Smakken eerappels en joekels van praaien!

‘Vrouger … vrouger …’ n Schier verske, dij wie voak mit nkander zongen en dij bie t older worden weer op joen haarde schief noar boven komt … t Was 1960 en ik was net weer wat hersteld van zes weke geelzucht. Nog wit om de kop as n liek, ging k veur t eerst weer ais op stap mit Bé.

‘Woar wilst hin? Beijering, Struvee, t Kraaienust? Zeg t mor!’

‘t Kraaienust liekt mie wel schier, n tied nait west.’ n Danskefee op poalen an t Schildmeer, prachtege lokoatsie. En, nait te verwoarlozen: over t algemain wel schiere wichter. Was ook belangriek! Paartie lu zeggen, dat joen leven al oetstippeld is. Mien aigenwieze hazzens wollen doar noeit van waiten. Gelok, ie mouten gelok in t leven hebben!

En ik mout zeggen, dat k dij oavend goud wat gelok had heb. Ie maggen der om mie wel aans over denken. k Vroug n wichtje te dansen en dat lokte. d’Haile oavend bivve mit nkander optrokken en ik haar wel t idee, dat t tussen ons echt wel klikte. Onderwegens noar Nij-Scheemde in d’Opel – heur fietse in d’kovverbakke – hebben wie hail wat òfproat. Bie d’achterdeure kreeg k zulfs n kuske! En wie spraken ook vot òf veur t aander weekend. Hailendaal in de roze wolken, heb k van Nij Scheemde noar hoes oet volle borst zongen. Wat kin t leven toch mooi wezen, mout k docht hebben … Mainst Duutse schlagers, dij k opdoan haar op Schützenfesten an d’aander kaante van de grup. n Kammeroad van mie haar doar n neuze veur. So ein Tag was doar aine van en kwam dij oavend t mainst aan bod.

Inmiddels binnen wie 59 joar wieder en t verveelt nog niks. Twij joar verkeren, twije verloofd (olderwets hè?) en dit joar 55 joar traauwd. k Bin der slim wies mit. En ik blief dat gelok nuimen. Mit ains of nait, moakt mie nait oet!

Mit schoonollen was t idem dito. Veuraal schoonmoetje en ik konden t meroakel vinden. As k snommerddags kwam en zai nog gain licht aan haar, zee ze voak: Nog mor even wachten mit t licht aan doun, hè? Doe holst ook wel van twijduustern … Ik stemde doar geern mit in. k Vond t aaid prachteg en k haar t idee, dat wie den nog dichter bie nkander stonden (zai ducht mie net zo).

Eerappelkraben

Zai haar ook bie boeren daind en doar alle facetten as koien melken, heu vlijen en eerappel kraben goud in de vingers kregen. Tegen september/oktober was t taimke van schoonvoader: ‘Eh, denk je der om dat d’eerappels der aander weke oet mouten?’

Hier en doar wat gemor van de jongs: ‘Dat kin ja wel n weke loater!’

‘Ik reken op joe apmoal!’ En doar was t mit oet. Gainaine, dij t weekend doarop nait aanwezeg was. Ook voar zien bruir en zwoager mit zeuns kregen kond en den ging t loos. Moetje dee ook mit en wie stonden elk joar paf van heur snelhaid. Zai was elk wel n meter veur!

‘Doe letst mie gain eerappels liggen, hè,’ grapte voar.

Mit n man of tiene op knijen over t laand. d’Haile dag, tot aan t oavendeten tou! Elke bod veur n nije riege, en elke bod mor denken: mien laive tied, hou komve der deur!

Mien vrauw dee t hoeslek waark: kovvie op t laand, tussen middag n stoetje mit n komme kovvie en tegen d’oavend de waarme hap. En noa t òfwaarken kreeg elk zien wintergerief mit noar hoes. Dat was t loon noar waarken.

Ondanks dat t zwoar en bandeg waark was, was de sfeer aait goud. Zo kocht ik bie Jan Henderk de Grooth, krudenier bie de toren in Scheemde, n tiental vlèzzen wien. Hai stopte mit zien neern en ik kon ze veur n schont kriegen: twij kwartjes de vlèzze. Even veur de schaft raip ik: Jongs, t is tied! Schaften!

Mit kopkes veuroet hollend in d’haand, schonk ik heur wien in.

‘Wat dust nou man! Wie mouten d’kop der bie hollen! Nait meer as aine! Wie binnen ja nog laank nait kloar! Doe weer mit dien fratsen!’

Voar was barre serieus en kon zoks grapkes mor muilek verwaarken.

Wat loater op dag, as d eerappels ons sikkom tou d’neuze oet kwamen, begon neef Kees ook nog te mietjen: ‘God, voar, k wor laank nait goud!’

Zien voar, schrokken: ‘Wat hest, jong?’

‘k Wait t ook nait, mor k kin gain eerappel meer zain,’ dat ten taiken, dat e der goud flaauw van was! ‘Nait jeuzeln, elk nog n poar riege en den noa t eten nog n uurke, din hevve t wel had, ducht mie,’ zee schoonvoar, dij de bui al hangen zag. De wien speult heur paarten, mout e docht hebben.

De weke derop wuir de rest van d’oogst op boerenwoagens loaden en op stee brocht bie d’òfnemers. Noast partekelieren ook hotels/restaurants. De opbrengst was veur de twij bruirs en heur zwoager. Wat t waark en tied betrof, kon t meschain nait oet, mor t was n schiere bonus op heur arbaidersloontje.

Ainmoal haren wie n bar natte haarfst en dou mos je de eerappels ain veur ain oet de klaai kniepen.

‘Man, wat mout je doar nou nog aan verdainen?’ vroug ik aan schoonvoar.

‘t Is nait aans, aander joar is t vast wel weer beter!’

Tussen t oogsten en t aan de man brengen gingen der ook nog n poar doage vot mit t sorteren en t selecteren van poters.

Praaien

Vandoage de dag, as moeke wat praaien kocht het, nuimen wie t nog elke bod: zo lekker en zokse joekels as in Nij-Scheemde kriegve noeit weer! As onderaarms zo dik en blaauw om de kop van de kunstmizze. Mor lekker! Mainsttieden ook n poar bunder. Behaalve noar t gezin, gingen dij in bozzen van 10 noar t Esso-stoatsion van Janssen aan de Zuudwenden bie Scheemde. Wuiren ze om n uur of aachte brocht, den belde Janssen tegen n uur of elf al, dat e nog wel zo’n vrachtje broeken kon. Zai stoven vot. Veuraal Duutsers waren der gek op.