Veldhuis, Tiny

Tiny kwam ien Onstwedde ien wereld en is groot worden op Mij. Doar stoef bie Waddenzee, diek en polderlaand ontston heur laifde veur dat groots en wieds landschop. Voak het zai dat schiere doar beschreven ien heur waark. Mit heur man Herman woonde zai loater ien Steem op Kaampweg. Leste poar joar woonden zai ien n Daam.
Ìnd prilmoand 2020 is Tiny Veldhuis ien zaikenhoes ien Scheemde te tied oet kommen deur keronoavirus. Zai wer 77 joar.
 
Mit Tiny Veldhuis heur dood is Grunneger streektoal n karakteristiek schriefster kwiet roakt. Zai het ter n bult tou doan dat Grunneger Toal en cultuur en benoam toal van t Hogelaand ien bainen bleven is.
Veur Hogelaandsters was Tiny n bougbeeld. Tjeerd Burgstra oet Steem het veul mit Tiny optrokken en hai zegt dat hom aaltied biebleven is hou gedreven en bevlogen zai was. n Onoetblusboare iever en ienzet veur wat ien klaainschoaleg verbaand bevordern van Grunneger kunst en cultuur aan ging.
 
Mit heur man Herman en n stuk of wat vrunden richtte zai ien 1999 Stichting Kunstgaang Kaampke op.
Bie heur ien achterhoes wer n tentoonstellensroemte moakt veur schilderwaark, mor al gaauw kwamen doar Grunnegstoalege boukjes en aander schrieverij bie.
Tentoonstellens van schilderijen en dichtwaark trokken voak n bult volk, ain moal zulfs meer as zeuvenhonderd man. Kunstgaang Kaampke wer n begrip. Kwamen ook aal mor meer begunstegers en ook dij kwamen der aaltied op òf as ter weer n Grunneger oavend was. Meestervertellers as Kees Visscher en Henri Wierth kwamen der groag om te vertellen en veur te lezen oet heur aigen waark. Ook schilderwedstrieden veur groot en klaain werden holden en fotowedstrieden en waark wer apmoal tentoonstèld.
 
Zai het hail wat waark publizaaierd. Dat waren onder meer heur debuutbundel Nait dat ie der wat mit van neude hemmen mit gedichten schreven tussen 1983 en 1993; Nooit gain doan waark, n sonnettenbundel oet 1996 mit taikentjes van Tiny heur vriendin Tjaaktje Carolus. Betunneld tussen t Noorderhecht oet 1999, n sonnettenkrans – dij wel poarel van heur waark nuimd is – dij zai loater ook nog ien Nederlands oetgaf as Beklemd achter de Waddenzee. Ien 2010 kwam Tiegers op Tiegers, n verzoameln van humeristische e-mails dij Tiny joarenlaang oetwizzeld haar mit heur vriendin Gré Lesterhuis, Tiny ien t Hogelaandsters en Gré ien t Veenkelonioals. Ain, n omtoalen van artikel ain van onze grondwet en Be-
ziedjen oet 2011. Ien 2012 verscheen Bootjevoaren ien Grunnen, doar zai ien körte verhoaltjes heur bootraaiskes mit Herman deur t Grunnegerlaand beschreef. Wieder schreef zai Grunneger haikus, zo as ien Rimkes in Stedum. Zai moakte n joardagklender Pelzaaier mit daaier mit heur aigen daaiertaikentjes. Heur zammelde zesenvatteg Midwintergedichten dij zai joar op joar mit kerstdoagen verstuurde bundelde zai ien Midwintergedachten ien Gedichten.
 
Om sinterij bie nkander te kriegen veur resteroatsie van Peertil achter Steem, schreef Tiny Mit winst noar dou.
Mit nkander wer der bie Kaampke ook mit Kopmeskes begonnen, n luk boukje van n stuk of twinneg bladzieden vol mit verhoaltjes, gedichtjes, rezepten en nijskes, dij je zo ien buus steken konden. Waren meer as honderd lu op abbeneerd en binnen meer as datteg nummers verschenen. Wat n waark mor ook wat n pelzaaier het zai doarmit mit aandern had.
Grote waark doar Tiny en heur mitbestuurders van stichten vief joar aan waarkt hebben was oetgoave ien 2009 van Waarken mit Woorden, n Grunneger waarkwoordenprojekt mit verboegens van ale Grunneger waarkwoorden en aal dij nederlandse waarkwoorden dij doar din bie heurden. Noar zukswat was veul vroag bie nije mor ook ollere schrievers ien Grunnegers. Waark wer ien twij banden oetgeven ien aigen beheer. Doarnoast nog n band mit Nederlands-Grunneger waarkwoorden. Wat n kerwaai het dat west: n dikke aacht doezend waarkwoorden mit ale verboegens, ien ale tieden, van Nederlands ien t Grunnegers. Dit pronkjewail van Grunneger toal wer mit open aarms ontvongen omreden noast woordenbouk van K. ter Laan en zakwoordenboukje van Siemon Reker was der dou nog niks aans. Bie ophevven van Stichten is boudel overdroagen aan CGTC, zodat dit beholden blift veur toukomst.
 
