Veurlezen

t Was net noa Sunnerkloas dou ik opbeld wer deur presidente van pladdelaandsvraauwen bie ons ien dörp. ”Meneer Kuipers, ik heb gehoord dat u Groningse stukjes schrijft en die ook wel eens voorleest. Wilt u wel n kerstverhaal voorlezen op ons jaarlijkse kerstbijeenkomst?” Nou, dat wol ik wel. Ik heb ienderdoad hier en doar al wel ais wat veurlezen en mag dat ook wel geern doun. Mor ik haar nog nooit bie ons ien dörp veurlezen. Ik vuilde mie slim vereerd! Wie prouten òf dat zai mie n dag of wat van te veuren bellen zol om deur te geven van hou en wat.
Op dij bewuste dag, even veur kerst, haar presidente mie nog nait beld. Dus mos ik der zulf achterheer. ”Och heden, meneer Kuiper, dat heb ik ja helemaal vergeten. Dat komt, zo’n kerstavend organiseren is n hele skripsie, dat zult u ja wel begrijpen. Maar als u er vanavond precies om negen uur bent, komt t helemaal goed.” Hoast ale verainens bie ons ien dörp hebben ien dizze tied wel ain of aander kerstbieainkomst. Christelken doun dat mit zingen over herdertjes en engeltjes en stukjes oet biebel en n kerstverhoal. Dat veloren zeun weer thoeskomt bie zien olle pa en moeke, dij joaren op hom wacht hebben. Van zulk soort verhoalen, zeg mor. Openboaren hebben ook wel ais n kerstoavend, mor din zunder herdertjes en engeltjes, was mien gedachte. Ik was doarom slim benijd noar de ienvullen van dizze oavend. Vanoet mien jeugd was ik wend aan de kerkelke vörm. n Aander soort kerstoavend haar ik ook nog nooit mitmoakt. Zollen der vanoavend nog meer stukjes veurdroagen worden? n Literaire oavend meschain? Mien kerstverhoal was n beetje vremd, von k zulf en zat ook haildaal niks christelks ien. Ik haar der wel wat apaarde grappen ien doan en n onverwacht ènd. Wel wait kwam dat hail mooi van pas. Mor ja, ik haar tot op leste dag hail gain ienformoatsie had van presidente, dat ik mos t mor òfwachten. Gewoon op roakeldais den mor.
Om persies negen uur ston k in de hal van t dörpshoes en doar kwam presidente aal op mie òf. ”Ah, meneer Kuitert”, raip ze. ”U kunt dadelijk beginnen, ik zal u wel even aankondigen.” Dou ik t zoaltje ienstapte sloug mie t geluud van n dikke vatteg ravvelnde en rebbelnde vraauwluu ien muit. Moien dokter, of t oorlog was ien t hounderhok, zo’n lewaai. Vraauwluu zaten apmoal ien slagorde mit stoulen noar veuren, as ien n bioscoop, toaveltjes mit citrountjes en avvekoatjes der tussenien. Veurien hong n wit loaken en haalweg ston n filmapperoat. “Ja”, zee presidente mit n hoogrode kleur van opwiendens, of van t eerste borreltje, of van baaide: “…wij hebben film vanavond. ’Gremlins’, heel spannend hoor; t is nu pauze.” Gainain dij mie zaag, dou ik achter presidente aan tussen stoulen en toaveltjes deur noar veuren stommelde. Hou kom ik hier ooit bovenoet, docht ik benaauwd. Mor presidente gaaf n taiken en stoaregaan wer t rusteg. ”Dames…, dáámes… Mag ik jullie aandacht voor de Groningse schrijver, meneer Kruyer. Hij zal vanavond voor ons een kerstverhaal voorlezen”. Ik pebaaierde n overgang mit film te vienden en zee: “Ik hoop dat dij film van vanoavend nait slim spannend is, van aans slagt mien verhoaltje as n taang op n varken. Ik keek wat onwenneg te zoal ien en haar overgang nog nait vonden.
“Wat is dat, n varken…?”, raip ter votdoalek n vraauw mit n haarde stem vlak noast mie. Ik draaide mie noar heur tou en zee: “O, ie mainen netuurlek van …taang op n swíen! Ie hebben geliek vraauw.” “Haarder…, háárder! Wie kinnen t nait verstoan hierzoot!”, belkte der nou ain achteroet t zoaltje. “Dat is Jantje”, zee presidente. “Zij is wat doof. Ga maar gewoon in t midden staan te voorlezen, dan kunnen ze t allemaal horen.”

Ik vruzzelde mie geheurzoam weer tussen toavels en stoulen deur noar t midden van t zoaltje en begunde te lezen mit mien verhoal. Wat ik ien mien wildste fantasie ook docht haar, mor dit nait… Ondertied bedocht ik dat veurste haalfschaid zo allain mien rug zain kon. Mor as ik mie noar heur tou draaide, keken ze strak noar t widde douk, of ik doarop verschienen zol. En ale moalen as ik mie even noar heur tou boog, van ik wol ze der toch ook bie betrekken, wer ik doalek van achteroet òfstraft mit: “Háárder…!” Dus noa n zetje hil ik doar mor mit op en prout ik allain nog tegen achterste helft van t zoaltje, dij mie ook strak aan zat te kieken, zunder n spoor van reaksie.
t Was mor n kort verhoaltje en noa n menuut of tien was t òflopen. Dou klapten ze apmoal en presidente drukte mie n kerststol ien handen. “Mooi gedaan hoor, meneer Kruizinga, wij hebben nog nooit zo gelachen”, zee ze nog en veur ik ter op verdacht was ston ik alweer mit jas aan ien boeten. Ik keek op t hallozie, kwart noa negen. Ien n ketaaier n kerststol verdaind, dat aal. Mor wieder haar ik ter slim gemengde gevuilens over. Ik kon t gegilp en gelaag van vraauwluu hier op stroat voag heuren. Film was zeker weer begund. Zai haren zo te heuren oardeg meer lol as zonet bie mie. Doar kon ik nait tegenop. Ik haar ook nait t idee dat ter ook mor áin was dij t mooi von. Ik was allenneg mor n pauzenummer. Dat krieg je der nou van, as je mainen dat joen verhoal wat veursteld…
Haile goie kerstdoagen en veul zegen ien t nijjoar.