Proatjes

Hieronder vinden ie de eerste bladzieden van n teneelstôk. t Haile stôk kinnen ie bestellen bie Teneeloetgeverij Vink in Alkmaar.

DECOR:
Een groot, smoakvol restaureerd, Victorioans hoes in Sneden’s
Landing, New York. Ongeveer vatteg menuten van t centrum.
Ondanks de olderdom en riekelk versierde veurgevel is t interieur
modern, zwaart-wit en sprankelnd schoon. n Deure rechtsveur gait
noar n hal. Rechts van de deure is n toilet. Ain tree leger is de grote,
comfortoabele zitkoamer. De dominerendste kleur is wit. Der binnen
twij zitgroepen in de zitkoamer. Rechts n bankje en twij stoulen. Veur
t bankje, vlak bie t toilet stait n toavel mit tillefoon. (mit n laank snoer)
In t midden van de zitkoamer stait n grote sofa mit n kovvietoavel.
Twij stoulen links van t toneel heuren bie dizze zitgroep. Aan de
linkermuure hangt n spaigel mit n sierleke lieste. Tegen de
achterwand stait n mooi wandmeubel mit doarin n riekelk van draank
veurzaine bar en n stereomeubel. Hier tussen in is n (dichte) deure
noar de kelder. De trappen is in de zitkoamer en lopt mit n bochte
noar n overloop en twij deuren; baaide sloapkoamers. Op de
overloop n reling. Links op de overloop is n deurgang dij noar n hal
en nog meer sloapkoamers laaidt. Veur dizze deurgang is t
verlengde van t balkon, dij as speulruumte broekt worden ken. Links
in de zitkoamer geven dubbele deuren tougang tot n eetkoamer en
aansloetend n keuken. n Groot roam boven de veurdeure geft
oetzicht op de appelhof in d’achtertoene. n Groot roam in de
rechtermuure geft oetzicht op n grasveld en doarachter de
oprieloane. De koplampen van noadernde auto’s kennen deur dit
roam zain worden.

PERSONEN:
Chris Gorman – vraauw, midden daarteg
Ken Gorman – man, ongeveer vatteg
Claire Ganz – vraauw, in de datteg
Lenny Ganz – man, veur in de vatteg
Ernie Cusack – man, begun viefteg
Cookie Cusack – vraauw, in de vatteg
Glenn Cooper – man, in de vatteg
Cassie Cooper – vraauw, in de datteg
Agent Welch – man
Agent Pudney – vraauw, achter in de twinteg
Tied: het heden.

