait din?
Binnen in dat ding konden wie kiekgoaten in de mure moaken, deur n poar plankjes om te klappen. En doar zaten wie, op t bankje noast nkander, te kieken. Woarnoar? Noar n poar eenden dij stoef veur ons in t wotter zwommen. Wiederop waren vogels genogt, van alles en nog wat. Dikke woepsterds en schieterge iepenkrieten, van alles. Zwoantje zee grammieterg: "Doar hebben we wat aan, wie hebben ja gain verrekieker bie ons, wie konden hier ja aine mitkriegen. Onzent ligt mooi in hoes, net as ons stevels."
"Kiek es, ook n bootje" zee k gaauw om t gesprek mor es n aander kaante op te sturen. Zwoantje keek noar dij boot. "As we n verrekieker haren, din konden we ook zain of der mensen op zitten."

t Was gain succes lu, houwel Zwoantje tougeven mos, dat de locht doar toch wel lekker vris was en dat we n hail ènde over ons mooie Wad kieken konden. "Ook zunder verrekieker" zee ze der nog gaauw achteraan.
Dou mozzen we nog weerom. t Was net of t nog natter worden was en dou gebeurde der n raamp, k kin t nait aans nuimen. Zwoantje bleef mit heur schou in de klaai hangen. Zo haar ze hom nog aan en zo ston ze der mit de zokke in. Joa lu, en wat dou je din om de vrede te bewoaren. Even loater zag k kans zunder dat Zwoantje t zag, mien schou daip in de klaai te drokken en hom gaauw oet te trappen, zodat k ook mit mien zokke in de bragel ston. In n goud huwelk lu, dail je d'ongemakken, nait din. Dou wie noar hoes reden, zaten wie mit blode vouten in d'auto en dat is hail roar rieden. t Gaf n hail apaart gevuil. Ik vuilde mie net n dikke oape, mit vraauw oape noast mie.

Luuster hier noar 27 Zwoantjes, veurlezen deur de schriever zulf

Ik mout aans wel zeggen lu, dat wie dit joar veur t eerst lekkere euliekouken had hebben. Man, man, wat kinnen dij dingen toch lekker wezen.
t Was aans nog n hail gedou mit dij euliekouken. Want Zwoantje, mien laive vraauw, is elk joar op oljoarsdag aan t bakken dat t rappelt, dat is zo'n beetje tradietsie bie ons. Smörgens moakt ze t beslag en dat staait din n zetje te riezen bie de kaggel en smiddoags is Zwoantje aan t bakken.

En gain klaain beetje! Elk joar bakt ze n wasoaker vol, de helfte mit en de helfte zunder muggen, want smoaken verschillen nou ainmoal. Nou wie t toch over smoak hebben: de mainens over de smoak van Zwoantje heur euliekouken binnen verdaild, zai zulf vindt ze slim lekker, en elk aander dij der van pruift het aan aine dik genogt. Want eerlek lu, even onder ons: ze binnen nait te eten.
t Is net of je n sponze mit vet opkaauwen, of meschien kin je t nog beter vergelieken mit n olle tennisbale. Ie binnen der drij doagen van aan de dunne en de sniebonen op nijjoarsdag smoaken joe ook niks meer. En dat is aibels zunde, want wat is der nou lekkerder as sniebonen mit spek op nijjoarsdag?

Mensen dij bie ons over dele komen om ons t nijjoar of te winnen, dij kriegen ook aaltied de euliekoukschoal onder de neuze drukt: "Hier, neem mor even n lekkere euliekouke" zegt ze din.
Oet beleefdhaid nemen ze din aine, kloeven der mit laange tanden n hap òf, worden spierwit en wurgen zok deur zo'n klaaimske kloete hìn. "Neem nog mor aine, hur, ze stoan der veur."
"Nee, nee," zeggen ze din, "wie hebben al zoveul had, aans wordt t ook ja te gek. Ze binnen aans wel lekker hur." En din hebben zai t nog makkelk. Zai komen der mit aine òf, mor ik mout de beker tot op de bodem leegdrinken.

Dizze raaize zag k ter ook weer onnuur tegen aan, mor k kon der ook niks aan verandern. In t begun van ons traauwen heb k ter nog wel es wat van zegd, mor kwoad dat ze wör: "Doe hest gain smoak, ik heb t recept van mien moeke en ons pa het der nooit over kloagd, dij von ze lekker." Aarme man, nou net vieftien joar leden is e oet tied komen, n dag noa nijjoar.

Oljoarsdag was t dus weer zo wied. Spitsuur in de keuken, k mos elk en aine op n ofstand holden, din kon Zwoantje zuk concentreren op t monteren van heur handgranoaten. Och, k haar oet gekhaid nog even vroagd of ze de liem nait vergeten was, mor… ze stokde mie oet, dat zai dat nait zo gesloagd von. Ook was zai van mainen, dat k mie nait mit heur waark bemuien mos. Doarnoast haar zai de stellege overtugen, dat as ik t nijjoar nog beleven wol, dat k mie hail handeg kuin holden mos. Dat dee k dus mor.

Dou ze zon beetje haalverwege was en ale muren al onder t vet sputterd haar, dou gebeurde woar ik in aal dij joaren nait in sloagd was. Wat was t geval? Ons Flipke, ons laive hondje, dij aaltied in keuken staait as der aine aan t eten koken is, dij ston al weer te wachten of der nait wat op de grond vaalen wol. Dat stomme daaier docht vanzulf, dat Zwoantje wat eetboars aan t braauwen was. Inains luit ze n euliekouke zomor op de grond valen, oet ongeluk vanzulf. Flipke vloog der op òf, rook ter wat aan, draaide zuk om en ging op n meter oastand zitten te kieken.

Zwoantje zag dat en … ze begon te schraiwen, dij laiverd. Troanen luipen heur bie de wangen omdele en ze wiskede ze òf mit heur schoet.
"Wat is der wel," vruig k, omreden ik kin slecht tegen liepen.
"Ik stop ter mit," hoelde ze.
"Woarmit din?"
"Mit euliekouken bakken! Hest toch geliek, alderdeegs de hond lust ze nait."

O, wat was k bliede.
"Waist wat laiverd, wie kopen gewoon gounent, k goa dammeet vot wel even hìn."
k Heb t vergif eerst, veurdat ze zuk bedenken kon, begroaven in toene. Dat rode bakje veur t chemische òfval was der ja te klaain veur. Ik hoop dat ter van t joar op dat stee nog wel wat gruien wil.

Loater op de middag was de boudel weer n beetje normoal. Echte euliekouken van de kroam laggen in d'kaaste, keuken was weer ribschier en wie zatten nog even n kop thee te drinken. Ik haar net mien meelkoekje in mien thee stipt en k wol hom in mien mond stoppen, dou e mie ofbrak en op de grond vuil. Zwoantje keek net oet t roam en haar van t vervolg gelukkeg niks in de goaten.
Flipke, dij onder toavel lag, schoot der op òf, rook ter wat aan, mor dou e vernam, dat t koekje nog hait was, ging e op n meter ofstand zitten te wachten totdat e kolder wör. Dat dut dij laiverd aaltied, as e t eten te waarm vindt.

Luuster hier noar 27 Zwoantjes, veurlezen deur de schriever zulf

Guster bie t kovviedrinken, dou t eerst nog zok schier weer was, zee Zwoantje, mien laive vraauw: "wie goan n endje fietsen."
Dat vin k nou toch zo mooi, dat je nkander noa zoveul joar zo goud kinnen. Dat ze nait zegt : "Zellen we n endje fietsen?" mor t is vot: "Wie goan n endje fietsen". Kloar.
Ze vuilt hoarfien aan, dat ik dat ook geern wil. Goud, k was faitlieks van plan n stokje in t wotter te gooien, mor ja, dat haar k nait meld en wat t eerst meld wordt, dat telt bie ons nou ainmoal. Joa, laag mor, bie joe zel t vast wel nait aans wezen.

Dus dou wie de kovvie op haren, konden we aan de gang. Ons kloarmoaken veur t fietsen.
Doarin hebben wie baaident aaltied ons aigen toak. Ik ging eerst noar boeten om de fietsen oet t schuurtje te hoalen.
Wie hebben n poar schiere fietsen. Twij gelieken, mor d'aine is vanzulf n eutje en d'aander n bokje.

Mien toak is din de banden op te pompen en t mechaniek te controleren, ketten nog even te smeren en aal zowat meer.
Ook moak ik de koartleestaze vast op t stuur van Zwoantje heur fietse, omreden zai maint, dat ze beter koartlezen kin as ik….
Soms lu, kin je over sommege dingen mor beter swiegen. Mor kin je dij koartleesdingen? Ze het dij van heur n moal op verjoardag kregen. t Binnen van dij tazzen dij je mit raimkes veur op joen stuur vastmoaken. En din heb je veur joen neuze n plastieken vakje woar je de fietskoarte in opvòllen kinnen. Din kin je mooi kieken woar of je hìn mouten en toch wordt e joe nait nat. Hou vinden ze t oet.
Ook zuik ik t raive bie nkander. Baandòfnemers, plakkerij, n zootje sleudels, n koppeltje schroevendraaiers en n rolle wc-pampier. Zwoantje vindt t vervelend as ze zok onderwegens nait redden kin….vot mor.
Din goa k in hoes en kiek es even hou wied Zwoantje der mit is.

Want dij het eerst wat eterij bie nkander pakt. Want lu, zo òf en tou kin je onder t fietsen ja n beetje flaauw worden. Ik keek gaauw es even wat of ze pakt haar.
Nou joa, in elk geval genogt om gijhonger gain kans te geven. Tien haardbroden mit keze, zes appelsienen, ain thermo kovvie en aine mit thee, vief haardkookte aaier, twij repen sokkeloa. En veur d'aander fietstaze: ain puut mit augurken en aine mit baaltjes, vaar krentebollen, n thermo mit soep, n aanbroken pak mit bokkepoten en n hompe overbleven povvert van begun van de weke.

Dou gingen we ons verklaiden. Zwoantje het noamelk twij van dij trainingspakken kocht, van dij Zeemanspakken wait je wel. Haile schieren, lila mit gele boanen der over. Paast mooi bie onze rode fietsen.
Dou deden wie ons petje der bie op. Gelen, op d' aine staait: "Ik fiets" en op d'aander: "Jij ook?" Hebben we vergees bie onze Batavuzzen kregen. Mout je onderwegens wel goud oetfigelaaiern lu, want aans lezen de mensen ja : "Jij ook?" "Ik fiets." Begriep je wel?

Dou deden wie onze witte sportschounen der bie aan. Ook gelieken vanzulf, aans liekt dat ja niks.
En dou kregen wie t nijste der bie om. Dij hebben wie nog mor n joar, mor t is hail makkelk. Van dij heuptaskes wait je wel, dij mit n raimpke om t lief bonden worden. Meschien vinden ie dat wel n beetje eelsk, mor k kin joe t aanroaden lu, want t is hail handeg, zo'n taske. Want wat doun wie der in?
Ik heb t fototoustel der in, veur onderwegens as we nog es wat zain. Din is e vol. Zwoantje het ter de hoessleudels in, wat buusdoukjes en n poar mentoltjes veur as ze onderwegens even n aander smoak in de mond wil.
Din doun wie ons zunnebrille om de haals. Aan n taauwtje, want din hebben wie hom ja veur t griepen as de zunne deurbrekt.

Dou lu, konden we op stap. Wie hebben n mooi endje fietst. t Picknicken ging ook goud. Wie kregen sikkom alles op. Ook kregen we gain pech. En t wc-pampier huifde der nait aan te pas te komen.
Wie haren de petjes in de goie volgorde stoan. k Heb nog n poar schiere foto's moakt onderwegens. Wie mozzen alderdeegs òf en tou nog even de zunnebrille op hebben. Mit t koartlezen was der dizze raaize ook nait meer mis as aans.

Mor wie kregen doar toch n gobbe regen op de kop!
Strontnat bin we worden, omreden Zwoantje haar de regenpakken vergeten. Dat is heur waark. Strontnat en schietverkolden.

Luuster hier noar 27 Zwoantjes, veurlezen deur de schriever zulf

Zwoantje, mien laive vraauw en ik zee de gek, hebben wat nijs oetvonden.
Wie hebben n nije laifhebberij en t levert nog geld op ook.
Nou ja, over n zetje. Wie winnen der dammeet dikke priezen mit.
Zwoantje en ik moaken slagzinnen, asjeblieft. Veur van alles en nog wat.

Zo hebben wie al wat moakt veur scheerapperoaten, onderboksems en ook nog veur rookworsten. Drije hebben we al opstuurd.
Wie hebben nog niks wonnen, wie binnen ook ja nog mor net bezeg. Mor der zit schot in, omreden wie hebben van de eerste baaident niks heurd, mor van de rookworsten kregen wie al n schiere braif, zo mooi haren ze t vonden.
Jammer genogt waren der zo veul inzendens dat ze doarom toch mor veur n aander kozen haren. Ze mozzen ook ja wat. Op t lest bedankten ze ons stief veur t mitdoun.

Dus, binnenkört komen der dikke priezen bie ons aan. Wie kriegen t aal meer in d' slag.
Nou willen we aine opsturen over vekaanzie. Noar de Vogezen.
We dochten dat dat aargens n waarm aailaand was. Wie haren al n poar oavends t schriefblok bie televizie legd dou Zwoantje inains zee - berichten waren der ducht mie net op - ze zee: "Ik wait t, luuster mor: Op vekaanzie in de Vogezen…" En dou was ze veur t effect even stil, want dij regel mos je ja òfmoaken. "Op vekaanzie in de Vogezen, daar mag ik gluipens graag wezen." Schier nait? Ik mout joe eerlek bekinnen, Zwoantje is der wel stief zo goud in as ik.

Nou was der ain ding bie.
Der mos n fotootje mit opstuurd worden van de inzender mit zien of heur partner.
Nou joa, Zwoantje het ja gain partner, doar doun wie vanzulf nait aan, wat denken ze wel nait van ons?
Mor zai docht dat t wel nait zo aarg wezen zol as heur man der din mor bie op kwam.

Nou haren wie nait zo'n foto woar wie baaident op stonden, op vekaanzie petrettaaier ik hèur der ja mainsttied op en zai mie, zunder kop.
"Waist wat" zee k, "wie goan noar t winkelcentrum, doar is zo'n hokje en doar kin je foto's in moaken loaten. Dat kin vast ook wel van twij man tougelieks veur ain geld, wait dat ding veul."
Nou mozzen we ook nog zeuven pakken van n bepoald maark waspoeder hebben veur weer n nije slagzin, dus dat kwam mooi oet.

Wie der hìn. Nou wait k nait of ie zo'n hokje wel es zain hebben. Mor t staait n beetje maal. Zo midden in t pad. Elk en aine kin joe zain as je der instappen.
En tot overmoat van raamp zit der ook nog zo'n haalfhoog of haalfleeg gerdientje veur, woardeur joe de bainen vanòf de knijen noar beneden in t zicht blieven.
Net of je midden in n winkel op n openboare plee zitten, zel k mor zeggen. En in ons geval ook nog wel mit joen baaident.

Ie begriepen nou zeker wel, dat wie eerst even n poar moal hìn en weer luipen en dou wie dochten, dat gain aine ons in de goaten haar, schoten wie der mit n gloepstreek in. Gerdien of wat doar veur deur goan mos, gaauw dicht.
Poeh, dat was dat. Wat is zo'n hokje klaain lu. En der staait ook nog zo'n klaain barkrukje middenin. Dij kin je draaien, hoger en leger.
Want dat mos. Ie mouten hom zo draaien, dat joen gezichte net op de goie högte is.

Nou, dat ging nog wel. Mor dou lu…
Omreden dat wie mit zien baaident op t petret mozzen, gebeurde der wat, dat in de leste twinteg joar nait meer veurkomen is.
Zwoantje ging bie mie op schoot zitten. Ik kon mie van doudestieds nog herinnern, dat mie dat dou n hail aander gevuil gaf.
Wat lichter ook.

Drij haile euro's mozzen der in, veur ain fotootje.
Dou wie de gebroeksaanwiezen lezen haren, drokte Zwoantje op de knoppe.
n Beste flitse kwam der oet. Dou de dwirrels weer wat optrokken waren, was t best n schier petretje.
Ik ston der nait maal op, mit zo schuun boven mien kop n stok braide kinne mit n haalf glimmend kunstgebit der in. Meer nait.

Soam waren wie te hoog. Ook was t ploatje nait braid genogt veur ons baaident.
Op t lest is t ons din lukt. Wie gingen baaident mit ain bille op t krukje zitten, koppen stief tegen nkander aan en din ook nog n beetje lagen.

Dat vuil nog nait tou.
Goud, wie haren ons fotootje.
Wie mozzen aans ons slagzin nog wel n beetje ombatterijen.
Wil je waiten wat of t worden is?
Goud, hier komt e: Op vekaanzie in de Vogezen, ook Siamese tweelingen mogen der gluipens graag wezen.

Luuster hier noar 27 Zwoantjes, veurlezen deur de schriever zulf

“Mama, wat doen ze met mensen die dood zijn?” Tjoa, dij knapt joe der even veur, nait? Zo ook mien vraauw, vanzulf.
Mor .... veur k wieder goa, even oetleggen hou t Grunnegs bie ons thoes in nkander stekt. k Heb al n moal verteld dat vraauw n Drìnts zwaarfkaaigie is, dus is t benoam ABN oftewel Algemain Beschoamend Nederlands,
In t begun heb k nog wel pebaaierd kinder ons toal bie te brengen, mor da's mishottjet, verstoan gaait meroakel, mor t proaten het waaineg van doun mit Grunnegs, en klainkinder schaande genog drok, drok, drok: schoulgoan, sporten, computern en kazziekieken.
Mor, even weerom noar t begun, ie binnen vast al bekommen van schrik.
Vraauw fietst mit leutje wicht, doudestieds n joar of zes haalfzeuven, op Eemskenoaldiek.

Leutje mos der op heur fietske tegen bozzeln om bie te blieven, mor dat gong heur meroakels goud òf en t reveltje haar nog gain mement stilstoan, dou ze zo in ainen vruig: “Mama, wat doen ze met mensen die dood zijn?” Hurregek, dat vuil j'as jonge moeke raauw op hoed, eerst mor ais even pebaaiern der over hèn te proaten, mor vroag bleef leutje tuzzen oortjes branden, dus noa n zetje stak z'aigenste vroag weer bie vraauw omhoog.
“Nou eh, ja eh, die worden gewoon begraven.” Cremeren was dou vanzulf nog nait zo bekìnd, en dat aan n leutje beudeltje oetleggen, doar was t nog nait aan tou.
Zo dat was der oet en schienboar vot hailendaal dudelk, want reveltje gong vernijs over alerhaande kinderlieke dingen, dus vraauw haar weer vree. t Onderwaarp zol op oldere leeftied vast nog wel ais weer om houk kommen, mor nou haar ze t even loos van òfstubd. Joa, dat haar ze docht, zo makkelk kwam ze der nait òf, t antwoord haar in t leutje kopke nog gain stee kregen. “Eh, mama, begraven? Dat is toch niet leuk?”
Verdold, docht vraauw, mou'k ter weer maank, eh .... din mor n vroag tegen n vroug, even rekken. “Wat had jij dan gedacht Hellen?” “Nou gewoon in zo'n plastic zak bij de weg.” “Ach lieverd, kom nou, stel je toch eens voor dat opa en oma .... och dat kan toch niet?” “Nou, als
Iedereen dat doet is het heel gewoon.”

