Vekaansie

As ik aan vekaansie denk, komt ter n hail specioal, nait te beschrieven gevuil bie mie boven.
Ik denk aan wiede veerten onder strakke blaauwe luchten, aan koele meren, baargtoppen vol mit snij, blaauwe meren, gruine bozzen en aan rust. Rust van binnen oet. Lichoam en gaist kinnen weer bietanken, zodat k ter weer tegen kin in dizze joagende wereld.
Vrouger huifde je nait noar de noatuur te zuiken. Ondaanks de laange waarkdoagen, von je rust in de ainheid mit noatuur. Was der nog tied. Tied veur mekoar, tied veur rust en bezinnen.
En nou? Nou liekt t wel of je tied moaken mouten. Tied veur rust. Tied veur vekaansie. Je mouten alles ofspreken.
En din? As t zover is? Din regent t jong katten, kin je de echte vekaantiestemmen nait vinden of brekt pa zien bain.

Vekaansie, t is mor wat je der van verwachten. Waaklozen zellen aander gedachten hebben dan nijsjoagers, dij, veur heur doagliekse boterham, d haile oardkloot oafraaizen, roezies in de wereld zo neudeg bie ons bringen mouten, woar wie din ook weer roezie over moaken kinnen en haildal nait meer waiten woar nog rust te vinden is. Zai zellen wel t laifst rusteg thuusbliemen in heur wonen op de Vale Ouwe of t bungalootje aan diek. Toch?
Mor hai het ja ook nog vraauw en kinder, dij mouten hom al zo laank missen, zitten aaltied al thuus, willen der ook wel ais uut en wat aans zain. Dat wordt gegarandeerd ook oorlog en zeker; weg mit d’ rust.

Mien oompie hè, oom Jan, de belasten- inspecteur, kin zien lol ook wel op as e op vekaansie is. Hai zit aaltied uut te reken wat zien Gastheer van zien dure Boetenlaands Hotel aan belasten betoalen mout van zien zoerverdainde sinten.

Joa en as je wat meer in de bule hebben, kin je soms wel twij of drij keer mit vekaansie. En d’ aarbaider? De boerenknecht? Der binnen nog zoveul minsen dij nait met vekaansie kinnen. Gounent binnen zaik of hebben n gezinslid, pabbe of moeke te verzörgen. Dai minsen kinnen soms hailendal nait vot.

Wie kriegen nou ja ook vekaansiegeld. Doar mout je toch wel van op vekaansie? Mor, t komt veur veul, veuraal grode gezinnen, net op tied om d’ ain of d’ aander gat te dichten in de finansiering of d’ overjoarege waskemesien het zegd: “Dou t zulf mor” t Is mor raor verdaild in wereld. Mor k zol ja van dat specioale gevuil en van de rust of- roaken deur aal dij fiebeldekwinten.

Oom Gerrit het t goud bekeken. Dai zit rusteg, lekker in t zunnechie veur zien tènde of, as der somtied n kopern ploert uut n wolkenloze blaauwe lucht schient, gaait hai lekker in schaar zitten mit zien happie en drankie op tied. n Middagsloapie van n poar uur…. Din het oom Gerrit vekaansie. Mor zien vraauw, taande Truus, het kriebels in kont. Dij zol t laifst mit dikke pude geld, n luukse auto, laifst met sjefeur, niks om haanden, langs ’s Heren wegen raaizen en heur diverdoatie zuiken. n Dagje hier, n dagje doar, leuke dingen zain, nije minsen kinnen leren en, nait te vergeten, overaal lekker eten en sloapen woar ze din zulf gain waark van had het. Mor ja, doar duurt ze din weer nait over fiemeln

Vekaansie. De Grode Larousse zegt en dij ken t waiten, zeggen ze: Vakantie: tijd dat er geen lessen worden gegeven. Ik vind dat Grode Larousse t nait wait. Lessen vin je ja overaal, ze worden in t leven aaltied geven, as je ze mor zain willen.

En vrouger? In mien schoultied? Kinder kregen vrij om op t laand mit te helpen mit t binnenhoalen van dat wat met noeste aarbaid en de zegen van boven, gruid was. Niks vekaansie, niks grode raaizen, niks rust. n Zere nikkenakke, kapodde haanden van t haarde waarken en doodmuide op bèrre, zodat je, bie t eerste hoanegekraai weer overènde kwamen.
Gezelleg was t wel mor der mos wel aarbaid worden. Tegenwoordeg nuimen ze dat ‘vakantiewerkers’ en kriegen ze der geld veur. Woar ze din van op vekaansie goan, n nije plof, n walkman of n computer veur kopen. Doar mos je vrouger ais om kommen. Je huilpen gewoon mit, dailden mit in t waarken in de vrije noatuur, eten, drinken en t laif en leed. Gain schaar opzuiken of smiddoags n poar uur sloapen. Dat was der nait bie.

Zo kin ik ook nog n amateur – geoloog dij zuk in de vekaansie volledeg overgeft aan zien ‘versloaven’ terwiel zien vraauw in zunne ligt, zit hai in de grond te porren. En de getraauwde verpleegster zel groag n poar sinten verdainen as vekaansiezuster. Ook de vekaansie Koamer moakt gebruuk van minsen om dringende zoaken, in dizze ‘rustege,’ periode of te waarken. Meneer Pietersen gaait noar Luik, veur n vekaansiekurzes Fraanse toal. We doun aan vekaansiespraaiden en der binnen vekaansieschoulen, alles gilt vekaansie, vekaansie, vekaansie!

Mien vekaansie kin je zain as n parafrase op t laidje van Annie M. G. Schmidt; “Als moeder jarig is, is ze nog niet jarig.”
Op de camping heb ik t sikkom nog drokker as aans. Thuus zet ik de wasmesiene aan, zet elektriek kovvie en heb ik de stofzoeger bie d haand. In de teende dou ik de waske en moak ik kovvie mit mien tien geboden, en in ploats van de stofzoeger, mien knijen mit stovver en motblik. En din is t ook nog de bedoulen dat je rust vinden.

Wat de mins ook dut in de vekaansie, woar e ook is, woar e de muide ledemoaten ook dele legt, vekaansie staait en vaalt mit wat je der zulf van mokken, of je de innerleke rust wel vinnen kinnen. Want je nemen joezulf mit, overaal hin. Is t nait din? t Is joen aigen tied dij je deurbringen doar woar je, aal of nait, veur kozen hebben.

Wat vekaansie ook bie joe opropt, of je t beschrieven of vertellen op de menaaier van Ede Stoal, Siemon Reker, de onvolprezen
Dickens of, de nait te evenoaren Godfried Bomans, dat moakt nait uut. Elk dut t op zien aigen menaaier
En ik? Ik heb ‘t in ale rust, op mien menaaier, verteld. Mor bie alles? k Wins joe n goie en veuraal, n rustege vekaansie.

Uut “De Toal van Mien Moeke” – 2007