Kiemende vroagen over tegeltjeswieshaid?
Mit mien kammeroaden kwam k voak op n diekje dat de òfschaaiden was tusken twij boerenspultjes. t Haitte ‘Moaldiekje’; aan kop ston n meulen dij t wotter in de polder regelde. As kwoajonges struunden wie doar geern, en bie t boerenhaim doarnoast. Mor aigenoar/boer wol der gainent hebben, wie gapten voak n appeltje uut zien appelhof.
En as der wat nait mag, din kiemen der juust vroagen. Aan t end van t diekje ston n verkommerd aarbaaidershuuske in min begoanboar stroekerij. Dat nuigde nog meer. t Was n onbewoonboar verkloarde woonstee, woar ollu van de boer vrouger boerd haren. In d’oorlog zol t ook n onderduukershol west wezen.
Boer woakde over baauwval tegen loerders. En din kiemen der juust vroagen … din wor je wel hail nijsgiereg. Ain moal is t mie lukt om over de sloot te springen en t diekje op te bozzeln. Boer was òfraaisd noar t loug, mainde ik. Om t huuske waste onkruud hoogop, zodound zaag k t poaltje mit prikkeldroad nait en scheurde mien overall. k Stroekelde over vlinten en òfwaaide dakpannen noast de kwint. Op de deksel van d’olle regenput laag n zwaarfkaai en n roustege emmer mit deuken. n Haalve baanderdeur leunde zwoar op n boomke. Ik wrikde wat muurstainen lös bie n verroeste muuranker en zaag n glimp van t huuskoamertje. Boer haar vlouerplanken veur de roamen en deuren timmerd. Bie de stookhut lag n frame van n melkbuskorre. Schier man, der kiemden vroagen: wèl zol hier …? Ik frommelde wat aan n plaank, kreeg hom lös en kon t huuske in. Olle kraanten achter òfscheurd behangsel op muurlinnen. n Bult schaauwtegeltjes rond n gat in de vlouer. Op ain zo’n tegeltje ston n spreuk en zodounde kiemde n vroag … Mor dou der n dikke röt luip, was k gaauwachteg weer boeten. Ik wrikde de vlint van de regenputdeksel en ruip ‘Wel is de Keunenk van Wezel,’ mor
‘echo-ezel’ kwam van onverwachte kaant: ‘En nou neem k die te groazen.’
Ik stoof as n hoas over de sloot … help, de boer! En hij ploegde voort? Nou … nee, dou ik hail ver vot was en achterom keek, zaag k n kop en n voest boven t maaiveld uutsteken ‘Ik krieg die nog wel.’ Boer was laankuut in sloot donderd. Toch duurfde ik nait lagen. Ik verlaisde n klomp en runde mit nadde vouten op huus aan. Moeke haar weer n kluske mit mien overall; der kiemden gelukkeg gain stoere vroagen hou of dat nou weer kon … Nee, ik kreeg n plak stoet mit broene sukker…
Zo’n 25 joar loater zaag k olle boer in rolstoul veur t bejoardenhuus in t loug. Van proat kwam proat. Gemainte haar hom uutkocht, zien boerenploats òfbroken en t laand riep moakt veur n ‘grootschoaleg’ bedrievenpaark. Ook de meulen en t aarbaidershuuske binnen vot. Dat begrootte boer t mainst, zien kop was nog gain teems. Eerstens was t woonstee van zien òllen, In d’oorlog n onderduukershol veur Jeuden, veur hongerege ‘Hollanders’ in de Hongerwinter en n knokploug van t verzet haar doar ook touhollen. ‘n Stokbenaauwde tied,’ zee boer, ‘k haar voak zenen veur de ströt, beducht veur kiemende vroagen van de movven.’
Mor der kiemde ook n vroag bie mie: ‘k Heb heurd dat der dou ook n liek vonden is?’
Boer keek verbiesterd, kreeg troanen in d’ogen en ruip verpleegster dat e ‘in huus’ wol. Proatje was doan. Nog weer loater heurde ik bie touvaal dat boer in leste week van d’oorlog smörgens in vrougte noar t huuske slopen was. Hai wol kieken hou t mit onderdukers was. Hai heurde n stem in t duuster. n Kirrel mit n pistool bedraaigde onderdukers en ruip: ‘Deruut en mitkomen.’ Boer haar n greep bie hom, wol kirrel tegenhollen. Inains n schot: kirrel vuil omdeel. ‘Bewoners’ van t huuske waren n verkennersplougje Canadezen. Boer draaide t liggoam om, dou zaag e wel of t was … zien neef Apko, dij was NSB’er. As kinder haren zai baaide ook voak bie t huuske speuld … Der kiemde even gain vroag meer bie mie …
Bie joe nog wel? Wat der op t tegeltje ston? Tegeltjeswieshaid! Zet ale vedde, schaive letters achter mekoar.