Oetzonden in t pergram 'Noordmannen' op Radio Noord, 12 april 2015 Ook te beluustern op YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=LLSiR9vC7Tg

Hemmen ie dat nou ook, da'je bie t lìngen van olderdom aal voaker trug valen op herinnerns oet vrouger tieden? Benoam oet tied van bongeljoaren heugt nog wel ais n schier verhoal. t Ain komt binnen as dag van guster, mor veur t aander mout t benul duchteg aan slag om boudel bie nkander te schraben.
Mit ol foto’s of filmkes he'je haalfschaaid al rad veur ogen. “Kiek, bie Fokke en Thomas op boerderij, aan t swemmen in dij grode betonnen silo. t Was dou zo vrezelk hait ..... aaier roegelden kookt tou hounder oet en knien wupde van homzulf vlaaispaan ien.
Ook aibels makkelk is n ol kammeroad dij joe t ain en aander smui aanlaangt. “Waist nog davve ais n moal in Haarkstee, op daansvlouer bie Stoalstroa, n twijling kop van slag muiken?” We hemmen wichter dou achter op ons plof mit aarms om t lief noar hoes brocht, woaraargens in kontrainen van ten Post..... en davve op t achterdeel, terwiel kat achter moezen aanvloog, in t duuster aan t snoetjeknovveln waren? Tjoa, doar heb k in herinnerns nog wel n schier ploatje bie. Ollu van wichter haren bèrstee wiedvot in opkoamer van t veurhoes dus kon t n beetje gestommel wel lieden en..... t ston ducht mie nait in t draaibouk, mor noa n stief ketaaier ‘eerabbels kraben’ wui Jantinoa wizzeld mit Graitje en gong t vannijs òfaan.

Oetzonden in t pergram 'Noordmannen' op Radio Noord, 8 feberwoarie 2015
Ook te beluustern op YouTube https:// www.youtube.com/watch?v=C5BjDKMpMJY

Dou k in verkeernstied t wicht al n moal of wat in week in ogen keek, was t gebrukelk davve soaterdagsoavends noa t daanzen bie Enting in Zuudloaren mit auto n endje aan rit gongen. W’haren vanzulf n bult te beproaten en dat dou je t laifst nait bie ollu op knij, ze zollen der ais wakker worren, loatve zeggen “der was dak op t hoes”.
Mor aal dat autorieden is slecht veur t milleu en t prat ook nait zo makkelk mit handen aan t stuur dus wui auto, zo aargens in kontraainen van Nörg, twindeg meter van weg òf, op inrit van n stuk baauwlaand, noast n woagen mit boeskolen zet.
n Schier stee dochten wie zo, mit roemte, rust en roegte om ons tou en routduuster, mor bie ons volle moan dus tied om laif veur mekoar te wezen. Òf en tou glee ons n streek licht deur t hoar van n auto dij wiederop n òfslag nam. Dou grode wiezer van klok stoadeg n slag in rondte muik en t woater aan binnenkaant bie autoroeten deel luip wui t weer tied proaterij óf te moaken en op hoes aan te goan. t Wicht labde roeten dreug en laagde laif dou ik auto weer aan proat muik.
Nee hè, vaast in bragel, veuroet – achteroet, mor auto kwam gain meter van stee.

Hou nou, routduuster, gain tillefoon en wiedvot van bewoonde wereld. Doar stoa je din zunder lusten mor mit n bult lasten en wel kon ons doar ofhelpen?
Terwiel autolichten nog aal deur t hoar streken, mor nou wel tegen ons zin d’òfslag namen, haar grode wiezer onderhaand al n moal of wat staail omhoog stoan. t Lege laand lag onder n diezeg klaid en van laiverlee wui wiede wereld weer licht. Dou, inainen t geronk van n trekker, t gerammel van n dikke ketten om ons trekhoak en zunder wat te zeggen ston auto weer op weg. Ol boer stook hand op, gnivvelde wat en ree weer vot, haar zo zien aigen herinnerns.

Oetzonden in t pergram 'Noordmannen' op Radio Noord, 15 feberwoarie 2015
Ook te beluustern op YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=HnqTT3AzlG4

Laank leden kreeg k as kwoajong drij vingers tussen schuurdeur en kezien. Och man, wat dee mie dat aldergloependste zeer. t Verstaand sluig mie op tilt en t was mor goud dat biebel dik onder t stof zat dou k ons Laimeneer even n veer in kont stak. Pien trok mie filaain tou tonen oet, t hoar kwam recht in t ìnne en n kolle rillen juig mie over rug mit van dij gevolgen da'k noppen op aarms en bainen kreeg. Aldernoast wat heb ik stoan daansen en jodeln.
Terzulfdertied pongelde moeke mit voel goud in wastobbe en heurde t lellen n zetje aan, mor wos nait wat d’aanlaiden van mien gebèlk was. Soavends dou pa in hoes kwam zee moeke dat leujong op meziekles mos, omreden der volgens heur vervast n groot talent mit mie op plaanken kwam.
Mien gesputter van hou of t wel nait komen was brocht gain omkeer teweeg, zai zag in mie al n Willy Alberti of zukswathìn en ik zol t hailendaal moaken in wereld van zingerij. Mor zee ze, t was beder da'k eerst les kreeg op n meziekinsterment.

Aanderdoags ik schier goud aan, stiefsel in t hoar en bie moeke achter op n gammel pakjedroager op fiets noar Stad tou op zuik noar n schiere meziekschoul.
Computer, internet of koegel was der dou vanzulf nog nait. t Aldereerst noar Jan Holvast, ie waiten wel dij man dij zo aibels mooi de snijwaals oet zien trekharmonikoa trok. Mor dat haar k al duvels gauw in t snötje, k zakde sikkom deur stoul man, mit dat zwoare apperoat op knibbels en der zaten mie veuls te veul zwaarde en widde knopkes op, dus gain trekörgel.
Bie Olengoa in Visserstroat kreeg k n gitaar om haals, nait haalf zo zwoar, mor t apperoat was mie te laank of ik haar aarms te kört. Mien getjìngel juig kat in gedienen, hond muik slim roare geluden en t wotter luip hom òf. Dou iesderdroadjes aal kaanten opsprongen, keek kerel lelk as drij doag min weer en zee dat t genog was, k was n laif jong mor k haar der gain aanleg veur en telent haar e nait op plaank liggen.... körtom.... ook gain gitaar. Dou nog even noar n trommelsloager, dat leek mie wel wat, twij van dij grode trommen en potdeksels in koamer, stokken in haand en haauwen of wereld vergaait.
Mor moeke 'sluig grode trom', mos ook mor nait, wee ze: “w’hemmen nou nog schiere noabers” en dat wol ze geern zo hòllen.
Ten lange leste wui t n luddek mondörgeltje mit n feestmuts van Mulder op t Zuderdaip. Mien aldereerste optreden was meroakels, t was n groot sukses op t brulofsfesie van Opa en Opoe..... dij vonden vanzulf ales mooi wat klaainzeun speulde.

Oetzonden in t pergram 'Noordmannen' op Radio Noord, 1 feberwoarie 2015
Ook te beluustern op YouTube https://www.youtube.com/watch?v=ebMBIyF-n_g

Ie heuren niks nijs as k joe zeg dat t schrieven van körde verhoalen mien oaventuur is. Mor dat ook vraauw doar wat mit van doun het, is joe vanzulf nait bekend. Vrouger noamelk huil ze van ons leutje beudels n dagboukje bie van alderhande kinderlieke oetsproaken. n Stuk of wat gnivvels doarover binnen vervast al ais n moal laangs komen.
Mor, nou ist zo...... dat vraauw ook geern of en tou ais n inbrengwinkel bezuikt. Van dij gevolgens dat ze aalgedureg mit n Grunnegs boukje veur n dag komt. Ach schier waark, kosten n scheet en ik heb weer wat lees- of noaslagwaark. Onderhaand heb k wel veur n joar leeswaark aan bouken en schrieverijtjes bie nkander zammeld. Mor apmoal nog lezen zel der wel nait van komen ducht mie, ach t is vanzulf ook n kwestie van t hebben, nait?

Òf en tou komt ze mit n boukje op stee dij k al in kaast heb, mor, nait zo slim vanzulf, kin k n aander weer blied moaken. “Maak voor mij eens een overzicht met alle titels”, haar ze tegen mie zegd. Eh .... vraauw is van hoesoet n Drents zwaarfkaaichie dus tegen nkander Grunnegs proaten zit ter bie ons nait in.
Zo wil t dus wezen dat ze oflopen dönderdag op pad gong mit n liest van aal tuddels dij k onderhaand al in kaast heb.
Krap twindeg menuten loater, k bin bomen aan t körtwieken. Tillefoon:
"Ik heb hier twee hele mooie boekjes voor jou van Siemon Reker over Ede Staal en ook nog een paar van Fré Schreiber, eentje gaat over stukjes in de krant of zoiets, en ze kosten maar weinig, heb je die al?"
"Ja, dat weet ik zo niet allemaal uit m’n hoofd, k ben in de tuin aan t werk, Je hebt toch die lijst bij je".
"Oh ja is ook zo, nou ik kom der wel uit hoor, ik vind vast wel wat, daaag, tot straks, en eh A ik neem wel even een lekkere pizza mee of zoiets". Kwart veur zes, auto deur klapt dicht, achterdeur gaait open. “Schat, wil je even helpen?” Grode deus vol bouken op toavel en liest mit apmoal vinkjes der bovenop. “Kijk, ik was bij Utopia in ten Boer en eh..... die Siebrand heeft de wereld oude Groningse boekjes en och hij was heel geschikt, heeft er een mooi prijsje van gemaakt. Toch gemakkelijk hoor, zo'n lijst met alle titels welke je nog niet hebt.”

Nait heb?

Oetzonden in t pergram 'Noordmannen' op Radio Noord, 1 november 2015.
Ook te beluusteren op You Tube https://www.youtube.com/watch?v=UNk1TFXce5s

n Zetje leden hemmen vraauw en ik vekaanst op t aailand Kreta. n Schier stee zo wied van hoes. Zun braandt aal zörgen oet kop en vraauw het t meroakel noar t zin, dus ik ook. Herinnerns van 10 en 14 joar leden liggen der nog sikkom krek zo bie.
Propper zo t hait, zo'n gladjong dij joe mit smuie proatjes over lekker eten en drinken n stoul op terras aanprat, staait zulfs nog op t aigenste stee. n Bult vraauwen hemmen doar toch n waik stee veur en verschaiten van kleur as e zien prevelmentje dut.

“Goodday Ladys, what do you like, something to eat, drink or seks?” Gnivvelnd lopen wichter deur, kieken óf en tou even om, mor kommen n zetje loater weerom en bestellen n kop kovvie mit appeltoart en n beste toede slagroom. t Is vekaanzie vanzulf. t Genottern van wichter is glad vermoakelk as heur gentleman cocktails mit n schiefje appelsien en sukker op raand van glas op toavel zet. Ombeurten bestellen wichter n nij cocktailtje om heur vrumde ik te priezen.
Sikkom drij uur loater, tegen schemern van dag en verstaand, kriegen z’aalmoal nog n ouzo as òfsloeten en scheuveln, mit n knipoog van heur casanova, dreumend op hoes aan. Aanderdoags zitten wichter weer op aigenste stee. Vekaanzie dut wat mit mensen, n bult lu hemmen zukzulf thoesloaten en kommen n aander ik tegen, aine dij t nait zo naauw nemt. n Dag of wat loater is t leven weer slichtstreken en blift t bie herinnerns.

Oetzonden in t pergram 'Noordmannen' op Radio Noord, 22 feberwoarie 2015
Ook te beluustern op: https://www.youtube.com/watch?v=2gncJchT69E

Meer Gnivvels op Free Westerhoff zien webstee: http://www.freewesterhoff.nl/Gnivvels.html

Der was ais n aarme mulder dij n aibels nuvere dochter haar.
Mor, Mulder was slim òfgunsteg op riekste kerel van t dörp en wol stommegeern dat t laive wicht der mit traauwde. Hai snakde tegen dij rieke stekerd dat zien dochter van aal t stro in wereld gold spinnen kon.
“Zai krigt bie mie d’beste betrekken dij k heb”, zee slaauwe zoakenman.
Hai sloot t wicht op ien n duuster hok mit twij boal stro en n gammel spinrad. “Mörgenvroug veur t kraaien van hoan mout t apmoal gold wezen”, zee e, “aans breng k Mulder om haals.” t Mulderinnetje hoelde troanen mit toeten dou ienainen om klok twaalven n aibels luddek iepenkrietje van n kerel tou stro oet kroop. “Wat gefst mie as k der aaltenduvel gold van spin?”, vruig e.

“Och,” zee t wichtje, “krigst mien mooiste ring.”
Hai grisde golden ring en…
Snorre, snorre snorre, d’eerste spoul was volle.

Zo gong t hail nacht deur en veur t kraaien van hoan was t iepenkrietje vot en aal t stro versponnen tot t zuverste gold.
Mor dij rieke stinkerd wos gain ho meer, meer, en brocht nog 10 boal stro.

“Mörgenvroug kloar”, komdaaierde hai “aans…” t Wichtje reerde sloten vol dat zulfs n vis der ien verzoepen zol.

Krek as dag der veur was doar ienainen weer t leutje Iepenkrietje “Wat gefst mie as k weer spin tot kraaien van Hoan?”
“Och krigst mien mooiste haalsketten” Hai grisde ketten van haals en…
Snorre, snorre snorre,
d’eerste spoul was volle.

Bie t kraaien van hoan zat rieke stinkerd nog boven op t gold van dag derveur, mor… hai mos meer, nog veul meer, wol riekste man van wereld wezen. t Hok zat tot nok tou vol mit stro. “As dat mörgen apmoal gold is most mit mie traauwen, ” zee dij zunege gloeperd, “din huifst vanzulf ook gain dure betrekken.”
t Verdrait biggelde t wicht over schounen en weer kwam dij male iepenkriet.
“k Heb die niks meer te geven”, griende t aarme schoap.
“Joawel”, snoaterde t iepenkrietje slicht… “ik wil t klain potje dijstoe krigst”
“Och eh… das goud”… zee ze snokkend mit t haart vol bloud.
Snorre, snorre snorre, d’eerste spoul was volle.
Snorre, snorre, snorre en t huile hok zat volle.

t Wicht zat midden maank apmoal blinkend gold en traauwde bie t luden van klok dij minne geldduvel.
Negen moand loater was t verleden vergeten en was der bliedschop over t heden.

t Hail dörp vierde feest, mor… ienainen ston e doar, achter waig en bandiesde:

Wat mie toezegd is moakt schuld dit is t ènd van mien geduld.

Nog slimmer as slim gong t laive wicht aan t schraaien.
Aal troanen van t verdrait gongen aan loop, aal t goldgele groan op t laand verzoop.

“k Geef die nog ain kaans, ast toe binnen drij doag mien noam waist, magst potje holden.” “Eh … Jan, Pait, Kloas, Kees, Hinderk”, schraiwde t wicht… en aal noamen dij der wieder ien t dörp wazzen. Aanderdoags bie t kraaien van hoan ruip ze roadeloos: “Eh…Ribbenbaist, Schoapekuut eh… Snorrepoot”

“Nee, nee, nee t is aans… mörgenvroug leste kaans” en vot was e.
Aarmoudeg van verdrait liepde t wicht heur laid, mit schounen ien haand aan raand
van nacht en woaterkaant.

Dou… wiedvot over t diezeg laand heurde ze n verske:

Vanòf mörgen, mörgen, mörgen mag ik veur t potje zörgen, want der is gainain dij wait dat ik Rie-pel-steertje hait.

Veur t kraaien van hoan was ze thoes en weer was doar dij minne loes.

“Leste moal” zee e.
“Eh… Okkie, eh… Alex… eh… eh…” dee ze asof, “Nee, nee, nee zo hait ik nait” danste t keerltje bliede en greep t potje oet waig “Eh, eh… Riepelsteertje” ruip t wicht.
“Da's n gloepstreek”, broesde t kereltje.

Doar zit Duvel maank, doar zit Duvel maank
Balderde Riepelsteertje laank

Hai greep zien bainen tot onder knijen en ropde homzulf hailendaal ien twijen

Oetzonden in t pergram 'Noordmannen' op Radio Noord, 1 meert 2015.

Ook te beluustern op https://www.youtube.com/watch?v=KZzhFHyeqlE

Meer Gnivvels op Free Westerhoff zien webstee http://www.freewesterhoff.nl/Gnivvels.html

Der was der ais n leutje wichtje dat van heur opoe op verjoardag n aibels nuver rood ferwaailen kapke kreeg. Vanòf dij tied nuimde elk heur Roodkapke.

Op n zodderdagmörn vruig moeke aan Roodkapke of ze n lekker praan stampot mous noar opoe brengen wol. Opoe, wied in de tachteg, woonde in n leutje hoeske krek bie dikke boom in t Slochterbos. Omreden dat Roodkapke slim wies was mit opoe, wol ze votdoadelk op pad.
'Mor,' zee moeke bezörgd, 'most wel op pad blieven, laiverd, aans verdwoalst meschain.'
Onnerwegens zag Roodkapke apmoal mooie blomkes stoan, doarvan ze n schier
pongeltje bie nkander plukde. Zol t òl mìnske wis hail blied mit wezen, docht ze.
'Wat dust toe doar laiverd?' heurde ze in ainen achter zoch. Oeregut doar ston grode wolf
'Eh .. eh ik pluk schiere blomkes veur mien opoe.'
'Och din most even n endje trug lopen,' zee wolf, 'doar stoan veul mooier blomkes.'
Terwiel dat Roodkapke weerom laip, runde dij slaauwe Wolf noar t hoeske van Opoe en dee krekt of e Roodkapke was, van dij gevolgens dat t òldske votdoadelk deur open dee.

Dou Roodkapke even loater mit praanje mous en blommen in haand op deur klopde, haar dij mieze Wolf opoe al hailendaal opvreten … en lag mit heur nachthemd aan in bèrstee.
'Kom mor binnen laiverd, trek mor even aan t taauwke, din gaait deur vanzulf open.'
Roodkapke huppelde vol bliedschop koamer binnen, haar vanzulf nait in d’goaten dat dij miesderge wolf dat zee.

