Aanrieden
“Wat is t toch n schier woagentje, nait?”, vragt Haarm en lopt nog ais om zien nije auto tou. Rikoa kin nait aans as hom geliek geven en veegt mit n sponze→
Geboren in: Stad, 12 dezember 1936
Woont in: Ol Pekel
Oet tied kommen in 2023.
Schreef veur: Toal en Taiken
Kreuze
Klunderloa
“Ik bin in Stad geboren, mor opgruid in Munten-
dam, Tripskomnij en Ommelanderwieke. k Bin
schoulmeester west in Ol Pekel, woar k mit n on-
derbreken van 5 joar (hoofdmeester in Wol-
tersom), vanòf 1969 as directeur bleven bin. In
1980 won k de 3e pries in de wedstried kinderver-
hoalen schrieven van St. ‘t Grunneger Bouk. Ik
heb mie dou toulegd op t schrieven van Grunne-
ger verhoalen veur groten en kinder. Tussen
1991 en 1994 wer k bekend mit de verhoalen
over Nansie Koakelhenne, dij op Radio Noord te
heuren wazzen in t pergram ‘Even noasoezen’
van Imca Marina. Van dij verhoaltjes binnen drij
veurleesbouken moakt. Regelmoateg was ik op
pad om bie allerhaande verainens en instellens
mit veul sukses veur te lezen. Al joaren waark ik
as vrijwilleger bie de St. ‘t Grunneger Bouk
(redaksiesiktoares van Toal & Taiken). Regel-
moateg wer ik vroagd mit te waarken aan
‘workshops’ Grunnegers veur onderwiesinstellens
en vraauwenverainens. Van 2002 tot 2005 trad ik
op as docent veur lu dij Grunnegers lezen en
schrieven leren wollen. Ik zat 10 joar in t bestuur
van de (opheven) Grunneger Schrieversverainen,
woarvan 8 joar as veurzitter.”
Bouken:
De belevenizzen van Nansie Koakelhenne
(Edu’Actief, 1992)
Wiedere belevenizzen van Nansie Koakel-
henne (Edu’Actief, 1993)
Nansie Koakelhenne op de kinderboerderij
(St. ‘t Grunneger Bouk, 2003)
Nansie Koakelhenne (St. ‘t Grunneger Bouk,
2006)
Bundels:
Nog n Stieg vertelsterkes (Niemeijer, 1981)
Grunneger kerstverhoalen (St. ‘t Grunneger
Bouk, 1985)
Kerstverhoalen (St. ‘t Grunneger Bouk, 1989)
Dij blieven wil, mout schrieven (Grunneger
Schrieversverainen, 1998)
t Geluud van Lucht, laand en wotter (St. ‘t
Grunneger Bouk, 2004)
Nije Grunneger kerstverhoalen (St. ‘t Grunne-
ger Bouk, 2006)
Gnivvelachteg (Groninger boekendagen
2007)
Vergleden tied (Groninger boekendagen
2008)
Peerd is gain mìns: Woarhìn Groninger boe-
kendagen 2009)
Vekansieverhoalen (St. ‘t Grunneger Bouk,
2013)
Vertoalens:
Frankie, stripverhoalen deur W. Grezel,
(Futurum)
Ko knien en Ad Kat, deur Dick Blancke, (St. ‘t
Grunneger Bouk, 2000)
Priezen:
3de pries wedstried kinderverhoalen St. ‘t
Grunneger Bouk 1980 mit t verhoal ‘Hou
Rover Pait n schiere kerel wer’. Opnomen
in ‘Nog n Stieg vertelsterkes’.
3e pries verhoalenwedstried St. ‘t Grunneger
Bouk 1985 mit t verhoal ‘Crossfietse’. Op-
nomen in ‘Grunneger Kerstverhoalen’.
