Grunneger schoamte

Olle Bone het t makkelk op grèns van 2006 en 2007. Van Jan Sleumer (kurzeslaaider in Oethoezen) kreeg e n laange braif mit bovenstoand opschrift, huift e zulf nait meer te bedenken. Loaten we Jan mor eerst even aan t woord loaten:

Dat ons Hogelandster schriever en dichter Jan Boer groag stiekels steken mog, maag bie elk bekend wezen. Dat e ien zien aigen toentje wel es wat van zuksent stoan lait, kin ik hail best velen, mor da’k ien ons gloepensgoie, nije literatuurbouk ‘Twee eeuwen Gronings’ las: ‘Merkwaardig is overigens dat de man, die zo gloedvol dichtte “Schoamt joe nait joezulf te wezen!” tegenover mensen die hem jarenlang van nabij meemaakten nooit een woord Gronings als spreektaal gebruikte’, doar wer ik zo kèl van dat ik hoast noar fles grepen haar!

En dìn komt t, Jan gait wieder:

Mit tegenworrige Redactie van Ommelander Courant is t nog veul slimmer as mit ons dichter van destieds. Redactie mot n poar regels oet Jan Boers gedicht ‘Grunneger zulfpetret’ op hom zulf betrokken hemmen: ‘Ons volk zien toal dudt op behold/moar ‘t Hollands brengt
hom wieder!’
Hai doch, das mie wat! Jan en zien lu binnen vergreld, kwoad, hoagels! En nait zo mor:
Omdat wie ien Oethoezen mit n cursus Grunnegers aan loop binnen, haren wie
n persberichtje noar Ommelander stuurd, ien t Grunnegers vanzulf.
HISTORICUS HARM VAN DER VEEN IEN
BIBELTAIK VAN OETHOEZEN
Op dingsdagoavend 21 november, 19.30 uur, zel bekende historicus Harm van der Veen n lezen holden ien bibeltaik van Oethoezen. Op zien onnoavolgboare menaaier zel Van der Veen verschaaiden (cultuur) historische onderwaarpen aan snee brengen.

Niks mis mit, liekt mie, begriepelk veur elkenain en vanoet n kurzes Grunnegers schier brocht, zo heurt t! Mor bie
’Ommelander denken ze doar aans over.
Leste zin wer deur redactie overzet ien t Slapsma-Tiessens-Nederlands:
‘Op zijn onnavolgbare manier zal Van der Veen verscheidene (cultuur)historische onderwerpen aan snee brengen!’

Vergreld deur dat ongevroagde overzetten schreef kurzesgroep-Sleumer n ienzonden braif, ien Slapsma-Tiessensstijl, aan Ommelander Courant, mit n nuigen om toalopvatten van Ommelander te verdudelken. Beetje speuls, mor kloar as wat, veur n goie verstoander:

IENZONDEN BRAIF

O.C. tegen ’t Gronings in de O.C
Sinds september jl. zijn wij in de bibliotheek van Uithuizen aan de loop met een cursus Grunneger toal. Een van de cursusonderdelen is een lezing door de bekende Groninger historicus Harm van der Veen. In het voren stuurden wij een persbericht naar de Ommelander Courant. In het Gronings vanzelf. De O.C. is gericht op de Ommelanden en daar wordt door een meerderheid nog steeds Gronings gesproken. Dat zal de redactie ongetwijfeld bekend zijn. Tot onze verbijstering bleek onze Groningstalige tekst door de redactie toch zomaar in het Nederlands te zijn overgezet. Ongevraagd. Met de vertaling van één van de zinnen was de cursusdocent slim blij: ‘Op zijn onnavolgbare manier zal Van der Veen verscheidene (cultuur)historische onderwerpen aan snee brengen!’ Die vertaling komt de docent goed te pas, omdat het een schoolvoorbeeld is van het zogenaamde Slapsma-TiessensNederlands. Niet alle cursisten wisten tot dusver wat dat was, maar nu wel. Toen het tot de klas was doorgedrongen dat de O.C. geen teksten in het Gronings opneemt, raakte iedereen zeer vergreld. Een van de leerlingen werd zo glin in de hakken en ze begon zo tegen het taalbeleid van de O.C. op te steigeren dat ze het hoofd helemaal rood kreeg. Ze riep woest door de klas heen: ‘Ik schrijf morgen nog een brief naar de O.C. en zeggen mijn abonnement op!’ Gelukkig hebben wij haar het halster weer kunnen aanbinden, want haar reactie vonden we toch wel wat te slim voor de Ommelander Courant. (Rietema’s Uit het Dagboek van Mevrouw
Slapsma-Tiessens stait ien de Bieb!)