'Mor opoe,' zee Roodkapke, 'wat he'je laange aarms.' 'Din kin k die beter vastholden,' zee Wolf.
'En opoe, wat he'je grode oren.'
'Din kin k die beter heuren,' zee e filaain.
'En opoe, wat he'je aibels grode ogen.'
'Din kin k die veul beter zain, laiverd,' zee dij aldernoaste gloeperd,
'Mor eh … mor opoe wat heje inains n grode mond,' stoamelde Roodkapke.
'Aah, joa,' graauwde t alderiezelkste baist, 'doarmit kin k die beter opvreten.' En zo gebeurde t, Roodkapke plofde boven op opoe in dat grode lief van dij hongerge wolf. Hail tevree vuil dij minne mieterd in sloap en snörkte t huile Slochterbos bie nkaander.
Ol joager, dij aan raand van bos woonde, gong op rebulie of, runde votdoadelk t hoeske van opoe binnen en zag wat ter gebeurd was. Mit n groot mes snee e t lief van wolf open en ain, twij, drij, zo wupde Roodkapke, mit opoe … en blommen in haand buuk weer oet.
Soam hemmen ze t lief van dij smerege wolf vol smeten mit dikke bakstainen en mit n zigzagsteek weer dichtnaaid.
Dou wolf wakker wui haar e vrezelk pien in buuk en n aldernoast dreuge bek. Dou e bie woaterput kwam en over raand boog om woater te drinken roegelden aal stainen m noar haals en kletterde e brullend en bandiezend veurover in daipe put.
Van dij alderduvelst miesderge wolf is noeit meer wat vernomen en Roodkapke, opoe en ol joager leefden nog laank en gelokkig bie dikke boom in t Slochterbos.

Oetzonden in t pergram 'Noordmannen' op Radio Noord,15 meert 2015

Ook te beluustern op: https://www.youtube.com/watch?v=V5D5x-YB2EA

Meer Gnivvels op Free Westerhoff zien webstee: http://www.freewesterhoff.nl/Gnivvels.html

Krap-aan zesteg joar leden haar k n schiere verzoameln van alderhande soorten aaier. Opa haar mie leerd mit n naald huil verzichteg aan kop en kont n leutje goatje te prikken en din, mit haand veur kont, der stief in bloazen om t struuf der oet te kriegen. Nog even snoetje schoon wotter der achteraan, aans wuir t n dikke stinkerij.
n Laange deus mit heu en watten aan binnenkaant van deksel mos der veur zörgen dat boudel nait om haals kwam. t Begun van verzoameln was n zaacht aaichie, omreden tuutaaier broen en wit, aaier van n krikhìn, eenden en gaanzen apmoal op griepòfstand om en bie boerderij lagen. Ook kiewieten, grutto’s, wilpen en scholeksters wuiren makkelk bestolen van noazoaten. t Wuir stoerder as t nust in n hoageldoorn zat, aarms en kop vol schrammen … mor wel n aai.
Nog stoerder vanzulf t as t nust wied van grond was en … dat zel k joe ais even vertellen: t Was zundag en omreden w’end van dag op verziede mozzen bie grootollu, haar moeke mie in n schier pak stoken mit n leutje strik om haals. “Och mien laiverd wat zuchtst ter weer schier oet, Opa en Opoe zellen die aandoeken.” Mor … zo wied was t nog nait, k mos eerst nog maank n aander kluske. Ain van kammeroaden wos n oksternust achter stainfebriek in n hoge iep en volgens hom haar okster mien kedo al legd.

Dat was wat, zo’n aibels schier oksteraai, beetje blaauw-gruin mit stipkes, dij haar k nog nait. t Aai kreeg al n schier stee in deus.
Op noar stainfebriek, t nust laagde mie tou, mor wel mos boom in? Ik, vanzulf! k Haar gelok: ol holten ledder dij bie n schuurke ston, brocht mie bie d’eerste takken van boom. Levaaiernd om stam kwam k bie t nust. Ksst … ksst …, doar gong okster mit n bult rebulie. Ain aarm om tak en d’aander in t nust. Och man meroakels, drij aaier. k Zag mie al tröts mit deus vol aaier en nije aanwìnst bie Opa kommen. Wat zol e glundern.
Verdöld, taauw mit körfke vergeten, eh … din mor in buus en huil veurzichteg omdeel.
k Huif joe t wieder nait oetstokken wel? Moeke duvels, klaaier noar de gallemiezen en ik zunder oksteraai noar opa.

Oetzonden in t pergram 'Noordmannen' op Radio Noord, 22 meert 2015

Ook te beluustern op: https://www.youtube.com/watch?v=nzt0mFhSqds

Meer Gnivvels op Free Westerhoff zien webstee: http://www.freewesterhoff.nl/Gnivvels.html

Zo'n 55 joar binnen vraauw en ik onderdail van nkanders leven. Zai n Drints zwaarfkaaigie en ik n Grunneger molleboon.
t Waark van pa brocht heur mit moe, bruier en zus noar stad, stoef bie Oostersluus. Vanòf joar ain is mien haimstee aan aander kaant van sluus op Hoogebrug, Oosterhoogebrug om persies te wezen, dus keken we sikkom bie nkander op bord en was verkeerntjederij dicht bie hoes. Krek zo as Ede zee "baaiden haren heur aigen gedachten", was kaggel bie ons òf en tou even oet mor .... bleef toch n luddek beetje waarm. t Wicht haar in vrouger joaren n autorieschoul, dat wui van dij gevolgen dat lesauto wel ais n knovveltje opluip en oetdeukerij der maank mos.

Soavends, noa leste les, wui rooie Opel Kadett bie WKW aan d'Ulgersmoaweg veur t bedrief zet en kregen sleudels plek in braivenbus aan t hek. Omreden mien affeer doar stoef bie was, zag k auto bie touval stoan. n Stukje krammedroad brocht autosleudels tot braivenbus oet en t meziekploatje "I Take It Back" kreeg plek op t meterbred onder veurroet.
Aanderdoags mos t oog .... en noar ik hoopte t haart ter wel op valen.

Mor… t was midden in zummer en gloepends hait. Zun vrommelde t vinylploatje onder t glas
hailendaal in nkander zodat ofspeulen onmeugelk was en t verhoal nait op stee kwam doar ik t
geern hemmen wol.
t Schrompeld stukje laifdebliek streek horrel in gevuilens weer slicht, stookte kaggel weer op en
juig auto noar d'eerste de beste meziekwinkel veur t aigenste ploatje "I Take It Back".
Dij vaaier woorden brochten ons laif en leed veur aaltied bie nkander.

Oetzonden in t pergram 'Noordmannen' op Radio oord, 5 april 2015
Ook te beluustern op YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=S2JyXgA3qEM

Hebben ie van t joar ook goie veurnemens lu?
t Zel wel hè. Want dat het elk ja tegenswoordeg. Wat je aander joaren verkeerd doan hebben, dat wil je joezulf en joen omgeven elk nij joar ja nait nog n moal aandoun. Je moaken dikke plannen en je beloven joezulf, dat je joe der aan holden zellen.

Dat deden Zwoantje, mien laive vraauw, en ik ook elk joar. Wie muiken de dikste plannen. Van stoppen mit smoken veur mie, tot datteg kilo ofvalen, juust…
Allent kwam der nait zo veul van terechte. En dat ontnam ons n beetje de moud.
Benoam t oflopen joar was t n mizze boudel. Wie haren ons mit zien baaident nog nait ain ding veurnomen. En dou hebben wie n besloet nomen. Wie zeden tegen nkander, dat wie t volgende nijjoar elk drij goie veurnemens bedinken zollen. Zwoantje veur mie en ik veur heur.

Asjeblieft. En dat was dus dizze nijjoarsdag zo wied. En nou wollen ie zeker wel waiten wat of dat din wel was. Vot din mor, omdat ie zo nijsgiereg binnen.
Mien eerste veurnemen veur Zwoantje was, dat zai es wat meer zokken braaien mos. Aal dat gestop mit van dij dikke kloeten onder d' hakken doar bin k n moal flaauw van.
t Ainegste wat ze braait dat binnen truien, veur heurzulf. Zwoantje zee eerst nog even dat ze mie wel braaien leren wol, mor ze mos t wel beloven, want dat haren we ofsproken, om hikhakkerij te veurkomen.
Want wie waren baange, dat we dat aans wel es kriegen konden, hikhakkerij. Gain roezie hur, dat hebben wie ja nooit.

Dou kwam Zwoantje. "Nait weer toonoagels knippen in koamer. Schaitst mie dien kaalknoagels ja in de kovvie."
Tja, wat mout je doar nou mit. Woar mout k ze din knippen? In koamer staait d'ainegste stoule, woarin k der bie kin. Even mit de kont achter in de stoule en din net de vout der veur nog opkriegen kinnen, meschien komt joe dat wel bekend veur.
"Din nemst stoule mor mit noar boeten."
Mor ja, k mos t vanzulf ook beloven.

Dou mog ik weer: "Op d'aigen helfte van t bèrre liggen blieven."
Dat komt lu, Zwoantje het t nog wel es kold in bèrre. Benoam de vouten willen heur nog wel es zo'n beetje ofstaarven.
En din schoeft ze dij kolle daipvroren tuten noar mie tou. Harregat. Op slag kloarwakker en k was net zo'n beetje wegdodderd.
En of ik din zeg: "Baarg dij ijsco's even weer op, doe Eskimo," t helpt niks. Even loater glieden ze weer net as twij Vraize deurlopers noar mie tou.

Dou Zwoantje weer, t was net t oetpakken van kedootjes bie Sunterkloas, lu. Allent haren wie dizze kedootjes nait op ons verlanglieske zet.
"Nait zo onnuur laank op WC zitten. t Haile hoes stinkt mie der ja noar."
Nou joa, k mag aaltied geern even kraante lezen op n stee, woar k rusteg zit en nait aal gerevel aan de kop heb.
En dat dat din wel es n lutje drij ketaaier duurt, nou ja, ík heb dij kraante ja nait moakt. Mor goud, k mos mor beterschap beloven, dat haren we ja òfsproken.

Dou mog ik weer: "Nait zo mit t gebit klappern."
Want lu, dat wordt echt te gek hur. Kiek, dat e heur n beetje lös zit en dat ze t nog nait aan n nije tou het, dat is tot doar aan tou, mor dat ze de haile dag mit dij baaide helften verskes zit te drummen, doar wordt n mens ja flaauw van.
Ze is der zo wied mit hìn, dat as André Hazes of zokswat op radio is, dat ze op de moat mitklappert. t Kin toch nait langer.

Goud, dou Zwoantje weer. "Gain scheten meer loaten in bèrre."
Nou joa, dat haar ze nou nait zeggen mouten. Want aal dij aandere dingen doar kin k wat aan doun, wíl k ook wel wat aan doun, mor dit is ja overmacht. Want wat kin je doar nou aan doun. Zo bin k ja baauwd. As mien liggoam tot rust komt, din gaait ter binnen in mie wat gisten of zo en dat moakt ja gas en zuikt n oetgang.
Loat Zwoantje nou bliede wezen dat k nog goud open bin. Stel joe veur, dat dij boudel der nait oet kin en dat je din inains schrikken.
Van n poar ieskolle vouten om mor n veurbeeld te nuimen. Ie kinnen ja wel ontplovven.
Of zol t meschien wezen, dat Zwoantje t eten wat te schaarp moakt?
Doar mout k volgend joar ducht mie mor es even wat van zeggen.

Luuster hier noar 27 Zwoantjes, veurlezen deur de schriever zulf

Kieken ie wel es noar zo'n horrorfilm op televizie lu? Zo'n griezelfilm? Joa? Vinden ie dat nou echt mooi? Ikke nait, k vin t vrezelk, de grieze lopt mie aingoal over de graauwe. Man, ik kin der wel d'haile nacht van wakker liggen. En din spoukt t mie aalmor deur de kop en verbeel k mie, dat ter in elk houkje van de koamer ain of ander spouk of n levendege dooie tou de grond oet komt, dij mie òfsmoren wil. Of dat ter n geest onder t nust ligt, dij hail langzoam, zunder geluud te moaken onder t ledikant oetkomt.
k Schoedel mie din aaltied n beetje dichter as neudeg is noar Zwoantje tou, om mor van dij gevoarleke raante vot te komen. Nee, niks veur mie, dij griezelfilms. Zwoantje het ter gain perblemen mit. Zai kin der alderdeegs aibels goud op sloapen. Dij het naargens last van, ze mag der zulfs hail geern noar kieken. En ik kiek din veur de gezelleghaid mit. Zogenoamd.
Want, k pak ter din aaltied n bouk bie en as zo'n film din weer even goud spannend wordt, voak kin je dat aan de meziek wel heuren, din dou k t bouk tussen mien ogen en televizie, zodat k ter niks van zain kin. Mor ja, je binnen ook ja nijsgiereg vanzulf. Je willen aiglieks ook niks missen.
k Dou t din zo, dat k deur n glieve nog net even zain kin, wat ter in n houkje van t beeldschaarm gebeurt. Handeg nait?

Mor nou het Zwoantje mie deurkregen en lu, zai moakt ter n beetje misbroek van. Ze moakt mie aal aan t schrikken.
Nait onder d'film, mor as wie noar bèrre goan. Ik loat din voak de hond nog even noar boeten. k Goa noa zo'n film nait meer mit hom lopen, ik kiek wel oet. k Blief bie d'achterdeure in t licht stoan en ik stuur hom even t haim òf. Din roup k hom weer en krigt e zien bonkje. lk blief din stil stoan en luuster. As k heur boven aggewaaiern heur, is t goud. As k niks heur, zit ze aargens. Din het ze zok verstopt om mie benaauwd te moaken.
Hail veurzichteg loop k din noar d'koamer, want doar mout k deurhìn as k noar boven wil. Ze het vanzulf ale lichten al oetdoan, dij slaauwe.
En ieder bod as k bie n lichtknopke laangs kom dou k gaauw d'laampe aan en zuik even of ze der is. Achter de bank of achter n deure. En as k heur din aargens trappaaier, trekt ze expres n maal gezichte, net of ze dood is. Och man, schrikken dou k din weer, hai!
Lest soavends het ze mie vies bie de bok doan. Ik dee d'achterdeure in t slöt, gaf Flipke nog even zien bonkje en luusterde. Boven heurde k de kroane van d'wasbakke stromen.
Ze was dus al noar boven goan, dus huifde ik nait veurzichteg te wezen. In t donker luip k deur t hoes, dee de deure van d'koamer achter mie dicht en inains vuilde k n haand op mien moarze. Och lu, k reerde t oet, zo schrok ik. k Was net zo flaauw!

"Is mie dat nou n stijl, aine zo schrikken te loaten? Ik kin der ja wel n haartverlammen van kriegen. Hol toch es op mens, mit dij maalvreten meroakels."
Zwoantje gierde van t lagen: "Dast doe doar zo van schrikst, ha, hest wel n schoon gewaiten? Doe schietnood. Of kinst nait tegen zo'n schiere griezelfilm? Aansteller! Hibbel!"
"Niks aanstellen. Elk mens schrikt zok toch dood as je zo van achtern beslopen worden! Hol doar toch mit op, mens." k Was goud grammieterg. "k Wol die ook wel es zain as ik die zo aan t schrikken moaken zol. Dat dou ik toch ook nait."
"Nou, doe goast mor gerust dien gang hur, dat kin mie haildaal niks schelen. Doe dinkst toch nait dat ik zo'n eelske mette bin. Nee hur, doe krigst mie nait benaauwd, zo kinderachteg bin k nait. Nee, doe! Doe bist pas kinderachteg."
Nou ja, wie muiken t weer goud. Hikhakkerij koop je ook ja niks veur.

Der waren al n poar griezelfilms overhìn goan, dou der weer n onnuur spannende op televizie was. Alderdeegs Zwoantje wör dit toch wel n beetje te görteg, zee ze. Ik keek zo as gewoonlek weer mit over mien boukje.
"Rekloame," zee Zwoantje, "gaauw even noar d'WC." En doar vloog ze hìn, noar t achterhoes.
Nou heb k die te pakken, docht ik en k ging gaauw de veurdeure oet, op tonen om t hoes tou en kwam zo oet bie t pleeroampke, dat aaltied wied openstaait. Behaalve bie winterdag vanzulf. Nou hebben wie n aarbaidershoeske mit dakgeuten op aanderhaalf meter, wait je wel, zodat de kezienen ook slim leeg binnen. Dou k veurzichteg deur t roamke keek, zag k heur zitten, mit d'kop n beetje noar beneden.
Ik dee hail stil mien aarm deur t roetje en dou lu, greep k heur mit n gloepstreek in de nekke.

Loater vernam ik, dat ze t in de haile stroate heurd hebben. Sommegen, dij al op bèrre lagen, binnen der alderdeegs wakker van worden.
Vieve binnen noar boeten goan en drije hebben de plietsie beld. Dij dochten dat ter aine om haals brocht wör en ik haar hail wat oet te leggen de doagen dernoa.
Zwoantje is der nou weer, mor ze het vaaier doagen bie heur moeke west. Dat was toch wel n beetje kinderachteg, vin je ook nait?

Luuster hier noar 27 Zwoantjes, veurlezen deur de schriever zulf

Gusternoamiddag hebben wie ons der veur t eerst van t joar es even goud veurzet.
Wie hebben even boeten zeten, in t zunnetje, t kon ja al wel weer.
Tegen n uur of drije zee Zwoantje, mien laive vraauw, tegen mie: "Wie goan even gezelleg boeten zitten, t is der nou al wel waarm genogt veur."
Mien Zwoantje het aaltied van dij haile goie ideeën, begriep je wel, dus ik zee: "Joa, dat doun we, gezelleg!"

En zo kregen wie eerst es even onze toenstoulen oet t schuurtje; wie wollen vanzulf nait op de grond zitten. En dij toenstoulen van ons, doar bin k slim wies mit.
k Wil vanzulf nait snakken, mor onzent binnen nait van dij gewone plastieken, onzent binnen van echt kunststof, wait je wel.
Witten binnen t, vaaier, mit n biepazend toaveltje der bie, woar je eerst de poten onderin stoppen mouten.

Dou ze boeten stonden haar Zwoantje al n emmer mit zaipsop moakt en hebben we eerst t stof der mor es even ofhemmeld. Din heb je t ook ja in ainmoal schier, wat joe.
Dou kwamen de kuzzens der op, van dij mooie blaauw-gruinen mit lila bloumkes der op, haile schieren. Zwoantje het zok ter veureg joar ook n biepazend toavelklaidje bie kocht, ook van kunststof. Dij kin je zo in de regen liggen loaten, din komt t weer der nait in. Hou vinden ze t oet.
Veur t votwaaien het ze van dij klemmetjes mit iesdern denappeltjes der aan en dij kin ze der zo aanhoaken, meschien kin je ze wel. Ook n handege oetvinden.

Om goud haalf vaaier kwamen wie din te zitten, gezelleg in t zunnetje.
Zwoantje haar heur stoule al n klaain beetje achterover doan. t Binnen van dij ligstoulen, k wait nait of je zokken wel es zain hebben.
Nait te wied achterover vanzulf, want aans kinnen ze heur van de stroate òf ja zo onder t klaid kieken.
En zo zaten wie doar mooi in t zunnetje. Zwoantje haar kovvie moakt en dij haren wie in zo'n grote thermoskane op toavel stoan. Ook biepazend: blaauw-gruin mit lila bloumkes.
k Wait nait of je dij dingen kinnen, mor doar kin je joen kovvie mit inschenken en din huif je hom nait op te tillen. Ie holden joen kopke mor onder zo'n schenktoete en din huif je allent mor op zo'n grote ronde knoppe te drokken- dij der bovenop zit- en din komt kovvie der zo oet. Hou bedenken ze t wel.