EERSTE BEDRIEF
As t douk opgait, is t ongeveer haalf negen soavends op n zaachte
oavend in maai. Chris Gorman, n aantrekkelke vraauw, midden
datteg, lopt zörglek te iesberen, kiekend op heur hollozie, bietend op
heur noagels. Ze is elegant kled in n (design) oavendjurk. Ze kikt
noar de tillefoon, den weer op heur hollozie. Ze liekt n beslissen te
nemen en lopt noar t sigerettedeuske dij op de kovvietoavel stait. Ze
pakt der n sigeret oet, legt hom den weerom.
Chris: Oh, God! (Inains gait de deure noar Charley’s sloapkoamer op
de overloop open en Ken Gorman, ongeveer vatteg joar, in n
smoking, lopt noar de reling. Hai zugt der verhit en opgewonden oet.
Baaide proaten snel, gehoasd)
Ken: Het e al beld?
Chris: Den zol ik die wel roupen hebben.
Ken: Bel hom nog es.
Chris: Ik heb al twij moal beld. Ze zuiken hom op…. Hou is t mit hom?
Ken: k Wait nait. Hai blödt as n rund.
Chris: Oh, God.
Ken: De haile koamer zit der onder. Ik snap nait woarom mensen heur
koamers wit schildern.. As e over twij menuten nog nait beld het, bel
den t zaikenhoes mor.
Chris: Ik denk dat ik n sigeret neudeg bin, Ken.
Ken: Hailemoal nait. Nait noa achttien moand. Beheers diezulf n
beetje, wilst? (Hai hoast zug de sloapkoamer weer in, dut deure
achter zug dicht. zai begunt weer te iesberen)
Chris: Nait te geleuven. Dit gebeurt nait echt. (Ze lopt noar t deuske
sigeretten. De telefoon gait) Oh, God. (Ze ropt t oet) Ken, de tillefoon
gait. (Mor hai is weg. Ze lopt noar de tillefoon en nemt de hoorn op)
Hallo? Dokter Dudley?….. Oh, dokter Dudley, ik bin bliede dat ie t
binnen. Joen antwoordservice zee dat je in de schouwburg zaten.
(Charley’s sloapkoamerdeure gait open, Ken kikt noar boeten)
Ken: Is dat de dokter?
Chris: (in de hoorn) Ik zol joe anders nooit steurd hebben, mor dit is n
noodgeval.
Ken: Is dat de dokter?
Chris: (in de hoorn) Mit Chris Gorman. Mien man Ken en ik binnen
goie vrunden van Charley Brock.
Ken: Is dat de dokter?
Chris: (draait zug om, holdt de hoorn tegen heur lichoam, ropt noar
Ken) t is de dokter. t Is de dokter!.
Ken: (kwoad) Woarom zegst dat den vot nait? (gait weer noar binnen,
dut deure achter zug dicht)
Chris: (in de hoorn) Dokter Dudley, ik bin baange dat der n ongeluk
gebeurd is…. ik zol onder aandere omstandegheden mien aigen
hoesdokter beld hebben, mor mien man is avvekoat, en gezain de
situoatsie, leek t hom beter om Charley’s aigen dokter in te
schoakeln…. Nou, wie kwamen hier net tien menuten leden aan….
en op t moment dat wie oet onze auto stapten, heurden we plots n
enorme…. (Ken komt onverwachts de sloapkoamer weer oet)
Ken: Niks zeggen.
Chris: (tegen Ken) Wat?
Ken: Nait vertellen wat der gebeurd is.
Chris: Nait vertellen?
Ken: Dou nou mor wat ik zeg.
Chris: En Charley den?
Ken: Niks aan de hand. t Was mor n schampschot. Vertel hom nait
over t geweerschot.
Chris: Mor ze hebben de dokter specioal oet t theater hoald.
Ken: Zeg mor dat e van de trappen vaalen is en zien kop stöt het. Alles
is goud mit hom.
Chris: En aal dat bloud den?
Ken: De koegel is deur zien oorleltje goan. t Stelt niks veur. Ik wil nait
dat dij dokter t wait.
Chris: Mor ik heb al zegd dat we, toun we oet onze auto stapden n
enorme….. wat heurden? Wat heurden we?
Ken: (lopt noar beneden) Wie heurden……
Chris: (in de hoorn) n Ogenblikje, dokter.
Ken: (denkt noa intied dat e noar beneden lopt) Wie heurden…. wie
heurden…. wie heurden….. n enorme……B ons.
Chris: Bons?
Ken: Toun e van de trappen ofvuil.
Chris: Goud. Oké. Joa, dat is t. (in de hoorn) Dokter Dudley? Neem
mie nait kwoalek. Ik mos even mit mien man overleggen. Wie
heurden n enorme BONS. Het bleek dat Charley vaaln was dou e
de trappen opluip.
Ken: Ofluip. Hai luip de trappen of.
Chris: De trappen of. Mor alles is goud mit hom.
Ken: Hai zit op berre. Hai zel hom mörgen wel bellen.
