Vrije daag van ongedairtevanger

k Kin n bult minsen dij heur waarm eten ien n haalfuur op toavel zetten. Smörns bakken zai heur aigen stoet. Zai hemmen n snelbakprogrammoa op heur broodbakmesien. Stoet is kloar ien tied dat zai heur hemmeln en goud aantrekken. Ien dizze tied mouten wie gaauw en sekuur weden. En wat krekt zo belangriek is: Hol die aan regels! Wat regels aanbelangt, bie tieden stoan kranten vol mit nog meer nije regels. Mor loat k mie eerst ais veurstellen! Mien noam is Jongsma. Woon hoast twinneg joar hier ien n stad ien t midden van ons kikkerlaandje. Kon hier doudestieds waark kriegen en bin vertrokken tou Noor oet.
Wie hemmen hier schier weer lèste weken. Guster was t haildal geweldeg. k Haar n vrije daag en dreudelde wat om deur stroaten van dizze stad. Ien winkelstroat zaag k n jongkerel omstrunen. Hai was pampierkes aan opsnorren. Jongkerel laip op riepke en snuusterde ale hörntjes òf. k Wol ais even bie hom kieken.
‘k Maag onner t waark nait mit aner minsen proaten,’ zee jongkerel tegen mie. k Schatte hom op n joar of viefentwinneg. ‘Zo binnen regels, meneer. Der staait doar n ambtenoar. Dij holt mie ien de goaten … Heb n oetkeren. As k mien oetkeren hollen wil, mout ter rommel opzöcht worren. Dat binnen allernijste regels van gemainte …’

‘Wat? Hollen zai touzicht op die?’ vroug k nijschiereg en loerde kaant op dij jongkerel aanwezen haar.
‘Joa, k mout deuraarbaiden. Aans krieg k gain oetkeren … Mout ook sollisitaaiern. Heb n hbo-diplomoa.
Mor waark is ter nait …’ k Haar der wat van lezen ien kraant. Van dij rommelpot opzuiken. Mor haar nog gain minsk aan t waark zain. Ien pertiek aan overkaant ston n nedde man te loeren. t Leek mie beder tou om deur te lopen. Mor dou haar jongkerel zulm n vroag. Hai wol waiten of k waark haar. ‘Of is meneer ook waarkloos?’ Schroomachteg keek k wat noar dij man ien pertiek.
‘Joa, k heb waark, mien jong,’ was mien antwoord, ‘Zel mie eerst ais veurstellen. Jongsma is mien noam. k Heb vandoag n vrije daag, bin ongedairtevanger bie pervenzie. k Vaang mit kollegoa’s daaiern dij hier nait ien Nederland heuren: slangen, krokedillen, spinnen en schildpadden. Wais wel dat ter hail wat hanneld wort ien vremde daaiern? Dat goud gaait bie laifhebbers ien gloazen bakken. Spinnen, schildpadden, sallemanders, nuim mor op. As baisjes heur te dik worren, loaten zai heur bie heur achter t hoes lopen. Din mouten baisjes heur mor redden. Voak worren wie din ienschoakeld en goan der op òf!’
Ien ainen kwam kerel tou portiek oet op ons òfstörmen. ‘Hé, Koen, bis aal wat opschoten …?’ Kerel zien stem was haard en gevuilloos. Ambtenoar wol ook waiten woar of Koen zien pazzipant bleven was.
‘Dij is Meulenstroat ienlopen, meneer Van Diek,’ zee pampierkeszuiker Koen verlegen. Dou laip Koen noar n blikje tou dij plattrapt was.