Docent en cursisten Grunneger Toal, Uithuizen.

Noaschrift redactie O.C.: U heeft weliswaar gelijk dat een deel van de NoordGroningers nog steeds Gronings praat, maar de ervaring leert dat niet iedereen in staat is om het ook daadwerkelijk te lezen.

……………………..
Bìn je der nog? Of is joen boksem der ook van ofzakt en mout j’om eerst weer wat omhoog sjorren?

Noaschrift Docent (nait ien kraant): Dit antwoord wordt ien t Grunnegers n ‘slapscheet’ nuimd.

Reacties van aandern op n rondzendbraifke van Jan Sleumer over dit onderwaarp::

Grote klasse! Holst mie op de hoogte?
Moi! Zo heur’t! ‘t Zel mie benijen.
Wat ja schier, de vlammen slagen mij uit van blijdskap! Wij laten ons niet onder t moes stoppen, o zo.
En nou mouten zai mit t woater veur dokter, liekt mie tou.
Geweldig, hier zal mevr. SlapsemaTiessens het helemaal mee eens zijn. Het is toch ook wel slim eelsk om je moederstaal niet in de krant te willen zetten. Aldernaast. Om ruig in de kop van te worden. Wat een verbeeldens om zo te doen. Pak ze maar aan hoor, daar hebben ze t naar maakt. Ga der maar mank. Hemmen ze verdiend ja. Het kan mij niet slim genoeg te keer gaan. Ken best wezen, dat ze t niet plaatsen, maar daar kunnen wij dan helendal niks aan doen. Hemmen wij ons best daan.
t Aargument von ik nait slim staark. Postdoevenoetsloagen worden toch ook nait òfhankelk steld van t aantal leden van de Noorderkoeriers?

Antwoord van Jan Sleumer op ain van de reacties:
“Mien cursisten en ik waren eerst verbalderd en dou vergrèld dou wie deur haren dat Ommelander gain berichten ien t Grunnegers òfdrukt. (Behaalve ien advertenties vanzulf). Mit t negeren van cultuurhistorische achtergrond van n groot dail van heur lezers drukken ze ainks heur minachten doarveur oet, ducht mie. t Is wat singelier dat Grunnegers hiertegen mor nait ien t verweer kommen. Ik heb al zukse reacties had as: t helpt ja toch aalmoal niks! Wils allain mor dien principes der mit deurdrukken.

Ons klas haar hoopt op n hail praan kwoaie reacties ien Ommelander Courant, mor der kwam niks.
t Haile couplet oet Jan Boers gedicht ‘Grunneger zulfpetret’ gaait zo:

Ons volk zien toal dudt op behold, Moar t Hollands brengt hom wieder! Zien toalwil wordt nait hait of kold, Hai blift n lauwe strieder.

Lu, ik heb t der nou wel aan tou. Woar staait fles?

Nou, wat heb’k joe zegd? Olle Bone is n baarg dank verplicht aan Jan Sleumer en zien dappere kurzisten. Dij heuren nait bie de laauwen. En Olle Bone ook nait, hai klimt, noodziend mit krukke en rolstoule, op de barrikoaden! Veur wat der nog over is van ons Grunnegers, dat mout broekt/bruukt worden, ook in d’Ommelander! Kom op, redaksie van Ommelander, loat joe nait kìnnen! En aans mor op kurzes, in 2007!