En zo zaten wie doar mooi mit ons twijbaaident in t zunnetje, plakje kouke der bie, gezelleg. En even proatjen hè, dat komt ter normoal toch al hoast nait van.
Mor nou haren we even tied veur nkander ja. Wie zeden van eh … nou ja, ik zee eh: "Wat is t toch mooi weer nait?" "Joa," zee Zwoantje. "en ook zo dicht bie." "Joa" zee ik. "veuraal veur tied van t joar." "Joa," zee zai, "mor t kin ook zo mor weer omsloagen hur." "Joa" zee ik. "dat wait je nooit om distied van t joar."

Wie schonken ons ons twijde kopke in en wie zaten zo nog es gezelleg om ons tou te kieken.
"t Is aans wel dreuge in toene" zee Zwoantje noa n zetje. "Joa, doar is t tied van t joar aans nait veur." "Nee" zee ze. "voak is t om dizze tied ook ja veul natter." "t Is aans mor goud dat t nou aans is." "Joa, aans konden we hier nait zo gezelleg zitten."

Dou ging k eerst es in t ènde en ik pakte ons wat lekkers, dat heurt der ja bie as t zo gezelleg is. Noa weer n zetje schoot mie inains wat in t zin: "Wat is t aans mooi weer nait?."
Mor Zwoantje zee niks. Ze was in sloap valen. En t was net zo gezelleg.

Luuster hier noar 27 Zwoantjes, veurlezen deur de schriever zulf

Hebben ie ook wat schiers kregen mit de kerstdoagen, lu? Of dou je doar nait aan? Nou wie wel n beetje. En k heb ook wat kregen, mor of t schier is?
t Was in dij donkere doagen veur kerst, dat Zwoantje mie mitkreeg noar t centrum. "Kerstinkopen doun veur kerstdoagen", zee ze. "En doe gaaist mit."
Wat dou je din as hoesvoader en manskerel? Ie goan mit en hopen, dat je nait te veul geld oetgeven aan flaauwekul.
Nou vuil dat mit dij flaauwekul dizze raaize wel n beetje mit. Noa joa, Zwoantje mos vanzulf wel even kieken bie zo'n winkel mit kerstspullen en ze kwam der ook weer vot mit n tazze vol takjes, keerskes, laampkes en aal zowat meer. n Tazze vol veur sikkom 15 euro, nou, dat wol nog n moal, nait?
"Schier hè?" zee ze en ze luit mie der even in kieken. "Joa hur, hail schier." Wie pakten nkander in d'aarm en luipen wieder.

t Was swienekold en t regende d'haile dag al. k Was recht bliede, dat Zwoantje mie mitreet in zo'n nijmoods boetiekje, wait je wel, zo'n schieterg hokje woar n poar van dij hibbels van wichter joe klaaier verkopen willen, dij je nait hebben willen. Nou kom k oet miezulf nait geern in zo'n winkeltje. Ie hebben der aiglieks niks mit neudeg, mor kiek, ik wait nait goud wat de rekken binnen veur de doames en welken veur d'heren bestemd binnen. t Liekt tegenswoordeg ja aalmoal zo veul op nkander. Van t zummer luip k ter n moal in, omdat k veur t roam n schier bezoentje hangen zag. k Begon tussen de rekken te bloadern of k d'aigenste weervinden kon, dou zo'n wicht op mie òf kwam en zee: "Zoekt u wat voor uw vrouw, meneer?"Kiek, din vuil je joe nait zo op joen gemak hè? Mor Zwoantje was nou bie mie en der kon mie niks overkomen… , docht ik. "Most es kieken, wat n schier colbertje," zee ze. "Doe most neudeg n aander hebben ja, dit is net wat veur die, kinst van d'zummer ook droagen." n Donkerrood jaske, mit swaarte vaaierkaantjes der op. "Hebben ze gain ander kleur?"
"Dit is in de mode, oor meneer,'' zee ain van dij hibbels, dij geld rook.

"Paas es aan!" k Haar gain keus lu, mor k zag mor aine hangen van dij kleur en t zol ja wel n meroakel wezen as e paasde… wat docht je? t Wás n meroakel, t was net of e veur mie moakt was. k Ston der bie as n mislukte gogelder. "t Maakt u jaren jonger, meneer," zee dij diedel ook nog.
"Dat vin k ook, dij nemen wie. Enne… ebt u der hook nog n nuivere broek bij?" zee Zwoantje, dij op slag eelsk wör.
Nou joa, n rood mit swaart geblokte colbert, dat kon nog n keer, nait, mor nou geef k joe te roaden lu, wat of dij maaid dou zee. Ze zee: "Ik eb ier nog n mooie bijpassende pantalon voor.'' Ze grobbelde in de rekken. "Wacht es, ier eb ik em, der is nog héén in uw maat." O mensen, n röze boksem, echt woar.
Ik docht, as k doar toch mit lopen mout, din heb k ja net zo laif, dat mie der n lutje beertje opvret. Alderdeegs Zwoantje keek n beetje twievelnd. Mor dat duurde nait laank. Dij verkoopster, dij k zo stoareg aan wel es even onder vaaier ogen spreken wol, haar n hail prevelement over ontwaarpers van mode en de kleurenkombinoatsies dij veur t komende joar in waren en zo mor deur. Zwoantje pakte de boksem es vast en bekeek hom van ale kanten. "Bandplooipantalon met twee steekzakken en héén gepaspelde hachterzak met knoopsluiting. Van viscose en katoen, 119 euro. Aanpazen," komdaaierde ze en ze drokte mie hom in d'handen. Kriegen ie t ook aaltied zo waarm, in zo'n paashokje? Ik wel, k begon te swaiten as n otter en k wurgde mie in dat smale hokje in dij rötboksem.
"Bist al kloar?" "Joa…, joa," en ik kwam weer noar boeten.
k Ston model veur de baaide vraauwlu dou Zwoantje inains zee: "Verdarre nog aan tou, kiek nou toch es,'' en ze wees noar mien schounen. "Hou is t meugelk, d'aine piepe is ja veuls te kört." Ik keek ook es en verdold, t was zo. De rechter boksempiepe was zeker tien centimeter te kört. Dij diedel dij kreeg n kop as n bolle en zee: "Nou mevrouw, k werk hier nou tien jaar en dat heb k ja nog nooit meemaakt." lk zee: "Ik dou hom weer oet, wie komen hier nooit weer." En k schoot t hokje weer in. t Colbertje mos vanzulf wel mit.

n Dag veur kerst was Zwoantje stiller as aans en ze was de haile dag n beetje foek. Oe, oe, docht ik, wat heb k verkeerd doan. t Was de hail dag mis.
Nou joa, t zellen wel zenen veur de feestdoagen wezen, docht ik nog.
Aanderdoagssmörgens gingen wie de kedootjes oetpakken. t Leste pakje was veur mie. Ik muik hom open en wat docht je: ik huil doar dij röttege röze boksem oet, dizze raaize mit lieke piepen. "Eh…, goh… was der nog aine?"
"Nee," beet Zwoantje mie tou. "t Is dezulfde. Ik luip bie dij winkel laangs, dou dat oardege wicht, waist wel, op t roam tikte. Ze haar de aigenste boksem nog es bekeken en oetvonden, dat dij aine körte piepe noar binnen vollen was, hai was dus wél goud. Wel dut zowat nou toch?" Ze keek mie aan asof ze mie wel vergraimen kon. Ik zee, ik zee: "Joa, wel dut zowat nou toch.''

Luuster hier noar 27 Zwoantjes, veurlezen deur de schriever zulf

Joa, hai staait ter al weer, bie joe zeker ook wel? t Was van t joar aans wel n hail gedou.
Wie hebben noamelk de gewoonte elk joar n week veur de kerstdoagen n boompke te kopen.
Van t joar kon dat nait. Wie mozzen zo'n kunstkerstboom hebben. Teminzen, dat zee Zwoantje, mien laive vraauw. Ik keek heur es aan. k Heb wat tegen aal dij kunstdingen en zeker tegen zo'n kunstkerstboom. Want elk joar as wie n boompke in de pot zetten, din het dat toch wat. Dat dut mie din denken aan vrouger, as ons pa t boompke, dij we mit nkander oetzöcht haren, in de koamer zette. In n emmer en om dij emmer tou haren wie din rode crêpepapier vollen dij moeke aan d'achterkaante, oet t zicht, vastzetde met plakbaand. Elektrische verlichten haren wie vanzulf ook nog nait. Wie haren der echte keerzen in, dij op d'eerste kerstdag veur de helfte opbrandden en n dag loater haildaal. Der ston din aaltied n emmer wotter noast en wie mozzen mit nkander acht geven of der gain braand kwam. Veur t keersvet haren wie olle kranten onder de boom legd, dat leek wel nait zo mooi, mor dat heurde der net zo goud bie as de piek, dij wie kinder om de beurt in t topke van de boom zetten moggen. Pa mos ons din wel even optillen vanzulf, aans wol dat ja nait. Joa, vrouger.

Van t joar wol Zwoantje dus n kunstkerstboom en ik nait. Dat betaikende dat we van de week noar Stad gingen om aine te kopen en doarbie ook nog, zo as Zwoantje dat zee: "n Komplete nije balenboudeltje." Want dat van ons, dat kon beslist nait meer, zee ze. Wat was t doar drok, bie V & D. De laange riege volk, dij de roltrappens opging, dee mie denken aan n hail drok bezöchde begravvenis, mensen keken der ook zo bie oet. Wie mozzen noar boven. Noar de kerstofdailen. Doar was t nog drokker. En waarm, t leek wel zummer. t Was aans wel schrikken doar. De goudkoopste boom, dij wie in t gedrang vinden konden, dij kostde 99 euro en was mor laifst I meter 85 hoog. Hai haar ook n noam: "Luxe kunstkerstboom, besneeuwd. Model: Pacific Alpine." "Pacific Alpine. Dij nemen wie, doar kinnen we joaren mit veuroet". Wel tot aan t ènde der tieden docht ik, want dat kin zo nait oetblieven. Ze waren ook zo vrundelk doar, om op de verpakken n "verlichtingsadvies" te geven. t Dee mie slim denken aan n rekloamecampagne van Vaaileg Verkeer of hou dat nou ook hait. Twijhonderd lampkes. Alderdeegs dát maggen je nait meer zulf waiten. "Der mouten twijhonderd lampkes in," kraaide Zwoantje. Dij von dat ducht mie mooi. Nou kostten viefteg lampkes al sikkom tien euro, dus ie kinnen wel oetreken houveul piene mie dat dee. Dou mozzen we nog balen en zowat hebben. Dij haren ze doar in wel zeuven kleuren. Wait je wat Zwoantje hebben wol? Kejak mit gold! Kejak mit gold; k haar nooit docht, dat zowat beston. En wie haren zulf al joaren van dij mooie witten, mit n beetje aankoukte snij der op, zo as t heurt. Mor nou dus: kejak mit gold. Even loater stonden wie doar bie de kassa te wachten in n laange riege. In de loop greep Zwoantje nog even n poar andere 'noodzoakelke' dingen mit. n 'Tiny Tin Holiday Candle' veur 5,95; n 'Baby's eerste kerstbal', ook veur 5,95 en…, nee, ik kin nait wieder.

In hoes mos de boom votdoadelk optuugd worden. Aal mit aal was t dik twij uur wieder veur alles der ston en t aalmoal op t juuste stee hong.
t Dee mie sikkom zeer aan d'ogen, aal dat kejak mit gold. t Blonk ter over. Nou haar Zwoantje der ook n vogeltje bie kocht, dat leek ook ja zo schier in de boom. Vanzulf ook kejak mit gold. Dat baistje haar n mooi steetje kregen, boven in d'boom, mooi in t zicht. Nou… hebben wie ook n katte, ons Mieke. En n hond, ons Flipke. En…, wie mozzen soavends nog even op veziede.
Dou wie weerom kwamen ruip Zwoantje, dou ze de koamer inkwam: Inbrekers!'' Mor t waren gain inbrekers. t Was Mieke, dij boven in de boom sprongen was om zien vogeltje te vangen.
Dat was lukt, mor d'boom was plat goan. Dou was Flipke op batterij komen. Zwoantje haar noamelk aal van dij sokkeloaden kerstkransjes in de boom hongen. En zo gek as ons Mieke is op vogeltjes, zo geern lust Flipke sokkeloa. Dij haar dus aal de balen zo'n beetje verrampenaaierd op zien jacht noar sokkeloa in de omvalen kerstboom.

En zo gebeurde t in de donkere doagen veur Kerst, dat d'olle, vertraauwde balen der weer heer mozzen en gaf ik Flipke soavends gloepstreeks nog n poar kerstkransjes, want ook daaier verdainen soms es wat extroas.

Luuster hier noar 27 Zwoantjes, veurlezen deur de schriever zulf

Ik dou t weer allènt. Ik ben der flaauw van. Aaltied ging ze mit, Zwoantje mien laive vraauw. Joarenlaank gingen wie der mit zien twijbaaident achteraan, mor nou is t beurd. Wie haren der recht n beetje hikhakkerij om. Gain roezie hur, dat hebben wie ja nooit. Mor nou ging Zwoantje toch echt te wied. Veuls te wied. Ie waiten wel lu, wie kinnen meroakel mit nkander over de weg, mor der is n moal n end aan t ABC.

Wat zeggen ie? Woar ik t in vredesnoam over heb? Over klaaier kopen, verdarre nog aan tou.
Wie deden dat aaltied mit zien baaident, mor nou is t òflopen.
En t gaait mie der echt nait om, dat Zwoantje aaltied zegt, wenneer k weer wat hebben mout: "wie mouten weer klaaier hebben." Dij wie, dat ben ik din, begriep je wel?
En t moakt mie ook niks oet dat zai aaltied de winkels kaist woar of k wat kopen mout. "Hierin, want hier hebben ze meer keur."
En of dat nou d'aine moal in Stad is en d'aandermoal in Emmen en din weer bie ons op Knoal, dat geft aal niks. Bliekboar het zai doar n soort van kompas veur, of is t bie vraauwlu net as bie maiwen. As der aine n prooi vindt, din binnen der drij tellen loater viefteg. Geft niks, heb k ook gain perbleem mit.
En t kin mie ook niks verblodekonten, dat t veur mie aaltied weer n roadsel is, wat of k nou weer neudeg heb, as wie in zo'n winkel stoan. As wie bie hoes vot goan veur, zeg mor, n winterjaze, din bliekt deur ain of aander vermik in Zwoantje heur kop, de noodzoak veur n winterjaze inains ombatterijd te wezen in t aanschavven van n laange onderboksem.

Ie maarken zeker wel, dat k mie der nog aal n beetje helleg om moaken kin. En t zel mie ook jeuken, dat zai bepoalt wat of ik mooi vind. As ik, touvalleg es n moal, n bepoald bezoentje schier vind, din zegt zai: "Nait doun, dizze most doe. Dizze vindst doe mooier." En dat lu, dat is n haile geruststellende gedachte, dat nemt ale twievels bie joe vot.

En t gaait mie der ook nait om, dat zai zegt wat of t kosten mag. Kiek ik mainsttied allènt mor noar de pries, Zwoantje let op aandere dingen. Welken, dat wait k nait zo krek, mor t het in elk geval niks mit de pries te moaken. Zai nuimt din dingen as: beter pazen bie dit of dat, t moakt die jonger, dizze boksem klemt die om t gat, dit blaauwe streepke is te dik en dizze te dun en aal zowat meer. Nee, om aal dij dingen bie t oetstoffaaiern kin k mie echt nait drok moaken.
Ik duurf joe alderdeegs te bekennen dat t wel makkelk is zo. Ik kom in de klaaier en k huif naargens om te denken. Ik huif nait te kieken wenneer k wat neudeg heb en woar of we wat kopen goan, k huif mie nait drok te moaken over wat mooi en maal is en ook nait over wat t kosten mag.
Zwoantje regelt dat aalmoal, zai denkt noa en ik krieg der gain kopzère van. Hoogoet n moal toetende oren, mor doar gaait t nou nait over.

Nee lu, woar t dizze raaize om ging was hail wat aans, t was echt schoamachteg. Ie mouten waiten, dat k nait ontevreden bin over mien gewicht. Goud, Zwoantje zegt wel es, dat n poar kilo minder ook goud is. "t Mag neudeg zo wezen," zegt ze din, mor ik bin der best tevreden mit. k Bin nait te dik. Nou joa, as je goud kieken, din zitten der wel n poar deurontwikkelde horecaspieren, mor wie holden ja nait meer t figuur van aine van twinteg. Dat zit zo in de natuur van de mensen. Dat noarmoate je older worden, je din n beetje, n hail klaain beetje oetdijen.
Niks biezunders toch?
En as Zwoantje doar n beetje aans over denkt, din is dat ja tot doar aan tou.

Mor verdold lu, wat ter veurege week toch gebeurde, doar zollen ie toch
ook hels om worden.
Dat zat zo. Ik was volgens Zwoantje aan n nij schier pak tou en k was even achterbleven, omdat ter meziek op stroate was. Din bin k nog net n kind. Doar mout k wel even bie stoan blieven. Zwoantje ging de winkel al in. Dus ik luip heur even loater noa en dou kon k potverdorie nog net heuren wat zai tegen zo'n verkoper in dij winkel zee.
Wait je wat of ze zee? Ze zee: "Ik zuik n blaauwachteg pak veur n middelboare kerel mit n toetachtege pokkel."

Luuster hier noar 27 Zwoantjes, veurlezen deur de schriever zulf

Zotterdagoavend. Ie binnen vrij en ie hebben niks te doun. Ie hebben nkander de haile dag zo es aankeken en din bedenk je wat veur soavends. Veur dieverdoatsie.
Zwoantje, mien laive vraauw, kwam mit t idee: "Eh, wie vroagen de buren om vanoavend te komen kloaverjazzen."
Ik keek heur verbalderd aan. "Kloaverjazzen? Doe?"

Want lu, ie mouten waiten dat kloaverjazzen nait heur allerstaarkste punt is. En nou zeg k t nog hail veurzichteg.
Wie hebben al wel es wat kloaverjasd op vekansie, mor din was t aaltied n ramp veur dijgene, dij mit heur koarten mos. Dij haar n slim beroerde oavend en wos noa ofloop ain ding zeker: dit nooit weer!

t Is alderdeegs zo, dat as ik din mit heur koarten mos, wie hail enkeld wel es n hail klaain beetje verschil van mainen kregen. Gain roezie hur, dat hebben wie ja nooit, moar wel dat wie over n stok of wat klaaineghaidjes, n poar schieterijtjes, nait veur de volle honderd percent mit nkander in ain joar waren.

Zwoantje zee dus: "Eh, wie vroagen de buren om vanoavend te komen kloaverjazzen."
Ik haar der ja al even over noadacht, dus ik zee: "Dat liekt mie wel goud tou, mor din is t meschien wel schier as de mannen tegen de vraauwen speulen en ook aansom vanzulf."
"Da's goud" zee ze.