‘Wils hom nait van t waark hollen, meneer …’ zee Van Diek stoens tegen mie. Hai nam mie van kop tou tonen op. Haar hai mie voaker zain? Dou laip hai kaant van Meulenstroat op en was oet zicht. k Haar n vrije daag. Om Koen wat te helpen zöchde k ook rommel op. Von n vervrommelde kassabon, n stuk wc-pampier mit vlekken, n leeg pakje sigrettenvloei en n segoar dij haalf oprookt was. Mor schane genogt gain dikke knip vol mit sinten. Ien tussentied bleven wie deurproaten. Pampierkeszuiker haar nog mor kort zien diplomoa. Hai haar veur weg- en wodderbaauwkunde leerd. Mor op ale aner boantjes dij der wazzen mos hai verplicht sollisitaaiern. Ien tussentied mos hai mit aner minsen rommel van stroat opzuiken. Dat wazzen nijste regels hier.
Zulm bin k sikkom twinneg joar bie pervenzie ien dainst. Wie vangen ongedairte, krokedillen, schildpadden en aner vremd goud. Ook worren wie oetbesteed. Din mouten wie sloden ruden en openboar wodder schonen. Ien verschaaiden dörpen en steden hemmen zai overlast van wodderplanten. t Gaait om rommel dat hier van òlds nait heurt. Wodderplanten binnen mitkommen mit vrachtwoagens en mit schepen. Deur opwaarmen van wereld gruit dat goudje ook aal ien Nederland.
Ook worren wie der op òftstuurd om ien gebaauwen dikke spinnen te vangen, of joekels van slangen. Bie tieden zit ter n krokedil ien sloot. Mit waarme weer van leste joaren kinnen zukse daaiern hier hail best weden. k Heb t aal eerder zegd, dij baisten binnen bie daaiernlaifhebbers tou deur oetkwakt. Of zai binnen as verstekeling mitkommen noar ons laand tou.
Kreeg meedlieden mit Koen. Misschain dat n dom grapke hom opfleuren kon. ‘Hes ook zin aan n puut patat, jong?’ was mien vroag.
‘Joa, dat zol lekker weden,’ zee Koen en hai keek mie vol verwachtens aan.
‘Din mos zain dat doe bie n cafetaria koms, mit dij Van Diek dij touzicht op die holt.’ k Kon t laggen nait loaten.
Koen keek mie vaals aan. ‘Nait leuk,’ zee hai, ‘dom grapke!’
‘Wat!’ zee k, ‘k Heb die ook mitholpen, Koen! Doe wils doch nait dat k dien rommelpuut weer leegsmiet? Kiek mor oet kereltje!’
Gaauw sloug Koen rommelpuut over scholler hìn en naaide der oet. k Laip kaalmkes aan deur. Ging Trommelstroat ien, n òllerwetse en stille stroat. Veur mie oet laipen twij vraauwlu. Zaag heur noar gevels wiezen en kieken. Hoezen stonnen hier aaltied goud ien vaarf. Achter dizze hoezen lagen dikke lappen toen. Toenen mit bomen en stroekerij. Bewoners haren voak ook n viever. Ien ainen schoot ter n dikke röt veur mien vouten laans. Baisje stak stroat over. Röt was padje òfkommen dij tussen twij hoezen laip. Dou loerde k padje òf en zaag baaide toenen. Ien toen aan linkerkaant zat n viever. En dou heurde k heur! Dat wazzen dudelk Amerikoanse brulkikkers. Dikke joekels en vreetsakken. Brulkikkers eten ales op wat heur veur bekje komt: goldvizzen, gewone kikkers en jonge wodderpieken. Amerikoanse brulkikkers willen wie nait ien Nederland hemmen. Gaauw kreeg k mien opschriefboukje tou buus oet. Mit pòlloodje schreef k stroat en hoesnummer op. Zette der t woord brulkikkers bie. k Dochde: Mörn krigt mien boas t adres. Mor vandoag is t n vrije daag. Vremde dikke kikkers of nait, vandoag wil k nog wat omdreudeln deur dizze stad. n Stad doar wie Amerikoanse brulkikkers tou vievers oet peudern en doar aner minsen rommel van stroat opzuiken! n Schone stad dij is nait lèlk.