Humanitaria van Inhaimers en Uuthaimers
Fierljeppen. t Was Sybrand dij der over begon op koustaal bie ons baaider kammeroadje Bintje.
Vraize Sybrand uut Workum was n zetje op vezide bie zien oom Djoerd en taande Iekje in t loug. Dij wazzen inhaimers van Vraislaand heer. De ollu van Sybrand wazzen uuthaimers. Dij wazzen van t Grunnegerlaand noar it Heitelân òfraaisd. Deur migroatsie kwammen wie zodound aan t woord fierljeppen.
‘Fierljeppen?’ Bintje en ik konden hom mor min ‘begriepe’ zeden wie tegen hom.
‘Ek syl t jimme wol lere,’ zee Sybrand en wie luipen as n toom gaanzen t gruine laand in. Bie spoorsloot wer t dudelk, wie mozzen over t wotter.
‘Hou den?’ vruigen wie hom, ‘sloot is ja veuls te braid, doar is n polsstok veur neudeg.’ ‘Die ligt hier, sie,’ zee Sybrand en wees op n laange stok in t hoge gras.
‘Hoe moet dat?’ vruig Bintje in de toal van t Westerketaaier, ‘da’s e vlaggestok jong, der is gien doek met pompeblêden bij. En wèl het e stok doar hènlijt?’
Noar zeggen van Sybrand was Bintje nait geboren mor deur zien pa as pootgoud bruukt. Loater haar zien moeke hom aan t loof uut de grond trokken bie t eerappelkraben. ‘Och, kiek,’ haar zai zegt, ‘hier is ons lutje Binnert, ja.’ Dat was nog aal te zain aan zien hoardracht, n aigenhaimer en doarom nuimden wie hom Bintje.
‘Hest doe dat zeid, smirrege Vraize?’ ruip Bintje. ‘Woar stijt dat? Bist nog te dom om loos te wezen.’ ‘Ha haa … it syl myn soarch wêze,’ laachde Sybrand. ‘Kom.’ Hai draaide de stok om en sprong noar d’overkaant. ‘Sa giet dat mei n polsstok, no jimme beide,’ zee e.
‘Woar hest dat leerd?’ vruig k. Mits kwam ook Bintje roem over de sloot. Ik docht: Ik mot nait wieder springen as polsstok laank is, aans kom k op de rails.
Bintje zag mien twievels. “Magst niet in e plompe bêden,’ pebaaierde hai n link noar de Vraize vlaag.
Sybrand kniesde dou ik mor zuneg mit d’hakken op t dreuge tusken rebaarberstengels belaandde. t Was in n gruintetoentje dij laangs de spoordiek lag. ‘As toentjeman dat zien haar, kreegst klappen,’ kraaide Bintje, ‘Zo’, en hai sluig mie mit n praai om d’oren. ‘No,’ zee Sybrand, ‘sa is omke Djoerd net, hy is humaan.’
‘Omke Djoerd, houzo?’ ruipen wie, en: ‘Wat is dat, “humaan”?’
‘Dit is omke Djoerd sien tuuntsje … n bietsje respect, no.’
Gekjoagen bie spoorlien en … doar kwam traain aan. Sybrand zwaaide noar de machinist en zee: ‘Ek wil later ok bestuurder wurde yer.’
‘Bestuurder van n trekker, zeker,’ vruig k ploagerg.
‘No, fan de pervinsje,’ zee Sybrand en hai sprong weerom over de spoorsloot. Bintje net zo, mor ik … tou ondergoud nat en n kikkerdikkop in de klomp. Kwoajonges haren lol.
‘Moest es kieken, wat e lul,’ ruip Bintje, ‘maagst zeker t liefst met wotter kwingeln.’ ‘Joa,’ zee k en kwakde n flottje eendekreus in zien nek. ‘Sa, en no eier siekjen,’ zee Sybrand.
Bintje zai k nog wel ais. ‘Fierljepper’ Sybrand was mie aal ontschoten.
n Zetje leden meldde t NPO-dagnijs dat Hoagse pertijlu kwakkerij haren over Humanitaria Ter Oapel. In dij migranten-automatiek mit ‘keuzesnacks Inhaimers en Uuthaimers’ verslikde zoch n VVDstoatssiktoares, hai mos doarom vot. Was zeker te dom om loos te wezen … n CDA-er was der ook zat van en haar touglieks n bosschop. Hai verluit noa 17 joar de Hoagse poletiek om bestuurder in Vraislaand te worden. Ik veerde op; van uuthaimer weer inhaimer? Zol dat Sybr…? Wel wait, as t dezufde is van dou, din wait hai dat Respect begunde op t achterdail van n boerenploats. ln- en uuthaimers mouten mit zulfspot over sloten hen om mekander te ‘begriepe’. Sybrand? Dij was te loos om dom te wezen.