Overbezörgd

k Sluig vummerdag mit ainege veuringenomenhaid mien ‘Dagblad’ op. Wat zel der nou weer veur oakelk nijs in stoan?
Zowat elke dag staait kraande ja vol mit naregheden. t Is singelier, mor t leven schient vandoag de dag te bestoan oet veurnoamelk kommer en kwel.
n Oetsloande braand, moord en doodslag, geweld, roezies, bedraaigens, hoat, nied, inbroak, ontvoerens, vandoalisme, braandstichten, drugsgebroek binnen ja scheren in inslag.

Elke dag vermeldt kraande weer t ain of aander, woar je moage van begunt te draaien. Wereld liekt wel totoal op hobbel te wezen. Kriminoalitait viert vandoag de dag hoogtie liekt t wel.
Gain mensk groot of klaain is tegenswoardeg ja nog vaaileg op stroade. t Schient, dat wie noa de Twijde Wereldoorlog niks bieleerd hebben. Veuraal soavends en snachts duurt man zowat nait meer allain noar boeten. Kinder kinnen zunder touzicht zuneg meer in speultoen verkeren.

Dink mor es aan Digma van der Roest, t wichtje van Eleveld, dat op kloarlichte dag oet zaandbak pleurd is en dood in n kroepgat weer ‘opdoken’ is. Marianne Vaatstra en nog n bult aandern.
Hou is zokswat in n tied van welvoart en verregoande ontwikkeln en beschoaven doch meuglek?
Hou kin wereld zo ‘verzaikt’ roaken, dat der schienboar gain ‘ho’ meer in zit?

Gedaachten drieven, as n mensk in de ‘vut’ zit, o zo makkelk, evenpies vot. k Mout inains dinken aan n veurval, dat zok zo’n dikke datteg joar leden ofspeuld het.
Wie, mien vraauw en ik woonden doudestieds in n riegieshoes op nummer twij, hoaks op n deurgoande weg. n Aibels mooi stroatje mit in t begun n bult jonge lu, dij zowat aalmoal net in t huwelksbootje stapt wazzen.
Dat leverde noast n hoop aanwas, n bult dieverdoatsie.

t Volk was dou nog aineg. Man leefde mit mekoar, pruit mit nkander, docht om d’aander. Kom doar vandoage nog es om. Zo langzoamerhaand binnen de verschillende aarfopvolgers oetvlogen, om zok aargenswoor n nij bestoan op te baauwen.
Ok verschaaiden olle bewoonders hebben noa verloop van tied kuierlatten nomen. Jonge femilies namen heur ploatsen in.

Tegenover ons in t houkhoes woonde de femilie Rekker. Trotse bezitters van n aibels mooie dochter.
Zo’n dattien joar leden wazzen ze vanoet Bórger hier dele streken. Regelmoateg kwam t wupsteerntje bie ons over vlouer.
Ok hebben we mennegmoal op heur muggen oppazen, as d’ollu es oet mossen.

Zie nuimde ons din ok aaid oomke en taande. t Wicht bluide noa n troage start op as n vrizze bloume, woar heur olders terecht oapetrots op wazzen.
Dee t taimke :’Lelk as spruut, knap as bruud’ eer aan. Kerel nog es aan tou, dou wie t bewies van Rieks’s kundeghaid mossen bewondern, zagen wie zo’n lelk popke, mit n dik bos swaart hoar, dat wie oadem in mossen holden.
Duurden mekoar nait recht aan te kieken. Mit pien en muite kregen wie: “Wat n mooi popke”, oet strödde.

Loater trok t wicht gelokkeg zainderogen bie. Zie vlinderde wat deur t leven. Begrodelk veur heur en heur olden, dat t indertied bie aine bleven was. Rieks zee aaid, dat e zien best der wel veur doan haar, mor t was hom nait lokt, t ‘houndernust’ weer vol te kriegen.
We konden meroakels opschaiten mit t buurwichtje. n Pront wicht, mor n loatbluier, den dou zie roem doezend weken was, wis ze, volgens mie, nog nait dat er twij soorten mensken waren.

t Was n alleroardegst wicht, mit aal derop en deraan. Veurzover ik dat mit vanoet mien gezichtshouk ja zain kon.
Vrundelk, nee wel aine woar Rieks en Annegie goud mit veur dag komen konden. Ze vlinderde wat deur t leven en zat al n poar joar op t Veurtgezet Underwies.
n Grout over hege of in t veurbiegoan kon der aaid wel of. n Mensk mos der ja nait aan dinken, dat der mit zonent wat aargs beuren kon. Joe heuren leste tied, ja zoveul onbegriepelke, roare dingen, dat je kelleghaid der van om t haart slagt.
t Is ja sikkom nait meer vertraauwd dat zoks jong spul lös bie t pad lopt.