Onderkommen van Kunstgaang Kaampke was doudestieds al Vlasschuur van Pilon ien Steem en doar werden Waarkwoordenbouken ten deup holden.
Ien maai 2015 verscheen bie uitgeverij Vliedorp Tiny heur zammeld waark Doan waark. Aal heur waark wer hier ien bie nkander brocht; verhoalen, gedichten mor ook heur vrije gedachten, kwatrienen, haiku, senryu en elfkes. Oetlangen van eerste exemploar von ploats ien meulen Goliath.
Dou Stichten Kunstgaang Kaampke opheven wer, n joar of wat leden, kreeg Tiny wat meer tied. Deur lichoamelke bepaarkens van oller worden, waren Tiny en Herman dou al van Kampweg ien Steem noar n Daam vervoaren, doar zai hoog boven Hardroaversplaain wonen gingen. Ook doar kwam Grunneger Toal vannijs goud aan zien trekken. Ien ASWA-gebaauw, ol kweekschoul, wer Vertèl ais Opwier organizaaieerd, doar lu ien heur aigen toal veurdroagen, zingen en vertèllen konden. Ook haar Tiny nog n joar of wat n zotterdoagse rebriek mit Nane van der Molen veur Havenstad FM-radio.
Leste òfzetter waren bieainkomsten ien Hof van Daam, doar elkenain dij Grunnegers n waarm haart toudroug welkom was en doar aal meer lu op òfkwamen. Bie dit ales was zai ook nog drok om aal heur waark ien Nederlands over te zetten. Dat waark was net kloar dou Tiny deur verroaderleke virus te tied oet kommen is. Wie hopen dat dit waark postuum nog ais oetkommen zel.
Tiny is , ien heur aigen woorden, mit lèste train votgoan mor heur waark blieft.
 
(Dit is n inkörte versie van n heugenis dij deur Nane van der Molen mit hulp van ol-Kunstgaang Kaampkebestuurders Tjeerd Burgstra, Anna de Vries-Maarhuis, en Atty Dost-Bos schreven is in Kreuze nr. 85)

Tiny Veldhuis

Verdrait kin …

Addern
brannen
draanzen
emmern
faksaaiern
gronneln
haauwgen
ìnjen
jaauwstern
knoagen
laaitern
marreln
nuzzeln
ontroeren
poazen
roaken
schruien→

Bejoarenhoes

Zien laand opbaauwd mit blode hannen
eerst bie boer, dou op febriek
nooit ging hai noar vekaanzielannen
zès kiener en zien hoes mos liek


en noa n waarkzoam,→

Bevrijden

n Omstreden gevuil
deur aaldoagse dingen
nait te bevrijden.


Heur hannen strelen
t strakke vèl vuilt waarm en spans
t luk laagje bevrijd.


Zien heugenizzen→

Der Weden

Der weden, mor der nait bie weden
veur aiveg vot eertieds verbie
aingoal struun ik deur dat verleden
noar hom en heur en die en mie


tied geft zien tied→

Doe

Doe hes noar mien
woorden lusterd
mor wols heur nait verstoan
as n zaachte wiend
kwammen ze op die tou
hes heur nait begrepen
ik mouk der n störm van→

Dreum

Gain schiller kin mien dreum ien kleuren vangen
omreden hai ien t swaarde gat verswient
van haitied weer bewusteloos verlangen
noar t kleurenpad→

Gehucht

Bie aanbegun laans weg twij riegjes hoezen
wat brukjes over vlode jiddersloot
doar speulden kiener tot aan oavendrood
lait leste zunnestroal →

Haars

Hail stoareg aan veranert laand van kleur
verswient dat geel en vaalgblomrood en sangen
n haarszun brekt deur dook let mie verlangen
noar aigenhaid→

Haikoes

Gliek mit dunnerschoer
geft hoog wodder achter diek
regenbui weerom.


Dat lèste wodder
op n leegwaaid Waddenstrand
krigt wiend nait mit hom.


No →

Haikoes (2)

n Vrowe winter
let smörns ieskolle pegels
aan dakgeut hangen.

