Oppazers

Of k t schier von of nait, k zat ien tehoes. t Was 1964. k Was twaalf joar en wer ien dat zulde joar nog dattien. Ons tehoes ston ien n defteg dörp mit dikke hoezen. Dij wazzen deur joaren hìn apmoal graauw en gries worren. Ons etenszoal haar hoge roamen, mor oetzicht stelde gain klap veur. Wie keken oet op n grasveld, n swaart teerd hek en n weg dij achter t hek laip. Kin mie mor naauw heugen dat k doar n leventeg wezen zain heb. Mor n riegje outo’s, mit n span dat körts leden traauwd was, zai k nog veur mie. Span zat ien open outo. Hai ien pak, zai ien t wit. n Jong bie ons, van n joar of achttien, zat te kniezen. Hai zee: ‘k Wait wat ter vannaacht mit dat wicht gebeuren gaait …’ Dou loerde hai schichteg om hom tou. Jong haar geluk, noa t eten wazzen ale oppazers zoal oetlopen.

k Zat ien dij tied ien mien bungeljoaren. Der ging van ales deur mien kop hìn. Vandoag, roem viefteg joar loader, wait k wat mie doar pien dee. k Kon t nait oetstoan hou dij juvvers deden dij over ons gingen. Bin der op heden wis van dat ter wat aan dij vraauwlu scheelde. Dink ook dat k wait wat ter mis was mit heur. Ontbrak dij juvvers aan evenwicht. Din wazzen zai vrunnelk, n zetje loader wazzen zai glìnverbraand. Doe wis ien dij tied nait doar doe aan tou was. Zai konnen die priezen en n tel loader din kreegs straf. Eerste weken dat k doar wonen dee, was t mie aal dudelk. Oppazers hier wazzen nait te vertraauwen.
Achternoa was dat dunkt mie reden dat jeugd hier ook nait te vertraauwen was. Ook jonges hier konnen die mor zo ien ainen wat aandoun. Zai keken t òf van juvvers.
Mor was ter doar din gain staarveling doar k mie bie op mien gemak vuilde? Dij evenwichteg was?
Joa, dij was ter aal. As wie smirregs stoet eten gingen moggen wie zulm waiten bie wel wie aan toavel schoven. As ter nog n stoul leeg was ging k bie juvver Dikkie zitten. Juvver Dikkie haar ìnkeld smirregs dainst. Zai was nait groot en nait moager. Zai was n propke en was laif. Juvver Dikkie wol geern dat k n bult plakken stoet opat.

Hou meer k noar binnen waarken dee hou meer zai mie prees. k Heb ien mien levent smirregs nait zoveul plakken stoet eten as bie juvver Dikkie aan toavel. Meer as twinneg plakken stoet dat was hail gewoon. k Heb n moal achtentwinneg plakken stoet noar binnen staauwd. Juvver Dikkie heur aansporens en laive oetkiek bin k nooit vergeten. Wazzen dij vraauwlu, dij oppazers, gelukkeg? Nee, zo zaggen zai der nait oet. Zuls juvver Dikkie von k stief en eernsachteg van noatuur. Mor zai lait heur aaltied van beste kaant zain.
Hou kwam t din dat dij juvvers n bedrukt gemoud haren? Gounent zuls triesterg wazzen? Kwam dat deurdat zai meedlied mit ons haren? Nee, absluut nait! Gain meedlied! Vandoag dink k dat aal dij doames ien tehoes dit waark kozen haren om heur teleurstellens te verwaarken. Meugelk was der bie heur n kerel votlopen, of was t oet mit n vrijer. Of haren zai zuls n hekel aan manlu. Dat verkloart ook woarom zai zo duvels wazzen op ons, op jonges dij stoareg aan wozzen kerels werren.
Hou dat bie juvver Dikkie zeten het, doar bin k nait wis van. Mor zai haar dunkt mie n hail aner achtergrond as heur kollegoa’s. Kwam Dikkie misschain oet n aarm hoeshollen? Was doar nait veul te bikseln west? Mos k doarom van heur deureten? Verkloarde dat ook dat zai zulm nait moager was? Haar juvver Dikkie hier ien tehoes zulm heur schoa ienhoald? Was zai hier gruid? k Wait nait. Mor juvver Dikkie was goud veur mie. t Was t beste minsk dij doar omlaip.
Was Dikkie veur mie nummer ain, aner jonges moggen aner juvvers lieden. Bie ons op sloapzoal wazzen mainste jonges stoabelwies mit juvver Belloa. Zai was nait lèlk en haar licht hoar mit krul der ien. Juvver Belloa mog, as zai bie ons op sloapzoal was en ons noar bèr tou brocht, geern maaljoagen. Paardie jonges mozzen din even mit heur remìnten en zukswathìn. k Von dat nait fersounlek. Mor dij jonges keken der noar oet en vonnen t spannend.
Dat bestuur van tehoes makkelk oppazers loan oetsturen dee dat heb k ook mitmoakt. Ien dit gevaal ging t om juvver Herminoa, n knabbe vraauw. k Heur nog dudelk ons direkteur Raitropper noamens bestuur zeggen, dat dizze juvver Herminoa votstuurd was. Hai zee t veur t oavendeten aan. Pannen stonnen op toavels te dampen. Man ston achter zien stoul te trillen van kwoadens. Vergrèld stukte hai oet dat juvver Herminoa fouten moakt haar. Zai haar n poar jonges, dij snaachs tou roam oetklaauwsterd wazzen en op stap west haren, gain straf geven. Juvver dij haar heur ontslag kregen.
Touglieks mit juvver Herminoa was ook juvver Belloa ien ainen vot. Belloa haar omtrent zulde tied n man aan hoak sloagen. Zai was bie hom ientrokken. Veur n bult jonges was dat n haarde slag. Zai mainden dat schierste oppazers vertrokken wazzen. Dat kòlle kikkers hier bleven wazzen. n Stel iesbaargen oet kòlste ieszee van dizze wereld. Mor voak bruukten zai doar nog hail aner woorden veur. Ik haar mazzel. k Haar juvver Dikkie.