Soamen mit n poar aandre ‘tobbelviskes’ gabbelden ze wat of. Bakvissenproat mout je mor reken. Gait vanzölfs weer over. Doch kin k mie biezunder goud veurstellen, dat je as olders nait eerder vreeëg binnen, veurdat ze goud en wel op honk roaken.
t Wicht was veur heur older oardeg nuver ontwikkeld en k vruig mie of, hou t doch meugelk was, dat der nog gain jongs op òf kwamen. Reuk zat der ducht mie al meer as genogt aan t wicht.

Zomor van d’ aine dag op d’ aander is doar veraandern inkomen. Opvalend voak zagen wie heur op dunderdagoavond stroade oversteken noar t gimmestieklekoal, terwiel zie doar volgens mie ja haailmoal niks te zuiken haar.
Of mos zie din juust op bosschup bie de ploatselke supermarkt?
Zie struunde aaltied doar n bedie verloaten rond. Nijsgiereg as ik was, gong k even loater noar boven.

Vanoet ons sloapkoamerroam had k der ja goud zicht op. k Zag dat lichten in zoal nog voloet braanden. n Ploug jonges was din zeker nog drok mit wat gimnastieze dikdounerij.
Tegen ain uur of negen luip zoal mit veul keboal leeg.
Nait zo laank doarnoa – zie hadden zok netuurluk eerst t swait van pokkel ofspuild – gongen lampen oet. t Was bliekboar leste les van dag west? Gimmestiekleroar zel zoal wel ofsloten hebben.

t Wicht zag k doar net zo laank noar en weer drenteln, tot les veurbie was en haalfwossen manlu, mit nat hoar en stoere proat, weer noar boeten kwamen.
Veural Gerrit-Jan mag zok ducht mie in heur belaangstellen verheugen.
t Leek mie zo van n ofstand n hail gewone jong tou, mor ja laifde moakt blind en n mol het gain ogen.
Zie dee woarachies net, asdat ze op zien fietse paast haar. Mor jongkerel haar niks in goaten en zag heur, leek t mie tou, nog hailnait stoan.
Was wel n dikke kokkerd, as e zo’n nuver ding over kop zag.

Verdikkemie as k datteg joar jonger was. zol k t wel waiten. Blikskoaters k was slim wies mit mien Geessien, mor as man zo’n bloumpie op dainblad krigt?
Kerel nog aan tou, as k in jongs schounen stond.
Volgens mie haar e stront in ogen, den hai paauwde bie heur laangs en keek wieder op of om.
Meschain was e dij oavond der mit kop ok nog nait aalmoal bie. Of hai was slim mui van t pokkeln en was e blied, dat e op hoes aan goan kon. Mos meschain nog wel aan t hoeswaark, wel zol t zeggen? t Was mien zoak ja ok nait, mor k was wel slim nijsgiereg, woar tounoadern van t wicht op oet zol draaien.

Dat gong zo n poar weke deur, tot n poar van zien kameroaden hom bliekboar op t wicht opmaarksoam moakt haren. Teminzent, dou hai dij oavend as ain van lesten noar boeten kwam, luip hai noar fietse, om sporttaze achterop te knubben, dus heur in muite, dee dit moal net of hai t wicht veur t eerst zag stoan en zee, ducht mie: “Moi, bist der ok weer”?
Zol wel n domme vroage wezen, den hai haar doch ogen in kop! k Braaide mie der n hail verhoal om tou.
Mor Marietje haar volgens mie d’oavond van heur levent. Vanachter sloapkoamergerdienen haar k der nuver zicht op en van liggoams- en geboarentoal muik ik konversoazie volsloagen.
“Joa”, zee ze schieterg, “k verveelde mie; t was zoks mooi weer en der was niks te zain op tilleviezie.”
t Leek mie staark, dat er drij weke achter mekoar niks biezunders op t kiekglas te zain wezen zol. Mor ja, zie mos ja wol wat terogzeggen.
“Woar moust hen ?” mompelde Gerrit-Jan. Hai was bliekboar ok nait slim driesteg.
Wat ken n mensk din doch dom proaten! Hai wis netuurluk allaank, woar t wicht thoeshuil. t Was ja vlak bie hom in buurte.
“Zel k dij mor eefkes thoesbrengen ?” vruig e. Teminzent dat mainde ik.
t Wicht was zo verguld, dat ze van schieterghaid niks terogge zee allent nikte ze heveg mit heufd.