De buren wollen ook wel. En zo zaten wie din al op tied om toavel. Om n beetje lös te komen deden wie eerst even n poar spelletjes 7-uppen, beetje hai-boeren en toepen.
De echte koarters onder joe dij waiten vanzulf precies woar k t over heb.
En d' aandern dij mouten zok mor even schikken, want as k joe dat aalmoal oetstokken mout, din zitten wie hier mörgen nog en dat kin ook ja nait de bedoulen wezen.

Dou begon t serieuze waark. Wie gingen kloaverjazzen.
Zo hail veurzichteg haren wie al wat veurberaaidende zoaken ofhandeld. Joa, buurman haar al hail wat ofkloaverjasd in dainst en zo.
Man, ik ook ja. t Was al weer even leden, mor dat verleer je ja nooit.
Krek, zee buurman, zo is t.

De vraauwlu intied vruigen nog es even noar de spelregels, wat zo precies de bedoulen was. Ze zeden dat ze nait goud schudden konden en ook vruigen ze ons wat de volgorde van de koarten was. Of wie dat even veur ze op n pampiertje zetten wollen. Ook konden ze slecht de punten tellen, of wie dat even doun wollen. Joa en t aannoteren, de stand bieholden, doar haren ze nait veul keze van eten. Of wie dat ook wel op ons nemen wollen. En eh, hou zat dat nog mor mit roem? Of heurde dat bie n aander spel, was dat soms nait bie kloaverjazzen?

Buurman en ik, wie keken nkander es even aan, mit zo as dat zo mooi hait, n blik van verstandholden. Dit zat wel goud, besloten wie en dou buurman hail smui de regels nog es even oetstokde en ik in ainmoal de volgorde en de punten veur de vraauwlu op n sedel zetde, dou wozzen wie t wel. Dit wör onze oavend.

Om de vraauwlu nog even onzekerder te moaken begonnen wie de deskundegen oet te hangen. Wie haren t ter over, of wie Rötterdams of Amsterdams speulen zollen en of we der mit de twijde keer draaien veur zaten of dat we oet de haand kaizen gingen. Wie deden vanzulf net of wie nait zagen dat de vraauwlu nkander n beetje gozzel aankeken.

"Eh, wat is dat aal hier?" vruig Zwoantje. "Woar heb je t over?"
"Och joa" zeden wie, "dat waiten joe vanzulf nait."
En mit ale geduld gingen wie doar vanzulf nog even oetgebraaid op in. Eindelk konden we begunnen.
Zwoantje mos schudden. Nou bleek dat de doames goud soamenwaarken konden. Ze namen baaide n bultje koarten, vlijden ze veur zok oet op toavel en gleerden t spul wat deur nkander hìn. Dat was schudden.

Ik haar al veur miezulf besloten, dat k mien best doun zol om ze n poar spelletjes te loaten winnen. Aans was t ja ook zo sneu. Dou buurman es noar mie knipoogde haar k wel deur, dat hai der net zo over dochde.
Ach, de wichter mozzen der ook ja n beetje oardeghaid aan holden, nait din?

Bie t eerste spelletje bleek al dat buurman en ik nkander goud aanvuilden. n Zeuven was veur ons baaident n kapstok, n aachte n raceboane en n negen n schommelstoule. Van alles n beetje was n schounenwinkel.
Wie pruiten hail smui over blode nellen, n pit en n natte en wie waren noar nkander aan t seinen asof wie nooit aans doan haren.

Allent jammer, dat wie bie t eerste spultje gain koarten haren. Joa, wie haren wel koarten mor hail touvalleg haren de vraauwlu ale oazen en ook ale acht troeven, hou kin t hè?
Och, begunnersgeluk. De wichter waren bliede en wie keken nkander es aan asof wie zeggen wollen: "Och tou mor, t kin gebeuren."

Lu, k mout joe wat vertellen: Wie kregen de haile oavend minne koarten. Wat wie ook deden, t holp niks.
Op t lest begonnen we gemain te speulen. Ik schoam mie hoast dat k t joe bekennen mout. Mit t schudden, huilen wie n oas onder aan t stoapeltje. Dij kreeg din de oetdailer als leste zulf.
Buurman tikde tegen zien brilleglas as e roetens hebben wol. Ik ging zo zitten, dat hai mien koarten in t roam zain kon.
Tellen deden wie zo rad, dat t bedrog nait mit t blode oog te zain was. Wie schupten nkander de schenen sikkom raauw van t seinen.
Onze ainegste troost was, dat de vraauwlu niks deur haren, want dij… haren t te drok mit winnen.

Luuster hier noar 27 Zwoantjes, veurlezen deur de schriever zulf

Nou mout k joe wat vertellen lu, wat of k aiglieks laiver nait dou.
Mor ie hebben vanzulf recht op de woarhaid. En doar komt ook nog bie, dat Zwoantje, mien laive vraauw, vindt dat k joe dit nait ontholden mag.
En wat dou je din as man en hoeskerel? Juust, mit t wotter veur de dokter.

Zwoantje en ik, wie waren veurege week op stap. Wie waren hail in Zaltbommel, doar in t laand van Flipje en din bedoul k nait ons hond, mor dat sjemkereltje, wait je wel?
Wat wie doar deden? Wie waren bie de opnoames van "Tussen kunst en kitsch." Doar mos Zwoantje hìn en ik mos mit.

De aanlaaiden was der al n zetje. Lest n moal, dou was dat pergram der ja op en dou haren ze n echte Rembrandt vonden op zolder, weerde zo om en noabie n schiere 35.000 euro.
De mensen dij dat ding op zolder vonden, dij haren der aal gain aarg in had. Bie touval was e bie t oprumen op batterij komen en dou haren ze n hail klaain haandtaikentje in de houk zain, wat wel es Rembrandt wezen kon. En verdold, t was ook nog zo.

Dou dij oetzenden oflopen was, dou waren wie der recht even stil van. Dou zee Zwoantje: "Ik leuf, dat wie ook nog n schilderijtje of meer zo'n soort taikentje op zolder hebben, waist ja wel ja, van taante Lupke."
Nou lu, t mog mie nait heugen. Zwoantje heur taante Lupke was al n joar of wat leden oet tied komen. Zij was traauwd west mit Roulf-oomke en dij was n zeun van Graddus Tammengoa, dij vrouger bie de Bunersluus aan laandskaante woond het noast Norder dij doar doudestied n vouermantjederij haar. Dij Norder haar n wicht van boer Sterenbörg traauwd aan d'aander kaant van Onstwedde vot en dij zat nogal dik in de sinten, zodounde. Meschien he' je ze nog wel kend.

Nou en van dizze taante Lupke haren wie n poar grote deuzen mit ol rommel kregen.
Nou wos k hail nait wat of doar in zat, mor Zwoantje schienboar wel. As n tieger lu, schoot ze de zolder op en kwam even loater weerom mit n henneg taikentje, zo groot as n fersounlek etensbord, mor din nait rond vanzulf.

"Dij liekt wel wat op dat ding van 35.000 euri," ruip Zwoantje, haildaal oet de kette.
"Nou dat ducht mie nait hur, op gain stukken noa."
"Oh nee, oh nee? Kiek din es noar dij haandtaiken din?" reerde ze.
Nou ston doar wel n krabbeltje onder, mor ik kon der niks van moaken. t Was ook zo klaain.
Mor Zwoantje ston al op kop in de kommodeloa en kwam der weer aanzetten mit n vergrootglas.

Wie kieken. Dat wil zeggen: eerst Zwoantje vief menuten, dou ik tien tellen en doarnoa reet ze mie t ding weer tou d handen oet.
"Ik zeg die t, Rembrandt staait doar op, mit nog wat ter onder, zel wel Van Rijn wezen, zo haitte dij man ja van achtern."
Ik leufde der niks van lu, ik bin ook n beetje nuchterder in dat soort dingen. Zwoantje moakt zok doar veul drokker om, mor ja, dij is ook ja veul gekker op geld. Kin ze niks aan doun, geft niks.

Mor eerlek woar, dou k soavends nog es goud keek, dou mos k bekennen, dat t der wel n beetje op leek. Nou, n beetje… dij eerste R, doar wol k wel op zweren. En ik mos eerlek tougeven: ik kon mie gain aander schilder veur de geest hoalen, dij ook mit n R begon.
De eerste nacht hebben wie nait sloapen. k Wol wel hur, mor Zwoantje revelde aal mor deur. Pas de twijde dag wör t weer n beetje rusteger.

Nou joa, ie begriepen wel lu, dou de volgende opnoame van "Tussen kunst en kitsch" was, mozzen en zollen wie der hìn. Wie waren der al veur dag en daauw. Zwoantje was baange, dat ze eerst wel n Rembrandt van n aander ontdekken konden en din zollen ze meschien wel tegen ons zeggen, dat t niks was, din haren ze ja al aine veur t pergram. Joa, wie waren der goud op tied. Dat wel…

Dou wie weeromreden wör der eerst n hail zet niks zegd.
Dou begon t: "Dat t niks was, is tot doar aan tou. En dat der n aander woord ston as Rembrandt, goud, t is nait aans. Mor dast doe, dikke kounavvel, mit dien kop veur dij kamera, tussen aal dij mensen op t lest aan dij schilderijenman vruigst of dij noam dij der din wel op ston, dij Re… dij Reproductie of dat ook n bekende schilder was, nou, n grotere schaande haarst mie nait bezörgen kind."
En dou begon ze te liepen.
Ik zeg joe nait wenneer t oetzonden wordt.

Luuster hier noar 27 Zwoantjes, veurlezen deur de schriever zulf

Wat hebben wie van t joar toch n schiere kerst had. As t komende joar weer net zo'n succes wordt, den taiken k der veur. Och, wat haren wie toch n meroakel schiere kerst. t Was ain groot feest. Wait je wat of we doan hebben? Nou, hail wat, verkiek joe der nait op. Wie moaken aaltied n bult waark van de kerstdoagen.

Wie binnen eerste kerstdag begonnen met bliketen. Stoete oet blik, van dij lutje keudelachtege Fraanse stoetjes, krasants haiten dij, meschien heje dij ook wel es had. Wie hebben ze in d'oven doan en mit wat botter der op deursloken. Mit thee en n glas appelsienesap. Sjuleraans, zeg mor. Tegen kovviedrinken hebben wie ons der n stok appelgebak biepakt, dij Zwoantje zulf bakt haar. Ik haar d appels schild, dus doar kon t nait aan liggen. Goud, Zwoantje zee, dat ze t lekker von, zo as elk joar. lk zee mor niks, zo as elk joar, want ter ontstaait zo gaauw n misverstand, wat joe lu?

Nou en dou kwam t grootste meroakel van de kerst. t Waarm eten. t Gekke is, dat wie aans elke dag om twaalf uur waarm eten, mor mit kerstdoagen wordt t aaltied n uur of drije. Roar hè. Dus ie begriepen wel, da'k goud smacht haar, dou t din eindelk op toavel ston.
Wat hebben we had: wie begonnen mit n dunachtege soep, volgens Zwoantje n heldere boeljon. Ze pruit mie doar inains n ènde over de gruppe. n Beetje sap, mit hier en doar n kloetje van t ain oft ander der in. t Zetde in elk geval nait aan.
Dou kregen we baaident n stuk hìnne. Vrouger kregen wie aaltied kalkoen, mor mit joen kunstgebit bin je ja wel aanwezen op hounder. Dij krieg je ja beter in stukken. Wie kregen der van dat Italioanse goudje bie, hou hait dat, ratatoelie, ducht mie. Mor ja, gain eerappels vanzulf. "Dat krigst aans ook aaltied al," zee Zwoantje.
En wait je wat of we der achteraan kregen? n Lekkere zundoagse trilpudding? Vergeet t mor. Vruchten op sap? Wat k aans zo lekker vin? Nee hur. Zwoantje haar wat biezunders. Ze haar n 'plat de fromage' kocht, zo as ze zee. n 'Plat de fromage'. n Bord mit keze. Verschillende saarten, zo as Zwoantje zee. Gele, witte, schimmelkeze, schoapekeze, krummelkeze, van alles en nog wat. Vroag mie nait hou oft aal haitte, ik kreeg der in elk geval wel dörst van. En nog wat: dat spul wordt joe toch zo klaimsk in de mond. Ie mouten of joen aigen tanden nog hebben of n goud vastzittend gebit, aans gaait t mis, wees der op verdocht.

Twijde kerstdag. Wie begonnen mit n kerststol, gevulde krintstoete zeg mor. Gul eten lu, gul eten. En wie hebben ons der n tuutaaie bie kookt. Zwoantje was even in de ware: "Houveul wolst hebben?" Ze mainde ducht mie, dat t Poaske was.
En nou kin ik t mit n tuutaaie nait loaten. Dij mag k geern op mien brood doun. Mor dat von Zwoantje nait goud. Ze was baange, dat ze der van spijen mos, zee ze. Aaie op kerststol, dat was ja gain smoak geliek. Nee, dat kon echt nait. Dou… begon k toch nog even over heur appelgebak en dou kregen wie recht n beetje hikhakkerij. Gain roezie hur, dat hebben wie ja nooit. Wie hebben op t lest mor besloten, dat ik om de beurt n hapke aaie én n stokje kerststol in de mond stoppen zol. Din haar ik zo'n beetje dezulfde smoak en zag t ter veur Zwoantje nait zo maal oet. Zo zai je mor weer, dat je der mit n beetje overleg mainsttied wel oetkomen. Of nait din.
Bie de kovvie weer appelgebak. Ik zee, dat k nog vol zat van de kerststol. Mit aaie, docht k ter achteraan.

Smiddoags om drij uur was t weer zo wied. Waarm eten. Wie begonnen dizze raaize mit n bakje genoat en n flotte majonaise der op. Vot mor.
Dou kwam ons hoogtepunt. En dat doun wie elk joar mit kerstdoagen. n Lekkere vette, spekreloade. Dij haar ze veur de radio ruild veur twinteg weckvlèzzen. Lekker man.
En wie haren der spruten bie. Mit dizze raaize eerappels. Mit vette sju. En din mag k dat geern op mien bord deur nkander hìnhaauwen. Ain grote bakke specie der van moaken. Oh…, lekker. Mor dat was nou net wat volgens Zwoantje nait kon mit kerstdoagen. t Was ongeveer t zulfde as mien kerststol mit aaie. "Harregat," zee ze "wat bist doe toch n vrezelke boer." En dou ik zee, dat k de netuur n beetje holp, dat t in t lief ook ja ain grote, vette kloete wordt, dou kregen wie toch weer n beetje hikhakkerij. "Vrede, vrede,'' ruip k nog, "t is midwinter hur." Ook hier kwamen wie vanzulf weer goud oet. t Eten wör dus nait preusd.
Dou kregen wie t toetje. En ik mag wel zeggen, mien persoonlek hoogtepunt. Want wat haar Zwoantje weer moakt: inzette steufde sokkeraaiperen. En dij doun wie din op n twijbak. Oh, dat is zo lekker man. Dij kregen wie vrouger ook aaltied bie ons moeke. Mor dij haar t gewaaide der van te veuren al oethoald, zeg mor, din konden we ze zo opzoegen. Zwoantje dut dat nait. Heurent mouten wie nog ofkloeven. Dat is modern zegt ze. Joa lu, ie mouten mit joen tied mitgoan, alderdeegs tiedens midwinter.

Luuster hier noar 27 Zwoantjes, veurlezen deur de schriever zulf

Veurege week zundag haren we veziede. Oaltje was der, de vrijgezelle zuster van Zwoantje, mien laive vraauw. Heur haile leven is ze n ainspaanjer. k Zeg wel es tegen Zwoantje, dat zai bliede wezen mag dat ze mie tegenkomen is, aans was zai ook n soort van Oaltje west. Gekhaid hur, gekhaid, zeg k der din gaauw achteraan.
Mor woar Zwoantje gelok had het, dat ze mie tegenkomen is, doar het Oaltje t minder trovven. Goud, der was n moal n zekere Luppo west, aargens achter Scheemterhammerk vot. Dij haar bie de daarde moal kovviedrinken al zien aigen slovven mitbrocht. Dat haar Oaltje toch wel n beetje aigen vonden. Toch ging dat nog net, mor dou hai bie de vaaierde moal noa de kouke zien gebit bie de geutstaine òfspuilde wör heur dat veul te görteg en haar ze hom de deure wezen. En doar was e hìngoan, ons Luppo, mit slovven in d aine en zien haalf ofspuilde gebit in d aander haand. Weerom noar Scheemterhammerk.

Oaltje. Zo òf en tou staait ze zo mor veur onze neuze. Bellen, dat dut ze nait meer, omdat wie der tegenswoordeg zo'n voicemail antwoordapperoat opstoan hebben en omdat zai nait wait, wat of ze tegen zo'n hooghoarlemmerdiekse vraauwlustem zeggen mout. Ainmoal het ze t perbaaierd. Dou ston der n beetje schrikachteg bericht van heur op: "Wou hu wel heven tegen Zwaantje mijn zuster zeggen, dat hikke, zijn zuster, zundag bij haar komt. Tegen hetenstijd." Ze haar t ducht mie nait goud begrepen. Sunt dij moal belt ze nait meer en staait ze zo op stoup. Zundag dus ook. Mit n tazze in d haand mit heur bekende cake ter in. Bekend bie ons, nait bie joe. Ie maggen joe gelokkeg priezen. Want Oaltje nimt aaltied n cake mit dij ze zulf bakt hèt. Ze kin nait goud bakken. Heur cake is n oet portland en grind optrokken baauwwaark, dij as je hom nait mit n soort van hakmes splieten en tot groes moalen, over aiwen opgroaven wordt in onze Grunneger grond. Ik wil der wieder nait te veul over zeggen. Allènt mor, dat Oaltje heur cake gain geschenk is, mor n straf, din waiten ie wel genogt.
Zwoantje zee: "Oh, wat ja weer n lekkere cake, dij is veur van de week hur. Ze sleepte hom noar t aanrecht, woarbie ze der wel veur oetkeek, dat ze hom nait valen luit. Ie hebben ja zo n knitter in de plavuizen.

Noadat wie wat waarm eten achter de knopen haren, wollen wie wel es even n stòkje lopen. t Was ook ja mooi haarfstweer. Wie gingen in ons schiere Knoalster bos lopen. t Was der nait slim drok. Veur ons aan luipen zo'n man en zo'n vraauw. Ie waiten wel; zo'n stel, dat d aarms onder t lopen om nkanders scholders legt. Vrouger deden Zwoantje en ik dat ook wel, mor tegenswoordeg kinnen wie dat ja nait meer òfrekken.

