Bestandslien Raaitdaip
Perfester Van Giffen luit vrouger geern ien wierden vroeten. Ook ien t Humsterlaand, bie Aalsum ien 1919, n haaidens ovverstee. 35 joar loater wazzen der verzakkens en scheuren ien d’olle Biesquertheerd van boer Sinneman aan t Aalsumerklaaipad. Deur groaverij, docht e, mor archeologen zeden dat dat nait kon. Boer mos boudel zulf mor reddern.
Veur dakbeklaiden vruig hai jonge raaitdekker Germ Doeksmoa van Zuurdiekstermaiden heer. Dij spande roen veur de wupkoar en mit n vracht raait stak e t Raaitdaip over noar Sinneman tou. Augustuszun gunde hom n tropendag; jong hemmelde zuch eerstens bie de kreuzegracht laangs de singel en luip din om t monumentoale stee hèn. Der wazzen veul swaalfkenusten op t dak. d’Olle raaitloag mor eerst. Ledder bie dak, raaitdekstoultje noar boven en hai begunde boudel lös te roppen. t Duurde nait laank of n swaalfke soesde stoef laangs zien kop. Germ weerde t vogeltje òf. t Was snikhait op dak, zwait droop laangs zien pokkel. n Aander swaalfke soesde om zien nek. ‘Verrekte vogel,’ bromde hai en monkelde wat over pek en veren. Achter t oelenbret zat n nustke dij hai vergrèld van t dak òf smeet. Dakdekker zag t brudsel nait, aaier vuilen kepot veur baanderdeuren. Dou was der gain PvdD, mor vogels wazzen wel al snoavelg zat. Zai kwetterden drok mit mekander en t leek dat der n strafexpeditie veurberaaid wer. Was ook zo. Mout k joe wieder bieproaten? t Wer hail beroerd … veur Germ. n Swaalfke vloog liek op hom tou en pikde deur boezeroen hen. Zoef … weg was e, mor … zoef, doar was e weerom en pikde raaitdekker vannijs. ‘Dekselse …’ en nog wat schiere Terloanscheldwoorden gleden Germ van tong òf. Hai huil zuch mor zuneg ien evenwicht op de schoven. Dat verenspul … as e aine ien de poten kreeg din zol e … Mor ja, vogels hebben ook rechten en plichten om veur heur kiender op te komen. Inains wer t doodstil, n koppel vogels haren beroad op koabels van n hoogspanningsmast. t Leek wel op de konferenzie van Jalta. De laaiders Swalin en Tjilpchill nuigden de grote Roekevent oet Krassum veur dizze hopeloze kwezzie.
Swalin loerde noar de boerderij en zee: ‘Wie hebben as volk verplichtens aan n Zweeds luzivèrsmaark …’
‘Wat mainst doarmit?’ vruig Roekevent.
Mor Tjilpchill rook t zwoavelkedo van Swalin: ‘Ho, gain striekholtjes, niks ien de fik steken, boer het gain schuld. Nee, wie mouten dij raaitdekker aanpakken.’
Swalin von dat mor niks. Tjilpchill wees noar vrije vogels zoas grutto’s, oksters, kieviten en zee: ‘Grunnen is gain Goelagarchipel! Aal wat vleugels het kin bie onze RAF dainen.’
Oorlog ien Aalsum; de dikste vogel van de Tommy’s mos op verkennen. Vot doarnoa steeg n scholokstersquadron B17 “Flying Forts’ op om n loaden ‘bommen’ op dakdekker te lözzen. Dij roakte boeten zuchzulf deur dizze ‘decoroatsie’ en haauwde mit zien dekkersmes ien t rond. RAFswaalfkes muiken hom gek. n Roazende doekvlucht van ‘Spitfires’ muik dat vijand Germ zuch mor zuneg beethòllen kon op n hellen van 45°. Dou werren de paratroopers ienzet: peerdehorzels, ook dat nog. n Luchtvloot steekspul kwam vanoet de peerdestaal ien dichte fermoatsie deur de schösstain van de stookhut noar de dakvorsten.
Germ kreeg t gasgrunnegs benaauwd, t wer hom daas veur d’ogen en dou hai van alle kanten deur allerhaande vleugelspul aanvallen wer, greep hai noar zien raaitklopper … mis! Mit n voart roegelde jong van t dak òf. Tot zien geluk haar boer doar n grode bak mit biest veur kaalver hènzet. Mit n plons dook dekdekker bie waarm weer zien redding tegemuit.
Mor t kreeg n verloop noar de toukomst: t Raaitdaip was, wat de vogels aanbelangde, vanòf dou de bestandslien tusken Zuudwest- en ‘Rest-Grunnen’. Nait veur niks liggen hier de vogelbolwaarken Vinkhuuzen, Gaaikemoadiek en Rodehoan. Tusken Dörkwerd en Wierumerschouw ligt vanolds Zwoanerak. Bie De Kampen boven Olhoof ligt t Zwaluwrak, (sikkom doar woar de raaitoorlog haalverwege joaren viefteg begon). En wieder nog Eibersburen, Kievitsburen en De Snipperij! Veur Germ en aandere raaitdekkers oet Rest-Grunnen kwam der n waarkverbod ien Zuudwest.
En Van Giffen? Dij loerde geern onder Grunnen, mor boer het nooit niks van ‘vergiffenis’ vernomen …