Chris: Hai zit op berre. Hai zel hom mörgen wel bellen.
Ken: Joe.
Chris: Joe. Hai zel joe mörgen wel bellen.
Ken: Het spiet die dast hom steurd hest.
Chris: Het spiet mie dat ik joe steurd heb.
Ken: Mor alles is echt in orde.
Chris: Mor alles is echt in orde.
Ken: Bedankt. Tot kiek.
Chris: (tegen Ken) Woar gaist doe hen?
Ken: Hom. Hom most bedanken en ‘tot kiek’ zeggen.
Chris: Oh. (in de hoorn) Bedankt en tot kiek, dokter… Wat?…
Ogenblikje. (tegen Ken dij alweer noar boven lopt) Is der sproake
van doezelghaid?
Ken: Nee, gain doezelghaid.
Chris: (in de hoorn) Nee, gain doezelghaid….. Momentje. Ken e zien
ledemoaten bewegen?
Ken: (aargerd) Joa, hai ken alles bewegen. Leg dij hoorn op.
Chris: (ropt tegen Ken) Ze hebben hom oet de ‘Phantom of the Opera’
hoald. (in de hoorn) Joa, hai ken alles bewegen….. Wat?(tegen Ken)
Prat e ondudelk?
Ken: Nee! Nee, hai prat nait ondudelk.
Chris: (tegen Ken) Roup nait zo. Hai ken die woordelek verstoan. (in
de hoorn) Nee, hai prat nait ondudelk.
Ken: Ik mout weer noar Charley. (Ken wil zug terugtrekken in Charley’s
koamer)
Chris: (in de hoorn) Last van wat? (tegen Ken) Last van oorsoezen?
Ken: Nait te geleuven…. Nee. Zeg mor van nait.
Chris: (in de hoorn) Joa. n Klaain beetje last van oorsoezen.
Ken: Ik zee toch dast nee zeggen most?
Chris: t Klinkt geleufweerdeger om wel wat last van oorsoezen te
hebben.
Ken: Jezus.
Chris: (in de hoorn) Wel? Zien vraauw? Myra?…. Joa. Myra is hier.
Ken: (runt noar beneden) Ze is hier nait. Vertel hom nou nait dat ze
hier is. Veurst waist wil e ook nog mit heur proaten.
Chris: (in de hoorn) Dokter Dudley? Foutje. Ze is hier nait. Ik dochd
van wel, mor dat bliekt nait zo te wezen.
Ken: Ze is net weg. Ze ken elk moment weer komen.
Chris: (in de hoorn) Ze is der net weer. Ze ken elk moment weg goan.
Joa, ik zel vroagen of ze joe weerom belt. (Ken gait weer noar
boven) Goud….. dank je, dokter Didley, dokter Dudley. Geniet mor
van de veurstellen. Ken en ik hebben hom ook zain. Geweldig…. mit
noame t twijde bedrief. Wel speult vanoavend t Phantoom?
Ken: Gaist dij haile verduvelde musical nog es deurnemen? (Ken gait
Charley’s koamer binnen)
Chris: Oh, Charley ropt mie. (ropt) Momentje, Charley (in de hoorn)
Hai klinkt al n stuk beter. Ik zel mor es noar hom tou goan. Joa
dokter, dat zel ik doun. (ze hangt op, woedend op Ken) Dou dat nooit
weer. Hai zel t wel n roar gedou vinden. Ik heb nait ain moal zien
noam goud oetsproken.
Ken: (komt sloapkoamer oet) As der weer aine belt, neem den nait op.
(wil sloapkoamer weer in goan)
Chris: Woarom mos ik van die den de dokter bellen?
Ken: Omdat ik eerst dochde dat de koegel deur zien kop goan was in
ploats van zien oorleltje. Moak es n dubbele wodka veur mie. Ik heb
Charley onder de douche zet.
Chris: As e verdrinkt, belst zulf mor. (Ken gait de sloapkoamer in) Ik
begriep nait hou t komt dat wie hier altied as eersten binnen. (ze
schenkt de wodka in) Nog nooit in ons leven binnen wie aargens te
loat komen. Jammer. Aans waren aandern veur dizze puinhoop
opdraaid. (ze lopt weer noar t sigerettedeuske. De deurbelle gait. Ze
moakt n luchtsprong van schrik) Oh, shit! Shit, shit, shit, shit!
(sloapkoamerdeure gait open. Ken komt noar boeten)
Ken: Wel is dat? Wel is dat?
Chris: Stoa ik soms bie deure? Zugst doe hier soms mensen? Dochst
doe dat ik rolscheuvels aan haar?
Ken: Geef mie even n menuutje bedenktied.
Chris: Neem rusteg de tied, want ik bin nait van plan n deure open te
doun. Ik proat allaint mit dokter Dudley.
Ken: Goud. t Mout Lenny wezen, of aans Erny. Wie mouten deur wel
open doun.
Chris: Hest aarms. Broek ze mor es.
Ken: Ik mout Charley nog ofdreugen en zien oor verbinden. Vertel nog
aan gainaine wat der gebeurd is. Ik mout even noadenken. Kenst
doe ze nait even oaflaaiden?
