Weggemans, Bert

Ik zal der aaltied veur die wezen,
Joa, ik wil bie die blieven
Zo laang as ik leef.

Mien oadem heurt die,
En dienent heurt aan mie.

Ik wil die alles geven,→

Mit t zwait veur de kop
Loop ik hier achter ploug en peerd.

Zo as ons Laimeneer ooit zegd het:

In het zweet uws aanschijns
Zult gij uw brood verdienen.→

k Dwoal deur de appelhof
Van mien jeugd en vuul
Mij veileg onder de Notoaresboom,
Onder de Grunneger kroon,
Die zoet is en zuur.
Net as t leven zulf.→

As ik tied van leven heb,
Zegstoe, wil ik noar

t Boetenlaand –

Op wereldraais
Noar Brazilië, Amerikoa,

En in aal geval
Ain van baaide polen →

In dizze gekke tied
Mit torenhoge brandstofpriezen,

Van roezie mit de Ruzzen
Dij goan over ons gas,
Wordt der in de kranten
En op tv alweer proat
Over→

Veur de één is er n wies patries,
Veur de aander producent van kees en melk,
Veur n daarde is er fanetiek:
Hij klimt as n bok op e hoaverkist –
Op Olle Streek,→

Wat meugelk is:
Doe kinst de mens
Tou t baist oethoalen

Op wèl e liekt,
Woar hai zien
Oorsprong in het.

Mor, hou roar t ook klinken mag:
t Baist tou de →

Zunder t woord uut te spreken
Is ze der, zo as doe der bist,

Zo as ik der bin –

Verzoamelt ze wat der overblift
Van vandoage en van guster,

En nemt t in zuk→

Man komt tou t nust oet,
Hoalt n waskelap om e kop,
Kamt zien hoar,
Propt gaauw n stuk stoede
Noar binnen en begunt te kaauwen.

Den trekt hai zien blikken→

As jonkie van tiene
Har e Westerbörk mitmoakt,
Mos e NSB-ers en verroaders
Bewoaken dij gain kracht meer
Haren om op de bainen te stoan.

n Stok kreeg→

Wel bistoe din,
Kirrel dij zuk boer nuimt
Umdat e laand het
En vij en n vraauw.

Nait dastoe van dien vraauw holdst
Of ook ooit mor van heur
Holden hest→

t Mooiste wastoe veur mie doun kist, jong,
Is dastoe n mement de tied nemst
Om te heuren wat ik te zeggen heb.

Dat is ja nait zo stoer,
Mor veur veul minsen→

De joaren van kilte binnen veurbie –
De iezel die dit laand ien mie
Zo laang ien zien greep hiel

Het de kracht van zien kilte verloren
Deurdast doe mie→

Zit ien traain
Van Stad noar Zwolle.

Ik wor ien sloap sust
Deur t ritme
Van de vougen

Ien t spoor under ons,

Kedeng edeng
Kedeng edeng
Net zo laang tot→

Wat ik die schrieven wil
Is der al wel, mor ik heb
De woorden nog nait vonden
Om mien gedachten
Ien te vangen.

Ze drieven al wel veurbie,
En wachten op→

En den zal der niks meer wezen,
Gain huus, gain woning, gain kerke
Gain kasteel, gain kelder, gain zaikenhuus –

Gain staine zel nog
Op d’aandere→

Zugst mie op t bankie,
Op díen bankie,
Mit pepier en penne
Hinneweer,

Vragst wat k aan t doun bin,
Op díen vaste woon– en verbliefploats –

Ik zeg da’k→

Mien mobiel mieter
Ik de bosjes ien,

Mien porremenee
Mit ale pazzen en klantenkoarten
Kleun ik der achter aan –

Woar bin ik ze nog veur neudeg?→

Oorlogszuchteg bin ik,
Ik moak aingoal oorlog
Mit alles en elkenaine,

Ik bin ja in stoat van oorlog
Mit miezulf, ik wait nait
Hou ik in dit laand van→

Veur Jan

Ik bin doe veur die

Gain ie of joe
Man gewoon doe,

Zuver zo as ik doe
Tegen die zeg

Gain ie of joe
Man gewoon doe.

