Baange

Woensdag negen meert twijdoezendelven. t Waar mien leste vrije dag. Dunderdag mos k vannijs zes doagen aan d’aarbaid. t Waar kold. Wotterkold. Gain dag om op n terraainfietse deur de Grunneger klaai te bozzeln. Op de schuddelbaank lag t Nijsblad. Mien vraauw haar t veur mie kloar legd. k Heb n roare gewoonte: ik kiek aaltied eerst wel ons Laimeneer noar d’aivege jachtwaaide stuurd het. k Wuir kèl, der vuil n kop kovvie op de vlouer. Mit op d’achtergrond n ploatje van n vekansie, las ik dat Jan uut tied kommen waar. Gliek kreeg k n mizzelk gevuil in de pokkel: Jan waar ook van twijensesteg. n Troane koedelde over mien waange. Opins waar ik t jonkie van tiene, dij noa schoultied aaltied mit Jan speulde.
Op t haim bie femilie Pik waren wie, tot t duuster wuir, mit n bale en t achterwaark van Wim Oldenburger aan t rouzen. Ook n nuvere dieverdoatsie waar t tamtaaiern van Hinderk Broukemoa. n Ol miesgaster, dij doags op d’houke van de viefde loane, mit vieze proat de vraauwlu baange muik. Elk joar muiken wie bie Wessel de Vries t vuurwaark veur t Oljoar. Mor toun Wessel, deur geklongel, d’achterkoamer in de braand zedde, waar t rap doan. Op de grondschoule war Jan rusteg. In dij tied waar e al n echte Grunneger: zuver op de groade, eerlek, en aaltied keek e of der n kadde in n bome zat. As t mos war e radjes mit de rabbelkoanes. Mit drokte sluig e der gliek op. Toun waar t al dudelk dat e loater timmerman wuir.
Op sportdoagen waren wie baaident middelmoat. As wie om t veld runnen mozzen, waar t rekloameboard van Flippie Stevens ons verschoel. De leroar het nooit wat deur had.
t War begrodelk dat k hom datteg joar nait zain haar. Vannijs muik t raauwbericht in de kraande mie dudelk dat t leven kört en nait veur aiveg is.
Ik haar heurd van mien ol heer, dat Jan n wedstried speulde mit Meneer Kanker. In mien kontrainen waar Jan de vaarde, dij dit joar uut tied kommen is. Meneer Kanker het ook dizze wedstried wonnen, mit t tiepelwaark van n sloeperd is der vannijs n liggoam sleupt.
Ik wuir grammieterg. Zestien juni negentientwijensesteg. t Stond dudelk in t Nijsblad. De doatum loog nait. Jan war n moand older. Ik kon t nog nait begriepen, k zat nog vol mit twievel. k Greep de proatliene en belde mien moeke. Zai verjuig de twievel, t muik ploats veur aangst. In ainen war k baange veur de dood!

Op de Maiden, vrijdagmörn elf meert. t Waar haalf elven. As n schiet in de boksem luip ik noar t dörpshuus. Aan d’achterkaande zag k twij zussies van Jan. Der waren toch drèje? n Meester uut de daarde klazze van de grondschoule kwam mie in de muide. Ik gaf hom n haand, hai gaf mie n klap op de scholder.
‘Bist nog niks veraanderd,’ zee e. ‘Hest nog dezulfde glimmers, bist nog aaltied n klaain dunderstaintje.’
Ik lagde schoapachteg, vot droppelde n dikke troane op de klinkers van de pekeerploatse. Gliek wazzen wie t aineg over Jan: staark, pezeg, vrundelk, en t haart op t goie stee.

Baange tokselde ik noar de grode zoal. In n houke, mit aan de ziedkaant n gerdien, stond n schaarm. Achter t schaarm lag Jan in n open kiste. Meschien wel n kiste dij e zulf moakt haar. In tied dat ik in n bouk n kört verhoaltje schreef, loerde ik noar de drij ploatjes op de schrieftoavel. k Wuir wummelg: Jan war ook n fietser! Elf meert, dizze mörn haar gainaint verlet om Marco Borsato, Mieke Telkamp en Ede Staal. De ruumte wuir vuld mit t geluud van U2. t Geluud van Jan. Ik mos laggen. Endelk goie meziek op n uutvoart! Ik waar aan t swakjelopen noar t schaarm. k Waar iedeljipsk, achter t schaarm lag t speultje van Meneer Kanker. Ik keek noar Jan. Staark en pezeg? Meneer Kanker haar goud zien best doan! De dood war nog nooit zo dudelk aanwezeg! t War n uur of twaalven. De leedaanzegger nam t woord. Onder ‘Alive’ van Pearl Jam, luip de femilie noar d’eerste riege. ‘Alive!’ t War net of Jan ons dudelk muik, dat e der nog waar. Dat as e strakkies op t kerkhof ligt, zien zail op ons scholder zitten blift. Jan zien moeke war niks veraanderd, allaint wat griezer. Verdraiteg zöcht ze ketakt mit de twij dochters dij verkroept in de zoal zaten. Zien voader waar gemoudegd, hai haar vree mit de dood van zien ainegste zeun.
De piene van Jan waar vleden tied. De vraauw van Jan gaf heur zeun n smok op de waange, en dee n aarm om de scholder van heur dochter. t Uterlek van t jonkie war spiergeliek aan zien pabbe. k Docht aan mien aigen zeuns: ze haren nog n voader. De leroar uut de daarde klazze legde n haand op mien knije. Deur n wottervale van troanen, snödde en kwiele hin zag k Anneke zitten. Jan zien oldste zuster.
n Goie vrund van Jan haar n laid moakt, in t Grunnegs. Toun t speuld wuir, waar t doodstille. t Waar hoast poëzie: t kwam recht uut t haart. Groots in ainvoud. n Vrundschop dij op t lest luip, kreeg n daipgang dij der nait eerder west het. De schriever van t laid kwam mie bekind veur: t Waar net of k mien kollegoa Johan Smaal zag.
De leedaanzegger nam vannijs t woord. n Verhoal over koiern in de baargen, fietsen, runnen en taiken. De wottervale uut de glimmers, neuze en rabbelkoanes wuir stopt deur n lag: t waar net of k n bruier haar. n Bruier dij k mor vieftien joar kend haar!
Op t end van de dainst wuir ‘November Rain’ speuld. Soam mit ‘One’ en ‘Álive’ staait t ook op mien lieste. De winslieste veur mien leste Ommelandse raaize! t Swait droppelde van mien steern. Vremd! Baaident U2, Guns N’ Roses en Pearl Jam. Baaident bozzeln op n fietse. Baaident genottern in de baargen. Baaident op loade leeftied n trötse voader. Baaident kunstzinneg: Jan aan t taiken, ik aan t schrieven. Baaident van t zulfde baauwjoar. Baaident n stiefzinnege Grunneger. k Wuir baange!