Aaier
Om aan te geven dat t nait aaltied aander lu binnen dij wat biezunders overkomt, of dij ais wat gozzeleg veur t voutlicht verschienen, loat ik joe dizze raaize ais waiten hou stovvelachteg de schriever zulf wel ais was. (En biezetten nog is). Wie hebben poaske nou net achter de rogge, en t lief dut mie zowat nog zeer van de dikke ries mit aaier. En dij aaier, dij mie zo laif en gliddereg tou laagden uut t koeltje midden in de dikke ries, dij deden mie opains weer dinken aan de snijwinter van ’79. Nou dinken ie meschien wel van wat het dij snij-winter nou te moaken mit poaske?
Niks, mor zoveul te meer mit aaier, let mor ais op.
t Was feberwoarie ’79 dou de striemende oostewind de snij overaal meters hoog tegen ons huus omhoog juig. Nait allenneg bie ons vanzulf. Der was ja gainaine, dij der veur spoard wuir.
Dou we smörgens van bèrre ofkwammen haren wie der eerst gainain van baaident aarg in. Gitje haar theewotter opzet en ging onder in d’kelder om twij aaier te hoalen. En even loater klonk heur stem uut de daipte, “Wolst wel even n poar aaier uut t hounderhok hoalen? Ik heb mor aine meer,” Ik nikkopde en nam mie op. ‘k Zol toch mor even n jaze aanschaiten, de wind bluis oareg om t huus tou. Dou ‘k aantrokken was en in mien klompen ston dee ik achterdeure lös en wol noar boeten.
Teminste, ik dochde noar boeten te lopen. In ploats doarvan luip ik op kop tegen de massieve achterdeure dij steveg op zien ploatse bleef.
t Duurde n poar tellen veurda’k in de goaten haar dat ter t ain of t aander nait was zoas t wezen mos. Ik wreef mit ain haand over mien zere neuze, en pebaaierde mit d’aander de sleudel. Niks biezunders, deure was lös. Veurzichies drokde ik ter nog ais tegen aan. Niks, gain streep!
Potverdorie, dat ding was toch zeker gain boas! En ik zedde d’scholder der tegen aan en ik haar t gevuil asof ik t hail huus aan kaant schoeven wol. Gain verzet in te kriegen. Petovvels weer aan en mit klompen in d’haand ging ik d’keuken weer in.
“Hest al aaier?” vruig Gitje. Dou zag ze mien klompen. “Wat wolst doe nou din? t Hounderhok is d’aanderkaande op hur.” Ik bromde wat van, dat mien kont dat ook wel wos en luip richten veurdeure. “Mit verkeerde bain uut berre stapt mien jong?” ruip ze mie nog noa.
Veur in de gange dee ‘k mien klompen weer om de vouten en dee deure van de knibbe. k Trok d’hoake van t slöt hailemoal terogge en draaide hom n kwart slag om zodat e openstoan bleef en ik drokde. Niks!
Ho voaderman, nait vot kwoad worden, even dien verstaand bruken. Veurdeure ging ja noar binnen tou open. n Klain rukkie en joa hur, langzoam zwaaide hai noar mie tou.
Zo, docht ik bie miezulf, das veurnander. En mit n tevreden gevuil sjaauwde ik op de kop in de widde snijmure dij rechtop veur t huus ston. Sputternd en spijend strompelde ik weer in de gange, en wreef mie t kolde goudje tou d’ogen uut.
“Gitjééé!!!” bulkde ik, “kom hier ais heer!”
Ze vloog sikkom de gange in en ruip, “Wat is ter din jong, wat gaist ja tekere !?”
Ik zee niks en wees noar d’veurdeure. Verwonderd stoarde ze noar de widde mure, en begunde zachies te laagen.
“Wat staist nou te giebeln ? Ik kin nait tou t huus uutkommen, achter nait, n veur net zomin,” zee ik nareg.
Gitje laagde zomeugelk nog haarder en zee snokkend: “Mor hest teminste wel pebaaierd, of nait din?” en ze wees noar de widde wale, doar dudelk d’òfdruk te zain was woar of ik ter in lopen was.
Dou ze weer wat biekommen was zee ze dreuge, “Dat mag nog ais n bultje snij haiten, vinst ook nait?”
“Nou ik vin der aans hailemoal niks aan, as ik zokswat geern lieden mog, was ik wel in Siberie wonen goan! Wie binnen toch zeker gain Eskimo’s?”
