Eerliekse kunst

In traain tegen mie over zat n man mit op zien knijen n ongeveer zesteg centimeter groot beeld van, noar t zuk luit aanzain, ivoor. t Kon ook wel ain van dij mederne kunststovven wezen, mor in elk geval was t n slim lelek ding. Hai huil t kunstwaark, dat mie van Oafrikoanse òfkomst leek, stief vaste, asof e baange was dat t valen zol.
‘Kinnen ie dat zwoare ding nait in t begoagienet leggen?´ vruig ik vrundelk. De man schudde mit kop. ´Doar paast e nait in en noast mie op de baanke vaalt e iederbod om.´
´Dat liekt mie nogal n weerdevol stok,´ ging ik dou wieder, omreden ik was alderiezelkst nijsgiereg noar dat ding.
´Och, weerdevol wil k nait zeggen. k Heb ter honderd euro veur betoald. Mor dat is, ducht mie, nog riekelk veul.´
t Beeld beston uut n hoogopgoande vraauwenfiguur dij ale muite dee om heur blode borsten te tonen en aan heur vouten stonden vaar olifantjes mit de slurfkes noar vaar kanten.

´Hebben ie dat ding op n rommelmaark kocht?´ wol ik waiten.
´Nee, nait op n rommelmaark. k Heb dat kunststok kocht van n Oafrikoanse man in Amsterdam.´ ´O,´ dee ik geïnterseerd, ´Is t Oafrikoanse kunst?´ ´Meugelk,´ was t antwoord.