Chris: Zien beste vrunden komen op zien tienjoareg traauwfeest, zien
vraauw is der nait, hai schut zugzulf deur zien oorleltje en van mie
wordt verwacht mit ze te ouwehoeren over van alles en nog wat?
Ken: Poging tot zulfmoord is n misdoad, om t nog mor nait ains te
hebben over t schandoal dat der van komen kennen zol. Charley is
vice-börgemeester van New York. Hai is mien cliënt en mien beste
vrund. Ik mout hom wel beschaarmen, vinst nait? Speul nou
asjeblieft even veur gastvraauw totdat ik bedochd heb hou we ons
hieroet redden mouten. (de deurbelle gait weer)
Chris: Gastvraauw speulen? Der is niks te eten, gain ies in de emmer.
Woar is de hulp? Woar is de keze-fondue? Woar is Myra? Wat mout
ik doun totdast doe weer komst? Ezeltje prik?
Ken: Bist zulf ook avvekoat. Kenst den niks bedenken?
Chris: Contracten. Ik sloet contracten of. As hier aine binnenlopt en n
contract ofsloeten wil, heb ik doar gain enkele muite mit.
Ken: Rustig. Kaalm aan. Ik bin zo weerom. (deurbelle gait weer)
Chris: Schoef Charley n poar pantovvels aan de vouten en zeg dat e
zulf open doun mout.
Ken: (brult) Rustig. Drink mien wodka mor op.
Chris: Woarom zol wodka beter waarken as n poar trekjes van n
sigaret?
Ken: Omdat ze aalmoal waiten dast stopt bist en as ze die hier roken
zain, waiten ze vot doadelk dat der wat aan de hand is.
Chris: Mainst doe dat t normoal overkomen zel as ik aan heur vouten
in mekoar zak? (de deurbelle gait ongedureg. Ken runt de
sloapkoamer in en dut deure achter zug dicht. Chris lopt noar de
veurdeure. Ze dut de deure open. Claire komt hoasteg binnen, n
aantrekkelke vraauw in n oavendjurk. Ze holdt n buusdouk tegen de
ziedkaante van heur mond drukt, n handtazze in d’ aandere haand)
Claire, laiverd, zugst der fantastisch oet. Woar is Lenny?
Claire: (intied dat ze verder lopt) In de auto. Wie hebben n ongeluk
had. n Gloednije BMW, twij doage old, de ziekaante is hailemoal
indeukt. Zeg t mor nait tegen Charley en Myra. Ik wil heur oavend
nait verpesten. (ze lopt noar de spaigel en bekikt heur gezichte)
Chris: Oh, God. Bist gewond?
Claire: Mien lippe zwelt op. (kikt in de spaigel) Oh, Jezus. Ik liek wel n
trompetspeuler.
Chris: Woar is Lenny?
Claire: Hai komt der aan. Hai lopt langsoam. Hai het n whiplash. Zien
vaaileghaidsraime zat om zien nekke. Hai wur der hailemoal deur
omhoog trokken. Ik heb hom mor even bungeln loaten.
Chris: Oh, laiverd. Wat slim. Ken ik wat doun?
Claire: Vertel t mor nait aan Myra. Dit feestje betaikent zoveul veur
heur. (Lenny komt op deur de veurdeure. Hai het n smoking aan.
Ain haand ligt op zien pienleke nekke, in de aander haand het e n
kado)
Lenny: (het piene, mor wait toch n glimlach op te brengen. Zien nekke
is stief) Hallo, Charley! Dag, Myra. Wie binnen der, jonges.
Chris: Ze binnen boven, Lenny.
Lenny: (tegen Chris) Het ze die verteld wat der gebeurd is? Ain of
aander geflipte idioot kwam mit zien auto as n raket tot zien garage
oet. Ik heb nou vaar deuren aan ain kaante.
Chris: Hou gait t mit dien nekke?
Lenny: Oetrekt. Ook aan ain kaante. Ik vuil mie net n schilderij van
Modigliani. (hai lopt noar de tillefoon)
Chris: Wilst wat drinken?
Lenny: Ik denk dat k nait sloeken ken op scholderhoogte.
Claire: En dat nou juust op n oavend as dizze.
Lenny: Dit is heur kedootje. Steuben glas. (hai schudt de deuze hen
en weer. Wie heuren gebroken glas rinkeln) As n aander liem veur
ze mitnemt, hebben ze toch nog n schier kedootje. (hai begunt
veurzichteg n nummer te draaien)
Claire: (bekikt heur mond in n handspaigel) Ik haar t puntje van mien
tonge wel verlaizen kent. Den haar ik veur de rest van mien leven
Gallisch proat.
Lenny: (wachtend aan de tillefoon) n Splinternije, brandschone auto,
nog nooit deur n mens aanroakt. Poetst en in de was zet deur
