Speulen

“Speulen”, ain van de belangriekste woorden dij n mìns tot zien beschikken het, in zien kinderjoaren, mor ook loater, veul loater. Toch wordt t woord misbroekt, kiek allain mor noar t mediageweld dat lösbarst as d’Olympische Spelen holden worden, ainmoal in de vaaier joar. En wordt der ook nog onnerschaaid moakt tussen Zummer- en Winterspeulen…

Ain grode commerciële toustand (zeden we vrouger aaltied dat ze allain mor in communistische landen aan indoctrineren deden….) En as der n Oranje bobsleestuurder zien verstaand gebroekt en nait mit zien drij plouggenoten op dij idioot gevoarleke boan sleetje rieden wil, wordt e de grond inboord. Hai mout zok nait aanstellen en ‘crashen’ heurt der ja bie… “Spelen”, doar hebben we t over…. Speulen ontspant, speulen moakt je rieker, speulen moakt je sosjoal veerdeger, speulen moakt je weerboarder. Dat begunt al in de waige, in de kinderwoagen, in t looprek en dat gaait wieder op schoule. Veur mie was dat vanzulf voetballen in wat veur verschienen ook, mor ook “kinderspelen” op 5 maai, puzzelrit op fietse op d’ULO (al hebben we doar zulf wel n aandere draai aan geven as de bedoulen van de leroaren was…), kloaverjazzen op kweekschoule…. Mor ook achter t hoes n tente moaken van t grode rik, matten of loakens derover. As t regende, joa, dìn pas bleef je in hoes. Werden stoulen in keuken op n riegje zet, dat wazzen de hoezen. Kreeg k n stoapel koartjes van moeke, schiere scholdertazze derbie, pedde van opa op kop. Was k postbode en smeet ik bie elk hoes wat koartjes deur gleuf van braivenbuzze… Ging k loater in elk hoes kieken wat veur koartjes t wazzen, wat derop ston, of wat veur postzegel derop plakt was… Of wie gingen op t zaail in de veurkoamer mit bromtolle aan loop, prachteg zingend geluud. Dou wer ook ik ‘supporter’ van de Tour de France en knipde ik d’oetsloagen oet de kraande. Dij stonnen aaltied hailemoal derin, van nummer ain tot en mit nummer lest. Ging ik ale noamen op pepiertjes schrieven, volde ik ze op, dee ik dij in n lege schounendeuze en gooide ze aalmoal deurmekoar! En dìn was t grote moment aanbroken: Ik keek d’aandere kaande op en pakde dìn ain van dij pepiertjes oet de deuze. Dat was dij dag nummer ain: Faanhof, Voorting, Hassenforder, Caput, Desmet… Doar kon ik toerloos mit bezeg weden. Speulen was veur mie ook, as t regende, of soavends bie donker, Mens-erger-jenieten, of sjoelen en dammen… Loater kwam doar “Monopoly” bie, of veur in stee. Tillevizie kwam in joaren zesteg op batterij en dou wer t doch wel aans. Je wazzen ook older worden en wiezer, mor doar mos wel veur leerd worden. Speulen bleef je doun, al was t bevöbbeld blokje voetbal op d’Oosterd in Scheemde, as we aigelks op weg noar hoes wazzen. Speulen in t zwembad, op t sportveld, bie t kenoal (woar asmits t begrip ‘speulen’ te veul oprekt wer: boompkes dij kepot gingen, dreuge baarms dij in braand stoken werden…) Speulen in hoes mit de kat, op schoot of in de nek, speulen mit de fietse, mor dat leste was tegen t zere bain van pa. “Fietse in schure, das gain speulgoud!” Op kweekschoule in Winschoot ston der veuls te waaineg speulen op t rooster, mor doar vonnen we wel wat op: klaplopen en dìn biljarten bie Voorthuus aan d’Maarkt. Of kloaverjazzen in lunchroom van Deiman… Paardij kwekelingen speulden mit de laifde, haren allain mor oog veur mekoar, zagen aans niks meer, proefwaark of gain proefwaark….. Was ook n joar mit keuzelessen, doar kon je joe oetleven bie Nederlands mit Egmond: speulen mit toal, mit woorden…
Dat speulen ontspande, het mie rieker moakt, sosjoal veerdeger, weerboarder. Loat ik nou bie d’Olympische Spelen t idee hebben (en dat is mién idee…) dat t nait ontspant, dat t nait eerlieks rieker moakt, nait aaltied sosjoal veerdeger en ook nait weerboarder. n Grode poppenkaaste mit schiere sport dij sikkom onzichtboar roakt tussen en achter ale commercie. (Hebben we t nog nait ains had over ‘doping’…) En zowat mout dìn veur grof geld noar Nederland hoald worden?