Ontvluchten

De snij ligt in n dikke loage op de dörpen en velden. Zo wied as je zain kinnen, is alles wit. Bie de weg is t n dikke proekselboudel. Veurzichteg ridt Annoa in heur autootje noar t zaikenhuus. Trillend zit ze achter t stuur en iederbod verbeeldt ze zuk, dat t woagentje aan t glieden gaait. De stroatlanteerns op t Zuudveen binnen al aan en deur de verlichde open roeten van de boerderijen zugt ze de lampkes in de kerstbomen. Over n weke is t kerstdoagen. Mor schiere doagen zellen t nait worden nou Jannes in t zaikenhuus ligt.

Vleden weke begon t inains. Al n poar doage har Jannes zuk mui vuild. Hai kon t aine bain mor zuneg veur t aander kriegen en hai mos zuk ter recht tou zetten om aan t waark te goan. t Laifste zol e d’haile dag op bèrre blieven. t Eten wol ook niks! Alles smuik hom geliek, of nou t snert of witlof was. Hai kon der gain sloek op kriegen. En dou inains, n dikke weke leden, kreeg e op n oavend bie t tillevizie kieken piene in de borst. Eerst har e niks zegd in de hoop dat t wel weer overbetern zol. Mor dou de stekende piene aanhuil en e ook nog oardeg benaauwd wer, mos e t ja wel zeggen.
‘Ik bin niks nait aal te fris.’ haar e tegen Annoa zegd,
‘k Heb steken in de borst, k bin benaauwd en t trekt mie ook deur de linkeraarm. k Leuf dat k mor even liggen goa.’
Annoa keek hom eerst nait begriepend aan, mor dou t tot heur deurdrong wat Jannes zegd haar, nam ze vot moatregels. Piene in de borst en linkeraarm en benaauwd, dat leek ja wel op t haart. Votdoalek runde ze noar tillefoon en belde dokter. Gelokkeg was dij in huus en hai beloofde dat e votdoalek komen zol.
Vief menuten loater stapde dokter in de koamer en overzag de situoatsie. Ondertussen stopde der n zaikenauto veur deure. Twij kerels mit n brancard kwamen in koamer en legden Jannes der op. t Duurde mor even en doar ging t hin. Noar t St. Lucas Zaikenhuus in Winschoot. Op d’òfdailen veur haartpesjenten wer Jannes mit droaden verbonden aan n soort tillevisietousteltje en tegen Annoa wer zegd, dat ze heur man eerst even n dag of wat in de goaten holden wollen. Vol mit zwoare gedachten stapde Annoa dij oavend op de leste bus noar Pekel. As Jannes nou mor weer beter wer! t Was n male kiek, heur laiverd doar aan aal dij slangen en apperoaten. n Haartaanval! Dat heur dat nou overkwam. Dat gebeurde aaltied ja bie aandern. Ze mos dammee de kinder eerst mor even woarschaauwen. Ook al was t al loat. Ze zollen wel schrikken as ze heurden wat of der te doun was.

