De raaize van Bertha Benz
Bertha Benz, (geb. Bertha Ringer. Pforzheim, 3 maai 1849 – Ladenburg, 5 maai 1944) was traauwd mit Carl Benz, dij zain wordt as de voader van d’auto. Zai kreeg vernuimdhaid as d’eerste automobilist ter wereld. Op 5 augustus 1888 muik zai n laange rit in d’eksperimentele auto van heur man. Boeten mitwaiten van Carl en in gezelschop van heur zeuns Richard en Eugen ree zai van Mannheim noar heur geboortestee Pforzheim, n òfstand van 106 km.
As reden veur dizze laange autorit, gaf zai n bezuik aan heur moeke in Pforzheim, mor der zat meer achter. Heur man was benoam aan d’loop mit de technische kaande van de zoak en dee nait genog om commerciële belangstellen veur zien uutvinden te wekken. Deur dizze tocht trok Bertha veul aandacht en druig zo bie aan t sukses van de Benz Patent Motorwagen.
Op de raaize van Mannheim noar Pforzheim muik ze o.m. n tussenstop in Wiesloch om brandstof bie te vullen. Doarveur kocht ze ligroïne (doudestieds bruukt as schoonmoakmiddel) bie de StadtApotheke, dij doardeur bekìndstaait as t eerste tankstoatsion in de geschiedenis. Wieder ging t over Mingolsheim op Pforzheim aan. Drij doage loater ging de weeromraaize over Bauschlott, Bretten, Bruchsal en Schwetzingen.
Tiedens de raaize mos verschaaiden moalen stopt worden om reperoatsies te doun. Doarbie was mainst de hulp van dörpssmeden neudeg, mor Bertha kon zulf ook twij mankemìnten oplözzen: ‘Ain moal was de brandstoflaaiden verstopt – doarbie het mien houdenspèlle holpen. d’Aander moal was d’ontsteken in twijen broken. Dij heb k mit mien kousenbaand repereerd.’
Deur uutvoereg verslag te doun van aal mankemìnten, peerdjede Bertha heur man aan om verbeterns aan zien auto deur te voeren. Zo wuir o.m. n ekstroa versnellen inbaauwd om t rieden in heuvelachteg terraain makkelker te moaken.
De suksesvolle rit van Bertha Benz trok veul publiciteit. De berichten in de pers waren positief, elkenaine pruit derover en Dr. Carl Benz kreeg nuigens uut d’haile wereld om zien automobiel tentoon te stellen. t Was n deurbroak dij zörgde veur economisch sukses van de Patent-Motorwagen Nr.3, Dit was t eerste model van Benz dat in de verkoop ging, der binnen enkele tientallen van leverd. Bie de baauw van d’auto’s wuiren aingoal verbeterns aanbrocht, van dij gevolgen dat sikkom gain enkel eksemploar geliek is aan n aander.
t Londense Science Museum het n Patent-Motorwagen Nr. 3 in bezit, dij mainstekaans de woagen is woarmit Bertha Benz heur tocht moakt het. t Is in elk geval d’oldste auto dij haldaal in originele stoat beholden bleven is. De woagen het n zetje uutlaind west aan t Automuseum Dr. Carl Benz in Ladenburg, zien faitelke geboortestee.
In herinnern aan de pioniersrit wuir in 2008 de Bertha Benz Memorial Route in t leven roupen, as toeristische route en dynamisch monement van de Badische en Duutse industriële geschiedenis. De bewegwiezerde route komt zo veel meugelk overain mit de weg dij Bertha Benz in 1888 òflegde. De route voert deur n groot dail van de regio Noord-Baden en verbindt authentieke ploatsen en landschoppen van heur rit mit verschaaiden zainsweerdegheden, zo as museums, kestailen en historische binnensteden.
d’Hìnweg gaait in zudelke richten over 104 kilometer van Mannheim noar Pforzheim over o.m. Ladenburg (mit o.m. t Automuseum Dr. Carl Benz en t woonhuus van de femilie Benz), Heidelberg, Wiesloch (mit de Stadt-Apotheke), Bruchsal, Grötzingen (aan de stadsraande van Karlsruhe, t geboortestee van Karl Benz) en Kleinsteinbach noar Wilferdingen en den via de B10 wieder noar Pforzheim. Dit leste dail wiekt òf van Bertha Benz heur route, dij van Wilferdingen over over Königsbach, Stein en Eisingen op Pforzheim aan ging. Sunt november 2012 is dit gedailte bewegwiezerd mit Bertha Benz Memorial Route (hist.).
De route gaait deur de Oberrheinische leegvlakte mit verschaaiden Romeinse wegen, woaronder de Bergstraße, en de vrougst bluiende amandelbomen van Duutsland; langs t Odenwald mit zien noatuurpaark en t Neckardal noar t Nordschwarzwald mit zien noatuurpaark en t mondaine Baden-Baden om d’houke.
De weeromraaize over 90 kilometer gaait van Pforzheim over o.m. Bretten, Bruchsal, Hockenheim, Schwetzingen, weer noar Mannheim.
Hier gaait de route deur de Kraichgau, dat ook wel t Toscane van Duutsland nuimd wordt en deur d’uterwoarden van vernijs de Oberrheinische leegvlakte. n Uutgebraaide, gedetailleerde routebeschrieven is te vinden op de webstee van de Bertha Benz Memorial Route.
Achter elke suksesvolle man staait n staarke vraauw, wordt voak zegd. Carl Benz was n briljante uutvinder, mor gain goie zoakenman. Dat hai de geschiedenis in goan is as voader van d’auto, is meer de verdainste van Bertha. Doar is nog altied nait genog erkennen veur. In Mannheim wordt ze nait eerd mit n standbeeld of noar heur vernuimde stroade, schoule, zwembad of stoadion, twiel dat dij der aal binnen veur Carl.
Standbeelden veur Bertha stoan wel veur de nog aal bestoande aptaik in Wiesloch en in heur geboortestee Pforzheim. Mor dut n stainen en stoatisch monement heur genog eer aan? n Beter eerbetoon as heur aigen rit kin je Bertha Benz nait geven. As je n moal mit d’auto in t kontraain van Noord-Baden onderwegens binnen, bedenk joe dat doar t aanbegun ligt van ons automobiele vrijhaid. Pak den es n stukkie mit van de Bertha Benz Memorial Route, in t spoor van de vraauw dij de wereld in bewegen zet het.
Wèllen: Wikipedia Bertha Benz https://nl.wikipedia.org/wiki/Bertha_Benz Bertha Benz Memorial Route http://www.bertha-benz.de/
Mbpas- sionblog http://blog.mercedes-benzpassion.com/