Wie zaten weer n zetje tegenover mekoar en zeden niks. Mor noa n klaaine vief menuten begon de man weer te proaten. ´Ik kin joe t ook wel vertellen,´ zee e, ´aan dat beeld bin k hangen bleven uut benaauwdeghaid. Dat zit zo. Ik bin noar n kongres west in Amsterdam. Ie mouten waiten, dat ik bestuurslid bin van de Bond van Ambtenoaren. Dij haren in n duur hotel in Amsterdam n kongres. Ik wer deur ons òfdailen der hin stuurd as òfgevoardegde.
Nou mout je waiten, dat k nait doaglieks in grode steden kom. Ik was din ook nog nooit in Amsterdam west en t leek mie n mooie gelegenhaid om ook ais wat wieder te kieken as dij vergoadern.
Mit n steltje kollegoas, dij ik wel kon van uut d’omgeven, trokken wie soavends de stad in. Wat n levendeghaid is dat doar. Wie dronken n pilske op de Nije Diek in n poar krougen en ook mozzen wie netuurlek zain, woar of de temeiers zaten. Mit mekoar gingen wie de Walletjes over. k Heb mie d’ogen uutkeken. Zukse schiere wichter binnen doarbie, meneer, en dij zitten doar mor mit heur haile hebben en holden uutpakt veur de roeten.
Op t leste van de oavend kwamen wie terechte in n grode nachtclub. Doar wer n striptease-show opvoerd. Ik zat mit de kollegoas dat zo wat aan te kieken of der komt n juvvraauw noast mie zitten. “Vernuver je joe wat, meneer?” wil ze waiten en schoedelt toch wel slim dichte tegen mie aan.
“Ikke wel heur,” zeg ik.
“Zollen ie mie din wel n drankje kopen willen?” vragt ze mit n alderlaifst stemmechie.
Ik kiek heur ais aan. Ze laagt mie vrundelk tou. Dus ik ben zo gek en bestel wat veur heur. Of ik dat mor votdoalek even òfreken wil. t Was acht euro’s. Ik schrik mie netuurlek dood. Veur dat geld kin je bie ons in de slieterij n haile vlèzze vol kopen. t Maaidje blift nog wat tegen mie proaten. Of ik de show wel mooi vin en zo en intussentied strikt ze mie wat over de knije en schoedelt ze tegen mie aan. Ik goa wat verzitten, mor dat helpt nait zoveul.
“Zel wie even vot goan?” flustert ze mie noa n zetje in t oor, “Veur twijhonderd gulden bin ik hail laif.” Ik schrik mie dood. Dat wichtje was ja n temeier. Dat har ik ja nooit docht. Ik spring overende en wil votlopen. Mor dat ging mie nait zo makkelk òf.
Ze pakde mie vaaste en pebaaierde mie weer op mien stoule te drokken.
“t Huift nait, hur,” laagde ze, ” geef mie din nog mor n drankje.”
“Bist doe nou haildal gek worden,” beet ik heur tou. “Ik kin die hail nait en mainst doe nou, dast doe van mien senten aalweg mor dure drankjes drinken kinst?” Ik ston weer op en dou asof ik noar de wc mos. “Ik ben der zo weer, hur,” zee ik nog tegen t wichtje.
Dij knikde.
Mor net dou ik bie de deure aankwam om noar boeten te goan, wer ik aanholden deur n grode, dikke, zwaarde kirrel, dij mie bie mien jaske pakde. “Woar wolst doe hin?” vruig e mie slim onvrundelk, “Is dat wichtje die nait mans genog?”
Ik stutterde wat van “gain belangstellen” en zo, mor hai luit mie nait lös.
“Dat gaait die geld kösten,” zee e, “Doe hest zeker n ketaaier gebruuk moakt van de dainsten van mien vraauw en doe gafst dudelk te kennen, dast doe heur versieren wolst.”
Wat ik ook zee, t holp aalmoal niks. Ik mos honderd euro betoalen, aans kwam k ter nait uut. Ondertussen was k mien kollegoa’s kwiet roakt, omreden dij zagen de buie al hangen en gingen der vandeur.
En doar luip ik din allenneg deur t duuster Amsterdam. Ik har gain idee woar of dat hotel was, woar ik sloapen mos. Noa zetje huil ik n man aan om noar de weg te vroagen. Hai torde dat beeld hier mit zuk mit.
“Ik wil joe de weg wel vertellen,” zee e vrundelk,” mor din mouten ie dat beeld van mie kopen. t Is eerliekse Oafrikoanse kunst. Ik mout t wel verkopen, omreden ik bin net bestolen deur n poar kwoajonges. Ik heb haildal gain geld meer. Ie kinnen t kriegen veur viefhonderd gulden.”
Nou har ik haildal gain belang bie dat beeld en t was mie ook veulst te veul geld. Ik was der ja al honderd gulden bie inschoten.
“Veur twijhonderdviefteg mag je t ook wel hebben,” zee de man weer. “omdat ik zai dat ie mie wel helpen willen.”
Ondertussen wazzen der nog twij kirrels bie stoan komen.
Ik vuilde mie haildal niks op mien gemak en kreeg t schietensbenaauwd. “Ik geef joe der honderd euro veur,” zee ik mor gaauw en trok de poddemenee.
Grijnzend nam de man t geld van mie aan en doar ston ik, midden in Amsterdam, mit n joekel van n Oafrikoans kunstwaark. De weg noar t hotel wus ik ondertussen nog nait. Mor ik har gelok. Net op dat moment kwamen mien kollegoa’s deraan. Ie begriepen wel, dat ik heur nogal wat uut te leggen har. Ze haren der slim veul lol om.
“Hest vot n mooi kedootje veur dien vraauw ast vrijdag weer in huus komst,” mainden ze. Nou, meneer, mien vraauw zel niks wies wezen mit dat domme ding. Mor t begroot mie ook om hom tou traain uut te gooien. Ik heb ter ja honderd euro veur betoald.´

De traain begon langzoamer te rieden. Hai visde zien diplomoatenkovvertje uut t rek, ston op en pakde mit veul muite t beeld onder d’aarm. ´Hier mout ik ter uut, tot kiek, hur.´
´t Beste,´ mompelde ik, ´ik zol mor tegen dien vraauw zeggen, dat t inderdoad Oafrikoanse kunst is en dat je der op n koopke aankomen binnen.´
´Dat liekt mie ook t beste,´ zee e, ´As t eerliekse kunst is, kin t meugelk wat lieden.´