Wie binnen ja aigen
Mit nkander,→

Doe hest dörst,
Zegstoe, in e brannende zun
Bistoe vastnoageld
Aan t kokende holt,
Wel is dat din
Dij die n sponze drenkt
In edik duurft aan te langen,→

Doe hest mie kregen
En nooit verteld

Wel ik was –

Uut die kommen
Koesterd mit dien handen

As ik pien har

Droagen deur dien laifde
As mien verdrait zich→

(veur Jannie)

Mit schepemmer
Haauw ik mie
Deur dampege dook
n Gat ien e dag.

Schep veur schep
Vul ik de voaten
Veur t dörstege vij –

Ik bedenk mie
Da k →

As aaltied is de dichter
Mit woorden in de weer,
En meer nog mit de beelden
Dij hom doaglieks veur ogen stoan.

t Wordt hom wel es te veul,
Aal dij beelden→

Mit e leugen
Heb ik mie

Noeit zo zeer
Dounde holden –

De waarkelkhaaid
Woarien elkenain

Zien aigen
Woarhaid zigt

Is mie al
Stoer zat

Nait dat k tied veur die heb
Of dat k ter nou zo om verlegen zit,

Mor k bin dien bruier ja,
En zo voak kom ik hier ja nait

En boetendes mos ik hier
Bie die in→

Aizinger wierde gaf dreuge vouten
Aan lu dij heur bewonen deden.

Achterloaten slib wör ien verloop
Van tied dreuge as körk.
De brannende zunne scheurde→

Sluut mie mor op
In dizze ruumte,

Dou troalies
Veur de roamen

En neem doe dan
De sleudel mit –

Ik heb genog aan
Dizze zulvern meeuw

Dij mie veur de troalies→

Hou ik mie vuil,
Vragstoe, hou t

Mit mie gaait,

Nou, astoe t
Per se waiten wilst:

Zo veul minsken heb ik vergeven
Veur wat ze mie aandoan hemmen,

Veur→

Legerdump
Klaaierdump
Schounendump
Sani Dump

Baby Dump.

(Veur mien dochter)

Dien noam heb ik vandoage
Ien t zaand opschreven,

Kiend van veurbie,
Laif menskiend van nou –

Dien noam zel doar
Altied stoan →

Ik zol wel ien aarmoede
Leven willen, astoe mor weer

De olle werst –

Dien pad flaksineren
Veur t mement

Dastoe bij mij
Weerom kommen zolst

Zo astoe →

k Bin hielmoal allinneg
Op e wereld,
Zo liekt t wel,

Gien mins die me zigt,
Niet één die e haand
Opstekt of zukswat,

Mor jem zien mij wel,
Kommen op mij→

Ik vuil wat ik heur,
Ik vergeet dien woorden,

Mor onthold de klank –

t Is de toon woaropstoe t zegst
Dij mie nait meer lösloaten wil,

Dij omdele komt→

Ik kin die mor nait uut mien kop zetten
k Wil aan wat aans denken mor
t Lukt mie nait – elk beeld dat ik
Oproup wordt in n handumdraai

Al weer aan de kaande→

t Laifste van ales
Schoekel ik tegen
De nacht aan

t Donker,
t Duuster
Dat as n deken
Over mie hèn vaalt,

t Toerloos boezen van e wiend,
t Aiweg roezen→

Blik zunder oordail
Zunder waiten van goud of kwoad
Loat t mor wezen zo as t is
Loat t mor goan zo as t gijt

Blik van verwondern
Dij t kind deur
Zien leven→

Ik goa sloapen
Zunner te wieten
Woar ik hinne goa,

Ik denk noar
Woar ik vot
Kommen bin,

Noar t laand
Van t onbekende.