Duutse vraauwen oet München en nou zugt e der al oet as n
oorlogsmonument. (in de hoorn) Hallo? Mit Leonard Ganz. Is dokter
Dudley aanwezeg?
Chris: Dokter Dudley?
Lenny: (in de hoorn) Joa, ik heb n whiplash… Oh….. waiten ie ook in
welke schouwburg?
Chris: Oh, God. Ik bin dringend aan n sigeret tou.
Lenny: Zol je dat doun willen? t Is belangriek. Ik bin beriekboar op….
(hai kikt noar de tillefoon) 914-473-2261… dank je vrundelk. (hai
hangt op)
Claire: Ik mout mien moage tot rust zain te brengen. Is der niks te
eten? n Snee brood of zo?
Chris: Tjee…. Ik zai niks.
Claire: Gain brood? Woar is de kokkin? Mai Li? Ze moakt heerleke
sandwiches.
Chris: Mai Li? Ik heb heur nait zain. Ik denk dat ze dizze weke vrij het.
Claire: Juust in de week van heur tienjoareg traauwfeest?
Chris: Ik denk dat ze weerom mos noar Japan. Heur moeke was zaik.
Claire: Mai Li is chinees.
Chris: Dat wait ik ook wel. Heur moeke was op vekantsie in Japan.
Lenny: (nog aal mit haand in nekke) Ik ken allaint nog omhoog kieken.
Ik hoop dat der allaint laange mensen op t feestje komen….. Woar
is Ken?
Chris: Ken?… Op de wc.
Lenny: En woar zitten Charley en Myra?
Chris: Dij binnen zug nog aan t omtrekken.
Lenny: Binnen ze nou nog nait kloar? Wie hebben n auto-ongeluk had
en wie binnen op tied.
Claire: (kikt weer in de handspaigel) Mien lippe zwelt enorm op. Ik
denk nait dat ik lippestift genog heb om t aalmoal te bedekken.
Lenny: Binnen der gain neuten of pretzels? Ik heb nog nait ains lunchd
vandoage. Drij van dij ellendege belastencontroles op n lege
moage. (hai gait stoan) Claire, wilst asjeblieft n cola-light veur mie
hoalen, en wat om op te kaauwen? (hai lopt noar de trappen)
Chris: Woar gaist doe hen?
Lenny: Noar de plee. Doar heb ik ook nog gain gelegenhaid veur had.
Chris: Doar is n gastentoilet.
Lenny: Broekt Ken dij den nait?
Chris: Nee. Hai broekt t gastentoilet boven.
Lenny: (wist noar toilet beneden) Woarom dizze nait?
Chris: Dat wait ik nait. Hai zee dat e neudeg mos en dou runde noar
boven.
Lenny: As e zo neudeg mos, is t toilet beneden dichterbie.
Chris: Doe waist toch hou t gait ast neudeg most? Kenst nait meer
opholden mit runnen.
Lenny: Mor dit is n körtere ofstand.
Claire: Lenny, t is gain Olympisch evenement! Woarom gaist nait
gewoon?
Lenny: Dat is de reden dat ze gastentoiletten baauwen. (lopt noar t
toilet beneden) Mog dokter Dudley soms bellen? Ik bin der zo weer.
(hai gait t toilet in en dut deure dichte)
Chris: Claire, wie mouten proaten.
Claire: (gait noast Chris zitten) Wat is der?
Chris: Ik barst zowat oet mien vougen.
Claire: Van dien jurk?
Chris: Nee, van de zenen. Ik denk dat ik t zo mitain begeef.
Claire: Joa, ik zai t. (pakt Chris heur haand) Dien handen binnen net
iesklompen. Der is hier wat aan de hand, of nait?
Chris: Oh, God. Doe bist zo snugger. Doe maarkst dingen zo gaauw
op.
Claire: Jagst mie de stoepen op t lief, Chris. Vertel mie es wat der toch
gebeurt.
Chris: Goud. Ken en ik kwamen hier ongeveer tien menuten leden
aan, en dou heurden wie plotseling n enorme…. (Charley’s
sloapkoamerdeure gait open. Ken komt noar boeten)
Ken: Hee, Claire. Zugst der fantastisch oet.
Chris: Joa, dat zee ik ook net tegen heur. Ze zugt der geweldeg oet,
vindst nait? (tegen Claire) Is dat nait de jurk dijst druigst veur
“Spastische Verlamming”?
Claire: Nee, dizze heb ik kocht veur “Bloedarmoede”. Hallo, Ken.
Ken: Woar is Lenny?
Claire: Op de wc. Woar binnen Charley en Myra?
Chris: (tegen Ken) Nog aal bezig mit omtrekken?
Ken: Joa, nog aal bezig mit omtrekken…. Hou bevaalt de nije BMW?
Is Lenny der gelukkeg mit?
Claire: Ontzettend.
Ken: Het e ook de nijste snufkes woar e om vruig?
Claire: Meer as dat.
Ken: Mooi.
Claire: Bist kloar op t toilet, Ken? Ik mout zulf ook. (ze lopt noar de
trappen)
Ken: Ik denk dat Myra der op zit