En nou is Annoa in de snijproeksel over de gladde weg onderwegens noar t zaikenhuus om op bezuik te goan.
Op de parkeerploatse is t nait zo drok as doagen. n Bult minsen binnen bliekboar in huus bleven. Opgelocht hoalt Annoa oadem as ze d’autodeure op slöt dut. Dit het ze in elk geval red. Op de ICòfdailen is Jannes nait meer te vinden. Even schrikt Annoa. Der zel toch nait … Nee, netuurlek nait, din haren ze heur dat toch waiten loaten. n Zuster zugt heur stoan.
‘Moi, vrouw Diekhuus, joen man is vanmörn noar d’zoal goan. Der is niks onregelmoategs meer mit zien haart. Dokter von t wel goud dat e van de monitor òf ging. Ik leuf dat joen man op koamer vattien ligt.’
Op n runtje gaait Annoa de gaange in en kikt woar of koamer vattien is. Twaalven, dattien, vattien! Hier mout t wezen. Ze drokt de deure open en kikt even verwezen in t ronde. Op de zoal stoan vaar bèrren, mor der binnen mor twije van bezet. Op ain van dij bèrren zit Jannes. Liek overende en hai laagt as e zien vraauw zugt. ‘Moi Annoa, bist ter toch nog deurgoan mit dit weer? Dat moust nait weer doun, hur. Ik kin ook wel n dag zunder bezuik.’
Annoa knikt en denkt aan de snijproeksel en de gladde weg. Dammee mout ze nog n moal.
‘Geft niks,’ laagt ze. ‘ik bin ja wies genog mit die om dat te woagen. Ik zol in huus toch gain oardeghaid hebben as ik die hier zo allaine liggen luit.’
De man op t aander bèrre komt in t ende. ‘Moak joe over hom mor gain zörge, hur mevraauw. Hai redt zuk wel. k Bin bliede dat ze hom hier vanmörn hinlegd hebben. Wie hebben nou al
n bult lol had mit zien baaident.’ Jannes knikt.
‘Joa maaid, je kinnen t hier best uutholden en dokter het zegd dat k mörn noar therapie mout. Wie wazzen der mooi op tied bie, zee e.’ t Wordt Annoa waarm om t haart. Heur Jannes wordt wel weer beter. Mooi toch! ‘Bist mit kerstdoagen din weer in huus?’ vragt ze, terwiel dat ze wel wait dat dat nait gebeuren zel. ‘Nee, mien wicht, dat zel wel nait goan. Ik mout mie van dokter nog hail slim rusteg holden. Mor t geft niks, wie kriegen hier ook ja lekker kerstdiner.
Moak die over mie mor gain zörge en goa doe mor lekker eten mit de kinder. Din komt t aal wel goud. Hou is t mit d’hond?’
Annoa versloekt zuk sikkom as Jannes dat vragt. Roland, Jannes zien bouvier, woar e zo wies mit is, het al in gain tieden vreten tot zuk nomen. Mit veul muite krigt Annoa der n plakje worst in, mor dat is t din ook. t Aarme daaier mist zien boas en ligt d’haile doagen mit de neuze noar d’achterdeure tou op de loer of zien boas der al weer aankomt.

‘Dij wil nait vreten,’ stoamelt ze, ‘hai het wènst van die.’
Jannes zien gezichte betrekt. Zien Roland wil nait vreten. Dammee is hai weer kloar en is d’hond zaik. Dat spoukt hom inains deur de kop. ‘Annoa, dou hom t alderlekkerste was t bedinken kinst en goa mor gaauw weer noar huus. t Is veuls te link mit dij gladdens.’
Annoa belooft dat en gaait weer op huus aan in heur autootje. t Was mor n kört bezuik, mor nou is ze mooi veur duustern weer in huus.

Soavends zit ze veur tillevizie en kikt noar n domme kwis, woar ze aiglieks niks aan vindt. Roland ligt mit d’ogen op de koamerdeure richt in òfwachten van de komst van zien boas. En din veraandert ter wat aan d’hond. Zien oren goan liek overènde stoan en zien steert begunt wild hin en weer te zwiepen.
Annoa zugt t en luustert of ze meugelk aine heurt. Joa, doar is aine! Wel kin dat nou wezen. Ain van de kinder? Ze kikt ais tot t roam uut en zugt n auto stoan. ‘Taxi’ staait ter mit gele letters op. Wat mout dij hier nou?
Din gaait achter heur de koamerdeure open en springt d’hond in t ende. Annoa schrikt zuk zowat dood as Roland mit steert d’haile kerstboom tegen de vlakte slagt en opspringt tegen n kerel. Dij kerel is Jannes. In zien haand het e Roland zien etensbakke en dij holdt e t daaier veur. Uuthongerd vret dij de bak leeg en slikt zuk om de bek. Jannes kriebelt hom in d’haals en proat zachte mit hom.