Wie lopen, as wie lopen, mainsttied gewoon lös. Mor dizze raaize lu, gebeurde der wat geks. Zwoantje nam inains n roam noar mie tou en stak mit n gloepstreek heur aarm deur mien rechter aarm. Nou heb ik doar n gloepenze hekel aan, omreden zai lopt nooit in de pas. Want as wie net ons linkerbain noar veuren doun mouten, din dut zai aaltied de rechter veuroet. En dat blift mor zo deurgoan. Zeg k ter wat van, din gaait t even goud, mor even loater is ze de slag weer kwiet. En din hobbel je der zo maal over. Din heb je.ja aingoal zo'n dood gewicht aan d aarm hangen. En leventeg is t ja al… Nou ja, ik riet mie din mainsttied weer lös, mor dizze raaize luit ze mie nait vrij. Ze haar mie klemvast. Inains docht ik: verdold, dat is vanzulf omdat Oaltje der bie is. Zo van: kiek es hier, ik heb n kerel en doe nait. Mor dou bleek, dat Oaltje ook nait van guster was, want wat dee dij? Dij ging aan d aander kaante van mie lopen en kreeg mie in de linker aarm. En omdat zai femilie van nkander binnen, luipen ze baaident geliek… oet de pas. En ik? Ik schudde der tussenin wat deurnkander hìn. k Wör der glad n beetje beroerd van, van aal dat geschoedel. t Gebit klapperde mie der van.
Bie zetten haar k de baaide vouten alderdeegs van de grond. En zo luipen wie doar din, deur de Knoalster bozzen. Twij kerdoate vraauwen mit n bongelnde slove der tussenin.

Luuster hier noar 27 Zwoantjes, veurlezen deur de schriever zulf

Van de week binnen Zwoantje, mien laive vraauw, en ik even noar t zaikenhoes west. Zwoantje heur ol taante Gepke oet t Hebrecht was meleur, dij was van de bainen komen. Zai haar d huppe broken.

Dij taante Gepke, doar komen wie nait zo voak. Benoam ikzulf heb t nait zo op heur begrepen. Ze wil mie ieder bod as ze mie zugt smokken. En dat wil ík nait. Goud begriepen, k heb gain hekel aan wat degelke, olderwetse smokkerij, mor nait mit Zwoantje heur taante Gepke. Brr, as k der aan denk, lopt mie de grieze ja al over de graauwe. Maisttied het ze gain gebit in de mond en heur snorre stiekelt ook aaltied zo, harregat.
Mor dizze raaize bin k oet miezulf mitgoan. k Heb alderdeegs veursteld dat wie mor es noar "ons" taante Gepke mozzen, dij doar zo allènt in dat grote zaikenhoes ligt. Want lu, Zwoantje mout binnenkört ook hìn. Ze mout ter ook n zetje blieven en ze is nou n beetje schrikachteg. Dus ik docht, waist wat, wie goan mor es op bezuik, din went ze der alvast wat aan. En nou binnen ie vanzulf doodnijsgiereg wat of heur mekaaiert, mien Zwoantje.
Ik ook! Want ik wait t ook nait. Joa, ze hèt ter wel wat van zegd. Ze zee: "Eh…, eh…,doar hest doe toch gain verstand van, en eh…,t is nait slim, en… t is in t lief, mor joa nou, hou mout k die dat as kerel nou din ook aan t verstand brengen." En doar mout ik t mit doun. Ze zee der nog wel bie, dat as mensen mie der noar vroagen, ik zeggen mout, dat t de blindedaarm is.
Dus lu, blindedaarm, dat is t, wie bennen der oet, gelukkeg.

Mor goud, doarom gingen wie dus noar taante Gepke. Ze lag der hail schier bie. Ze lag op de rogge, haanden boven de dekens in nkander vollen en ze haar de ogen der bie dicht. Ik docht nog even, ze zellen mit de operoatsie toch nait…, mor dou dee ze de ogen open en haar k even loater mien vette smok te pakken. Joa, zunder gebit en mit stiekels. Hou t wel mit taante Gepke was. "Goud" zee ze. Ze haar al weer ontlasten had en lustde ook weer wat eten, mor…, aal liplapkederij. In hoes was ze betere kost wend, degelke kost. Mor zusters waren wel laif en dij dokter aigenwies, zo aigenwies! En doar in d houk doar lag n ol vraauw en dij was opereerd aan n verzakken (Zwoantje kreeg n kop as n bolle). En dij vraauw, dij was traauwd west mit ol Zwier Dekker van Zèlng, dij al joaren oet tied was en…, ie begriepen meschien wel lu, dat mien gedachten n beetje òfdwoalden en dat k taante Gepke nait haildaal zo goud meer bieholden kon as in t begun. Nou was dat gain raamp, want dij kon zokzulf wel redden. Ze revelde deur wollen en linnen hìn. Wie waren ducht mie t ainegste bezuik dat ze kreeg en din heb je ook ja wat in te hoalen, nait din?

Zwoantje kon der even loater toch tussenkomen. "Heb je ook aan de centrefuus legen, taante Gepke?" Zwoantje het meer verstand van dat soort zoaken as ik. Dat wos taante Gepke nait, omreden ze was wat in de ware west. Dokter haar ook ja zegd: "U eeft kaarts mevrouw." En din bin je joezulf nait. Dat was ook ja zo. Joa, en Zwoantje docht ook nog, dat dat nog wel komen kon van de narsose. Doar bleven je voak hail laank n beetje dodderg van, zee ze. Dou wol Zwoantje wel even waiten of ie zulf ook wat eterij mitnemen moggen in t zaikenhoes. Taante Gepke heur ogen waren nog goud, want ze kon persies zeggen, wat d aander patiënten aal kregen haren van t bezuik en ze gloop es vaals noar t boske bloumen dat wie mitnomen haren. Ze haar bie aandere patiënten zain: dreuge worsten, zolte heerns, baaltjes, fruit, leverworst, petat, frikadellen, zokkeloa, n gebakje, n krintstoete, n povvert, n prane oprolde kolle pankouken en n snittjebuzze mit slagroom.

"O" zee Zwoantje, "ik heur wel, ie huiven hier nait te versmachten." Ik denk lu, dat as Zwoantje hier dammeet zulf ligt, ik òf en tou wel op n bosschop stuurd wor. Ik krieg t ter nog drok mit.

Luuster hier noar 27 Zwoantjes, veurlezen deur de schriever zulf

Van de week lu is mie der wat vrezelks overkomen. Ik haar nog laiver had, dat mie der n lutje beertje opvreten haar, dat kin k joe wel vertellen.

Mor ja, t was nait aans, k mos der aan geleuven. t Begon moandagoavend, dou Zwoantje, mien laive vraauw, onder t eten zee: "O joa, wat k zeggen wol."
Kiek, as ze dat zo zegt, din vuil k vot n beetje natteghaid, din krieg k n beetje rillens in t vel.
"O joa, wat k zeggen wol, haar k die al verteld van wonsdagoavend?"
"Wat wonsdagoavend, din is der ja voetballen op televizie."
"Doe aal mit dat voetballen, vergeet dat mor n moal hur. Wonsdagoavend din heb k ja mien party, waist ja wel, heb k die t ja wel verteld."
Der ging mie aargens hail wied vot, n hail klaain grammieterg laampke branden. "Party?" vruig ik, "wat veur party?"
"Ach, n week of wat leden, dou heb k die t ja verteld, van mien party, mien Tupperwareparty, waist wel ja."
Tupperwareparty, de schrik van elke kerel, dat was woar ook.

Ze haar t der over had. Op n kwoaie oavend zollen der n stel vraauwlu bie ons over dele komen om van dij plastieken bakjes van zo'n Tupperwarepoedie te kopen.
k Was t sikkom vergeten. Dou zai dat zo zee, dou docht ik mor aan ain ding: "Woar mout k hìn?" Meschien kin je joe t wel veurstellen manlu.

Ik zee: "Eh, din is t beste, dat k even noar de buren goa, buurman het t voetballen der vast ook wel op."
Tot mien grote schrik zee Zwoantje dou: "O nee hè, doe ritst mie der nait oet, doe most mie helpen, der komen hier wel vieftien vraauwlu en dij mouten aalmoal kovvie hebben, n poar verterens en wat hapkes. t Mout gezelleg wezen, der mout zoveul meugelk verkocht worden, din krieg k vergees kedootjes van Tupperware."

Meschien manlu, kin k mie nou beter even stilholden, din kin je joe beter inleven in mien situoatie.
Tupperwareparty, vieftien kraaiende vraauwlu, kovvie, verterens en hapkes veur mien reken, ook nog bedainen en voetballen op televizie.
Goud, ie begriepen t wel, n raamp kwam over mie en ik kon mie der nait tegen verzetten. k Haar nog even de moud om te zeggen, dat wie niks neudeg haren, dat mien broodtrommeltje nog zo goud as nij was en dat aal dij verterens en hapkederij weggooid geld was en dat je n slachtovver waren van dij slaauwen van Tupperware.
Dou kreeg k toch n gobbe over mie hìn! Dat k heur gain plezaaiertje gunde, dat k allinneg mor aan miezulf docht en dat dat röttege voetballen …
Nou joa, goa zulf mor even n menuut of vieve deur, lu. Ie kinnen joe der meschien wel wat bie veur de geest hoalen.

Wonsdagoavend was t din zo wied. Om acht uur kwamen de eersten der al aan en om kwart over was t spul kompleet. n Lewaai lu, n gekoakel, net n hok vol tuten en aal deur nkander hìn.
Ik vuilde mie net maal Henderk maank d' hounder. En n proat lu, n proat! Nait over auto's, toene of voetballen. Nee hur, onbegriepelk geplaas over de buren, over nije klaaier, over t waark van heur kerels en veuraal: over de kinder.
Stok veur stok haren ze wonderkinder. En doar ston ik mit mien dainblad vol kovviekopkes. O, ze vonden t… fantastisch, dat k mie vrijwilleg beschikboar stelde veur t bedainen! Nee, heur aigen kerels, dij waren nait zo gedainsteg, dij zollen wel votgoan om noar t voetballen te kieken.
Zwoantje haar t mor trovven, zeden ze, mit zo'n man, zo'n laive man, aine dij laiver zien vraauw holp, as noar t voetballen te kieken. Zwoantje haar der n bovenstebeste man aan en ze keken mie aalmoal vrundelk aan. Zwoantje glom en zee, dat ze slim wies mit mie was.

Dat was nog nait alles. Tot overmoat van ramp lu, echt woar, kneep ze mie dou k heur heur kovvie aanlangde gaauw even in mien linkerbille. Mit n gloepstreek, mor wel even zo, dat elk t zag.
"k Loop nog even deur toene hìn" kon k ter nog net oet kriegen en k trok aan de stikken.
"Over n ketaaier willen we ons twijde kopke hur" ruip Zwoantje mie nog noa.

Mor t aargste mos nog komen. Bie de twijde verteren waren ze tot mien grote verboazen bezeg mit n spelletje, zo as kinder op kleuterschoul ook doun. Ze mozzen roaden, houveul baaltjes der in n potje zaten. Echt woar.
Doar konden ze n prieske mit winnen. Wat schieterijtjes, woar je oet kaizen konden. Rommel.
En ik ontkwam der nait aan lu, k mos ook roaden. Dij Tupperwarepoedie zee dat ze aalmoal roaden haren, mor ze wol mie ook nog even de kans geven. k Haar ook ja zo mien best doan.
Dou kon k mie sikkom nait meer goud holden. k Wol net wat grofs zeggen, mor Zwoantje dee: "Hmm, hmmm."
"Nou, goud din" zee k. "Twijhonderdtiene."
En wat docht je, k was der t dichtste bie.
En dou lu, dou filesetaaierde t mens mie en smokde ze mie in dij overvolle koamer mit heur opvaarfde lippen op de baaide wangen.

Luuster hier noar 27 Zwoantjes, veurlezen deur de schriever zulf

Van de week lu, binnen wie der es even n dagje op oet west.
En nou kinnen ie nooit roaden hou of wie dat doan hebben. Wie binnen vot west mit ons plof. Want wie hebben nog n plof, zo'n stoomflotter, wait je wel.
n Ol Zundapp. Dij heb k al joaren en k dou hom elk joar nog weer in de verzekern.

En zo hail òf en tou, as t ons aanvlogt, din goan wie der nog even op oet op ons plof. Want din bin je toch boeten, mor je huiven joe nait in te spannen zo as op fietse.
Ideoal mit waarm weer, wat ie. Noadail is wel, dat je der ja n helm bie op mouten. Wie hebben nog n poar van dij degelke witten, mit n braide grieze strepe der over en mit n eerliekse leren raime onder ons kinne deur.
Elke twij joar moak ik doar veur Zwoantje n goatje bie in, mor doar willen we t nou nait over hebben.

Om nait verkolden te worden in de gulle wind, woar je joe ja aan blootstellen, hebben wie n poar van dij laange broene leren jazen in d'kaaste hangen. Dij doun wie din veur de gelegenheid aan.
Moar dou k ze weer oet d'kaaste hoalen wol, zee Zwoantje: "Vuil die es veur de kop kerel, t is ja veuls te waarm veur n leren jaze, kiek mor op thermometer."
Ze haar wel n beetje geliek lu, houwel t bie ons achter t hoes aaltied waarmer is as ze op de berichten zeggen.
Goud, wie zollen der dus op oet in ons gewone blode zummergoud. Ik mit open schounen, n dunne broene striepkoren boksem en n wit bezoen aan en Zwoantje mit kleppers aan de vouten en n nij bloot aarmklaidje aan.
En vanzulf onze helms der bie op.

Mor eerst mos de plof nog aan de loop. En omreden hai mor ain of twij moal in t joar lopt, mos doar even wat veur gebeuren. As e zo'n zet stoan het, din mout e wel even aanstöt worden.
Aander joaren ging ik der op zitten en Zwoantje ging steuten, zo haard as ze kon. En din zetde ik hom gaauw in t waark.
Mor Zwoantje bedankte der dit moal veur. Want lu, veureg joar kaalfde t n hail klaain beetje verkeerd òf…
Zwoantje huil loater bie hoog en bie leeg vol, dat ik hom te gaauw en veuraal mit n gloepstreek in t waark zet haar, zodat zai van de bainen kwam en heur elleboge oet t potje schoot.
Nait woar vanzulf.

"Loop ter zulf mor achteraan," zee ze.
Mor dat wol ook nait, omreden zai mos den ja veur op de bok en dat duurt ze nait.
Dus der bleef mie niks aans over om mor as n haalfmale bie de plof aan te runnen en der din mit n boge op te wuppen.
Onveurstelboar is dat toch, nijermoodse auto's mit aal dij electronica goan elke klapscheet stokkend, mor mien Zundapp van vatteg joar old dut t ieder bod weer.

En zo zaten wie der din even loater op.
En elk joar vaste prik. Zwoantje kin heur vouten nait zulf op de noar boeten klapte steunen zetten. Ze zit aal wat mit de vouten in de lucht te spinhakken mor kin nait vinden, woar of ze ze kwiet mout.
Din hebben wie aaltied n oetvoeren van t Gulden Schot, wat vrouger op televizie was.
Ik kiek achteroet en zeg: "Hoger, noar veuren, nee aander veurkaante, nog hoger, zakken, vuur!"
En din staait ter ain vout op.
Din aander kaante nog.
Eindelk konden wie toeren.

Wie draaien din aaltied even n proefrondje. t Gaait mie din benoam om de bochten.
Zwoantje mout eerst even weer in t slag kriegen, dat ze mithangt in de bochten, want as de plof noar links overhangt, din mout zai dat ook ja doun en veuraal nait d'aander kaante op, aans vlaigen wie ja oet de bochte.
Want gewichtsverdailen is belangriek op zo'n stoomflotter. En as k noar Zwoantje heur gewicht kiek, din heb k zulf ja nait zoveul meer te verdailen.
Noadat wie din veurzichteg n poar rondjes reden hebben, kin t grote waark begunnen en zo hebben wie din de haile middag deur ons mooie Westerwolle toerd.
Machteg mooi man.

Luuster hier noar 27 Zwoantjes, veurlezen deur de schriever zulf

Goan ie der ook wel es hìn, lu? Noar zo'n rommelmaart? Wie aans nooit, mor veurege week was t n moal zo wied.
Zwoantje, mien laive vraauw, haar noamelk wat op t pergram, wat ze geern hebben wol en dat kon ze naargens kriegen. Ze was ale winkels òf west, gelukkeg zunder mie.
Want wat wol ze hebben? Hol joe vast: n stoule. Nou vroagen ie joe meschien òf, of ze naargens n stoule kriegen kin? Mor ze wol n hail apaarte stoule: aine veur boeten. n Stoule veur achter t hoes. Nou hebben wie doar wel n poar van, mor doar kin ze nait goud op zitten. Ze zit doar nait lekker op. Zo as ze zulf zegt: "Ik kin t nait goud ofrèkken."

Want lu, der is gain boetenstoule, woar Zwoantje goud in zit. Wie hebben alles al perbaaierd. Plastieken, holten, iesdern, dikken, lutjen, staailen, platten, hogen en legen, ze kin der nait in zitten. Goud begriepen, ze zit ter wel in, aans mos ze ja d haile dag stoan, mor ze zit nait lekker, zegt ze din. Ze zit ter meer óp as dat ze der ín zit. En dat wil ze zo geern hè, der lekker inzitten. En nou vroagen ie joe meschien oaf: woaróm kin ze der nait in zitten. Joa lu, houwel t joe faitlieks nait aangaait, zel k veur t goie begrip der toch even, mit instemmen van Zwoantje, wat over zeggen.
"Mag elk wel waiten hur, kin mie niks verschelen!" zee ze nog. Dat komt deur heur figuur. Of beter nog, deur heur model. Of meer nog: deur de verholden tussen boven en onder. Heur bovenstok is n oardeg endje laanger in verholden tot heur onderstok zeg mor. Roegweg zegd is heur funderen te kört. En de muren binnen wat te hoog optrokken. Ze is zeg mor n beetje n boetenmodel. As ze n minirokje aan doun zol - dut ze nait hur - din zoI gain aine t vernemen. t Hangt heur onder de knijen.

En omdat ze nait lekker in onze toenstoulen zit - wie hebben van dij mooie witten - en omdat aandern ook nait lekker zitten, mos der mor n olle gewone stoule heer. Zo aine woar je de kuzzens even oetpakken kinnen en dij wieder boeten stoan blieven kin. En n ol stoule is ook ja nait duur. Dij mag noa n poar joar ook ja verröt wezen. Kin ze ja weer n ander hoalen.
En nou je dit aalmoal waiten lu, wait je ook, woarveur wie lest noar de rommelmaart in Eelde west binnen. Want Zwoantje holdt nait van haalf waark en wie hebben dus vot mor veur de grootste maart kozen.

Nou, stoulen genog doar. En doarom haren wie ook sikkom de haile dag neudeg, omreden Zwoantje mos in elke stoule even zitten. En voak lu, zitten de mensen, dij heur handel doar aanbaiden zúlf op zo'n stoule, dus ie begriepen wel, dat t doar in Eelde n haile vertonen was.
As ze weer aine zag, dij der n beetje op leek, wurgde ze zok bie de koopwoar langs om der bie te komen, juig de koopman of koopvraauw oet de stoule en schoedelde zok der in. En din was t noa n zetje: "Hè nee, hier kin k nait goud in zitten hur" en doar achteraan woarom nait: "Te hoog, te leeg, te kört, te daip, te haard, te zaachte, te staail, te plat."
Haile schieren von k ook: "Hè, k mag hom nait lieden." En: "Hè,t vuilt nait goud aan."
Bie aine ging t mis. Der zat n hail klaain soeterg kereltje op. Dou Zwoantje der op zitten ging en zok even wat hìn en weer schoedelde ging t verkeerd. Krak, der deur. Ik kon mie nog net verstoppen. Loaten wie t ter mor op holden, dat dat nait deur heur gewicht kwam, mor deurdat dij stoule allent mor iepenkrietjes verdroagen kon. Hou ze t regeld het, dat wait k nait, mor t het in elk geval gain geld kost.

