Van zaand… noar klaai
Dat liekt makkelker den t is.
Gewoon verhoezen en dat is dat, zol je denken.
Veur mie leek dat ook hail simpel, mor ondanks mien enthousiasme pakde dat hail aans oet…
Zaand is lös, klaai haard en stug! En… zo as de grond, is ook de mensk.
Althans zo heb ik dat vuild.
In mien geboarteploats Nietap (Roon) was t aait gemoudelk. Elk kon elk en d achterdeure ston aaiweg open veur onverwacht bezuik.
Overal kon je zo even binnenwippen veur n proatje en n bakje leut.
En op nij-joarsdag hadden vrauluu t bere drok! De haile buurtschap kwam langs om joe t nij-joar oaf te winnen!
Manluu wazzen d hail dag onderweegs en de maaisten stonden voak tegen t enne van de dag, stief oet van draank.
Zo heurde dat. Punt oet!
Dou wie in achtenvatteg noar Scheemde verhoesden, haar ik as kind gain benul van aander luu en aandere levenswiezen.
Gelukkeg was ik n luttje krikhoantje en luit ik mie nait op kop zitten…
Mien rapport van d schoul in Nietap gaf aan, dat ik ‘bevorderd’ was noar viefde klas.
Mien klasgenoten van d Eexterschoule wazzen doar slim verboasd over.
‘Zo n luttje ventje al in d viefde?’
Zat nog drij weke in t vaarde bie meester van Zanten.
Doar begon mien eerste ervoar n mit d haarde klaai…
Wat ik doan haar, wait ik nait meer, mor as ik der nou an trogge denk, vuil k weer de haarde klap, dij k in de nekke kreeg… (schienboar verdaind?)
k Heb hom nooit meer lieden mocht!
En…. dat e loater maineg moal n pak houwe kreeg van de van der Schanske’s oet Luttje Rusland, dee mie deugd. Zo mos e der net langs!
Wel ben k doar vanzulfs nuver van schrokken… k Haar dat ja nog noeit eerder mitmoakt! Tjonge, hou duzzen ze!
Dou noar de viefde, bie meester Vrieze. n Laive man, mor voak slim muide en zodounde dommelde hai nogal ais in…
Wie schoten den mit propkes noar zien koale kop en was t roak, den sloug e d ogen even op om doarnoa weer weg te dommeln.
Al haar ik slim muite mit dat gedou, ik dee noar haartelust mit.
Woarschienlek oet levensbehold?
Zoas bekend, vergeten Grunnegers voak de H, of ploatsen hom, woar t nait heurt.
Veurbeeld: ‘Aarm et zien haarm broken’. Ie kennen dat wel.
Omdat wie dat nait deden, mos ik voak mien opstellen veurlezen.
Meester gaf den aan, woaras d aandern op letten mozzen…
Veuraal de H kwam doar bie te pas.
As vrumde ‘indringer’ dee dat gain goud.
Zo n luttje schieterd en ook nog as veurbeeld stellen? Wat doch e wel!
In de pauze mos k der an geleuven. ‘Wat mainst wel, welst binst?’
En de treiterei was begonnen. Tegen mie aan rammen was tot doar an tou en schelden dee nait zeer. Mor dou k n klap tegen kop kreeg en loater n trap tegen d schenen, was t doan! As n dolle heb k om mie tou houwen! En de schenentrapper haar gain boesderoentje meer om pokkel.
Dat gaf, – bleek loater – nogal wat indrok.
Elk wol vanoaf dat mement wel mit mie speulen!
Tot vandoage ken k nog altied goud mit de toun dikste raddraaiers.
Van Verbindensweg verhoesden wie noar Kerkstroate en mos ik noar Scheemter schoule.
Meester van der Tuuk haar d viefde en zesde klasse.
Hai kon mieters mooi veurlezen! En wat nog mooier was: wie haar n ook zingen!
En dat mog ik geern. Soamen mit Bé en Kootje Kuper zong ik eerste en twijde stem.
Ben der nog groots op.
k Vuilde mie op dizze schoule al beter thoes…
Mor ook hier was t voak kribben en wat mie achternoa opvaalt, is dat veuraal Iekje Venemoa en ik doar muite mit haren. As der roezie was, of dat der aine pest wuir, sprongen wie der tussen en muiken der n enne an. (Touval? Wie kwamern baide oet t Westerketaar)
Lest bie mien kapper heurde ik nog van n vraauw, dat ik zo voak veur heur in de bres sprongen was… ‘Ik wuir voak pest en as toe der nait west was, haar ik t nait vol holden, ducht mie….’
k Wait nog dat meester van der Tuuk der maank mos, dou meester Jonker sloag kreeg van Freerk Groenbroek, omdat zien bruiertje Joop doar straf van kreeg.
Joop nuimden wie voak ‘kniene’ en zel t der wel noar moakt hebben?
Of aal dij fiebelekwinten, dij ik beleefde op baide schoulen loater op d ULO aan d Kerkloane oorzoak west bennen van mien tegenzin in t leren, wait ik nait.
t Zel der wel invloud op had hebben ducht mie. In twijde klasse van d ULO begon k der mit de pedde noar te gooien en in daarde klasse heb k t hailndal verbruid!
k Was vieftien en k haar t hailndal had mit schoule. Mien leste rapport toonde aans niks as grafpoaltjes…! k Haar mien zinnen zet op n boantje bie mien voar in drôkkerij.
‘Komt niks van in!’ zee voar. ‘Eerst dien diploma en den zain wie wel wieder!’
Gelokkeg kreeg k steun van Jan Hendrik de Grooth. Hai was kruudenier onder toren en mien voar en hai konden aibels goud mit n kander.
Dou hai mie vroug hou of t op schoule ging vertelde ik hom de situoatie en zee, da k bie d ol in d zoak wol.
Nog gain twij doage loater brocht hai zien wekeliekse advertensie veur t Scheemder kraande en begon over mien wens om drokker te worden.
‘Dien zeun wil in t bedrief, Eppie van Zonneveld. Wat is der mooier!’
‘Doe wilst toch wel n opvolger? Ik zol t wel waiten’
Voar ging om! Wel mos ik hom in t volgende onderhold nog overtugen mor dou ik aangaf, dat je mor tot joen zestiende aannomen wuiren op de Grafische schoule in stad, mog ik mien bouken inlevern. Hoera!
TEST! Veur da k touloaten wuir tot de Grafische schoul in stad mos k veur n test noar Amsterdam. De bond stelde hoge eisen an t touloaten!
t Haar naait veul om hakken, docht ik, mor dou ik de test loater bie touval op t buro liggen zag en hom las, docht ik doar aans over.
Hou konden ze zo’n oetgebraid verslag moaken van t speulen mit blokjes en zuks meer?
Nou, in 2012, as k doar weer an denk, hebben ze mie pecies goud oetstokt!
Precies zoas zai veurspelden en adviseerden wuir woarhaaid!
En ik mog leren veur drôkker!!!
En de tied, dij dou kwam, was n supertied!
Twij doage waarken, ain dag noar Stad en weer twij doage waarken.
In ’58 t diploma hoald.
Inmiddels dus 10 joar op de klaai…
Deur t older worden en n beetje scharrelderij, kon k mie loater beter handhoaven op klaai.
En nog aait woon k in t zulde dörp…
Mor mien devies is en blift:
Beter van klaai noar zaand…
as van zaand noar klaai!