‘Wat moustoe hier?’ wil Annoa waiten, noadat ze van d’eerste schrik bekomen is. ‘Ik kin mien hond toch nait verhongern loaten. Ik bin langs de braandtrabbe tou t zaikenhuus uutkomen. De taxi staait te wachten. Ik goa vot-doalek weer hin.’
Hai geft Annoa n dikke smok en verdwient weer deur de koamerdeure. Even loater ridt de taxi weer vot.
Annoa is totoal riddersloagen. Wat dut dij haalfmale Jannes van heur nou? Dij mout zuk ja rusteg holden en nou ontvlucht e t zaikenhuus om d’hond te vouern. De bainen trillen heur nog onder t gat. Mit veul muite zet ze kerstboom weer in t ende. Mit motblik en veger veegt ze de kepodde versiersels en de dennenaalden op. Zo gaait dat n dag of drije. Elke oavend verschient Jannes om d’hond te vouern.

En din is t eerste kerstdag. Tina en Graddus en de kinder binnen der en ook Liesbeth en Johan, heur dochter en schoonzeun uut Arnhem. Ze binnen eerst bie Jannes op bezuik west en nou zitten ze aan t kerstmoal, dat nait zo uutbundeg is as aander joaren.
‘Zunde dat ons pa der nait bie wezen kin,’ maint Liesbeth.
Annoa laagt zoer.
‘Joa, mien kind,’ zegt ze, ’zo is t leven, nait woar. ‘Wat lagen ie doarbie,’ maarkt Tina op. ‘Holden ie wat veur ons verbörgen? Waiten ie wat, wat wie nait waiten?’
‘Ik zel t joe mor vertellen,’ zegt Annoa din. ‘Pa is hier al vaar oavends west om d’hond te vouern. Hai vlucht din stillechies langs de braandtrabbe van t zaikenhuus. Roland wil nait vreten as pa der nait is.’
‘Is e nou haildal gek worden?’ stoft Graddus op en Johan schudt mit t heufd.
‘Hou kin n wozzen mins nou zo onverstandeg wezen?”
En din heuren ze inains n auto toetern. Roland springt votdoalek int ende.
‘Doar komt opa aan,’ zegt lutje Moniek van Graddus en Tina. Aalmoal kieken ze deur t roet. ‘Dij haalmale,’ begunt Graddus, ‘is e nou gek worden? Dit kin zien dood ja wel wezen.’ Lagend stapt Jannes d’koamer binnen.
‘Moi femilie,’ ropt e kureg. ‘hier is de vluchteling. Is der veur mie ook nog n beetje overbleven?’ Hai gaait bie toavel zitten e kikt guteg in t ronde.
‘Bist doe weer ontvlucht?’ vragt Annoa.
‘Dit moal nait.’ laagt Jannes. ‘Kiek, ik was t wel van plan, mor net dou k bovenaan de braandtrabbe ston, heurde ik aine aankomen. Ik weerom noar de koamer. Doar ston dokter Mousker mie op te wachten. “Kerel, Diekhuus,” zegt e tegen mie. “ik zol dij vluchtpogens nou mor stoaken. As ie toch vot willen, kin je toch veul beter gewoon deur de veurdeure goan,” De haile femilie kikt hom verboasd aan. ‘Wus dij dokter din van joen vluchtpogens?’ wil Johan waiten.
‘Hai har mie votdoalek d’eerste moal al deur had en nou het e mie zulfs even noar Pekel reden,’ laagt Jannes. ‘Mor kom op, ik wil nou eten. Ie zitten ja zo lekker te dikkedakken. Dat zaikenhuusdiner leek mie achteròf toch niks tou. Mörn verwachten ze mie weerom.’

t Wordt n gezellege kerstoavend. Jannes het t hoogste woord. Veur zien vouten ligt Roland. En t is al riekelk loat as e mit Annoa noar bèrre gaait. ‘Der gaait toch niks boven n schiere huusholden mit laive kinder,’ is t leste wat Annoa dij dag van hom heurt. Doar is ze t haildal mit ains en ze schoedelt lekker tegen hom aan.

