Vaar joar loater
Grades het zien boudel verpangeld. Zien vraauw het hom verloaten veur n snakkerd van t internet. Twinteg joar het e onder konduksie zeten bie n bremster. n Haalf joar is e allaine, hai het gain kinder. Deur n wieze road van zien vrund Riekent het e de fietse van de beune hold. Grades gaait zulf zien leven bepoalen. Hai bekikt vandoag de dag zien kontrainen vanòf twij roadens en n smaal Italioans zoadeltje. t Lösbandege gevuil uut de bongeljoaren mout weeromme kommen.
Vandoage, n waarme dag in juli, klimt e terogge noar Argelès-Gazost, n Fraans baargdörp. t Is achtendatteg groaden in de Pyreneeën. Grades was der eerder, vaar joar leden, destieds mit d’auto. Toun waar t n groad of vieve en kold op t dörpsplaain. In n kroug achter n vlezze bier en n stok toarde, loerde Grades uut t roam. Hai zag n poar olde kerels aanbougen kommen. t Waren herders. Herders mit roege koppen. De koppen leken op grode vlinten, woar wind, snij en regen joarenlaank vat op haar. Grades nam t besloet om over n tiedje terogge te kommen. Moar din mit de fietse.

Nait te leuven wat achtendatteg groaden dut mit n mins op n fietse. Al noa drij kilometer wil Grades wel n wasketobbe leegsloeken. As t mout mit gruine zaibe. Hai ridt eerst zeuven kilometer noar Sault, n poar hoezies, dij aan t begun van de klim liggen. Langzoam gaait e veuruut over de staaile weg. Hai komt langs n kefee zunder klanten. t Is n uur of twaalven. Etenstied. Niks liekt hom slimmer om n aigender te wezen van n kefee dat nait lopt. Elke dag de toavels schier moaken en de vlouer vegen. Om acht uur loater te zain, dat ter vannijs gain mins west het.
Nog twij kilometer noar Argelès-Gazost. De bochten van de baarge kommen Grades bekind veur. Toun was ales koal, nou rokt e de zuide locht van de bloumen in de baarm. Welke t binnen wait e nait. As landsman ken e allaine peerdebloumen en brannekkels. Deur n lochtgat van zien helm schut n webe dij haard zoemt en mit n tik tegen de ziedkaande vlogt. Mit ain haand joekselt Grades d’helm hinneweer. Hai wil dat t baist vot vlogt. Dom. Hai vuilt n steek op d’achterkaande van zien heufd. Radjes moakt e de raime onder zien kinne lös en trekt d’helm van zien hazzens. De webe vaalt dood op t asfaalt. Aigen schuld! Grades pakt de drinkvlezze en spoit laauw wotter over de boele.
Ainmoal op t dörpsplaain in Argelès-Gazost zet e zien nije fietse tegen n bak mit bloumen. Hai zöcht n stee op t zulfde terras as vaar joar leden. t Is veul drokker nou. Mit zien swaiterge vingerhandsen veegt e t gezichte schoon. Op t terras noast de kroug wordt n pioano dele zet. Op n poster staait dat ter dizze middeg meziek is. n Goud veuruutzicht: n vlezze bier, vreterij, Beethoven, Mozart en slap gekwedel. Grades heurt mevraauw Slapsma-Tiessens proaten en kikt om. n Toavel wieder zit jonkgoud. De jongkerel is verbraand. Hai stint. t Wichie zit indoekt boven n klaain kind in n wandelwoagen. t Kind, aan zien vaaierkaant heufdje te zain n jonkie, vecht tegen de sloap. Hai is grienderg en wrift in de glimmers. t Wichie wappert mit de prieskoarde van de kroug boven t heufdje. t Jongvolk het drokte over t kind. Deur t gehirrewir heurt Grades dat de jongkerel Hans hait en t wichie Jaantje. d’Oorzoak van de drokte nuimen ze Bas.
Grades komdaaiert n kop kovvie bie de Fraanse serveerster. Jaantje moakt n groots geboar noar heur vrund. Indelk. t Kind slept. Veur de wizzeghaid schommelt Hans de wandelwoagen open-dele. t Zel toch nait? Nee. t Slept. De kovvie is moakt van waarm wotter uut n geude mit n flodde slagroom derop. Grades haar t waiten kind. Fraansen! Jaantje pakt heur mobieltje en hold t boven t gezichte van t kind. Ze drokt òf en lagt om t rezeltoat. Hans kikt plichtmoateg mit. t Liekt asòf t jonkgoud d’haile week wacht het op dizze vree. t Ploatje mit n sms wordt gliek votstuurd.
Hans en Jaantje vuilen zok trappaaierd deur Grades. Grades vuilt zokzulf wat schieterg, mor hai kikt, omreden zien fietse staait achter de toavel van t jongvolk. Hai zugt nog net n stok van t stuur achter t verbraande heufd van Hans.
Noa n tiedje draait e zok weeromme noar t jongvolk. Hans zit allaine mit n bouk. Hai het n buuk van t bier slampen en swoare baargschounen onder zien spiekerboksem. t Swait drupt van zien steern. Hai is nait moakt veur waarme zummerdoagen, dinkt Grades.
Jaantje komt terogge lopen. Ze dragt n wiede, widde jurk mit t prieskoartje nog op de rogge.
‘Wat vindst tervan?”, vragt ze, in tied dat ze n rondje dwirrelt woardeur t uutinde van de jurk in t gezichte van Bas te vlocht komt. Bas is vot wakker en wrift vannijs in de glimmers.
Jaantje staait stil. Ze strikt mit heur haanden langs heur heupen dij nog spek vastholden uut de kroamtied.
“Ik heb mien riebewies as börge achterlotten. t Winkeltje vot om d’houke. t Kost negenteg euro.”
“Staait die goud”, logt Hans. Jaantje lopt noar t winkeltje. Grades zugt wat Hans ook zugt. De jurk is moakt van veul te flitterge stof. Heur dikke bainen en t slippie schienen der deurhin. Hans lagt filaaineg noar Grades.
Grades betoalt t joegelwotter en lopt noar zien fietse. Hai vuilt d’ogen van Hans in zien rogge. Hai wil vast mit Grades omaandern: hai bozzeln op de fietse en Grades schommeln mit de wandelwoagen. Om Hans te ploagen draait Grades n extroa rondje over t dörpsplaain. Din ridt e onder d’olde dörpspoort deur. As e vanuut n drokke winkelstroade op de deurgoande weg uutkomt, stopt e om de raime van zien helm lös te kriegen. d’Haarde raande drokt op de boele. t Asfaalt van de weg is vannijs legd. t Is nog waik, t rokt noar koolteer. t Veurrad blift aan t asfaalt plakken as n stok pepier aan n bakkeg baaltje. Grades klikt n pedoale vast aan zien rechter schoune. Hai wil radjes votrieden. t Lokt nait. Grades glidt vot en mietert in de baarm mit de fietse nog aan de schoune. Persies in n stiekeldoorn. In tied dat e de jeukte vot kraabt, ridt Hans mit vraauw en kind veurbie. n Roam van d’auto staait op n glieve. t Jonkie grient.