Of t lukt is? Joa, t is deurgoan. Ze het op dij haile grote rommelmaart aín stoule vonden, dij heur paasde. Aine mit kuzzens der in mit bloumkes der op. Nog n schiere. Zeuven euro. Gain geld. t Is n echte boetenstoule worden. Meschien staait e doar nog wel op parkeerploatse. Want hij paasde nait in ons luxe woagen.

Luuster hier noar 27 Zwoantjes, veurlezen deur de schriever zulf

Joa, hou zel k nou begunnen. Ik wol joe der aiglieks niks over vertellen, mor Zwoantje zee: "Hest aaltied wat over mie te plazen, nou vertel dit ook mor es even." En ze zee der bie, dat ze ook luustern wol, of k ter nait om tou draaide.

Nou, doar gaait e din mor.
Wie binnen aan t scheuveln west, veurege week, de Oldambtrit.
Zwoantje en ik, mit ons baaident. Joa, der deden ook nog n poar aandern mit, mor dij heurden nait bie ons.
Nou haar k dij Oldambtrit vrouger al wel voaker scheuveld, Zwoantje nait.

Och, k wait t nog best. Mit n man of wat achter nkander aan en din eerst stief tegen de wind op noar Termunten, doar van t ies òf, n klòkje nemen mit snert ter achteraan en din weerom, mit n beste poeste wind in de rogge, weer op Nijwolde aan. En onderwegens aal mor moi zeggen tegen bekenden, want vrouger was t ja ain grote femilie.

Nou…. mag k nait geern snakken, ie kinnen mie ja, mor ik kon vrouger wel n oardeg schier stukje scheuveln. Techniek hè, n mooie slag, dat haar k. En doarom kost t joe ook minder muite. Zo'n Oldambtrit, doar haar k vrouger haildaal gain muite mit, k haar t gain spier in de reken. As t mos, din kon k hom mit gemak wel twij moal scheuveln. En nou snak ik nait, want din haar k drij moal zegd.

Och en loater kwam der nait zoveul meer van scheuveln. Ook ja nait recht winters had, de leste joaren. Zwoantje en ik, wie gingen wel es n moal mit ons twijbaaident n endje scheuveln, dat was hail gezelleg, mor t was nait echt scheuveln. Dat kwam deur Zwoantje, k mos heur ja aal weer van t ies ofpakken.
"Komt van dij nije noren", zee ze aalmor weer. "Doar kin k ja nait op scheuveln, mien enkels binnen te slap."
En dat was ook zo lu. As ze ston, din ston ze meer mit t leer van de schounen as mit de iesders op t ies. En mor valen. Din kin scheuveln hail vermuiend wezen.
Joa, veur mie, want zai lag ja mainsttied en din mos ik weer ofremmen en heur weer op de bainen zetten.

"Vrouger op mien gewone kouribben, dou kon k scheuveln dat t rappelde", zee ze. "Van school wollen ze op t lest nait meer tegen mie scheuveln, ik won alles." Joa, joa, dat kon ze nou wel zeggen, mor dat haar ik ja nooit zain.
Mor dizze winter haar ze heur hoge noren weer inruild veur n poar gewone scheuvels en was ze n dag of wat aan t pebaaiern west, op n vievertje.
Ik nait, k kon t nait wachten, k mos aan t waark.
Ze kreeg de smoak te pakken en dou ze heurde dat de Oldambtrit verreden wör, dou zee ze: "Doar doun wie aan mit, din doun wie de körte, dij van datteg kilometer, dat liekt mie nou schier."

Nou haar k doar ook wel n moal weer zin aan. Ik haar ja nait traind, mor datteg kilometer, dat mos k ja wel makkelk op mien techniek doun kinnen. t Is net as mit fietsen, dat verleer je ja ook nooit weer. En boetendes kon k ja òf en tou wel even ho holden om op Zwoantje te wachten. Ik zee: "Goud, dat doun we."
En zo gingen wie doar hìn, veurege week vrijdag, noar Scheemte.

Wat n volk doar en kold dat t was. Dou wie de scheuvels onder haren zee k : "Blief mor even achter mie, din bist oet de wind en as t te haard gaait, din mos t mor even zeggen, din goa k weer wat langzoamer."
Ik docht, as ze vaalt, din vaal ik der teminzen nait overhìn. Mor dat vuil mit. Ik heurde heur achter mie aankraben en ze zee aal niks.
Gain wonder, docht ik noa n ketaaiertje, ze zel al wel knap mui wezen. En hail veurzichteg begon k n beetje haarder.

Wat ging t weer mooi, mit laange sloagen vloog k over t ies, net as vrouger. "Ik wacht dammeet wel even op die hur," ruip k over mien scholder.
"O joa?" zee ze: "t Gaait aans best hur."
En verdold, ze bleef recht bie. Ik nog n beetje haarder vanzulf, mor k begon zo stoareg aan al n beetje te blevven, k wör mui. Zunder training vuil dat nog nait mit.
"Ik dou t wel even weer wat rusteger aan hur", poestte ik: "Din hest doe t ook nait zo stoer."
En dou reerde ze achter mie: "Niks der van, wie goan deur!" En doar kwam ze mit n poar wilde klappen noast mie scheuveln en nam ze de kop over.

En ik mit n noodgang achter heur aan. Och lu, wat n boudel. Onderwegens het ze nog vief moal op mie wacht. Ze het mie wel n moal of tiene noa n dikke smak weer op de bainen zet. t Leste stuk het ze mie stöt. En juust dat leste ende kwam ik nog n hail bult bekenden tegen.

Luuster hier noar 27 Zwoantjes, veurlezen deur de schriever zulf

Ik vuil mie nog aal n beetje seupel. Ook gain wonder, want k bin de haile week krank west. Dat was aiglieks n beetje Zwoantje heur schuld, want dij het mie aanpoot.
Eerst begon zai mit griep en dou kreeg ik t. Dou zai zaik was, was k ter al n beetje baange veur en om besmetten te veurkomen haar k heur veursteld, dat zai mit heur griep mor zo laank op de bank sloapen goan mos.
Joa, zeg nou zulf, as we aalbaaident van de bainen komen, din is t ook ja n dikke toezeboudel in hoes. Mor dat wol ze nait. "As toe baange bist dat k die aanpoot, din gaaist doe zulf mor aargens aans liggen." Wat n verstand nait.

Mor dou ze deur haar, dat ik t laifst n beetje veurzichteg wezen wol, dou begon ze mie te pesten.
Ze kroop in bèrre aal wat dichter noar mie tou. Ze kwam alderdeegs op mien helfte! Mit t gezichte noar mie tou. En mie mor aanblevven vanzulf. En ze wol nait meer noar rede luustern. "Goa toch op dien aigen helfte liggen. En draai die teminzen om."
Dat leste dee ze nait, mor ze ging wel precies op de grens liggen mie aan te kwaalmen. Joa, t midden van t bèrre kinnen wie hail goud zain, omreden wie hebben mit n stompke potlood n streepke op t holt van t ledikant zet, precies in t midden. Din kriegen we doar teminzen gain hikhakkerij om, verstandeg nait?

Nou ja, aal mit aal was t ja gain wonder, dat ik t ook te pakken kreeg.
Aanderdoagssmörgens, wol ik, veerdeg as aaltied, de bainen noast t bèrre zwaaien.
En k wör mie doar doezeleg! En zwaiten, nait normoal meer. Ik docht, dat is mis en goud ook. Ik wos nait hou gaauw k weer onder de dekens kroepen mos.
"Wor wakker" ruip k: "k Bin zaik." "Hè?." "k Bin zaik" ruip k, nou wat haarder. "Din haarst mor op de bank sloapen mouten. Komt mie goud oet, din huif k die ook ja gain stoete te smeren, kin k zulf ook ja nog even liggen blieven."

En dat was ook zo lu. Ze zol t ook ja nog drok genog mit mie kriegen, dij laiverd. Want joa, k was nou ja zaik en as je zaik binnen, din mout je verzörgd worden. Je mouten de thermometer hebben, drinken, veul drinken mit n twijbak en eh… fruit.
De pille mout ter heer en din mout ze noar t aptaik veur medisienen. En eh, ja, kiek… k wos vanzulf ook ja nait of k mie wel goud redden kon mit mien gemak en mien gerak en zo. En meschien trilde k wel zo, dat ze mie vouern mos. Meschien mos ze mie wel vastholden, as k noar de WC mos, of nog aarger, meschien mos der wel bie t Gruine Kruus zo'n stoule hoald worden, woarop je joe stoef noast t bèrre ontlasten kinnen, woarnoa je joe haalf sevveloos van de slapte weer in bèrre wurgen.

En… of ie t leuven willen of nait, mor dou k doar es aal zo over noadochde, dou wör k aal zaiker. Roar he?
Noa n zetje docht ik, dat t wel es tied wör veur n kold washaandje veur op kop.
Nou haar k nog gain kopzere, mor as je dat veurkomen kinnen is t ja beter, nait din? En n beetje appelsienesap zol ook wel goud wezen veur de patiënt. Klaaine slokjes vanzulf. Ik stötde Zwoantje nog es aan.
"Wakker worden, der mout wat gebeuren." Noa wat gemottjer ging ze der òf. Ze haar noatuurlek best in de goaten, dat k neudeg hulp hebben mos.

Verdorie, nou haar k toch vergeten heur om n washaandje te vroagen. En ze was al haalverwege de trappe. t Begrootde mie ook om heur weerom te roupen, din toch mor beter even pebaaiern vol te holden. Ik ruip heur nog wel wat aans noa. "Dij ol schoolbèlle, dij nog in t schuurtje ligt, dij kinst wel even pakken en bie mie hìnleggen, din kin k der even mit rappeln as k wat neudeg heb."
Of ze mie nog heurde wait k nait, ze zee in elk geval niks. Joen stem wordt ook n beetje trillereg en zacht hè, as je zo zaik binnen.

Ik heurde, dat ze beneden de radio aan dee, gelukkeg nait te haard, want dat kin je din nait hebben.
Wat lag k doar toch vredeg. Lekker waarm, ik gapte nog es even en k dee van ellende de ogen mor es dicht. Ze zol nou toch wel gaauw komen om mie te verzörgen. Dij laiverd haar veur zokzulf noatuurlek even wat kovvie zet, ze zol t ook ja zo drok kriegen. Kovvie, ik mos der nait aan denken, dat staait joe din toch zo tegen.

Noa n ketaaiertje kwam ze inderdoad weer noar boven. Ik wol net even zeggen, wat of k t laifst t eerste wol, dou ze zee: "Ik bin wat loat, ik klai mie gaauw aan, want k goa ja noar Stad mit buurvraauw bosschoppen doun, der staait nog kovvie kloar." Ze greep wat klaaier, schoot de douche in en even loater heurde k de boetendeure dichtklappen.

Och, kovvie smuik toch wel goud.

Luuster hier noar 27 Zwoantjes, veurlezen deur de schriever zulf

Zwoantje is vergreld op mie. Ze het al twij doagen niks meer zegd. Nou komt dat vanzulf in de beste hoesholdens wel es n moal veur en loaten we eerlek wezen lu, voak heb je din ook baaide n beetje schuld, nait din. En ik zel de leste wezen, om te zeggen, dat k nooit wat verkeerds dou, mor dizze raaize kon k ter staarvenswoar echt niks aan doun. Hou oft kwam? Bie touval mos k invalen as hulp-Sunterkloas, want d'echte, dij haar t wel zo drok. Hai kon beslist nait overal komen.
Mor, kinder, dizze hulp-Sunterkloas het nait bie joe west, ie hebben aalmoal d'ainege echte had, mor ik ging noar… zeg mor, n ander stee.
Nou mout k joe eerlek bekinnen lu, dat k nait zo'n held bin in dij Sunterkloazenboudel en ik wol din ook beslist nait. Ik zee ook eerst hail beslist nee, dou ze mie vruigen. Ik docht, da'k mie der zo wel mooi van ofkummeln kon. Mor dou kwam der n stem oet d'houk van d'koamer:

"Ie huiven nait langer aan te dringen hur, want kiek, mien man hier, dij duurt zowat nait, dij is zo te reken n dikke schietnood. Veur dij radio proatjes moaken, joa, dat duurt e nog wel, mor din kin gain aine hom ook ja zain. Nee, in t echt… dat duurt e nait, op gain stokken noa, joa… zo is e nou ainmoal." Dou ze dit zegd haar, ging ze rusteg wieder mit braaien.

"Ik dou t," zee k. "Ie kinnen op mie reken." k Gloop nog es noar de handwaarkhouk, bie ons in d'koamer. Ze waren der slim bliede mit, zeden ze. Och, oft goud gaait of nait, as ze der mor aine veur hebben hè. Mor, dou kwam t. t Bleek, dat ze ook nog gain Swaarte Piet haren, want bie n hulp-Sunterkloas, heurt ook ja n hulp-Swaarte-Piet. Ze haren stad en laand al ofzöcht, zeden ze en ze konden gainent vinden. Joa, n ol man van viefenzeuventeg, dij wol nog wel, mor dij vonden ze toch wel wat minder geschikt.
Swaarte Piet kon ook ja nait older wezen as Sunterkloas, dochten ze en wat ook nog n klaaine rol mitspeulde, zeden ze, dat was dat d'olle boas gain vief menuten zunder zien sloatje kon.
Ik mos ze geliek geven. En zo zaten wie mit nkander nog es even noa te denken of wie n goie hulp-Swaarte-Piet wozzen. In d'houk van d' koamer was t net of de braaipennen n beetje langzoamer begonnen te tikken.

Meschien," zee k, "meschien wait k nog wel aine." En k zee wel ik op t oog haar.
"O nee," zee ze. "In gain honderd joar.'
"Nou, over honderd joar is de bedoulen ook nait, t gaait om zotterdag, of eh…, duurst soms nait."
Ie begriepen zeker wel lu, dat ze der nait onderoet kon, noadat ze zoveul proatjes haar over mie. En was ze doar nou zo kwoad om, denken ie meschien. Nee, dat was t nait. Nee…, dat haar nog n vervolg.
Want, kiek lu, ie waiten t ja wel, wie hebben mit ons twijbaaident evenveul te vertellen in hoes. Ik vertel joe niks nijs. Wie hebben om zo te zeggen, de macht eerlek verdaild.
Wie besloeten alles soam en ik geef tou, zo hail enkeld, zo hail òf en tou, overkomt ons t wel es, dat wie der nait in ainmoal oetkomen. Wie mouten der din nog es even wat laanger over denken en in t alderaargste geval holden wie wel es n zetje n hail klaain verschilletje. En k zeg t mit grote schoamte, n hail enkele keer wil dat din wel es laaiden tot n hail klaain beetje hikhakkerij. Gain roezie hur, want dat hebben wie ja nooit. Mor, nog es, t mag mie nait heugen, dat wie dat voaker hebben as…, nou wat zel k es zeggen. Nee, k begun mor nait te tellen. Je vergizzen joe al gaauw n poar moal.
Om kört te goan, wie hebben dus in hoes baaide evenveul te vertellen. Mor…, oflopen zotterdag was t aans. Ik was Sunterkloas en Zwoantje was dus Swaarte Piet.
En Swaarte Piet is nou ainmoal de knecht van Sunterkloas, dat heb ik ook ja nait oetvonden. Hai mout de staf van Sunterkloas droagen en t bouk. En de puut mit peperneuten en aander slik. Sunterkloas mag vanzulf op de mooiste stoule zitten.
Ook is t zo, dat Swaarte Piet dom is. Hai is zo dom, dat e nait wait houveul ain en aine is. Schrieven kin e ook al nait. En hij verget alles. Sunterkloas mout hom din ook voak even terechte zetten.
Swaarte Piet is ook aaltied ondeugend, in Sunterkloazen-tied hait dat: "Stout." Sunterkloas mout hom doarom ook regelmoateg op de vingers tikken.
En…, in dit geval ook nait onbelangriek: Sunterkloas het t woord. Aaltied. En Swaarte Piet, dij mag allent wat zeggen as Sunterkloas t goud vindt. En as Sunterkloas vindt, dat e zok weer stilholden mout, din is Swaarte Piet gewoon weer stil.
Ook is Swaarte Piet slim smui en mout e van Sunterkloas kunstkes doun. Dat mout. Boven in de wandrekken klimmen bieveurbeeld, terwiel dat Sunterkloas wel wait, dat e hoogtevrees het. En din der nait weer oet duren vanzulf. Joa, heur es even, din mout je mor gain Swaarte Piet worden.
En dat dee Zwoantje nou net wel. En doarom is ze nou kwoad op mie. Op mie! En ik bin der toch ook mor gewoon tegen mien zin inrold. Ik bekloag mie toch ook nait.

Noaschrift schriever: In dizze tied zol ik dit verhoaltje zeker n beetje anders schrieven en t ook nait meer hebben over Swaarte Piet, mor over Piet. Mor omdat dat in dij tied hail gewoon was, heb k t ook nait willen veranderen.

Luuster hier noar 27 Zwoantjes, veurlezen deur de schriever zulf

t Was zo wied. Joarenlaank haar Zwoantje der mit te stellen. Mor nou ik.
t Mos wel hur. Spaigel het mie van de week verroaden. t Was net of k n dikke zwembaand om t lief haar, mit veurop zo'n bale, dij je voak op t strand zain.
Och, as k recht veur de spaigel ston, din wol t nog wel, mor van opzied wör t n hail aander sjapieter. Zeuven moand zwanger.

Zwoantje trappaaierde mie dou k ston te kieken: "Volgens mie wordt t n twijling."
"Och," zee k, "t kin nog wel hur, van de zummer n beetje meer bewegen en t is der zo weer òf."
"Dat binnen nou echt kerels," snoof ze. "Ie zuiken ook aaltied weer n reden om niks te doun, ie binnen hail aans as vraauwlu, zo gaauw as t beetje stoer wordt, din trek je de hakken in de wale. Ik kin wel van joe spijen."

Kiek, dat haar ze nou nait zeggen mouten, want t ging mie nait om miezulf, mor t ging mie veuraal om joe, manlu. Wie wörden aalmoal even oetmoakt veur schuddeldouken, veur dikke schietnoten, dat kon k vanzulf nait over joe hìngoan loaten, dat begriep je toch zeker wel?
Dus ik zee: "Dizze man gaait ofvalen, dou zelst der versteld van stoan hou of wie kerels dat volholden kinnen."
Zwoantje trok de neuze wat in kroezen: "Proatjes, niks as proatjes en kwakkerij. Most t eerst mor es even bewiezen, ik leuf der niks van dat die dat lukt."

