De Ploeg in de gouwen
2018: 100 joar kunstkring De Ploeg. Leek mie aanlaaiden veur n laid, ien t Grunnegs vanzulf: De Ploeg in de gouwen. ‘Gouwen’ zeden ze vrouger tegen pervinzielaandstreken. t Hogelaand was in gunst van de kunstschilders van dij tied. Rood kleurt Fivelingo, docht ik, omreden k overainkomst zag mit de kleuren van de Ommelaander vlag oet 1579 rood, wit, blaauw van Fivelingo, Hunsingo en Westerkwartier. In 1947 is wit/gruin van Stad der bie vaarfd en is t de pervinzievoandel van nou. De peletvrunden van t Blaauwbörgje wazzen ja geern mit kleuren op douk aan loop. Mor bie De Ploeg heurde ook groafische (druk-)kunst (o.a. Werkman) en … meziek (Ruyneman). Doarom belde ik mit Stichting Martini Beiaard in Stad. Beiaardier De Boer was slim wies mit t wieske en het t dou mit klokkegaiter Simon Laudy van Klokkegaiterij Reiderland uut Finnerwòl op de speultrommel van de carillon zet. Dat nuimen zai ‘versteken’. Vanòf haalf maai en haile zummer deur op elk haalf uur én ketaaier veur elk hail uur is t in Stad te heuren.
Hou kom je bie zo wat? Ain van De Ploegschilders, Ekke Abel Kleima, was femilie van mien pa. Ik schreef doarover n verhoaltje veur Hist. Verainen Hoogkerk. Man het doar woond veurdat hai noar Waarvum verhuusde. Dou k aan t schrieven was, bedocht ik of der ook n laidje over De Ploeg beston en dus schoot mie t ain en aander in t zin. Noadat Stichten mien tekst las, kwam k aan proat mit beiaardier Auke de Boer, n man dij zien torenkunst hom ook ien Japan en Amerikoa brocht het. Hai gong mie veur op staaile rondtrappens van de Martinitoren uut 1482 van Stad. Drijhonderdelf stapstainen wieder kwammen wie bie de Hemony-carillon. As je doar ainmoal aanbeland bennen stoa je inains in de middelaiwen. Je vuilen joe doar klaain en de vroag welt op wel of hier in de loop van de aiwen apmoal poestend en stennend stoan hebben. n Lutje zeshonderd joar het hier volk touhollen woar wie gain wait van hebben. En din dij zwoare gebinten; hou hebben lu dat in dij tied veurmekander kregen? Dou wie net op twijde trans stonden, verboasde ik mie al over de baauw van t nije Forum doarnoast mit hedendoags materioal … En zol doar dommee op zolder ook weer n carillon ploatst worden? Vanwege van te veuren al bekend geldtekört zol t wel n draaiörgel worden.
Onder t speulen deur was De Boer ook nog gids en vertelde raaizegers over zien muzikoale voestenspul op de toetsen. En dat vertellen gong in t Nederlands, Duuts en Engels deurmekoar hèn en ook nog veur n schoulklas uut Frankriek dij zuch noar boven waarkt haar. Meroakel. Man dut dit elke week, dingsdag van 12.00-13.00 uur en zoaterdags van 11.00-12.00 uur. En noast zien waark as meziekleroar speult hai ook bie Rijksuniversiteit Broerstroat en in Dokkum.
Noast t carillon ston de speultrommel woarop de beiaardier elk kwartoal aandere fragmenten meziek zet. Elkenain ken n verzuik indainen veur n meziekstuk. In mien gevaal gong t om n fonkelnoagelnij laid. t Komt hoast noeit veur dat Stichten dat aanboden krigt, begreep ik. Doarom staait t ook op de webstee van Stichting Martini Beiaard. Onder t linkje Diversen staait de tekst van De Ploeg in de gouwen mit infermoatsie over mien tekstzuiktocht. En wel mitzingen wil … groag, loat joe heuren.