Meer van t zulfde:

0 0 stemmen
Schier?
Berichtje bie n nije reactie?
Stuur mie n e-mail bie

0 Reacties
Inline feedbacks
Bekiek ale reacties
Achtergrond info:

Geboren in: Stad, 12 dezember 1936
Woont in: Ol Pekel
Oet tied kommen in 2023.
Schreef veur: Toal en Taiken
Kreuze
Klunderloa

“Ik bin in Stad geboren, mor opgruid in Munten-
dam, Tripskomnij en Ommelanderwieke. k Bin
schoulmeester west in Ol Pekel, woar k mit n on-
derbreken van 5 joar (hoofdmeester in Wol-
tersom), vanòf 1969 as directeur bleven bin. In
1980 won k de 3e pries in de wedstried kinderver-
hoalen schrieven van St. ‘t Grunneger Bouk. Ik
heb mie dou toulegd op t schrieven van Grunne-
ger verhoalen veur groten en kinder. Tussen
1991 en 1994 wer k bekend mit de verhoalen
over Nansie Koakelhenne, dij op Radio Noord te
heuren wazzen in t pergram ‘Even noasoezen’
van Imca Marina. Van dij verhoaltjes binnen drij
veurleesbouken moakt. Regelmoateg was ik op
pad om bie allerhaande verainens en instellens
mit veul sukses veur te lezen. Al joaren waark ik
as vrijwilleger bie de St. ‘t Grunneger Bouk
(redaksiesiktoares van Toal & Taiken). Regel-
moateg wer ik vroagd mit te waarken aan
‘workshops’ Grunnegers veur onderwiesinstellens
en vraauwenverainens. Van 2002 tot 2005 trad ik
op as docent veur lu dij Grunnegers lezen en
schrieven leren wollen. Ik zat 10 joar in t bestuur
van de (opheven) Grunneger Schrieversverainen,
woarvan 8 joar as veurzitter.”

Bouken:
De belevenizzen van Nansie Koakelhenne
(Edu’Actief, 1992)
Wiedere belevenizzen van Nansie Koakel-
henne (Edu’Actief, 1993)
Nansie Koakelhenne op de kinderboerderij
(St. ‘t Grunneger Bouk, 2003)
Nansie Koakelhenne (St. ‘t Grunneger Bouk,
2006)
Bundels:
Nog n Stieg vertelsterkes (Niemeijer, 1981)
Grunneger kerstverhoalen (St. ‘t Grunneger
Bouk, 1985)
Kerstverhoalen (St. ‘t Grunneger Bouk, 1989)
Dij blieven wil, mout schrieven (Grunneger
Schrieversverainen, 1998)
t Geluud van Lucht, laand en wotter (St. ‘t
Grunneger Bouk, 2004)
Nije Grunneger kerstverhoalen (St. ‘t Grunne-
ger Bouk, 2006)
Gnivvelachteg (Groninger boekendagen
2007)
Vergleden tied (Groninger boekendagen
2008)
Peerd is gain mìns: Woarhìn Groninger boe-
kendagen 2009)
Vekansieverhoalen (St. ‘t Grunneger Bouk,
2013)
Vertoalens:
Frankie, stripverhoalen deur W. Grezel,
(Futurum)
Ko knien en Ad Kat, deur Dick Blancke, (St. ‘t
Grunneger Bouk, 2000)
Priezen:
3de pries wedstried kinderverhoalen St. ‘t
Grunneger Bouk 1980 mit t verhoal ‘Hou
Rover Pait n schiere kerel wer’. Opnomen
in ‘Nog n Stieg vertelsterkes’.
3e pries verhoalenwedstried St. ‘t Grunneger
Bouk 1985 mit t verhoal ‘Crossfietse’. Op-
nomen in ‘Grunneger Kerstverhoalen’.

E-mail bie wat nijs?