Wel ik was
Bin ik kwiet,

Mien ik opgoan
In dunne rook,

Zulfs mien noam
Is mie glad ontschoten,

Is ongemaarkt vergleden
In de mist van t vergeten –

Allenneg→

Ik richt mie op de oadem
Van mien herder dij noast mie ligt.

Zo laang as hai oademt, leeft e.

Zo laang as ik
Zien oadem heur,

Loater, zegstoe,
Loater kin ik ze
Nog wel n moal bruken,

Loater, as k ze oeit
Nog n moal neudeg bin

Je kinnen ja noeit waiten,

Mor –

Loater komt nait
Loater→

Zunder woorden en zunder zicht
Kinnen wie mekoar vinden,

Ook as de toal
Nait meer bestaait,

De zunne opholden is
Mit schienen, en

t Löcht zuk nait→

Louise is lief.
Mien toal is arm.

Om liefde te schrieven
Hemmen je weineg
Woorden neudeg.

Ik omhels die
Mit doezend aarms,

Wolkenlucht dij t
Aal voaker verlust

Van de zunnestroalen
Dij die deurboren

Hier begunt t mörgenlicht te gloren,→

Hai holdt der nait zo van
Om mit aander lu mit te doun –

Laiver gaait e zien aigen gang,
Geft zien ogen goud de kost
Holdt sekuur ien de goaten

Wat→

Opdroagen aan Dick Nanninga

De weke begunt
Alderdeegs nog veurdat
t Kwoad wakker worden is.

Wel wait kin tussen
De vougen van zundagmörgen
En de →

Nachttoal
Dreumtoal
Spooktoal
Woantoal
Ik en doe toal –

Mor ik bin nait ik
En doe bist nait doe,
Wie binnen allebaaide
n Aander, mor wie waiten
t Zulf→

k Heb niks mit aal dij
Toerloze drokte van
Vandoage –

t Schient aalmoal normoal
Te weden om achter aandern
En joezulf aan te runnen,

Zodoaneg dat je→

Oadem t löcht,
Oadem de lucht
Oadem de wolken
Achter elke zucht

Oadem de zunnestroalen
Dij ale duuster
Tot ien de uuthouken
Van dien haart votjoagen

Lopst noast mie
Aan de fietse,

Op t Wilgepad, tussen
Maais- en eerappelveld –

Op weg noar de horizon
Holtern en boltern wie

Over bevroren sporen
Van→

Omdat ik nait zwemmen kon
Bin ik viskerman worden,

Vaaileg aan e wale
Laangs t Olle Daip –

Mit grond under
Mien vouten
Kin ik genieten
Van aal→

Van ale kanten aanvalen,
Deur elkenain versleten veur naïef
Bleef t kiend ien hum bestoan,
Ook toen e zowat uutteerd was.

Zien levenslezzen harren→

Schriefpepier heb ik niet,
k Heb ok niet genog inkt
Om met te schrieven –

Doarom schrief ik
Dien noam met mien vinger
Ien e lucht.

Aan waarmte stoor →

t Is mor even biegoan,
Zegstoe, t is de muite
Van t nuimen mor
Zuneg aan weerd.

Meer as pruiven
Is t ja nait, mien jong.

Probeer t nou mor,
Geef t nou es →

Ik huif miezulf
Nait meer te
Verbaargen

Nou ik mien
Schaarven mit joe
Daild heb –

Onmaarkboar
Verswinnen ze
Tou de grond ien,

En ik blief over,
Mien→

Op stukkies pleepepier
Het e mit n zaacht potlood
Wat dingen opschreven
Dij e nait vergeten mout.