Gitje keek mie kopschuddend aan, en zee: “Man, man, moak die toch nait zo’n liefzere. Kinst veul beter tillefoon even kriegen en bellen noar t febriek.” Verrek, dat was ja woar ook! As ik nait tou t huus uutkommen kon, kon k ook nait noar t waark. En doar wuir t nait minder van. Mien humeur kloarde al weer n hail ende op. t Is vanzulf nait zo da’k n hekel aan t waark heb, mor ja, dit was overmacht hè?
n Ketaaiertje loater ston ik in boeten. ‘k Was boven tou t sloapkoamerroam uutklommen. Man, man, wat ging t ja tekere! Fiene snij juig mie veniend om kop tou en kroop mie kil en nat bie de kroage van d’jaze in. De snijbult was zo stief tegen t huus aanjagd, da’k ter ains nait deurzakde. Veurzichteg luit ik mie onderuut glieden. Tegen t schuurtje lag mor n poar centimeter, en ik kon deure nog makkelk open kriegen. En ook bie t tuuthok lag nait zoveul, zoda’k even loater mit vaar aaier in d’jazebuutse noar de snijdune tegen d’achtermure ston te kieken.
Zachies aan, voutje veur voutje, klom ik ter bie op. Haalverwege wol ik mie evenpies wat snij uut d’ogen wrieven. Dat haar ‘k beter nait doun kind. Mien bewegen was bliekboar even te wild west, want n tel loater lag k weer onderaan te spinhakken.
Noa da’k nog twij moal sleegie rieden doan haar, was’k t zat. Din mor deur d’achterdeure. En ik begunde mit d’ol kolenschobbe mie n pad deur de snij te groaven.
Houveul of ain nijvlokkie woog wos ik nait, nait veul docht ik. Mor n kolenschobbe vol snijvlokken woog oareg meer. En n haileboel kolenschobben mit snijvlokken wogen nog veul meer. Dat, dou ik endelk deur n soort tunnel bie d’achterdeure aanbelaand was, was ‘k driefnat van t swait. d’Aarms vuilen mie sikkom van t lief òf. Mit hangen en wurgen kreeg ik deure open en ston k endelk weer in huus, n uur noada’k ter uut klommen was.
Gaauw klompen uut en de waarme keuken in. ‘k Haar ja sikkom gain gevuil meer in mien vingers, zo kold wazzen ze.
“Hè, hè, bist ter ook n moal weer? k Wol plietsie aal bellen om die op te sporen,” zee Gitje laagend dou ‘k binnen kwam.
“Heb nait zo’n grode mond vraauw aans zet ‘k die op de kont in de snij,” woarschaauwde ik heur.
“Nee hur, loat mor, gain spier belang bie. Hest, tussen twij hoakies, ook aaier mitnomen?” Ik bevroor. Oh gut, oh gut, aaier mitnomen…
Veurzichies vuilde ik mit d’handen in mien buutsen. Zo kold konden ze nait wezen of ik vuilde t glidderege aaiernat tussen mien vingers deur glieden.
Gitje zag bliekboar aan mien gezicht hou loat of t was en ze zee mit n guteg laagie: “Klutsaaier meschien?” Op dat ogenblik vuilde ik in mien linkerbuutse de bekinde vörm van n tuutaaie, n haile!
Ik heb mie loater nog wel ains òfvroagen doan woaròf ik in hemelsnoam de kracht vot hoald heb om heur dat aai nait veurzichteg op kop stòkkend te tikken. Mor ‘k haar zoveul muite doun mouten om dat ding in huus te kriegen, dat t mie t begrode. Ik pakde t aai, huil hom triomfantelk omhoog, en zee groots: “Hou dat zo, klutsaaier?”
t Struuf glee mie kold en glidderg bie d’maauwe in, net snödde. Muik mie niks. Zo mos n fakkeldroager op d’olympiese speulen zok vuilen as e t vuur op stee haar. Even loater zatten we bie toavel en lepelde ik langzoam mien aaichie op. Nog nooit haar e mie zo lekker smoakt. Ik haar der din ook ja nog nooit zoveul muite veur doun mouten. As ze nou bie winterdag mit t weerproatje snij veurspellen, kiek ik eerst in d’kelder houveul aaier der nog liggen. Hier en daar wat lichte sneeuw. Dij lu in Hilversum hebben ja gain benul woar ze t over hebben, wat n muite of t kost, om dat weer vot te scheppen.
En houveul aaier.