Vaaileg sloapen

Noarmoate je wat older worden, kiek je regelmoateg n moal achterom, of zo as ain van d’oldste bewoners van t tehoes n moal tegen mie zee: ‘Hou older je worden, des te minder de toukomst telt, mor des te meer t verleden.’
Ik begun dat ook wat te leuven en zeg din wel ais oet gekhaid: ‘Dij goie olle tied.’ As je dat zeggen, is dat t bewies dat je ook begunnen te beheuren tot n oldere generoatsie. En as ik ais achterom kiek, din kin ik slim genottern van mien jeugd en noast sums vrumde belevenizzen, kommen doar sums ook n scharreltje in veur. Zeg nou zulf, dat was dou toch n mooie tied. Joezulf ontdekken en d’aander, doar wuir je groot van.

In mien spaigelblikken komt ook steevast Rikoa weer noar boven. k Was om en de bie zestien joar dou k wat scharrelderij mit heur kreeg, zai was krap aan n joar jonger. Rikoa was ainegst kind van wat wie indertied n ‘dikke boer’ nuimden, dij hail wat in stro haar. t Zel joe din ook nait verwondern dat mien scharrelderij mit Rikoa bie heur olders wel even op n golden weegschoale wogen worden mos.
Bie mien twijde bezuik vruig heur voader din ook hail direkt: ‘Houveul hest doe in te brengen, jong, want wie binnen slim zuneg op ons wicht!’ Hai bedoulde doar netuurlek mit: zien sìnten. Zunder blikken of blozen was mien antwoord kört en dudelk: ‘Honderdtachtegdoezend.’
‘Dat is nait niks,’ zee man, ‘t wicht krigt der van ons honderdviefenzeuventegdoezend bie. Din hebben joe baaide aal zowat drijenhaalve tun soam. Zo jong nog en din aal zo riek!’ Zien ogen glinsterden as steerns.
‘Joa, mor wacht even,’ was mien reaksie, ‘dij honderdviefenzeuventegdoezend heb ik der aal bie rekend.’
Geliek vanòf dij dag haar hai t nait zo meer mit mie. Mor dat dee mie niks, want Rikoa en ik konnen t oardeg schier mit mekoar vinden en zo as eerder zegd, zai was net as ik op ontdekkenstocht, mor t bleef allain bie snoetjeknovveln.
Heur ollu hadden as ain van d’eersten in dörp tillevisie en dat was zowat heur ainegste òflaaiden, want ze waren verder naargens bie en deden nooit aan wat mit. ‘Dij binnen wereldvrumd,’ heurde ik mien ollu wel ais zeggen.
Ze keken noar alles wat oet dij kiekkaaste kwam en verwonderden zok over wat der in de wereld te doun en te koop was. Rikoa heur moeke zee din aalgedureg: `Dat dat bestaait!’
Dou op n oavend n film te zain was, woar veur dij tied wat ekstroa bloot in veur kwam, wozzen ze nait wat ze der aan hadden, mor heur wicht van vieftien mos wel op bèrre.
Rikoa heur voader vruig dou aan zien vraauw: ‘Stoan loaten?’
‘Is wel goud.’ zee ze en der achteraan kwam heur vaste opmaarken: ‘Dat dat bestaait!’ Mor touglieks zee ze der achteraan: ‘Most kaggel wel even hoger zetten, want t zol mie begroten as dij wichter t kold kriegen!’

Wie waren zowat n vörrel joar bie mekoar, dou Rikoa mie op n dag mittrok stookhok in. Ainmoal binnen dee ze grundel op deur, woarop ik heur wat vrumd aankeek en vruig: ‘Woar is dat veur neudeg?’
Ze keek mie stief aan en zee: ‘Ik wil vaaileg vrijen!’
Wos ik veul wat ze doar mit bedoulde, want mie was ook nait veul verteld. Mor Rikoa wol smokken en wol nait dat wie overlopen wuiren. Stel die veur dat heur moeke derin kwam en ons zag … zol zai din ook zeggen: ‘Dat dat bestaait!’

Toch is t tussen Rikoa en mie niks worden en dat kwam noadat ik der n nacht sloapen haar.
Dat sloapen gong nait morzo, want heur voader was van mainen: gain geld, gain bèrre. Mor deur omstandegheden bie ons thoes, kon ik doar n nacht sloapen. Rikoa was veurtied deur heur voader goud de wacht aan zegd mit: ‘Gain gedonder mit joen baaident!’ Veul vertraauwen haar man der nait in, want hai het de haile nacht onderaan op trap zeten.
‘Want,’ haar e tegen Rikoa zegd, ‘as ik boven lewaai heur of dien bèrre kroakt, din baanjer ik geliek noar boven en din is t nait te best, dou doar denken om!’
Aanderdoags smörns zat Rikoa heur voader mit n slim sloaperge kop aan keukentoavel.
Heur moeke vruig: ‘Hebben joe elk goud sloapen doan?’
‘Meroakels,’ kon ik noar woarhaid zeggen, ‘mor wel mit metras op vlouer, want dat grode bèrre kroakde zo!’
Rikoa heur voader luip rood aan en zo niedeg as n spinne stievelde hai keuken oet en sluig deur zo haard dicht dat n poar petretten van muur kwamen. Nait laank doarnoa bin ik ook vot goan, heb deur nait dichtsloagen, of toch wel, want ik bin der nooit weer binnen west.
n Dag of wat loater kreeg ik n braifke van Rikoa touspeuld, woar op ston: ‘t Wordt niks tussen ons!’ Dij mainen was ik der ook tou doan, want dij nacht heb ik echt sloapen!