Engeltjes

Gooi dat rotzooitje toch weg man, ze vaaln oetmekoar, kopen wie es wat nais.
“Nee, ze blievm hangen.”
Nou zal je zegn woor hest het over, nou over winter van ’63, aigenliek en over de Kaarst.

Op ’t ogenblik het elk en ain het over de winter van ‘63, over dai gloepens kolde Elfstedentocht en nog veul meer. Was dat echt zo’n strenge winter?
De auto’s reden dat joar over Zuuderzee, ’t was de koltste winter van dai eeuw.
Gloeps kold. Joa dat was het zeker. De hannnen vroorn je oaf man.
Wie luipn toen nog met de petroliewoagens en elke klant mos wel bedaind worren, mor der was gain deurkomen an, overal dikke baargen, snaiduunen, je brak je nek over al dai klonten snaie.
Soms luip je wel 10 centimeter hoger, was der allemoal snai onder je schounklompen plakt.
’t Peerd ston op schaarp mor haar der evengoud nog muite met.
Mien draiwieler haar hoast gain kracht genog om veuroet te komen.
En ’t was zo drok.

In sommege stroaten zoas de H.L.Wicherstroat was ’t net een Noordpool, altied striemende wind, gloepens kold, dik inpakt, polsies an, mor je vroorn nog an pietreuliemoat vast, je hannen waarn zo knoveleg dat je gain geld meer oet de geldtazze kon kriegn.

Och man wat was’t kold, en je begon ’s morgens om zes uur en ’s oavend om 10 uur was je nog bezeg. Doezenden liters petroleum gingen der deur, kon ook nait aans want elke klant mos een veurroadje in hoes hebben.
Gruinteboer haar petroleumkacheltje in opslag stoan aans bevroorn de eerappels of de gruinte,
Wie haarn brandend petroliestel in de wc stoan, aans bevroor de wc pot of stortbak.
De kachel in veurkoamer ston roodgloeiend te wezen met turf en kolen.
Zelfs de hoge kachel in’t klaine koamertje brande en dat was oetzundering.
Ik haar in mien berre sloapzak onder de dekens en as ik noar berre ging zette ik eerst ventiloaterkacheltje in berre, zodat binnenkant waarm wer.
De iesbloumen zaten dubbeldik op alle roamen.
’t Was net dubbelglas. De melk in de flezen in keuken mos je eerst ontdooien om ’t der oet te kriegn.

Mor door wol ik het hailemoal nait over hebben.

Net as elk joar haarn wie in ’63 ook een Kaarstboome, heulemoal optuugd.
Mor dat joar haarn wie ook wat aans.
Wie haarn plavond dai vaafd was, met op elke houke een rozet met dikke knoppe der an en in ’t midden grotere woor laampe anhong.

Dat joar haarn wie an ain van dai rozetten zo’n ding hangen wat mor aal in bewegen is. ’t Was van dun karton, allemoal Engeltjes, van gold nog wel, an droadjes en dai Engeltjes haarn aalmoal trompet in hannen, of aigenliek nuimen ze dat bazuinen.
Door weren vrouger de mensen met verwelkomt.
Ze draaiden mor aal om elkoar tou, mooi man, wat ’n schittering.

Pa en moe hebben der van genoten.

En as pa ’s oavonds de heule pongel geld an ’t tellen was, vuil e der voak bie in sloap en haar dan voak ’t heufd op bulde geld liggen, as e dan wakker wer haar e de centen soms op ’t veurheufd zitten.
Voak schrok e aargns wakker van, kon ‘e soms vremd reageren, hoi haar dan wel es wat zuin of heurd, wat wie dochten dat der nait was.
Ik moak mie staark dat e wel es wakker worren is van getrompetter van de Engeltjes.

Je kent geleuvm of nait, mor ze hebben der elk joar weer hongen ook al vuiln ze hoast oetelkoar. ‘k Heb ze aal verschaidn moal weer wat in elkoar plakt.
En ik heb het gevuil dat ze mie der dankboar veur bennen
Zo lang as ze der hangen wor ik aalgedureg wakker, net of ik wat heur, trompet geschal? Ik wait het nait, soms twievel ik, mor mot hoast wel.
‘k Heb ook al poar moal docht wat zoln ze dan speuln, Ken ik der wat bekends oetholn? ’t Is net ofk de aine keer “Ave Maria” heur, mor veur ’t zelfde kent “Op naar het licht” wezen, en ‘k heb ook al keer bedocht dat “Auf die reeperbahn” was.
’t Moakt ook joa niks oet, meschuin speuln ze elke dag wel wat aans.

Joarn lang hebben ze op Frederiksplain hongen an dai knoppe van plavond.
En toun wie verhoezen gingn noar Begoniastroat gingen Engeltjes met, hebben door ook weer joarn hongen, nou der bennen gain Engeltjes dai op zoveul adressen west bennen. Van Irisloan weer weer noar Begoniastroat en in ’79 noar hier in Polderstroat. Dit joar hier al veur vairenvattegste keer.
Terwiel ze der al zesteg joar bennen.

En toen ’t hoes op Frederiksplain ofbroken wern ben ik noar sloper toustapt en hom vroagt of ik ain rozet oet ’t plavond hebben mog.
Sloper keek mie an, grode kerel met hannen as kolenschoppen, een echte staarke beer, keek mie an grijnsde es wat, keek mie toen an met gezicht van zo van doe benst nait goud wies. “Van mie wel mor wat most door met.”
‘k Heb hom ’t haile verhoal oetlegd en hoi was der stil van, “Wacht evm mien jong, ‘k hoal hom der veur die wel evm oaf.”
En met de mainste veurzichteghaid het dat stuk der oetbroken.
‘k Heb hom bedankt, en nou ligt e hier al weer as achtendatteg joar, vlak bie de Engeltjes dai door hangen.
Al dai verhoezens hebben ze overleeft, zelfs onze kat dai joarn probeert dai engeltjes beet te griepen, is t nooit lukt.

Kiek de ain is gek met zien Rolex horloge, aanderen met ’n Ferrarie, nou ik ben gek met mien Engeltjes.
In zesenzesteg heb ik mien Engeltje leern kennen, ze het ook trompet leern speuln, en nog staarker ze het hoar van gold, trouwens heur haart ook.

Engeltjes haar ik in draienzesteg kocht bie V en D, an mien olders gevm, mien moe is der al achtenviefteg joar nait meer, mien pa twaienviefteg joar. Engeltjes hebben ‘t overleefd. Aigenliek niks biezunders, mor huil wat hebben ze metmoakt, veul hebben ze zain.V en D is der nait meer, kolle Wiegerstroat is heulemoel vot, ofbroekn.

Ze kieken nou al meer as twai en viefteg joar van bovm tou hou wie de kaarst deur brengen. Of ze geluk brocht hebben wait gain aine zeker, mor ze heurn der bie, aans mist der wat. En as ze dan der weer hangen dan draaien ze weer rond van bliedschap en trompetteren der op los.
Kiek mor evm omhoog, de engeltjes bloazn bie nacht, nou al meer as viefteg joar.

En is nait frapant dat Engeltjes in elk geleuf veur komen, as bedaindes, as beschaarmers of as boodschappers.
En wel zegt nait es dai het engeltje op scholder had?

Prachtege Kaarstdoagn.