Nou lu, dat was wel dudelk, nait. Ie begriepen wel dat k dit nait op mie zitten loaten kon. Hier wör wat van mie verwacht, de eer van ons manlu ston op t spul.
En och, wat is nou haildaal ofvalen. Dat stelt toch ook nait zo gek veul veur. Ik haar t nog nooit doan, ook ja nog nooit neudeg had, mor stoer? Nee, dat wol k nait geleuven.
Kiek, Zwoantje moakt doar aaltied n hail meroakel van. Zai knipt zok diëten tou de Libelle oet en gaait doar din n week of wat mit op d' hongerkaampe. Ze vaalt n poar kilo òf en begunt din weer te eten, tot ze zok weer te swoar vindt en din begunt ze weer van veuren òf aan. Ik mos doar aaltied wat om lagen.
"Aal muite veur niks" zee k din, "dit helpt die ja niks zo, letst die n week of wat versmachten en din vretst die weer rond. Doe most gewoon dien eetgewoontes veraandern, der mout structureel wat gebeuren." Dat haar k wel es op televizie heurd bie dij vief-uur-show.

En nou mos ík. Echt woar lu, k ston te trappeln van branderghaid, hier paasde n ieskolle aanpak, nuchter en mit n wille van stoal. Net wat veur mie. Ik was ook ja in dainst west. Doar leer je wel van aanpakken, nait din? Ik wol vot begunnen, direct, nog mit t oavendeten.
Nou haar Zwoantje t eten zo'n beetje kloar. Lekkere dikke soep, rolloade, eerappels en spruten. Touvalleg, hail touvalleg hur, net dingen dij k t allerlaaifste heb. Soep, aigenmoakte soep mit balen, lekkerder bestaait ja nait. En n dikke, vette rolloade mit spruten. Dij kin je zo mooi deur joen eerappels hìnhaauwgen mit n bult sju der op, lekker man. En ze haar der ook nog trilpudding bie moakt, mien alderlekkerste. t Leek wel zundag.

Doar zat k mit mien goie veurnemens. Goud, t was vanzulf gain enkel punt om gewoon te begunnen en mor n hail klaain beetje te eten, mor Zwoantje haar der ja nait op rekend, t kwam ook ja zo mit n gloepstreek opzetten, dat ofvalen.
Joa, k kon heur ook ja nait veur de kop steuten. Zeg nou zulf, din mos ze de helfte ja votgooien. Meschien toch mor beter om de dag derop te begunnen. Dou k heur dat zo oetstokde, dou verbeeldde k mie, dat k lutje steerntjes in heur ogen zag, mor ze zee niks.

Aanderdoags bin k begonnen. Smörgens in stee van drij stoetjes mor aine, mit zunder botter. Gain perbleem en om twaalf uur gain soep, mor n appeltje mit n bloot stoetje. Dat von k wel n beetje zuneg. Ik vernam al nait, dat k wat in t lief haar.
Meschien kinnen je ook wel direct te wild begunnen. Mor goud, deurzetten!

Dou k tegen n uur of vieve in hoes kwam, was Zwoantje aan t eten koken.
Ik wos nait dat eten zo lekker roeken kon. Nou haar Zwoantje van dij dikke winterworrels opstoan en dij mozzen wel even goar worden, zee ze.
Dat duurde nog wel n uurtje. Ik zag weer dij steerntjes.
Dat uur vuil mie slim swoar, lu. Noa n haalf uur brak t benaauwd swait mie oet en k wör der flaauw bie.
Verdorie, doar haar je t gegooi in de gloazen al: gijhonger. En doar is mor ain ding aan te doun. Eten, gaauw eten en… veul.

t Was nait aans. Achternkander aan ging der in: twij zoerherens, n ol slagroomgebakje, n haalve leverworst, n reep sokkeloa en nog n stuk kolle povvert. En dat veur t eten aan. Kiek, ofvalen wil wel, mor joen gestèl mout t wel volholden kinnen. Ie kinnen nog zo'n staarke wille hebben, manlu, mor as je vatboar binnen veur gijhonger holdt alles op, of nait din.

Luuster hier noar 27 Zwoantjes, veurlezen deur de schriever zulf

Holden ie ook zo van vissen? Lekker mit n stokje aan de wotterkaante zitten en mor kieken noar joen dobbertje?
Ik wel. Nait ale doagen, zoas sommegen doun, mor zo òf en tou es even n moal, lekker even biekomen in de vrije natuur.
Och, en vangen dat is din ook nait zo belangriek, t gaait mie meer om de rust. Nou bin k ter van de week achter komen, dat, wenneer t om de rust gaait, je din t beste allent goan kinnen.

Want wat was t geval. Ik wol lest even hìn, dou Zwoantje inains zee: "Waist wat, ik goa mit die mit, veur de gezelleghaid."
Joa en wat dou je din, din zeg je vanzulf dat je dat goud vinden. Achteròf…, nou ja, achteròf koakeln d'hounder. Mor op t moment dat ze dat zee, docht ik: woarom ook nait.

En zo gingen wie din, volloaden mit eten, drinken en visraive, om n uur of tiene noar t viswotter. Wie zollen der n dagje van moaken. Wie gingen noar de Wedderbaargen, want doar haar k wel es hail rusteg zeten. Dou wie der waren besloten wie in n roege buie om n roeibootje te huren, omreden dat kin doar ja.
"Ik wil roeien," zee ze. "Goud, doe magst roeien." Nou haar ze dat nog nooit doan en nou wol t geval, dat zai mie bie de eerste de beste slag n dikke gobbe wotter over de knijen wupte. Ik zat ja achter in d'boot.
"Oh, pardon hur, ik mout ter ducht mie nog even n beetje aan wennen."
"Ik ook," zee k en ik hemmelde mie wat mit mien vishaanddouk.
Noa n bult geplons kregen wie der recht n beetje voart in.
"t Gaait schier nait," zee ze.
"Joa hur, t is net slalom mit skiën," zee k, "t is mor goud dat de Westerwoldse Oa zo braid is, aans huilen ze hier gain raait meer over."

Noa n menuut of tiene waren wie op n schier steetje aanbeland, docht ik.
"Hier mor," zee k.
Zwoantje keek es vanoet de boot noar de wale. "Eh, hier is t ja veuls te nat."
"Din dust dien stevels toch aan," zee k.
"Dij heb k ja nait bie mie."
Doar begon t al. Want wat haar ze aal wel nait mitnomen: Twij Margrieten en ain Libelle, n puzzelboukje, n koelboxe, zo'n lutje barbecuetje mit n puut vol aaikolen, fototoustel, n matte mit eterij, regengoud, n radio, n verrekieker, n vest, heur braaien mit nog n haalve trui op de pinnen en … gain stevels.

Wieder roeien mor, noar n dreug steetje. Noa n zetje: "Ik wor mui."
"Goud, din goan we wizzeln."
Noa veul geschommel haren wie dat veur nkander en kon k zulf roeien.
Noa n haalf uur, ik was al goud lam in d'aarms, zagen wie din n steetje, woar t dreuge was.

"Wat is t hier ja rusteg," zee ze, dou wie aan laand waren. Ik zee: "Joa, gain wonder, wie binnen zo'n ende oet de bewoonde wereld, hier is vast nog nooit n mens west."
Nou joa, wie konden vissen.
"Moakst mie even n stok kloar?" zee ze.
"Goud, ik moak die wel n stok kloar, mor wie goan mit n waarpangel vissen, din kinnen wie der wieder inkomen."
Dou dat kloar was, dou mozzen der moaden aan.
"Harregat, dij vieze dingen roak k nait aan hur."
"Goud, ik dou t wel."

Even loater: "Hou mout k dit in t wotter kriegen?"
"Goud, ik zel die t even oetstokken. Kiek, most droad even mit dien wiesvinger tegen de stok aandrokken, din dit beugeltje even omklappen, zo, kiek, en din achteroetzwaaien en in ainmoal veuroet zwaaien en tegeliekertied dien vinger lös van de stok, zodat t snoer weg kin."
Plons. n Dikke plons. n Veuls te dikke plons. "Wat dust nou mens, mien mooiste waarpangel!."
"Kin ik der wat aan doun, t is dien aigen schuld, doe legst mie t ook ja verkeerd oet. Hou kin k nou t snoer lösloaten en tegeliekertied de stok vastholden."

Lu, ik mos der bie in. t Was nait aans, ik kreeg de stevels oet, de zokken, de boksem, mien onderboksem en t hemd. Nog n geluk, dat wie in d'onbewoonde wereld waren.
En zo trampelde ik doar op blode vouten rond, op zuik noar mien dure waarpangel tot aan mien navvel in de Westerwoldse Oa.
Op t lest von k hom en ik gooide hom noar Zwoantje op de wale. Ik wol net weer oet t wotter, dou inains aan d'overkaante n man en n vraauw mit kop boven diek oetkwamen om stoef tegenover ons heur visraive oet te pakken.
"Moi," zeden ze en ze keken ons wat vrumd aan, zo over t wotter.
"Moi," zee k op n toon, asof t rondlopen op de bodem van de Oa mien doagelieks waark was.

Onder de stoarende blikken van ons overburen mos k nog dik viefteg meter overzied, veur k mit n beetje goud fersoun mit n kop as n bolle in t hoge raait stappen kon en zo weer op de wale, woar Zwoantje op mie wachtde mit mien klaaier.
Dou wie weer op ons steetje zaten geef k joe te roaden wat of Zwoantje dou noar de overkaante ruip.
Ze zee: "Eh, dij mozzels hè, dij mozzels dij hier aal op de bodem liggen, dij binnen nog lekker hur! Mor ja, je mouten ze der wel even oethoalen hè."
"O vanzulf," zeden ze en ze nikkopten ons dou vol begrip tou.
En doarmit lu, haar Zwoantje weer n hail bult goud moakt, dizze leste keer, dat wie mit ons baaident aan t vissen gingen.

Luuster hier noar 27 Zwoantjes, veurlezen deur de schriever zulf

k Heb de vraauw van de bainen. Zwoantje, mien laive vraauw, is mie zaik worden. Ze is grepen deur de griep.
t Begon gustermörgen. Ie mouten waiten, wie goan der aaltied tougelieks om zeuven uur oet. En ik hemmel mie din eerst wat en klai mie aan.
Zwoantje gaait din vot noar beneden, moakt n beetje eterij kloar en dut ook mien broodtrommeltje vol.
Mor gustermörgen kon k heur hail nait wakker kriegen. "Tou nou, t is zeuven uur hur, der ofkomen!" k Heurde allent mor gepoest en gestìn.
Dou k mie schoren haar en ofgroetjed, lag ze der nog. "Tou nou, wor nou wakker, t is al kwart noa zeuven." Weer n gepoest, mor nou kwamen der ook wat woorden achteraan. "Oh, k bin zo min, k leuf dat k zaik bin." Potverdorie. Zaik. Ook dat nog. k Heb heur eerst mor es even onderzöcht.
Doar was k gaauw kloar mit. k Legde mien vlakke haand veur op heur kop en dou mit n gloepstreek op heur neuze en zo n poar moal vannijs. Joa, koorts. Kop was waarmer as de neuze en din he je koorts. t Is even n wait, mor din is t ook wel makkelk. Mor k heb heur veur de vaaileghaid toch nog even ondervroagd. Dat dut onze pille ook aaltied.
"Bist ook mizzelk?"
"Joa."
"Hest ook kopzere?"
"Joa."
"Vuilst die ook slap?"
"Dat wait k nait, k lig ja nog op bèrre."
"Goa der din even òf en loop es even n poar stappen." "Dat kin k nait, doar bin k te slap veur."
t Was mie wel dudelk. Zokke onwieze proat betaikent koorts. Griep dus. t Gaait ook ja rond.
Doar was k mooi kloar mit. k Haar t ook nogal drok op t waark. t Kwam mie aiglieks slecht oet. Mor goud, joen gezin gaait veur, zeker in tieden van nood. k Belde eerst t waark mor even òf en ging es in d'stoule zitten om plannen te moaken. t Was wel dudelk dat t hoesholden der n beetje onder lieden mos.
t Verplegen van de patiënt kwam ja op d'eerste ploats. Mor, hou mos dat. Joa, vitaminen binnen vanzulf belangriek. En vocht, omreden oetdreugen is ja zo gebeurd. Ik holp eerst mor es even wat appelsienen van t sap òf en ging mit n glas vol noar boven. Ze sluip alweer. Ik kon
heur der ook ja slecht veur wakker moaken. Zo gaauw zol ze ja ook wel
nait oetdreugen.

Joa en as je de appelsienesap zo laank stoan Ioaten, din goan d'vitaminen der ook ja oet. Teminzen, dat haar k wel es lezen. k Kon t beter zulf mor opdrinken. Zulf n beetje op krachten blieven is ook ja nait verkeerd. Stel joe veur dat we baaident tougelieks van de bainen komen!
Dou eerst mor es even n pot kovvie moaken. Je kinnen joezulf wel haildaal wegsievern lu, mor doar schait ook ja gain mens wat mit op.
Dou de kovvie kloar was heb k eerst es pauze nomen. As je der even rusteg bie zitten, din schut joe vanzulf wel in de zin, wat of je t beste doun kinnen. Want as de vraauw in t gezin van de bainen komt, din mout ter vanzulf wel even wat gebeuren in hoes, vin je ook nait?
Eh…, de wasmesien aan de loop? Beter nait, want deur dat lewaai kon ze ja wel es wakker worden. En as je zaik binnen, din is rust vanzulf ja nog belangrieker as vitaminen. Stofzoegen kon vanzulf ook nait, nog meer lewaai.
Boudel wat oprumen? Aal deur t hoes lopen is ook slim geheureg, doar mout j'ook mit oetkieken. Veuraal as je koorts hebben sloap j'ook zo licht, hè. Beter mor even rusteg ofwachten.
Wacht es even: Ik haar ja nog n videofilm liggen, dij van Silens of de Lems, wait je wel, doar kon k meschien wel even noar kieken, din wör Zwoantje ook nait wakker deur mien gehaaister.
Mor dou k doar zo rusteg zat, in d'ol zörge, bie d'kaggel, dou wör k toch recht n beetje doddereg. Ik begon es wat te gapen en… dou Zwoantje om twaalf uur de sloap oet haar en noar beneden kwam, zee ze: "Woarom bist doe aiglieks nait aan t waark?" Ik schrok in t ènde. "Wat, wat, bist doe din nait zaik? Wat dust ter òf!?"

"Ik kin t nait laanger wachten, wasmesien mout aan d' loop, der mout stofzogen worden en aal zowat meer. Ik bin vanoavend ducht mie wel weer zaik. Ik kin t nou nait meer wachten." Ik bin smiddoags mor weer aan t waark goan.
Mor vanmörgen was t weer mis. Nou haar ze t echt goud te pakken. En k mout vot weer noar hoes, omreden ze het mie nou op n sedeltje zet wat of k doun mout. Wait je wat of ze der onderaan schreven het? Lewaai of gain lewaai.

Luuster hier noar 27 Zwoantjes, veurlezen deur de schriever zulf

Wie waren leste zotterdagoavend van meert vleden joar op veziede en hou gaait dat din, d' oavend veurdat je de tied verzetten… juust, der wordt over proat. Op zo'n oavend is t n dankboar onderwaarp. Dou t even stil vuil, begon der aine over dij zummertied. En dat ging zo.

De vroag kwam noar veuren, of we de wekker nou n uur veuroet of achteroet zetten mossen. Nou, doar waren wie t vanzulf nait over ains. d' Aine zee:
"Veuroet hur, k heb t zulf in d' kraante lezen."
Mor n aander wos zeker, dat we dat in oktober al doan haren: "Dus hai mout nou achteroet."
Din was der ook nog n pazzipant, dij waitenschappelk verkloaren kon, hou of t in nkander zat. Veur wie t wozzen, waren we al bezeg met de staand van de zunne en de moane en over welke kaante de oarde wel nait opdraait en wat aal nait meer.

Mit glìnne koppen gaven wie nkander gain doembraid tou, tot de gastvraauw, dij gain hikhakkerij velen kon, op zuik ging noar de kraante en mit t bewies op batterij kwam. "Hier staait t ja: om twee huur moet de klok een huur vooruit gezet worden."
Goud, winnoars en verlaizers namen nog es n pilsje en d' proaterij ging weer wieder. Ain mainensverschil was oplösd, mor wie waren der nog nait van verlösd.

Dou t weer even stil wör zee der aine: "Kinnen wie mörgen din n uur laanger of körter sloapen?"
Dou was t stil, elk docht ter es over noa. t Was al wat loater en din wil t verstand ook ja nait meer zo goud. t Haile gedou begon weer van veuren òf aan. d' Aine wos zeker, dat we laanger sloapen konden, wie kregen der ja n uur bie, terwiel dat weer n ander zee: "Doe konst ja wel gek wezen kerel, wie kinnen juust n uur körter sloapen, wie zetten de klokke ja veuroet."
Der was aine bie, dij mit lodderege ogen verkloarde, dat t niks oetmuik, omreden wie op zundag ja aalmoal oetsloapen konden en hai keek es hail kregel de kringe rond. Mit zok dom geplaas wollen wie ons vanzulf nait bezeg holden.

Zwoantje zee dou inains: "As je nou snachts waarken mouten, waark je din n uur laanger of n uur körter en zo joa, woarom din nait?"
Der vuil n laange stilte, dij Zwoantje toch. Kiek, dit was te stoer veur ons, gain aine kon der wat zinnegs op zeggen.
Mor gain nood, potlood en pampier kwamen der aan te pas en aine dij bie n bank waarkte kon hoarfien oetreken, dat wie wel degelk n uur sloap inlevern mozzen en hai keek ter bie, asof e ons de kombinoatsie van de kluus verklapte.

Nou, doar was k bliede om, nou was k teminzen anderdoagssmörgens sloaperg, aans haar k t vast nait vernomen. Wie gingen weer rusteg wieder en wie namen weer n haile bult onderwaarpen bie de kop, dij op zo'n feestje thoes heuren: kinder en kwoaltjes veur de vraauwlu en t voetballen, d'auto's en nait te vergeten de dainsttied veur de kerels.
Om kört te goan, t was slim aangenoam.

Mor lu, wie waren der nog nait van verlösd, t stoerste mos nog komen.
t Was al in de klaaine uurtjes en der waren al n stok of wat votgoan, dou der inains aine zee: "Is t mörgenoavend nou eerder of loater donker?"
Der vuil n pienleke stilte. Aal woar wie op rekend haren, om twij uur snachts, dit nait. Wel kon doar nou nog n zinneg antwoord op geven?
t Duurde even en dou zee der toch weer aine: "Volgens mie is t eerder donker, want wie zetten de klokke ja veuroet, din is t ook ja eerder acht uur en om acht uur is t donker, dus din is t ook ja eerder donkerderder, dus." Dat donkerderder kwam vanzulf van de draank.
t Wör weer even stil. Wel zol hier wat over zeggen goan, docht ik. Inains zette aine zien glas mit n klap dele en zee: "Nee mien jong, nee, t is juust laanger licht, want as wie vannacht de klokke n uur veuroet zetten, din binnen wie ja n uur donkerte kwiet, van twije tot drije is t ja baalkeduuster, dat uur strepen wie ja weg en kriegen wie nait weerom, dus."

Wie waren der stil van, hou komt n mens toch aan zo'n wieshaid dochten wie. Hier haar gain aine meer wat op te zeggen, wie waren mui en wollen op bèrre en dat deden we din ook.
Veur wie de loeken dicht deden, zette Zwoantje de wekker gaauw nog even n uur… achteroet.

Luuster hier noar 27 Zwoantjes, veurlezen deur de schriever zulf