Jeloerse kadde

Annie is gek mit daaier. As ze n peerdje in t gruinlaand lopen zugt, mout ze aaltied even bie de wringe stoan blieven om t daaier over de snoede te strieken en sikken en schoapen mouten even aan heur handen snuvveln as ze veurbie komt. Bie heur in huus is t net daaierntoene. Ze het vaar cavia’s dij veur de gezelleghaid elk n kniene as hokgenoot hebben en in toene het Henderk heur n grode volière baauwd, woar wel twinteg knarries, perkietjes en aander vogels in touholden.
Henderk zegt wel ais zo uut maalvretenhaid: ‘Annie is traauwd mit heur daaier. Ik bin der gewoon bie tou.’ Henderk het n hok vol hounder en dij het e din ook allenneg mor veur d’aaier. Zo gaauw as t aaierleggen minder wordt, moakt e d’hounder aan zied en din eten hai en Annie doagenlaank houndersoep. t Vremde doaraan is, dat Annie dat niks verschelen kin. Hounder het ze, wonderliek genog, niks mit op. Woar ze wel slim wies mit is, dat binnen Mauchie, heur kadde, en Snuvvel, heur hond. Snuvvel is van n biezunder ras. Aiglieks is t hail gain ras, omreden in Snuvvel komen de rassen bie mekoar, zo as Henderk voak zegd. ‘Zo mos t ook bie de mensen wezen,’ maint e.
Tussen Snuvvel en Mauchie wil t nait aal te best bottern. Mauchie is n kadde mit n hail aigen zin. Op schoot zitten, zo as Annie dat geern wil, is der nait bie. Mauchie holdt haildal nait van knuvveln en aanhoalen.

Mauchie gaait laiver heur aigen gang. Zo nou en din vangt ze n dikke moes. Dat is Annie braid noar t zin. Van moezen mout ze niks hebben, zolaank ze nait wit binnen en in n stopvlèzze zitten. t Komt ook wel veur dat Mauchie n vogeltje vangt. Din is Annie duvels, omreden zai het medelieden mit dat vogeltje. Vogeltjes, doar mout Mauchie òfblieven. Dij heuren in de noatuur. ‘Stoute poes,’ scheldt ze din op Mauchie, ‘wil jij die vogeltjes wel mit vree laten!’ Joa, Annie prat Hollands tegen de kadde.
Henderk laagt doar voak wat om. ‘En dij moezen din?’ vragt e wel ais.
‘Moezen heb je last van. Dij binnen schoadelk,’ verweert Annie zuk din en van dat verschil is ze nait òf te proaten. Elkenaine ontgaait de logikoa van dizze redeneren. Daaier binnen toch aalmoal levende wezens en Ons Laimeneer het toch nait maind dat ter onderschaaid wezen mout? Mor Annie het zo heur aigen ideeën. Rötten, moezen, kikkers en spinnen binnen griezels. Doar mout ze niks van hebben. Dij vindt ze vies. Hounder, koien en zwienen binnen veur t opeten. Doar het ze haildal gain muite mit. Haren ze mor aander baaisten worden mouten. Mor van heur ‘laive’ daaiertjes, doar mout elkenaine òfblieven. En bie dij laive daaiertjes doar heuren ook Snuvvel en Mauchie en de vogeltjes in toene.
Annie mout d’haile doagen goud in de goaten holden of Snuvvel en Mauchie nait mit heur baaident allenneg in koamer binnen, omreden ze din votdoalek roezie moaken en der van Annie heur schiere huusholdentje niks overblift. Annie staait d’haile doagen as n soort VN-soldoat tussen dij baaide vechtersboazen. Mor soms kin ze n gevecht nait veurkomen en din het ze d’haile oavend waark om heur koamer weer te ontdoun van honde- en kaddehoaren, dij overaal hèn- en opstoven binnen.

