Zun noa n dokege nacht

t Dee der wel wat tou, eer Lammert zien stramme bainen boeten bèrre kreeg. Nacht was veurbie veur e noar zien idee recht begonnen was.
Gusteroavend was t ja ok bar loat worren. Verdikkeme, deurdeweeks mos n mens der aans
gain gewoonte van moaken zo te nachtbroaken, mor ja, as der ais wat zainsweerdeg op t kiekglas is, wil je t leste bedrief ja ok geern zain.
Dizze raaize was t n film over kinder in Oazië, dij t aldernoarst min trovven haren. Dit har hom
nuver aangrepen en adinlek van koarde brocht. Kinder dij deur heur olden verstöt werren, omreden dat ze ain of aander meleur haren. Opsloten in n kröt op t achteraarf. Wied oet zicht van Jan en alleman. As je bevubbeld ollu vruigen hoeveul kinder der thoes wazzen, werren dizze verschoppelings nait mit teld. Verzörgd as t ovrege vij zagen dij lieders t daglicht amperan. Kropen of luipen al noargelang heur kundegheden in polten wat hinneweer. Oetzichtsloos en dat allént omreden dat ze bie heur geboorte wat lek en gebrek haren.
Gain kinder woar ze mit speulen konnen en gainaine woar ze wat van opstaken. Olders keken
sikkom nait noar heur hom. Onvolweerdeg mozzen ze mor zain hou ze aan heur ende ruiken.
Gain normoal mens dij schienboar noar heur hom keek. Wat gemainschop of aandre hotemetoten nait waiten, deert heur ja ok nait! Wel t per overhoal heurt, holt heur de mond om aksies te veurkommen. Hou is t doch meuglek mit n Grode Boas dij t aalmoal vanoet de Hemel zugt en t Grondpersoneel dat bliekboar ogen in buutse het of kop in t zaand stekt.

De vraauw was intied al under de manefakturen schoten. Lammert har nog n zet laankoet op
baanke noadocht over aal wat hom stief aangrepen har. t Was ja onnuur, zo as paardie lu mit
heur kinder omgoan. t Wazzen ja ok kinder van dijzölfde Voader, dij aal kinder tot Hom nuigde.

Gainaine mog heur ja in wege stoan. Zokswat is ja nait te riemen mit dij Goddelke bosschop. Gelukkeg waren dit soort faiten in ons welvoarend en fersounlek laand nait van toupazen. Of heb k dat mis? Worren sommege kinder ok geestlek en of liggoamlek mishandeld? Kiekt gain mens noar heur welbevinden om? Wie wonen doch mit nkander in n Christlek laand woar zukse oetwassen gain rolle speulen kinnen. Aal wat in kraanten staait of op ons wiedkieker braid oetmeten wordt, mout je nait aaltied leuven. Of speulen dergleke zoaken ok in ons kikkerlaandje n aigen pertij mit?
Ontucht, moord, daifstal, verinneweren van aandermans of mandailege fertuten, doodslag en femiliedroamoa’s binnen ok hierzoot meer regel as oetzundern. Der is niks nijs under de zunne. Pot huift de kedel ja gain verwiet te moaken. Spaalter in vrömde ogen weegt voak nait op tegen baalke in dij van mensen zölf. “Verbeter de wereld en begun bie joezölf, din zol t wizze n moal beder goan”, zegt n old taimke. Wat gaait t der in dizze wereld bie toeren doch roar aan tou. Honger, ellèn, zörgen, misdoad, noareghaid, pikanteghaid en scheel. Noa de Zondvloed en de Oetzetten oet t Parredies is t ja nooit aans west. De Toren van Babel en de verstreuen over d’eerde het der ok vervast gain goud aan doan. t Volk dat nait in de pas luip mit de ‘noabergelieke’ lu as zaiken, misdailden, sigeunders, homo’s, aso’s, kleurlingen, asielzuikers of aandre boetenlaanders werren apaart zet. Doar kon, wol je doch gain gedou mit hebben?
Meloatsen of leprozen werren t dörp oetjagt en mozzen roateln as der ‘geef’ volk in buurde kwam, of werren verbannen noar n aailaand bevubbeld Spinalonga, woar ze – deur de poort van Dante – hel binnengungen, in òfwachten van n wizze dood. Totdat n dokter n medesien oetvönd dij heur weer betern kon.
Noa n deurwoakte nacht het Lammert zoch hernomen en gaait mit sloaperge kop over tot odder van dag. Vraauw is oetsloapen en al reur mit t mörgeneten. Wil heur nait opzoadeln mit zien overdenkens, mor nemt zoch veur, bepoalde dingen doch te tamtaaiern, bie de kop te nemen. Noa zien omdenken en hazzenschraberijen is der doch wat hangen bleven. Lammert nemt zoch veur in toukomst wat aans tegen aal schontjebraiven – dij regelmoateg bie hom in t klipgat valen – aan te goan kieken en der wat mit te goan doun. Ok in zien gedenk trekt de dook wat op en brekt zunne weer deur.