TitelProatjes
Oorspronkelijke titelRumoers
Artikelnummer21039
Auteur(s)Simon N.
Vertaler(s)Houwing, L.J.
CategorieAvondvullend
Aantal blz82
GenreGronings / Klucht
Duur (min.)140 Min.
UitgeverVink

Meer van t zulfde:

0 0 stemmen
Schier?
Berichtje bie n nije reactie?
Stuur mie n e-mail bie

0 Reacties
Inline feedbacks
Bekiek ale reacties
Achtergrond info:

L.J. (Luuk) Houwing broekte bie zien schrieverij zien veurletters en nait zien veurnoam, omreden der is ook n aander Luuk Houwing dij in t Grunnegs schrift – gain femilie. Zo kommen je der nait mit in toeze.
 
L.J. is geboren in Stad in 1951, opgruid in Blijham en is oet tied kommen in Sodem in 2019.
In zien waarkzoam leven was hai maist actief in de jeugdzörg en as medewaarker in Asielzuikerscentra. Zien waark brocht hom noar Sodem, Bodegraven, Annen, Nije Pekel en Knoal.
 
Luuk was n creatieve doezendpoot. Hai was n goie teneelspeuler en was ook regisseur bie verschillende teneelgezelschappen. Doarnoast was e lid van t Cabaretgroepke Kört Bestek.
Ook konnen ie hom tegenkommen in Ter Oapel woar hai bie t klooster ainmoal in t joar rondscharrelde as monnik, handwaarker, zwaver, boer, oplichter of wat den ook. Ook dizze rollen spailde hai as lid van de historische groep Westerwolders mit veul overtugen. Kiek mor es noar de foto.
 
Van zijn vrouger schriefwaark is nait veul bewoard bleven. Hai was al vroug lid van de Schrieversverainen en begon dou mit schrieven. In zien tied as teneelregisseur vertoalde hai oet t Engels twij teneelstukken: Haalfmalen en Proatjes. Hai schreef ook mit aan de stôkjes veur de sketch van Derk en Hillie op Radio Parkstad en RTV Noord. Veur Parkstad schreef en regiseerde hai n groot heurspel over de belevenissen van d inwoners van de bedochde ploats Eextertolhek.
 
In loatere joaren muik hai laidteksten veur de Grunneger zanger Martin Boonstra.
 
Redactie Dideldom.nu
Dolf Houwing (bruier)
 

E-mail bie wat nijs?