Verwoarlozen

Ze kin der nait tou kommen om te roemen wat heur moe dierboar was en kikt enkeld wat in t rond noar n verloaten stee dij vult is mit herrinnerns dij heur leven taikent hebben.
Ze denkt trug aan aal dij roezies mit heur moe, t onbegrip veur heur puberoale dwaarshaaid en t gebrek aan laifde binnen dizze koale muren.
Ze het gain waarme herrinnerns aan n moe dij heur, zo as n moe betoamt, in heur aarms nam as ze t stoer haar en ale boze gaisten in heur kop votjoagen zol.
Nee … heur moe dòcht allinneg mor aan heurzulf, keek noar heur nait om.

Nou, noa aal dij joaren, kreeg ze bericht van kerk dat heur moe oettied kommen was en doar zit ze nou din … middenmaank heur moe heur leven, n leven van n vrumde woar zai gain dail van wezen mog.
In heur handen het ze n kevòt en ze denkt trug aan domie zien woorden dou hai heur dizzent aanlangde … “Uw moeder heeft geleden onder uw afwezigheid. Lees deze brief, misschien kunt u uw moeder vergeven voor de moeder die ze voor u nooit heeft kunnen zijn. Gods wil is soms moeilijk te doorgronden, maar bedenk wel … Hij doet alles met een reden!”
Vergrèld verfrommeld ze t kevot en smiet hom in houk van koamer en denkt: ‘Woarom zol ik dij braif lezen? Wat koop ik veur heur loze woorden van spiet. En spiet van wat? Dat ze mie emotioneel verwoarloosd het? Mie nait zag stoan, mie aal dij joaren t gevuil geven het as of ik n stuk schroot was dij je bie t grofvoel smieten mouten? Want zo heb k mie aal dij joaren vuilt … ain dij der nait wezen mog!’

t Laifst wil ze koamer oetlopen en ales achterloaten wat ze joaren leden al achterloaten haar … mor n stem fluustert in heur oor: “God doet alles met een reden!” Ze kikt noar houk van koamer, zigt t verfrommelde kevot liggen en twieveld wat of ze doun mout. Leest ze hom wel of nait! Ze denkt aan heur aigen kiender, aan de band dij ze met heur baaident het, heur ales geft wat ze van heur aigen moe nait kreeg … laifde! Heur gemis van n voader dut heur denken aan heur grootvoader. Ze was nog luddek dou hai oet tied kwam, mor zien waarme glimlach vuilt ze nog ale doagen. Ze was stoapel op hom en wol zo geern bie hom lozaaiern. Juust dij dag was t mor zo mit hom doan en was ze in drij week tied heur baaide grootlu kwiet. Heur moe luit om heur ollu gain troan, zee stoens dat ze soamen wieder mozzen, mor juust vanòf dij dag was soamen veurbie. Ze pakt t kevot, ropt hom open en leest heur moe heur leste woorden… ‘Veur mien leutje wicht?,’ zegt ze verbiesterd haarop. Even is ze van slag deur dizze woorden. Benoam ‘mien leutje’ blift as n echo in heur gedachten hangen, omreden dat t wat goudegs het. Iets wat ze van heur moe nait kìnd het en nijsgiereg leest ze de braif wieder…

‘Veur mien leutje wicht,
Ze wis t … aal dij tied het mien moe, dien grootmoe t waiten. Hou het ze aal dij joaren heur ogen sloeten kinnen? Hou kon ze zo blind wezen en nait zain willen wat hai ommaans haar? Nog ale doagen bin k verdoofd, vuil k mie leeg, beschoadigd deur heur blindhaid, heur zwakte … heur angst veur hom! Heur schuldgevuil en vrees veur t onbekende haren overhaand, deden mien moe schoelen achter heur masker. Ik duurde der nait mit heur over proaten, omreden dat ik t zulf stoer genogt haar. Ik kon heur ellèn der nait bie hebben, keerde heur de rug tou en dou … dou ging ze op n dag noar zolder en bleef ik allinneg mit hom achter. Hou kon ze mie dat aandoun? Aal dij joaren het ze t waiten en het ze tegenover mie aaltied mooi weer speuld, gaf gain geheur aan mien roup om aandacht van heur. Ik was ja nog mor n onneuzel wicht dou hai dij naacht bie mie kwam …

Heur oadem stoekt en as ze de woorden nog es n moal leest wordt ze broerd op moag.
Even doezelt t heur en bie t besef dat heur moe n groot gehaaim haar, ain dij t daglicht nait verdroagen kon, worden ogen heur waik en leest ze van slag wieder…
Doe was nog mor zuneg zeuven doustoe mie vrougs ofs toe bie hom lozaaiern mogs en ik kreeg hoast n haartverzakken dous toe zees dat hai zo allinneg was. Ik zaag mien voader zien grimas en begreep dat hai nait wis dat dien grootmoe t wis. Dat zien doad, zien zunde, de reden was, woarom mien moe broken noar zolder tou ging en mie weer in de steek lait. Dou hai drij week loater, op overloop veur dien deur ston en mie mit n smiechtege blik aankeek, wer ik blind van woede. Deur mien moe heur zwakhaid kon ik mie nait meer bedappern en heb ik hom duwd…

Dien aigenstegrootvoader haar mie ales al òfnomen en die … die zol hai nait kriegen, doar heb k wel veur zörgd. En toch rouk ik die kwiet … dat heb ik mien òllu nooit vergeven kinnen. k Was deur heur toudoun verbitterd en nait in stoat die laif te hemmen. Dat was mien grootste zunde en doar mos ik mit leven. Ik wil das toe wais dat ik groots op die bin! Groots op de moeke dijstoe nou bis, ain dijs toe nait haars … Vergeef mie!
Dien moe.’

As ze n dik uur loater sleutel van t hoes aan domie geft en dij heur vragt wat te doun mit de hoesroad, zegt ze: ‘Vroag dat mor aan joen God … dij zel t wel waiten! Aal wat ik van mien moe hebben wil, heb k hier bie mie,’ en mit n verfrommelde braif in haand lopt ze vot.

Mit dit verhoal het Nico de Grunneger schriefwedstried 2019 wonnen.