“Wat is t toch n schier woagentje, nait?”, vragt Haarm en lopt nog ais om zien nije auto tou. Rikoa kin nait aans as hom geliek geven en veegt mit n sponze→
t Is n gluiend haide dag. Aan de strandplazze even boeten t dörp is n drokte van belang. Elk zöcht wat verkoulen bie t wotter. De plazze ligt doar ook→
Willem en Rainder wazzen al joaren dikke kammeroaden. Vanòf de legere schoule wazzen ze al onòfschaaidelk. Soam wazzen ze op t voetballen. Ze speulden→
Hai luip nogal opvalend over t perron. n Grode bloume har e in t knoopsgat van zien jaze. Je konden zain, dat e der alles aan doan har om der zo veurdaileg→
Boeten vaalt de regen. n Vieze miesderge motregen. Der is gain mins bie t pad. Elk zöcht zo rad meugelk de waarme huuskoamer op.
Moeke Aantje zit veur→
“Meneer?”, vragt de voelnisman aan mie, “hebben ie dat ploatje asbest bie de voelnis zet?” “Asbest?”, vroag ik verboasd, “mainen ie dat ik asbest→
Ik haar mien kammeroad Willem al n haile zet nait zain. Dat kwam gewoon zo uut. Der wazzen tieden din kwam ik hom elke dag wel tegen en soms kon t gebeuren,→
Knelsie en Haarm trokken der geern op uut. Noar de bozzen, woar ze din haile enden aan t lopen gingen en ook wel noar konserten en tentoonstellens.→
De deure van t kefee van Berend Rensemoa klingelt. Twij jongelu, n jong en n wicht, mit dikke wandelschounen aan, kommen de jachtwaaide binnen. →
“Woar kin ik joe toch van?”, vruig de man, dij n ofloaden winkelkartje deur de hal van ons winkelcentrum schoof. Hai stopte en luit zien liggoam op→
“Kiek, dat mozzen wie nou aiglieks ook ais doun goan”, maint Suze, terwiel dat ze noar t nijs op TV Drenthe kieken.
“Wat mainst doe?”, wil Eltjo, heur→
“Wat ik de leste tied heb,” zegt Trijnko op n zundagmörn, as e mit Ellen aan t kovviedrinken is, “dat wait k nait, mor ik ben regelmoateg doezelg en →
‘Kloas, wor ais wakker,’ flustert Aantje.
Kloas, dij daip in sloap is, mottjet wat en draait zuk op d’aander zied.
‘Kloas,→
Steven en Oafie woonden al zo’n zes jaar noast Kobus en Ketriene in n riegje nijbaauwhuzen. Ze wazzen der tougelieks wonen kommen. In t begun haar→
Ze binnen onderwegens noar Stad om inkopen te doun. Gientje het niks meer om aan te trekken en dus mout ter nij goud komen. t Touval wil dat t ook nog →
In traain tegen mie over zat n man mit op zien knijen n ongeveer zesteg centimeter groot beeld van, noar t zuk luit aanzain, ivoor. t Kon ook wel ain →
t Was gezelleg op t verjoardagsfeestke bie Mien en Jannes. Der wazzen n bult bekende lu en mit elk kon je wel n proatje moaken. Doar muik Geeske din →
Juni in ‘t Oldambt
De wind verstopt zok in de waite,
De gaarste boait in zulverlicht;
De hoaver let zien tailtjes tikkeln
En golft in ‘t→
Voak, as op n bruloft de draank wat in de man en vraauw is, gaait ter aine n ’stukkie’ doun. Din kin t gebeuren dat zo aine, veuraal as e al van wat oldere→
Dizze moal gaait t over n schriever dij mor ain bouk in t Grunnegers schreven het: Anne Siberdinus de Blécourt. Hai was as zeun van n notoares geboren→
Oldambster boerenlaid
Onder hoge, lichte lochten
Mit heur witte wolkenvlochten
Ligt mien weelderg korenlaand.
Boerderijen, hoge forten,
Stoan→
Dizze moal gaait t over n vraauw dij in de Veenkolonies n bult bekendhaid kregen het. t Is mevraauw Johanna Herolina Duut, mor bie de laifhebbers →
In mien eerste stokje heb ik heb joe al verteld dat je van eerliekse Grunneger schrieverij proaten kinnen vanòf ongeveer 1840.
