Muzeumbezuik
Geert vertelde Hinderk, dat der t weekende van over twij weken noar t westen van t laand mos.
Hinderk kon mitkommen.
Dizzent zee: ‘Dit zel nooit nait goan. k Mout sundoags zo as aaltied vro ien kerk weden. Of haarste dat vergeten, Geert?’
Geert wis dat wel, moar hai wol Hinderk geerne mit hebben.
‘Nee,’ betuugde Hinderk, ‘kerk is veul belangrieker veur mie. Doe kinst rusteg goan. k Blief hier en smirregs kin k Lenie bezuiken. Zai zel heur verknudern, as k bie heur laangs kommen zel. k Bin al zo voak deur heur nuigd.’
Geert kon Hinderk wel begriepen. Mit Lenie ging t allermeroakelst goud. Bie hom laip zai nait meer ien theroapie. Doar haar Hinderk drifteg aan mitholpen. Of en tou kwam zai nog wel ains soavends op bezuik. Den moakte hai veur heur drijen t eten kloar. Lenie wol immer en aaltied, dat Hinderk der ok bie was. Zai waarkte bie Hinderk nog ain dag ien drij weken. Òfschaaid van hom nemen mishottjede heur. Zai mos hom doch wel weer ains trevven. Zai haar oplaaiden as psychotheroapeute òfrond en waarkte nou ien n aander zaikenhoes.
Dou was zai weer bie Hinderk ien waarkploats. Noa n kört proatje vertelde hai heur, dat der aander zundagmirreg heur bezuiken wol. Of dat heur paasde. Zai keek hom verrast aan, den hai haar heur al zo voak òfzegd.
Zai zee hom: ‘k Heb mit n kammeroadske al wat òfsproken. k Zel heur bellen, meschain kin der wat veraanderd worren. Bel mie dunnerdagoavend moar.’
Dat dee Hinderk. Zai vertelde hom, dat t wel stoer west haar, moar dij òfsproak was verschoven. Hinderk wol waiten, wat zai op zundagmirreg doun zollen.
Lenie: ‘Doe hest vrouger n poar joar kunsthistorie studaaierd. Loaten wie Grunneger Muzeum bezuiken.
Doe kinst mie din wat meer over kunst oetleggen. k Heb mie der nooit nait zo mit bezeg hollen.’ Hinderk von dat oet de bocht. Hai kwam ok nait elke dag ien dat muzeum. Mit Lenie doar rondlopen, dat sprak hom wel aan.
Dij zundagmirreg ging Hinderk mit traain noar Stad. Lenie wachtte op peron hom op. Baaident wazzen bliede nkander te zain. Ien t muzeum kòfte Hinderk twij tougangskoartjes, zai brochden heur jazzen vot en gingen nog noar de hoeskes.
‘Woar zellen wie begunnen?’ wol Lenie van Hinderk waiten.
‘Noar dij nije tentoonstellen, woar al veul over schreven is,’ zee Hinderk, ‘dizzent hait Nijmoodse landschoppen.’
Dou zai ien eerste zoal van tentoonstellen wazzen, vroug Hinderk Lenie, of zai wel ains van de Ploeg heurd haar. Dat haar zai nait.
‘Kiek,’ zee Hinderk, ‘de Ploeg is n kunstenoarsverainen, dij ien eerste helft van veurege aiw ontstoan is. Dizze kunstenoars van dij tied schilderden nog al wild. Ekspressionisme wer dat nuimd. Ien n aander gedailte van muzeum is der veur de Ploeg n òfzunnerlek gedailte ienricht. Doar kinnen wie dommee ok hingoan. k Kin die nou wel zeggen, dat wat wie hier te zain kriegen, der hail aanders oetzain zel.’
Dat bleek zo te weden. Lenie laip wat rond en nam kunstwaarken ien heur op. Zai begreep der nait veul van. t Wazzen toamlek grode waarken. Elk òfzunnerlek ien n aander kleur schilderd.
Zai vroug aan Hinderk of der wis, woarom dat waark Zwemmende krokedil haitte. Zai zag dat baist op t schilderwaark nait.
‘Kiek,’ zee Hinderk, ‘k dink, dat dij krokedil onner woater zwemt. Din kinste dizzent nait zain.’
Lenie begreep der nait veul van. Bie n aander schilderwaark bleef Lenie ok stoan. Dat waark haitte Poarende motvlaigen. Lenie zag dizze baistkes nait. Vannijs vroug zai Hinderk of der n verkloaren doarveur haar.
Dat haar der wel: ‘Motvlaigen binnen moar hail luddeke baistkes. Zai binnen hail rad. Aste op òfstaand van dat schilderwaark staaist, din zigste dizzent nooit nait. Aste mit neuze derop staist, din heste gain overzicht meer om te zain, woar dizzent wel zitten kinnen. t Is meugelk, dat zai al van kunstwaark òfsprongen binnen.’
n Tied loater ston Lenie veur n hail groot greun schilderwaark, dat haitte Groazende kou. Op òfstaand en ok mit neuze derop kon Lenie gain kou woarnemen. Zai laip noar Hinderk en trok hom mit noar dat schilderwaark. Zai vroug Hinderk: ‘Zigste doarop n kou?’ Hinderk zag ok gain kou.
‘Waiste hou dat waark hait?’ vroug Lenie.
‘Nee,’ antwoordde Hinderk. ‘Groazende kou.’
Hinderk mos noadinken en vertelde: ‘Kunst is kunst en sumtieds begriepen wie t nooit nait. Wie kinnen der de kunstenoares/kunstenoar noavroagen. Mainstens wait dizzent der gain antwoord op te geven, din t is nait heur/zien opgoave dat te doun. Zai/hai huift gain verkloaren te geven, hou zok n schilderwaark ontstoan is en hait. t Is ainvoudeg ontstoan. Voak wort der din moar n noam aan geven. k Heb meschain der wel n verkloaren veur, woarom t zo hait. Dat baist is nait haalfwies. Dinkste, dat as dizze kou dat gras opvreten het, zai doar stoan blieven zel. k Oan, dat zai doarnoa aan loop goan is.
Wie kinnen din op dat kunstwaark gain kou meer zain.”
Lenie dochde, dat ien nijmoodse kunst immer en aaltied aargens wel n verkloaren veur te vinnen was.
Zai vroug Hinderk, wat din kunst was.
Hinderk antwoordde: ‘Lenie, dat is n stoere vroag. Doe hest doch medisienen en psychioatrie studaaierd? Waarkst nou as psychotheroapeute ien n zaikenhoes. Aste mie vertellen kinst wat en wie n minsk is, din kinste mie ok vertellen wat kunst is.’
Lenie mos derover noadinken. Noa n tiedje zee zai, dat zai noar t muzeumrestaurant wol. Doar konnen zai over dit vroagstuk wel oetgebraaid proaten. Hinderk von dat goud.
Ien restaurant zaten zai laanke te keuveln. Der bleef gain tied meer over, om t waark van de Ploeglu te bekieken.
‘n Aander moal moar,’ zee Lenie, ‘gaaiste mit mie noar mien woonderij, om soam wat te eten?’ Dat kon Hinderk nooit nait waaigern. Zai keken knander aan. Heur ogen glinsterden en heur genegenhaid veur nkander sprak deroet.