De Aarvenis

Taande Jaantje was aaltied al n roar mensk west. Minzent dat vonden Klaas en Ineke. Jan en Tinie vonden heur domweg gek. En wie Kees en ikzulf vonden heur gewoon n beetje biezunder. Ik haar aaltied een beetje meedlieden mit heur.
Kees zee voak tegen mie, “Janneke, taande het een huil goud haart.” En dat was zo, ze haar aaltied t beste mit een mens veur. Minzent dat zee ze, mor heur baangeghaid veur alles wat n mens overkommen kin was veuls te slim.

Ik was vieftien toun ze n keer tegen mie zee, “Janneke, doe krigst n naaimesien van mie, din kinst naaister worden en huifst nait aal doage op pad noar n betrekken tou.” Want t was joa veuls te gevoarlek elke dag noar t waark tou.
Van dij naaimesien heb ik joaren plezaaier had, aal klaaier van mien kiender heb ik der op naaid mor ik bin echt gain naaister worden.
Ik mout ter nait aan denken, naaien mout wel dieverdoatsie blieven.

Taande kwam deur nait meer oet, dat von ze veuls te gevoarlek mit aal dat roazende verkeer bie pad.
Nee, ze kon beter lekker thoes zitten, kaggel nait te waarm steukeln, want doar kon ja braand van komen.
Wotterlaaiden kon je beter ofsloeten want as de laaidens knappen zollen, wer joen hoes ja zo nat. Ainmoal in de week eventjes de hoofdkroan open en n poar emmers oftappen was toch mans genog.
Taande was beslist gain voel om de kop, mor mit n emmer wotter kon ze hail wat hemmeln.

Aigenliek kon ik ook nog wel n hail klaain beetje mit taande mit vuilen. Nait dat ik baange in de wereld ston, mor ik wol toch wel aaltied de zeggenschop over de dingen hebben. Zo mor domdriest aargens op aangoan dee ik nait geern.

Moar nou was taande wat aan t sokkeln roakt. t Leek nog wel nait zo slim te wezen, mor op heur leeftied wait je ja mor nooit.

Vandoag zol ik weer eventjes bie heur kieken goan. Bie toerbeurt gingen wie noar heur tou.
Guster was Tinie bie heur west, toun haar ze al eventjes weer in stoul zeten en dus zel t ducht ons wel löslopen.
Groot was mien schrik din ook tou ik zag dat ze de gedienen nog dicht haar. Deur zat stief op slöt.
Mit trillende vingers muik ik deur open en gong noar binnen.
Ik stapte keuken in, mor gain mìnsk te zain. Toun luip ik noar sloapkoamer tou.
n Zaachte stem zee: “Bist doe doar Janneke?” Ze lag schaif in bèr. Ze greep mien haand beet en pebaaierde nog wat te zeggen, mor glee nog meer opzied en bluis heur leste oam oet. Ze was overleden.
Op t eerste ogenblik wos ik nait wat te doun. Mor tou ging ik dokter woorschaauwen.
Ales ging n beetje bie mie laangs. De dokter kwam, de begroafenisondernemer en de aander femilieleden.
“Trek die t nait zo aan,” zeden ze aalmoal teegn mie, “taande was sikkom negenteg joar.” Dat wos ik aalmoal wel, mor toch, ze was n dail van mien leven west en dat was nou weg.

n Week loater dou de begroafenis achter de rogge was, begonnen wie om heur hoeske te ontroemen. Achter in de kaast stonden n poar olderwetse blikken trommels. “Smiet mor weg,” zee Klaas. Mor wie wollen toch eerst even kieken of der nog wat in zat.
t Zol wel nait veul deegs wezen, mor je konden ja nooit waiten.
Verboasd keken wie noar de inhold, der zaten wat braifkes in en n pampieren pude.
In de pude zat geld, veul geld, aal biljetten van viefteg euro.
Op ain van dij braifkes ston, “Kinder, dit is veur joe, verdail t mor.” t Was wel n poar doezend euro.
Toun vuil ons oog op n aander braifke. “Laive kinder”, ston der boven. “Ie maggen hailendal zulf waiten wat je mit mien spullen doun goan, mor ik heb veur n poar dingen n biezundere bestemmen.
Mien klok is veur Klaas, omreden dat hai zo hail goud wait wat dij weerd is en omdat hai doarom ook aaltied zo voak bie mie op klòkke keek hou loat t was.
Het teeservies is veur Tinie. Tinie spaigelt zok ja zo groag in t glanzende porselaain, ze kikt der aaltied noar.
En din mag Janneke mien wandelstok hebben. Kind moak der goud gebroek van, blief nait zo as ik aaltied in hoes zitten.”

Klaas en Tinie keken n beetje beschoamd. Haar t der zo dik op legen dat ze dij dingen zo mooi vonden?
Moar toun ze heurden dat ik de wandelstok kreeg, mozzen ze lagen. “Nou Janneke,” zeden ze, “doe haarst aaltied zoveul begrip veur taande en wat krigst as daank, heur olle wandelstok.”
Moar ik kreeg n kloet veur haals, ik kreeg nait allinneg heur stok, ik kreeg veul meer, ik kreeg de vrijhaid om laange wandeltochten te goan moaken. Dat haar ik aaltied al groag wild, mor op de ain of aandere menaaier kwam t ter nait van. Ik haar aaltied wel oetvluchten woarom t nait goud oet kwam.
Taande haar dat vuild, misschain haar ze dat zulf ook aaltied groag wild, moar deur heur angsten was ze der ook nooit aan tou kommen.
En op dizze menaaier scheen ze te zeggen: “Tou mor kind, leef zo as doe dat wilst en loat die nait weerholden deur zörgen.”
“t Is hail goud zo”, zee ik en mos n beetje lagen.
Meer heb ik nait zegd, ze zollen t toch nait begriepen. Mor ik haar t gevuil of taande Jaantje even hail dicht bie mie ston.