Doarveur is meugelk→
Circuspeerd
As helderop trompetten schallen,
komt hai mit rode plumen op de kop
de oren spits veur d’swebe knallen,
t gediene deur, in driftege→
Dizze schriever leefde van 1812-1904. Hai was geboren in Ol- Pekel en wer hoofdmeester in Nuus, Niebert en Maartenshouk.
Volgens dr. P.J. van Leeuwen→
Dizze moal doek ik ais n hail ende achteruut in de literoatuurgeschiedenis van Grunnen. t Gaait over Geert Jans Cool. Hai wer in 1802 in n Daam geboren→
Literoatuur bestaait uut prozoa: n roman, laange of körde verhoalen, en uut poëzie: gedichten. n Bult lu kommen der nog wel tou om n roman of verhoal→
“IJn in dijp,” Heere God, jongens, zit ijn ien dijp!’ rijp he; “n ledder! ‘n schienvat! ‘n touw! tou gauw! gauw!” Ien ijn koerier was ‘e deur verheerdhaid→
Ik begun dizze moal mit n stokje tekst:
t Verhoal van de boukenschrievende muggen
Der was ais n mugge. Dij woonde op de baarg bie tempel in t Noorderplantsoun→
Harm Hendrik Meijer wer in 1919 geboren in Boertang. Zien eerste levens- joaren wazzen nogal chaotisch. t Gezin verhoesde nogal ais en dou e nog →
Ik wil dizze moal weer ais n gedicht doun. Of aiglieks n poar gedichten van ain dichter. t Gaait dit moal om Hans Elema, n man dij in 1904 geboren wer →
Mensen lustert, groot en klaain
noa t verhoal van Prikkebain.
t laifste zat e haile doagen
achter vlinders aan te joagen,
moar zien zussie Lammechien→
Dizze moal wil ik t mit joe hebben over de schriever Jacob Rietema. Hai wer in 1879 in Lains geboren. Noa zien middelboare schoule wer e ambtenoar →
Ain van de grootste veurvechters veur de Grunneger literoatuur is wel Jan Boer.
Hai wer in 1899 geboren in t Hoogelandster Röttum. Hai volgde d’oplaaiden→
De noam Jan Bos zel joe in de Grunneger schrieverij wel nait zo veul zeggen. Woarschienlek zegt joe de noam Willem Eduard Keuning ook nait veul, mor→
Hier n gedicht over n hail gewone man dij geern waiten wil woarom zien Giene zo stoensk is en
nait meer zo opgeruumd is as aaltied.
Giene
Giene, mien→
Dit moal gaait mien verhoal over n schriever dij nait bie elk bekind wezen zel, mor in de Grunneger literoatuur toch wel nuimd worden mout. t Gaait→
Ondanks mien vremde boetelands-achtege noam: Henri Wierth, veurnoam Frans, achternoam Duuts, bin ik toch n rasechte Veenkolonioal dij opgruid→
Dizze moal wil k aandacht besteden aan de schriever Lambertus Doornbos. Hai wer in Holwierde geboren in 1824 en kwam uut tied in 1896.
Hai was kandidoat-notoares→
In n schier tiedschrift mit Grunneger schrieverij heurt ook n onderdail over d’historie van de Grunneger literoatuur. Doarom schrief ik regelmoateg→
Dizze moal gaait t over n slim biezundere dichter. As dichter haitde hai Saul van Messel, mor zien eerliekse noam was: Jacob (of Jaap) Meijer. Hai→
Ditmoal heb ik n poar gedichten veur joe. Ze binnen van n dichteres dij sikkom honderd joar worden is. Sien Jensema. Ze leefde van 1896 – 1994.→
Snij
Snij
O wonder
nou snij ik onder
n klaid van snij
dij stil en lij
uut hemel doalt
en dwirreldwoalt
woar of ik kiek
in t prille riek.