En nou is Snuvvel zaik worden. Hai ligt al n dag of wat in zien n mand en hai wil niks eten. Zulfs de lekkere dingen, dij Annie spesioal veur hom kloarmoakt, let e liggen. Iederbod as ze mor even tied het, boekt ze zuk om Snuvvel over zien kop te strieken en om te vuilen of zien neuze, dij dreuge en haard aanvuilt, al weer n beetje nat wordt. Mauchie zugt dat vranterg aan. Zai het gain belang bie over de kop strieken, mor aal dij aandacht dij Snuvvel krigt, staait heur ook nait aan. Mauchie is stinkend jeloers op Snuvvel. Mor Annie zörgt wel, dat de kadde nait in de beurte van heur zaike laiverd komen kin. Mauchie mout in d’schure blieven en dat staait heur haildal nait aan. Snuvvel blift mor zaik.
‘Ik zol der mor ais mit noar de daaiernarts goan,’ stelt Henderk veur. ‘Je mouten zo’n daaier nait onneudeg lieden loaten. De vijarts kin hom beter n spoitje geven.’
‘Hou gek bist doe din wel,’ snaauwt Annie, ‘Snuvvel ofspoiten loaten? Ik loat die nog laiver ofspoiten.’ En ze strikt d’hond over zien hangende kop. Mor op t leste wait ze ook gain aander oplözzen, din dat ze mit t zaike hondje noar dokter gaait. In n olle bosschoppenmadde nemt ze hom mit. In de wachtkoamer mout ze n ketaaiertje wachten en ondertussen gieren de zenen heur deur d’haals. Wat zel dij dokter van Snuvvel zeggen? Dij zegt, dat Snuvvel d’ingewanden van streek het. Hai is zo te reken haardlieveg. Ze krigt n deuske piltjes en dij mout Snuvveltje innemen. Annie mout mor bekieken hou of ze dat dut. t Beste kin t woarschienlek mit n beetje melk of wotter.
t Is al duuster as Annie noa t konsult weer op huus aangaait. Snuvvel zit rusteg in de madde. Ze is al sikkom in huus. Wat heurt ze doar veur n geritsel in de stroeken? Lopt doar aine? Och, ze zel zuk t wel verbeelden. Mor din heurt ze t geluud weer. Inains springt ter wat tegen heur op en kraabt heur over de bainen. Van schrik en piene let ze de tazze mit Snuvvel derin valen. Dij kropt ter, zo zaik as e is, uut. En din is t net n weerlochtslag. Ook hai wordt grepen deur d’aanvaalder. Hai kin zuk nait ains verweren. En din zugt Annie dat t Mauchie is dij boven op Snuvvel zit en mit zien schaarpe noagels in hom omhaauwt. Annie gript de kadde in zien nekvel en schudt hom wild hin en weer. ‘Wat wolst doe, rötkadde? Duurst wel om zo’n zaike hond aan te valen?’ Ze smit Mauchie mit n grode boge in de stroeken en krigt d’aarme Snuvvel op d’aarm. ‘Kom maar mien jong, hur,’ troost ze t hondje, ‘die mizzelke Mauchie krijgen wij nog wel. Hij heeft mijn hele broek verreten.’ In huus vertelt ze t aan Henderk.
‘Dij kadde mout vot,’ stelt dij vaste, ‘dij is ja n gevoar. Dammee vlocht e ook nog vremde mensen en kinder aan. Dat kin nait hur.’
Mor doar wil Annie niks van heuren. Heur Mauchie blift bie heur. Ze zel wel oppazen, dat e nait weer zo’n schrolle krigt.
As Mauchie soavends weer opdokt, staait zien schuddeltje melk al kloar. Doarnoa sprekt Annie de kadde bestravvend tou: ‘Zul je dat nooit weer doen?’ Mauchie kikt heur guteg aan en knippert mit d’ogen tegen heur.
‘Hai het t goud begrepen,’ maint Annie. Henderk hoalt de scholders op. Je mouten Annie nou ainmoal nait aan heur daaier komen.

