As Indioanen der naait west waren!

Vlak bie Niagara Falls is Queenston Height, veur ons doun nogal n hoge baarg. Onder aan dei baarg loopt n stroat bie de Niagara River laangs en aan de andere kaande van de rivier ligt Amerikoa. Boven op dei baarg stait n monument, n laange stainen vinger mit bovenop de martiale figuur van generoal Brock. Zo’n tien kilometer verder staait Brock University. Zulf heb ik woont aan Brock Street.
Dus, dei Brock, dat is mie wel n kereltje west.

In 1812 was der haibel tussen Amerikoa en Canada. Amerikoa wol Canada der wel bie hebben, want in Canada zaten de Engelsen en doar hadden ze n gloepende hekel aan. Ain veldslag, in buurt van Detroit, harren ze aal verloren, en nou wollen ze de Niagara River wel eem oversteekn om dei strategies gelegen hoge baarg te veroveren. Vanoaf Queenston Heights kon je n goud gedailte van de Niagara Peninsula mit koegels besproeien.

In October, 1812 liggen aan Amerikoanse kaant zo’n 2000 Amerikoanse soldoaten. Uniförms waren der nait bie want de maiste soldoaten waren boeren die t wel eem wachten konnen omdat oogst onderdak was. Generoal Van Rensselaer (n noazoat van n Hollander dei New York sticht har) was gain schieterd, moar har hailemoal gain verstand van commanderen. Zien soldoaten wollen eerst de rivier naait over… dat ston joa naait in heur contract!
Moar wat extra jenever dut wondern!

Aan Canadese kaande har generoal Brock zo’n 600 militia en 1000 boeren en burgerluu en nog n grode groep Mohawk Indianen. Dat waren woeste vechtersboazen dei mit tomahawks mensen kop insluigen om ze loater te scalperen. Dizze Mohawks hadden n hekel aan Amerikoanen en huilpen Canadesen, as t heur zo oetkwam… Je konnen der naait altied van op aan.
Isaac Brock was n echte generoal, doar had hai veur leert, moar hai wol wel op handen en vouten terogge kroepen noar England, want hai har n gloeiende hekel aan dat groode Canada mit zien kolle winters en haite zummers.

Op de dartiende October, 1812, zol t wezen! D-Day! Invoasie! Vroug in de meurgen verschenen de eerste bootjes, elks mit 25 soldoaten der in. Nog n poar daoage en Canada zol n provincie van Amerikoa wezen. Moar t ging direct al verkeerd! Generoal Van Rensselaer har toch motten waiten dat op dei hoge baarg n achttienponder kanon ston dei de haile rivier oaf kon schaiten. Dikke kanonsballen schootn de bootjes kapot en votdoadelik sneuvelden 100 Amerikoanse soldaten. Van Rensselaer zulf paste wel op om de rivier over te steken en ston op de oever de moordpartij aan te kieken en schraaifde haite troanen.

Ondanks dat dappere kanon kwamen Amerikoanen toch over de rivier. Onder dei soldoaten was officier Wool. Dei keek ains bie baarg omhoog. Doar ston dat verrekte kanon dat zoveul schoade aanrichtte. Mit n stuk of wat soldoaten kroop hai hail verzichtig de baarg op. Even loater zagen ze t kanon, bedaint deur acht soldoaten en n haile hoge ome! Kerel, wat zag dei man der prachtig oet. t Kon warempel wel n generoal wezen!

Wat was nou t geval? Generoal Brock har t eerste oorlogsrumoer heurt.
Sprong berre oet, dee zien boksem aan, sprong op zien mooie witte peerd en gallopte noar de baarg, Queenston Heights. Hai wos hail secuur dat as Amerikoanen Queenston Height veroverden de oorlog op slag over was. En dat kanon mos aan tschaaiten blieven t Peerd klaauwde de staile heuvel op.
Gelokkig was der al n soort pad woarover t kanon vervoerd was. Moar goud dat Amerikoanen dat nog naait ontdekt hadden, docht Brock

Hai kwam aan bie t kanonsnust en gaf wat aanwiezingen. Soldaten mossen wat meer buskruut gebruuken. Hai har t nog nait zegt of doar zag e n koppeltje Amerikoanse soldaten bie de bosraand, t geweer in aanslag. Schaiten deden ze nog nait want ze waren nog te wied weg. Generoal Brock geft zien acht soldoaten opdracht om t kanon te vernailen. Dat lukte goud, want de Amerikoanen konden het loater naait meer bruuken. Veul tied harren ze nait!
Amerikoanen begonnen al te schaiten. Generoal Brock kreeg de volle loage en was hoast op slag dood.

Generoal weg, de baarg bezet… t zag der nait best oet veur de Canadesen.
Der waren nou zo’n dikke doezend Amerikoanse soldaten op en rondom de baarg.
Ze sluigen zich al op borst: nog gain twaalf uur vechten en ze hadden Canada veroverd. De maiste Amerikoanse soldatenen waren nog naait verder kommen den de oever van de rivier, moar dat gaf ja niks. De Baarg was veroverd, de Laider was sneuvelt, en t kanon was boeten waarking stelt.

Moar wat was dat! Woar kwam dat ieselieke roupen en reren vandoan? Man, dat hadden ze ja eerder heurt!
Dat waren Indioanen! Dat waren dei woeste beschilderde kriegsluu dei de schedels van mannen, vraauwen en kinder afhaauwden. De Indioanen kwamen even te veurschien, moakten veul lawaai en verdwenen weer in de bossen rondom de hoge Baarg. Wat waren ze van plan?

Amerikoanse soldoaten waren doodsbenaauwd! Hier mossen ze weg wezen. Ze kiepelden zowat van de baarg oaf om bie t woater te kommen. Moar de maiste boten waren al weer noar de overkaande om nog meer soldoaten aan te hoalen.
O wee, dit ging nait goud! Indioanen hakten de al op los onder vreselieke oorlogskreten. Het wur zo’n slachtpartij dat de Engelse soldoaten t nait aan konden zain en perbaaiden Indioanen te kalmeren. n Poar Amerikoanen ontsnapten en de rest was of dood of kriegsgevangene.

Joa, en dou werd er loater zegt: as Isaac Brock der naait west was hadden we dizze veldslag verloren. Dei man mout eert worden deur het grootste monument dat ooit in Canada bouwd is.
Flauwekul, mensen! De Mohawk Indianen hebben dizze veldslag wonnen. Een veldslag woar 258 Amerikoanen om het leven kwamen en 925 kriegsgevangenen moakt wurren. Het Canadese leger verloor 14 soldoaten en der waren 24 gewonden.
Moar zunder de hulp van de Indioanen, dei we loater zo min behandelden, was Canada woarschienliek n Amerikoanse stoat worden.

Meer van t zulfde:

0 0 stemmen
Schier?
Berichtje bie n nije reactie?
Stuur mie n e-mail bie

0 Reacties
Inline feedbacks
Bekiek ale reacties
Achtergrond info:

Geboren: 11-1-1932 in Vlagtwedde
Overleden: 27-7-2004 Jordan Station, Ontario, Canada

Geboren in Vlagtwedde, zien vrouw Stiny ook.
Toun e twai was noar Winschoot verhoest. Doar op HBS west en loater noar Kweekschool mit Biebel in Grunnen.
Har gain zin om onderwiezer te worden en volgde zien zuster en bruier noar Canada, Ontario.

Webstee van Herman: http://hermandejong.newmaker.net/

E-mail bie wat nijs?