Hai is der mor drok mit –
Uut ale houken en goaten→

Ik heur die wel roazen en tieren,
Dien raauwe lelkhaaid
Legt ales bloot

Wat tot zowied deur
Burgermansfersoun
Toudekt wer –

Doe wilst dat →

De leste bloaren binnen van de bomen òfschud
de tied stekt zien klaauwen uut, zo as altied,
waarmte van wat was is verdwenen.

d’Ainege beschutting→

Ien memoriam Johan Zudemoa

t Is twinneg meert, en oorlogskold vandoage,
De wiend wakkert onverschilleghaid aan.

As ale geluud verstomd is
En de→

t Woord huift
Gain klaaier te droagen,
Huift zuch nait mooier
Veur te doun dan t
Ien waarkelkhaid is,

Aal wat mie overkwam,
Aal woar ik deurhin mos,→

Mit tomeloze energie heb ik die zöcht
Van Westerwol tot Hogelaand aan tou,

Mien leven laang uutkeken noar
Ons soamenwezen woarien we

Ale tied uut→

Ik huif nait te eten, zee ze,
Ik leef gewoon van t licht,

n Glassie wotter
Is veur mie genog.

En ze at nait,
Dronk allenneg wotter
En bleef ien leven.→

Verdoofd deur alles
Wat er ien t gezin

Heur roaken dee,
En toch feilek

Ook veurbie gung –

n Pabbe dij
Heur pabbe nait was,

n Mamme dij heur
Zunder al te→

Most es luustern,
De woorden dijstoe aan

t Pepier touvertraauwd hest,
Dij mie wat te zeggen hemmen

Ze loeren mie bloots aan,
Swaart op wit, hooguut→

Ik roek t zolt van de zee

Zai het duungras
Dat muiteloos

Metboegt in de wind

En eefkes,
Huil eefkes moar,

Vuil ik mie weer
n Vaaileg kind

Astoe aan dien leven begunst,
Mien jong, dan zalstoe ien de goaten kriegen
Dat wat der om die hin touholdt
Die zwiegend aankikt.

Astoe wat aan dien→

Troost veur daklozen
Komt nooit te veurschien
Ien de hoedoanegheid van n woning,
Mor uut de mond van zwaarvers.

(Vrij noar Judith Herzberg)

Aan weerskanten
n Donkere mure,
In t midden allenneg
Mor n voalwidde streep

t Inne nog nait in zicht,
Bloots wat moagere lichies
In t dak dij mie geleuven→

Zigst ons aankommen
met e fiets over t pad
laangs t Olle Diep –

Van die lu zol k toch
niks te vrezen hemmen,
denkstoe bij dijzulf

Mor je kinnen nooit wieten,→

Wat laifde is, vragstoe –

Din zeg ik die, dat
Laifde is dat ik die
Droagen wil,

Dat ik die onveurwoardelk droagen wil
Op de toppen van mien vingers
Zo→

Stoom komt mie uut de oren,
Mit ogen in mien rugge
Licht ik miezölf deur –

Ik maark da’k older word,
Tied gruit mie uut e penze
En gaait er ongemaarkt→

Al wastoe ook mor eeffies bie mie,
t Huift huil nait zo laang te duren,

Evenpies dien oadem heuren
Huil even mor de sjampoo
Roeken ien dien hoar.

k Heb→

Gestolde tied,
nuimstoe het mement
woarien alles bij nkander komt
woar al te laang op wacht is.

Woarien alles wat beweegt
tot stilstoan komt –

Mor,→

Uut steen bin ik hauwen,
mien oaders voed deur
levenslienen ien e rotswand
woaruut ik geboren bin.

Zie hier t verhoal
van mien onstoan,
van mien bestoan,→

De wotterstroom boant zuk
Ien roazernij n weg omdele –

De wotterwoas dij heur omgeft
Let allain òf en tou heur littaikens zain,

Hier en doar→

Hou d’aander denkt, ik zol t nait waiten
Hou mout ik dat waiten as ik al nait ains
Mien aigen gedachten ken.

Zai springen mie ja as kikkers uut→