En lij en licht→
Dit moal gaait t over n schouljuvver dij in 1865 in Garrelsweer geboren wer. Ze haitte Tine Hagedoorn en was de dochter van heufdonderwiezer Heike→
Gedachten!
‘Ze vIaigen hen en weer as vogels; den zitten ze in ons appelboom en evenkes loater zitten ze ‘k wait nait woar, in ‘n→
Dit moal gaait t over n schriefster dij mor ain bouk schreven het. t Is Wiepke van Palmar, mor dat is nait heur aigliekse noam. Ze haitte Wiepke Heikes→
Dizze schriever schreef in t Grunnegs onder de noam Jan Bos. Hai wer in 1887 in Spiek geboren, woar zien voader schoulmeester was. Hai leerde ook →
n Man dij n specioale ploatse innemt in de Gruneger schrieverij is Willem Faber, veur intimi Wim. Hai is de zeun van kunstschilder Johan Faber, dij→
Raare Raize
Ien de Harstmark bin ik lest
Mit mien wief naa stad touw west,
En ik wol van mien bedrieven
Nouw rais gauw en boukje schrieven.
‘k→
In dizze vrezelk haide zummer binnen wie mit vekansie in Annecy in Frankriek. De zunne braandt van smörgensvroug tot soavends dat we noar bèrre →
Annie is gek mit daaier. As ze n peerdje in t gruinlaand lopen zugt, mout ze aaltied even bie de wringe stoan blieven om t daaier over de snoede te strieken→
n Poar doage leden is t al begonnen. Jaantje har t ter inains over: ‘Wie mouten dien verjoardag regeln, Henderk. Over vattien doage wordst→
Stènnend luit de vraauw zuk noast mie op n stoule zakken. Heur bosschoppentazze zetde ze dernoast en vlijde doar n handstok overhen. Van opzied →
‘Doar konden wie van nommerdag wel ais hin goan,’ stelde Ina op n zotterdag veur. ‘Der is in t kerkje van Börkwerd n middagconcert.→
Elkenaine het zo zien laifhebberijen. d’Aine gaait geern vissen en n aander zit de haile doagen op t voetbalveld om tegen n bale aan te trappen.→
Aan de stamtoavel van mien krougje zat n old boaske allain. t Was gain man uut ons dörp, want
ik haar hom nog nooit zain. Hai haar n borreltje veur zuk→
De zunne schient fel op de tenten en caravans dij op camping stoan. Joakob zit mit blode lief veur zien tende en geniet van zien laauwe pilske. Wat →
Johan is haildal gek van José. Wat zol e geern ais mit dat wichtje op stap goan. Snachts dreumt e doar wel ais van. Hai soam mit dat schiere maaidje noar→
Haalf opricht zat Rikkert, mit n kuzzen in de rugge, op bèrre te lezen.
Annechie was nog in de badkoamer in de weer. Dij har elke oavend ja veul meer →
t Is Oljoarsoavend. In de serviceflat binnen n bult roamen helder verlicht. Elkenaine kikt noar t oljoarspergram veur tillevizie.
Geppie schenkt→
De snij ligt in n dikke loage op de dörpen en velden. Zo wied as je zain kinnen, is alles wit. Bie de weg is t n dikke proekselboudel. Veurzichteg ridt→
In de tied dat ter nog haildaal gain planten en daaier bestonden, was de wereld koal en leeg. Ons Laimeneer keek vanuut zien houkje in d’hemel ais →
Meneer, mag ik joe wat vroagen? Zollen ie wel even boetendeure kieken willen of doar aine staait? En as der aine staait, willen ie mie din votdoalek→
In t begun har Job der nog nait zoveul aarg in had, mor nou, de leste tied, kon e t toch wel vernemen: hai wer riekelk dik. De boksem kneep hom om de middel→
Jan scharrelde al n zetje mit Gittje. n Haalf joar leden haar e veur t eerst zain in n kefee en votdoalek har e docht: dat is ja net n wichtje veur mie. →