Franken moggen Saksen nait lieden

Oet: Grunneger Toal Spulbouk

Einhard (770-840) waas n Frankische dichter, geschiedschriever en biogroaf van Karel de Grote.

Dat Einhard t nait bot op haar mit Saksen maag oet t onderstoande blieken. Zo dudelk as de dag: ‘Dou oorlog ien Itoalië veurbie waas, wer volgende oorlog tegen Saksen (772-804) opnijs oppakt.
Gain oorlog, dij Franken ooit ondernamen, duurde zo laang, waas zo vol van alleriezelkste wandoaden of waas zo stoer.
Dij Saksen, net aans hoast ale volken dij ien Germoanië leven, bennen vraid van noatuur. Ze bennen overtuugde duvelaanbidders, stoan ons geloof nait en vienden t haildaal nait oneervol om wetten van God of van minsen te overtreden. Ging zowat gain dag veurbie of t gaf hier of doar rebulie of vrede wer broken.
Wie swetten over haile inden aan nkander en aan baaide kanten was moord, roof en brandstichten aaldoags. Op t ind mainden Franken dat tied ter heer waas om nait laanger allain mor militair op heur overvalen te reageren, mor om ains n Endsieg op Saksen te behoalen. 33 joar laang waas mit n allergloependste hoat aan baaide kanten stried leverd, mor verlaizen van de Saksen waren groder als dij van Franken.

Aan stried haar veul eerder n ind wezen kind, as dij Saksen nait zo traauweloos west waren. Ontelboare keren deden ze of ze onder t mous stopt waren, gaven heur aan Karel over, beloofden ales te doun wat ter van heur aaisd wer, boden gijzeloars aan en laiten boden van keuneg tou. Op n duur haren ze moudveren zo bot hangen loaten, dat ze allerdeegs beloofden om heur duvelaanbidden op te geven en t Kristendom aan te nemen. Net zo voak as t heur wil leek om dat te doun, hemmen ze heur woord broken. …..Mor keuneg hil woord…..
Oorlog dij zo laang duurd haar, kwam aan zien ind en de Saksen legden heur bie veurwoarden van keuneg deel: oetschaaiden mit haaidense praktieken van heur veurollen en aannoame van t kristelk geloof.
Dou eerst werden ze mit t volk van de Franken veraind.’

Aal dizze hiepkonterge opmaarkens over Saksen bennen oet Einhards pinneveer kommen. Autochtone Grunnegers kinnen Einhards woorden ien buus steken. Zukkent bennen meschain ook Saksen, as heur veurollen laankmanstied ien Grunnen woond hemmen.
Of waren zai Vraizen, of Chauken?
t Woongebied van de Grunnegers waas veur dij tied dichtbevolkt. t Totoale aantal ienwoners van haile pervinsie Grunnen tussen 3e en 10e aiw wordt schat op t relatief hoge aantal van 12.500 . *1

Dat is ongeveer geliek aan t ienwoneraantal van t tegenworrege Appingedam!

*1 Jan de Vries: Het verhaal van Groningen blz 11