“Toekomst” en verleden van stroketon

As geboren Pekelder kin k wel zèggen, dat ik opgruid bin mit stroketon. Mien pa was boukholder op stroketonfebriek “Ceres” in Ol Pekel en ook mien baaide zusters en zwoager vonden loater waark in t zulfde affeer.
Was je gain middenstander, dokter of ambtenoar, den mos je de kost wel verdainen in t keton, dochten wie as kinder. En dat was gain wonder ook, want wie zagen nait aans om ons tou.

En zulfs as wie d’ ogen dicht haren, roken wie nog de zeuven febrieken en nait te vergeten t daip mit de dikke graauwe schoemloage.
t Geluud van de “oele” klonk ons zo vertraauwd in de oren, dat we wozzen bie welke febriek dat e heurde. Ik taikende op stukjes wit keton dij pa veur mie mitnam. As t droaketied was, luip ik mit hom deur d’febriek om schier papier uut te zuiken. Rood, gruin, broen of krokodilpapier. Even plakken mit n kolle eerappel en de droake kon de lucht in. Ons kolenhok was òftimmerd mit dik keton. Mos der schilderd of behongen worden, den wui de vlouer òfdekt mit grote vèllen,,,,, keton.
As k zeg, dat wie dat spul sikkom in t bloud hebben, overdrief ik dus nait.

Onnerwegens noar Scheemde noar de lèste veurstellen van de “Stichting Peerd” haar k gain flaauw benul wat mie te wachten ston. Mit mien achtergrond kon t nait veul nijs wezen, docht ik.
Mor, hou den ook, t weer waarkte mit en t wui al weer lekker waarm. Veul kon der dus nait mis goan.
Dat haren schienboar hail veul mìnsen docht, want toun wie n stee veur d’auto vonder haren, zagen w’al n lange riege veur de kassa stoan. Mor gain nood, de zunne scheen de lèste toesterge gezichten glad en lu haren in ainmoal alle geduld van de wereld.
In de proloog wui ons votdoalek dudelk moakt hou je t beste vergeefs aan draank kommen kinnen. Dat was alvast mitnomen. Veur de febriek namen sikkom eerliekse aarbaiders ons even mit noar vrouger tied. Mor t gebaauw zulf was ook de muite van t bekieken al weerd. Vakwaark dij restauroatsie !
Toun kwam de rondlaaiden “Van hakselhuus tot papierzoal.”

De zun dij deur de roamen noar binnen scheen, waarkte schier mit om t gehail in zo’n wonderliek licht te zetten, dat k t nait loaten kon om n poar foto’s te moaken van dij stroalen in de diezege ruumte. Om mie tou heurde ik t woord ‘surrealistisch’ En doarmit sluigen ze de spieker op de kop. De rondlaaider kon t schier vertèllen. In t Grunnegs vanzulf. Der waren n poar mìnsen dij t doar wat stoer mit haren, mor dij mouten den mor n kursus Grunnegs volgen. Bie stroketon heurt Grunnegs.

k Heb traauwens nait alles heurd wat de beste man vertèlde. Bie tiedbeurten gingen mien gedachten even mit mie op de loop. Ik luip even weer mit pa deur d’febriek, vuilde weer de haite lucht en heurde t geroas van de “boane”.
Zo eerlieks haar gain rondlaaider t vertèllen kind.
(Sur)realisties, joa, dat was t.
Dat was ook t toneelstuk dat doarnoa kwam.
Hail schier op de planken zet deur “Stichting Peerd” en biezunder goud gebruuk moakt van dizze omgeven. Arno van der Heyden kon zo uut n roman van Dickens stapt wezen. Mor ook de aandere speulers hebben lu n middag bezörgd dij ze nait gaauw weer vergeten as ze weer in de “eerliekse” wereld stappen, op t heden zunder stroketon.