Meer van t zulfde:

Ploats hier joen reactie op dit stòkje, de nijsten kinnen ie lezen op de Thoesbladzie. Algemaine reacties geern op t Prikbord.

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Achtergrond info:

Geboren in: Stad, 12 dezember 1936
Woont in: Ol Pekel
Oet tied kommen in 2023.
Schreef veur: Toal en Taiken
Kreuze
Klunderloa

“Ik bin in Stad geboren, mor opgruid in Munten-
dam, Tripskomnij en Ommelanderwieke. k Bin
schoulmeester west in Ol Pekel, woar k mit n on-
derbreken van 5 joar (hoofdmeester in Wol-
tersom), vanòf 1969 as directeur bleven bin. In
1980 won k de 3e pries in de wedstried kinderver-
hoalen schrieven van St. ‘t Grunneger Bouk. Ik
heb mie dou toulegd op t schrieven van Grunne-
ger verhoalen veur groten en kinder. Tussen
1991 en 1994 wer k bekend mit de verhoalen
over Nansie Koakelhenne, dij op Radio Noord te
heuren wazzen in t pergram ‘Even noasoezen’
van Imca Marina. Van dij verhoaltjes binnen drij
veurleesbouken moakt. Regelmoateg was ik op
pad om bie allerhaande verainens en instellens
mit veul sukses veur te lezen. Al joaren waark ik
as vrijwilleger bie de St. ‘t Grunneger Bouk
(redaksiesiktoares van Toal & Taiken). Regel-
moateg wer ik vroagd mit te waarken aan
‘workshops’ Grunnegers veur onderwiesinstellens
en vraauwenverainens. Van 2002 tot 2005 trad ik
op as docent veur lu dij Grunnegers lezen en
schrieven leren wollen. Ik zat 10 joar in t bestuur
van de (opheven) Grunneger Schrieversverainen,
woarvan 8 joar as veurzitter.”

Bouken:
De belevenizzen van Nansie Koakelhenne
(Edu’Actief, 1992)
Wiedere belevenizzen van Nansie Koakel-
henne (Edu’Actief, 1993)
Nansie Koakelhenne op de kinderboerderij
(St. ‘t Grunneger Bouk, 2003)
Nansie Koakelhenne (St. ‘t Grunneger Bouk,
2006)
Bundels:
Nog n Stieg vertelsterkes (Niemeijer, 1981)
Grunneger kerstverhoalen (St. ‘t Grunneger
Bouk, 1985)
Kerstverhoalen (St. ‘t Grunneger Bouk, 1989)
Dij blieven wil, mout schrieven (Grunneger
Schrieversverainen, 1998)
t Geluud van Lucht, laand en wotter (St. ‘t
Grunneger Bouk, 2004)
Nije Grunneger kerstverhoalen (St. ‘t Grunne-
ger Bouk, 2006)
Gnivvelachteg (Groninger boekendagen
2007)
Vergleden tied (Groninger boekendagen
2008)
Peerd is gain mìns: Woarhìn Groninger boe-
kendagen 2009)
Vekansieverhoalen (St. ‘t Grunneger Bouk,
2013)
Vertoalens:
Frankie, stripverhoalen deur W. Grezel,
(Futurum)
Ko knien en Ad Kat, deur Dick Blancke, (St. ‘t
Grunneger Bouk, 2000)
Priezen:
3de pries wedstried kinderverhoalen St. ‘t
Grunneger Bouk 1980 mit t verhoal ‘Hou
Rover Pait n schiere kerel wer’. Opnomen
in ‘Nog n Stieg vertelsterkes’.
3e pries verhoalenwedstried St. ‘t Grunneger
Bouk 1985 mit t verhoal ‘Crossfietse’. Op-
nomen in ‘Grunneger Kerstverhoalen’.

E-mail bie wat nijs?