Grunneger Schrieverij: Haarm Maaijer
Harm Hendrik Meijer wer in 1919 geboren in Boertang. Zien eerste levens- joaren wazzen nogal chaotisch. t Gezin verhoesde nogal ais en dou e nog n lutje beudel was, kwam zien moeke oet tied. Dou zien pa hertraauwde, kwam e in Veendam terechte. Doar behoalde hai in 1937 zien HBS-B diplomoa en ging e waarken bie t sosioal democroatisch dagblad HET VOLK in Stad. Hai muik doar via B.H. Broekema kennis mit de geschreven Grunneger Toal. In 1940 kwam e in dainst van de Spoorwegen, mor volgde op loatere leeftied nog n studie Economie.
Van 1959 tot 1979 was e leroar aan t Winkler Prins Lyceum in Veendam. Onder de noam Haarm Maaijer ging e dou gedichten schrieven.
Man en hond
Laaigrieze locht laangt leeg de haand
an graauwe grond van t stieve laand
dat kaold doar hiinligt, stil, verstomd,
net of dr noait weer levent komt.
Wat dut dei man doar mit zien hond,
wat lopen dei doar nou toch rond
deur t onlaand, kaold, kil, stil, verstomd,
net of dr noait weer levent komt?
Dei hond vint t moai, dat is te zain:
Hal springt in t rond, gript man bie t bain.
En t laand ligt doar, kaold, stil, verstomd,
net of dr noait weer levent komt.
Ik leuf, dei man lopt om zien hond
doar in de kaole zo in t rond,
deur t onlaand, kaold, kil, stil, verstomd,
net of dr noait weer levent komt.
Dat kiin nog in diz tied van geald:
As vrönnen man en hond in t veald,
in t onlaand, kaold, kil, stil, verstomd,
net of dr noait weer levent komt.
n Noajoarsgedicht? In elk geval geft t gevuil weer van t dustere, kolde Veenkolonioale laand bie motterg weer en kilte. Gelokkeg het joaren loater Ede Staal ons beterschop beloofd: Het zel weer veurjoar worden
Haarm Maaijer is meer bekend worden as acitivist veur de Grunneger streektoal, din om zien literaire biedroagen. Hai von de streektoal zo belangriek dat e n groot veurvechter wer van t idee om te komen tot ain groot Nedersaksisch toalgebied in Noord-Nederland en Noord-Duutsland. Hai haar al gaauwachteg deur dat je de erkennen van t Neder-Saksisch nait realiseren kinnen zunder de poletiek. Ik citeer hom: ‘ons sproak het macht neudeg. Bloots mit macht, poletieke macht, bestaait ons sproak over viefteg joar nog. As wie wiedergoan zo as nou wor wie dood drokt tussen Hoogduuts, Hollands, Deens en Pools.’ Om zien doul noaderbie te brengen, richtte Haarm Maaijer in 1974 de Grönneger
Bond op en dee e mit aan de verkaizen van de Pervinsioale Stoaten. Mor zien ideeën werden deur de
Grunnegers zo laauw ontvangen, dat e in 1987 zien poletieke aspiroatsies opgeven mos. Mor Haarm Maaijer bleef in de weer mit de streektoal. Hai zette n cursus Grunnegers veur nait-Grunnegers op en bruukte doarbie n aigen spèllen. Dij spèllen komt, as je Maaijer lezen, op t eerste gezicht oardeg vremd over. Hai het wel de verwantschop tussen t Grunnegers en t Ostfries aan. Toch blift t stoer lezen. Haarm Maaijer het in verschillende verzoamelbundels waark publiceerd. Aiglieks is der mor ain bundeltje van hom uutkomen onder de tuddel: Gas en Toal.
Maaijer zien gedichten hebben veural mit de noatuur te moaken. Kiek mor ais noar t volgende gedichtje:
Veurjoar
Waarme wind, widde wolken.
Wat willen, doun willen,
moaken willen, poten willen.
Wakker worden, waarme zunne.
Bère hait, nat van swait,
d’r òf willen, boeten willen.
Blaauwe locht, laauwe grond.
Groaven willen, poaskebloumen,
gruien willen, bluien willen.
Kracht vullen, wat willen.
Groaven willen, zaaien willen,
poten willen, leven willen.
Tot zo wied over dizze biezundere Grunneger, dij haildal bevlogen was veur zien ideoalen om t Grunnegers groot te moaken. t Is din ook slim schier dat datteg joar noa t overlieden van dizze strieder veur d’erkennen van t Nedersaksisch dizze toal asnog as n officiële toal erkend wordt.
