Paranoia (n monoloog)

Meneer, mag ik joe wat vroagen? Zollen ie wel even boetendeure kieken willen of doar aine staait? En as der aine staait, willen ie mie din votdoalek woarschaauwen? De zoak is noamelk zo, dat as der aine staait mit n fietse, din het e t op mie veurzain.
Din mout e mie hebben. Ik wor noamelk bespioneerd.
Ze binnen derop uut om mie kepot te moaken. Op d’ain of d’aander dag bin ik ter bie. Nee, ik wait nait woarom, mor t is nou ainmoal zo. Willen ie even kieken? Staait ter eerlieks woar gainent mit n fietse?

Dat gaait nou al n poar moand zo, wait je. Woar of ik ook kom en woar of ik ook goa, der is aaltied aine dij mie achternoa komt. Nee, ze doun mie niks tot op t heden, mor ze bekieken t eerst even, zai je. En as ze mie din te groazen nemen kinnen, din is t doan. Din pakken ze mie aan en lopt t hail slecht mit mie òf.
Hebben ie gainaine zain doar boeten? Din mout ik nou mor moaken dat ik in huus kom.
t Is wel maal, hur, as ze joe aaltied noazitten. Ie hebben doar gain wait van. Joe loaten ze wel mit vree. Ie kinnen rusteg goan en stoan woardat ie willen, mor mit mie is dat aans. Ik heb, zolaank ik boetendeure bin gain rust of duur, omreden ze volgen mie overaal.
Lest heb ik heur dernoar vroagd. Ik ston dou even stil bie de klabbe. Even n sigeretje aansteken. Niks te zain. Joa, der stonden n poar manlu te proaten bie n viskerman. Mor ik was nog mor net weer opstapt of aine van t plougje muik zuk dervan lös, stapde op de fietse en ree mie achteroa. Ik ging wat kaalmer aan fietsen. Hai ging ook wat kaalmer aan fietsen. Hai bleef aal zo’n twinteg meter achter mie.
Dou bin k ofstapt en dou mos e ja wel deurrieden.
‘Mouten ie mie hebben?’ heb ik vroagd dou e mie veurbiefietsde. ‘Bespioneren ie mie?’ Hai laagde en zee niks. Dou e n endje vot was, bin ik weer opstapt en de ziedstroade bie postketoor inreden en wat docht je? Doar stapt weer aine op n fietse en gaait mie noa. Ik heb ter gain verbaarg van.
Verrek, nou heb ik al weer te laang proat. t Kin best wezen dat ter nou wel aine staait. Dou mie n genougen en kiek nog even.
Ik bin ook al n moal òfstapt bie zo’n plougje manlu. ‘Zuiken ie mie?’ heb ik dou vroagd.
‘Woarom zollen wie joe zuiken?’ zeden ze. Mor ze zuiken mie wel! Netuurlek zuiken ze mie wel. Dou bin k noar plietsie goan. Dij zollen t in de goaten holden en der wat aan doun. Mor tot nou tou heb ik doar nog niks van vernomen.
Mien vraauw wil dat k noar dokter goa. Mor wat kin n dokter der nou aan doun? n Dokter is veur zaike minsen. Mor ik bin ja nait zaik.
Lest zee aine tegen mie, dat ik mie t verbeeldde. Dat ik spouken zag. Din zol k ja gek wezen. Nou, meneer, zai ik ter oet of ik gek bin? Nee, toch zeker. Nee, n dokter bin ik nait neudeg. n Goie avvekoat, dat zol beter wezen. Ik bin al ais noar d’avvekoat, dij bie ons in t dörpshuus zitten holdt, west, mor dij zee dat ik noamen nuimen mos. Mor dat kin k ja nait. Nee, hulp krieg je naargens. De plietsie let joe stikken, avvekoaten willen allain mor geld zain en n dokter kin niks, omreden dij begript ter toch niks van. Ie willen waiten woarom ze mie noazitten? Wis ik t mor. Kiek, ik dink dat ze mie der bielappen willen. Ik heb ter vrouger wel ais n beetje bie beunhoasd. Zwaart! En nou ik in de VUT bin, willen ze mie der nog bielappen. Nou, wel het dat nou nooit doan, n beetje zwaart bie beunhoazen? Ie toch zeker ook wel? Dat dut elk toch wel ains. Of geven ie alles op? Ook as ie joen buurman n dag of wat helpen mit stukkedoren. Je binnen stukkedoor. Joen buurman geft joe din n poar sinten veur de hulp. Runnen ie din votdoalek noar t belastenketoor om t op te geven? Nee toch, zeker. Nou, dat heb ik ook nait doan, mor omreden ik heb n zet in de gemainteroad zeten, mainen ze dat ze mie hebben mouten. Joa, ie hebben geliek. Ik haar dat beunhoazen beter nait doun kind. Beunhoazen en in de gemainteroad zitten, dat gaait nait soam. As gemainteroadslid mout je de vingers opsteken en beloven dat je niks boetenwettelks doun zellen. Mor is t nou neudeg om mie dat nou nog aan te wrieven? Dat is toch aal over en veurbie? Meneer, begriepen ie mien situoatsie nou n beetje? Willen ie nog even kieken of der aine staait mit n fietse? Is der gainent?
As gemainteroadslid heb je zo joen verantwoordens, naitwoar? Ik har sosioale zoaken in mien potterfulie. Ik mos veur de pertij doar n beetje t oog mit op holden. Joa, en din komt van t ain t aander. Ik heb wel ains minsen bie mie had, dij snapt wazzen. Dij haren noast heur uutkeren derbie aarbaid. Zwaart! Kiek, dat kin nait, hè. Dat is tegen de regels en doar mout tegen optreden worden. En as ze din bie joe komen omdat ze mainen dat je heur helpen kinnen, din gaait dat nait aaltied. Je kinnen nait elke fout van n aander onder t klaid vegen. Ik gaf heur din ook gain geliek en dat hebben ze mie wel slim kwoalek nomen. As t ainmoal fout zat, kon ik ja niks meer veur heur doun. En dat reken ze mie nou aan! Nou ik nait meer in de road zit en al op pensioun bin, nou vergallen ze mie t leven deur mie noa te zitten en te letten op elke stap dij ik dou. d’Haile doagen mout ik oppazen dat k niks dou dat boeten de wet is. Want din hebben ze mie en goa ik ter aan. Ik belan din op t plietsiebero. Doar kin je vergif op innemen. Mor der komt n dag dat ik heur wel kriegen zel. Aander weke goa ik noar Belgie. Doar wil k mie n revolver kopen. Dat kin in Belgie as je de weg waiten en doar zel k heur wel mit kriegen.
Willen ie nog ainmoal kieken of der aine staait? Nee, staait ter gainent? Hebben ie goud keken? Din kin k nou vot. De vraauw zel wel mit t eten op mie wachten.