Putjesschepper
t Was moandag n bandege dag en zoals t wel voaker beurt, volgt den n onrustege nacht. Dinsdagmörgen wuir k wakker mit n onbestemd gevoul in hazzens, voage kopzere op òfstand en n ondefinieerboar geluud in oren.
‘Zol buurman Chris nou nog mit grasmesien aan t maaien wezen?’
Boeten n onmeugelk te ontkennen mörgendrang is t reden genog om bainen boeten bère te sloagen en gedien aan zied te schoeven. In t licht van lanteernpoal zai k, dat nait Chris de lewaaischopper is, mor gemaintelke putjesschepper, mit zoegslang in haand.
‘Dij binnen der vroug bie,’ denk ik en op weg om mien hoge nood te verlichten, vertelt mien wekkertje, dat t al noa zeuven is.
‘t Zol ook tied worden,’ loaten even loater twij honden en n katte aanderkaant blaauwe deur mie waiten.
Aan heur gefruzzel en gesnoef is dudelk te maarken, zai hebben t nait zo op laanksloapers. Zo komt t, dat ik n poar menuten loater mit twij honden in toene en n emmertje dreuge kattenkeudels noar gruincontainer loop.
Drokte in toene vaalt mie raauw op dak. Anna staait mit swoare schooltazze op rogge kloar om ophoald te worden, veur n laange schooldag. Zai huift nait te fietsen. Bruier Sietse is al laank richten Veendam vertrokken en dochter smookt heur eerste pafke en staait ook op punt om noar school te vertrekken. Heur opmaarken:
‘Ook al wakker?’ klinkt aans as woorden allendeg oetdrokken.
k Wait, zai binnen al minstens n uur in t ìn, t veur mie zo vrouge mörgenuur weerholdt mie om derop te reageren. Inploats doarvan zeg ik:
‘k Bin wakker worden van zoegauto.’
Twij uurtjes loater, onder t kovviedrinken komt t putjesscheppersverhoal weer op toavel.
Hou voak zai kommen, is mien vroag.
‘Twij moal in t joar.’
t Heurt waineg. Grootste probleem is bladvaal, dat veur verstoppens zörgt, begriep ik.
‘En plazzen en natte sokken,’ zeg ik inains plompverloren.
Arineke en Frederik kieken mie verboasd aan. t Vragt om oetleg:
In 2012 heb ik n boukje schreven veur klaaindochter Ilse. t Hait ‘Ilse en de toverlantaarn’.
Verhoaltjes, dou schreef k nog veul in t Nederlands, dij speulen op de Wieke van rond 2010 mit n vette knipoog noar mien aigen – Oldpekelder – verleden. Noar de tied van de melk-, vis-, gruinte- en kolenboer aan deure, mor ook sloapen in n kaaste/bedstee én van putjesscheppers.
Nostalgie?
Ik kin t nait ontkennen. Toch zit der n maal reukje aan dit soort verlangens. As k opa mit volle schietemmer noar voelnisbult zag sjaauwen en zag dat òfvoer van t riool in de sloot oetkwam, vroag k mie òf, of k en zo joa, woarom ik soms zo noar dij tied teroggeverlangd heb. Woarom ik regelmoateg mit hom mitluip, as putjesschepper mit zien jirrebak op Komnijsterwieke zien waark dee, kin k zoveul joar noatied ook nog aaltied nait verkloaren. t Heurde bie mien doaglieks leven van ìnde viefteger joaren.
Putjesschepper dee zien schepwaark nog mit n grote lepel aan n kromme stok. Huil t onderste oet de put, zodat putdeksels bie regenvaal nait wegdreven. Of grote plazzen op stroat veroorzoakten. Net as lutje Ilse vonden wie dat vrouger nait aarg. Natte sokken dreugden wel weer bie kolenkaggel. Tegenswoordeg is t riool n bron veur waitenschappelk onderzuik. Omreden dat alles mor deur weecee spould wordt, is rioolwotter n goud controlemiddel bleken op zaikteviruzzen, zoals bevubbeld Corona, mor ook op drugs. Oetsloagen geven n goud beeld van de gezondhaidssituoatsie van Nederlandse bevolken. Zoals elkenain lezen kin, binnen t gain goie ontwikkelns.
Woar k op dizze loate dinsdagmiddag, aan t ìnde van mien verhoaltje, wel benijd noar bin, is of containerwoagen, dij mie vanmörgen zo roeg oet sloap hoald het, dammeet ook bie RIVM langs mout, om zien inhold te loaten testen.