Weerom van diek of
blift waarme wiend te zee oet
mie ien t oor flustern.


n Swaarde liester→

Haiku’s

Liek n wolleg vluus
doolt over laand en hoezen
dichte diezeghaid


t Verswonnen bootje
ligt weer achter rait bezied
viskerriw aan boord


Op n wolkenstoul→

Haiku’s

Aan anerkaant diek
zai k voutstappen noar t Wad goan
gain minsk is te zain


Veujoar ien boeten?
veur mien keukenroam dwirrelt
n donzeg veerke


Twij →

Ie heuren

Ie heuren ronnomrond weer vroagen
van kiener, groten jong tot old
woar schoelt n minsk dij riddersloagen
omdoolt ien boeten nat en kold?


joa, mainste→

Ien stee van

Ien stee van n steeke ien
verzörgenshoes
mos hai noadinken
òfsproaken moaken bie dokters
n zèggen doun


mos zien levent laanger
leeft worren
of was→

Klaai

Hier heurs allinneg vogels zingen
ol hoas springt over braide sloot
dij kikker blast zien bakken groot
vief heukels stoan bie vring te vringen


wied→

Leeg

n Lege traain gaait mit hom vot
op n leeg perron zigt zai
mit lege ogen
lege roamen
bie heur leeg liggoam laans goan
ze stekt heur lege haand omhoog
n →

Midwintersdoagen

Verwonnerd dolend over t slichte laand
deur pollers dörpen streken en gehuchten
heur ik haalftieden hail wied vot geruchten
vief gaanzen liggen→

Omkeer

No lèste doagen weer verswienen
noar anerkaant van ons bestoan
zel wìnsteghaid bie t overgoan
ien wintertied minsen verbienen


zigs ronnomrond→

Op n Belg

Bie Oadörp aan begun van t Loug
laip soavends loat n Belg noar kroug
noa haile daag veur ploug aanlopen
wol hai hom doar n klokje kopen
mor krougboas→

Op n ezel

n Wilde ezel is op Doord
deur ezelskoppen kaant vermoord
haitied wer hai bie t pakjes droagen
mit haarde haand van fiets òfsloagen
wat schane raip→

Perron

Op vroren riggels
pebaaiert n traain t perron
noast hom te kriegen
Dook ien oktober
nemt leste traain noar Stad tou
tougelieks mit mie.
Mien boukenkaast→

Senryu’s

Kerk midden ien t loug
zèllen minsen dizze zundaag
weer bie hoes blieven?


Mit grode ogen
staait t luk wichtje te kieken
hond is ter vandeur

Stilleghaid

Deur ales hin kins stilleghaid aaid heuren
oktobermoand, heur ien haarsdoagentied
zun buut mit dook, wiedvot wort minner wied
en wiend wil hom →

Tied

Der is gain weg weerom ien tied
ik kin allinneg mor noar loader
en kommen leste doagen noader
din gaait mien tied mit mie aan zied.

Verknuurd dörpslevent

Hier onner strakke blaauwe luchten
mit widde wolken sumtieds gries
doar liggen dörpen en gehuchten
heur volk betoalt n hoge pries


joa t haile laand→

Verknuurde toal

Omaarmd deur olle dieken
ronnom verropt en blond
mit aal meer stinkfebrieken
ligt t Hogelaand te schont


op schopstoul zit verbannen
n volk, verknuurd,→

Verschoel

Deur nijsberichten wordt ons zèggen doan
der binnen overstromens bomaansloagen
gainain dij ropt “ien minsen welbehoagen”
tot aineghaid is t →

Veujoar

Ien slichte lienen liggen lappen laand
as deur n schiller tegen linnen streken
heur aineghaid kìns sikkom nait verbreken
en stilleghaid wort stiller→

Wacht mor

Treeke veur treeke klimmen
wie sleetse treden
van torentrap omhoog
k bin tèl kwiet worren
der binnen ja zoveul


wacht mor
tot wie boven oetkieken →

Waddenkleuren

Bie kommend wodder blift nommirregzun
nog eefkes boven grieze Noordzee hangen
mien ogen willen ale kleuren vangen
mor dunnerbui doolt rond, gaait→

Winter

Ienainen roast n loade pluusterwiend
der struunt n boer veur dichte achterdeuren
zuls Waddenzee kìns diskaant diek ja heuren
mor boetendieks →

Zummer

Bie zummerdag kin schiller doags ien tril
om kleurenpracht mit kwast en vaarf te vangen
dat korengeel en vaalgblomrood en sangen
moakt elknain →

Zun en regen

Sumtieds brekt zun deur wolkenbrij
zai wil mien liggoam geern strelen
n regenvloag kin zuks nait velen
let mie heur nattens kold en rij.

E-mail bie wat nijs?