Heliand en Kerst
Kennes over t Oldsaksisch is veur n groot dail vothoald oet de Heliand. Dat Kristusverhoal is belangriekste bron veur t Oldsaksisch. Meer as de helft van t Oldsaksische woordbestand van om en bie 2.600 woorden, is ien Heliand overleverd. t Haile ons bekende Oldsaksische woordbestand bestaait oet tennoastenbie 5000 woorden. Veul minder as t Oldhoogduutse of Oldengelse woordbestand.
Straks goan we wat regels oet t kerstverhoal ien Heliand bekieken. Dat wi’k joe beloven wezen!
Mor eerst n nijmoods kerstverhoal.
Zijn hart was zacht, hij had maar één wens
Hij wilde slechts vrede voor ieder mens
n Week veur Kerst lait e bie Hema altied zien kerstkoarten moaken. Veurege zummer waas Jobke ien Litouwen op bezuik west bie boerenminsen, en doar haar e n foto moakt van n holten schuur dij wel wat van n hoes haar, mit rechtsboven n klaain roamke en ien t midden n roamgat, woar blinden van openstonden.
Oet t roamgat haar n swientje zien kop blied noar boeten stoken en knorretje ston wereld ien te kieken of e elkenain alvast n vrolek nij-joar aan t òfwinnen waas.
Veur Hemadeuren zat n zwaarver. Mit n stokje pingelde hai kerstlaidjes op n kienderxylofoon. n Rode puntmuts op kop. Rond Kerst zit t gemoud veul minsen ien n kloetje veur haals; verbiegaangers gaven rij. Vrolijk kerstfeest!
Omdat Jobke n uurke op zien koarten wachten mos, kon e ientied nog makkelk n loopke moaken noar t Marie Heinekenplaain; even kieken of der nog bloumen lagen veur Joos, n zwaarfster dij kort veurtied op t plaain doodtrapt waas. Bie hom miggelde t zaachtjes van binnen.
Onderwegens noar t plaain dreven zien gedachten òf.
Scène mit pingelnde zwaarver dee hom trugdinken aan n hoeskonsert dat e joaren heer mit Kerst geven haar, soamen mit n kammeroad. t Waas bie Haarm thoes. Hoeskoamer zat vol mit femilie en vrunden. Ze haren ale registers opentrokken. Haarm speulde op pioano en Jobke zong, speulde dwaarsfluit en pingelde alderdeegs op n kienderxylofoontje. Haarms vraauw Liefke en heur baaide jonkjes luusterden vol aandacht mit.
Thema van t pergram paasde haildaal bie t kerstdenken: ‘Nooit meer Oorlog’. En ain van heur nummers waas n laid van Zangeres Zunder Noam: ‘Hij deed zijn plicht!’ t Refraain waas: Zijn hart was zacht, hij had maar één wens, Hij wilde slechts vrede voor ieder mens. Aan t ìnd van t pergram brochten ze opnijs n smartlap, over n soldoat. Ien elk koeplet zong Jobke n aarm of n bain van soldoat òf en as tussenspel speulde hai t refraain op t kienderxylofoontje. Mit twij stokjes kon e t refraain alderdeegs twijstemmeg speulen! Tussen t zingen en speulen deur kon e heuren hou of gonnent oet t publiek zaten te kniezen.
Mor noa t eerste koeplet klonk der ook wat gesnötter deur. Arnoud, t jongste zeuntje, waas al haildaal van slag noa d’eerste òfrukte aarm en ze mozzen nog drij koepletten doun. Aander aarm en baaide bainen mozzen der ook nog òf. Arnouds gesnötter laaidde heur wat òf, mor as ie optreden komt der nait geliek n goie morele beslizzen bie joe omhoog. Ze gingen deur mit t ofpulen van soldoat, mor tegen tied dat dij allain nog mor n lief over haar, waas Arnoud haildaal oet stuur. Liefke laaidde hom deur t publiek hin noar boeten. Doar kon e ongemuid oetbrollen. Dou t leste refraain op t xylofoontje oetklonken waas, twiefelde t publiek of t klappen zol. t Waas al zo’n miesderg laid west en mit Arnoud der bie waas t haildáál n toezeboudel worden.
Mit zien reaksie haar Arnoud dubbele boom oet heur optreden sloagen. Minder kon t nait worden. Ze deden n stapke noar veuren en bogen. Gain applaus. Ze wizzen apmoal dat Arnoud dat boeten mitheuren kon en ja…
Haarm en Jobke keken vot van t publiek. Deur t roam konnen ze zain hou of dat Liefke over heur snokkende zeuntje hinbogen ston. n Dikke gobbe waas ien aantocht.
Veur deuren van Hema zat zwaarver noa n uur nog hailtied te pingeln. Koartjes zagen der goud oet. Ze waren veurbedrukt mit ‘Prettige feestdagen. Gelukkig Nieuwjaar’.
Mit Kerstdoagen zollen vrunden oet Duutsland bie Jobke op veziede kommen. Veurdat ze mit heur baaide hondjes aankwamen, haar e ale koartjes, mit n goudkoop kerstpostzegeltje der op, al votstuurd. Duutse vrunden waren net n week ien Litouwen west, ook bie zien boerenkennesen.
Dij haren heur n dik stuk rookspek veur hom mitgeven en dat waas op Kerstmörgen mit bakte aaier en staarke kovvie veur heur drijen nog n lekker smoddertje worden. t Waas wel n reep van t bliede swientje.
Ien t nije joar kreeg e apmoal kompelmenten over zien kerstkoartje: ‘Wat een lief varkentje! Schattig hoor!’
Litouwers bennen rejoale lu en dij reep van t swientje waas dat ook. Elke mörgen doar n poar plakjes van eten wer veur Jobke n gekruus. t Ging aal stoerder, tot kokhaalzen aan tou, mor t mos ja wel. Pas noa n week waas deur knorretje hìn.