Soamen binnen ze toun lopend op hoes aan goan. Volgens mie koos ze n laangere weg, hai haar ducht mie haiaalmoal niks in goaten of t kwam hom ok wel zo goud oet.
Aans haar e t buskruud vervaast nait oetvonden. En zo onnuur zel t mit zien bovenkoamer ok wel nait steld wezen, den volgens mien inlichtens gong e op zölfde schoule as ‘ons’ Merietje.
Meschain wol zie hom nog wel t ain of aander zain loaten?

n Pooske haar k heur totoal oet t zicht verloren. Ok gain wonder, den hoezen binnen ja nait van twijbakken moakt.
Inains zag k t span noast mekoar – hai mit fietse aan haand – t pad achter riege hoezen in komen lopen. Zie laidde hom over t voutpad achterlaanges en bie t klaphekje achter heur hoes, bleven ze nog n zetje stoan smoezen.
Volgens mien woarnemens is t dij oavend nog nait tot n snoetjeknovveln of dreuge smokjes geven, komen. Aal begun is stoer moj mor denken.
Ok Keulen en Aoken binnen ja nait op ain en zölfde dag baauwd. En t jong leek mie nait veul wiezer tou.

As joe t aal zölf ontdekken mouten, vaalt t ja nog nait mit. Mit valen en opstoan wint d’aanholder en dat gong veur t span ok op. Deur schaande en schao wordt n mensk ja wies.
Komende weken zag k t twijtal elke dunderdagoavend heur ‘loopke” moaken. En as k zo noar heur keek, din haren ze al nuver aanleerd. Inains kwam der ducht mie meer reuk aan t wicht, den koppen zag k aalsmor dichter bie nkander.
Bie t hekje leek t wel of zie mekoar wat understeunen mossen. Zol hai zok mit gimmen zo verinneweerd hebben? Zie stonden ok laanger en laanger achter t hoes te smoezen of zokswat meer, mor dat kon k in t haalfduuster ja nait goud zain.

Mien vraauw haar al n poar moal vroagd, wat k doch aaltied op dunderdagoavond op sloapkoamer te zuiken haar, mor k was ok ja zo gloepens nijsgiereg. t Leek woarempel wel ofdat k heur zunne nait in t wotter kon zain schienen.
k Was doudestieds bie mien Geessien ja ok niks tekört komen.

Kovvie luit ik doar mainsttied veur kold worden. Sneu dat k mien verrekieker in ‘scheurhut’ haar liggen, aans kon k t nog veul beder zain.
Geessie haar vanzöfs best in smiezen, woarom k op dunderdagoavend noar boven streek. “Loat dat wicht doch!”, zee ze gniffelend. “Bist doch ok jonk west, of was k meschain de eerste?”, maarkte ze schatterd op.

Inains was t dunkt mie mit de laifde over. k Zag ze soavends teminzent noeit meer op t achterpad.
“Zol verkerentjederij van ons buurwicht oet wezen ?”, vruig k mien oldske.
“Man bemui die der doch nait mit”, snibde zie weeromme. “Bist ja net n oale bok, dij zo’n jong ding niks gunt!”
k Huil mie wieder mor wieslek stil.
“t Moakt mie ok ja niks oet”, bromde ik wat verbaldereerd veur mie hén.

Al haar k der din ok niks mit neudeg, t bleef mie doch n stötje bezeg holden. Was t wicht meschain te haard van stoapel lopen ? Wazzen dit allent nog mor wat veuroefenings west ? Wel zol t zeggen.
Nou ja, besloot ik mien redenoazie, ze mouten t ok zölfde mor bekieken. k Heb er ja ok niks mit van doun.
As k eerlek was, luit k mie wel wat in koarde kieken. k Gunde t wicht ja t alallerbeste en miezölf veuraal nait minder.

Of zolden mensen heur woarschaauwd hebben, dat zie zo’n oale kerel wol ains…
Nou ja, Marietje zol heur der veurtoan, dunkt mie, noa dij verkennens, best mit redden. Zie het mie der vervaast nait bie neudeg.

Vaar joar loater is Marietje traauwd, mit Albert Dukker, n jongkeerl oet n dörp vlakbie Stad.
Zie het hom kennen leerd op n Hogeschoule, woar t wicht ok leerde. Konden mekoar bliekboar bie n hail bult zoaken meroakel helpen.
Zie haar doar n koamer, van dij gevolgen wie heur nait veul meer thoes zagen.

Of en tou kwamen wie heur en dij nije vrund wel es tegen en pruiten wie even bie. t Jong haar beslist gain roare teut over zok.
Paazden vonden Geesie en ik ok wel bie nkander. Hulp haren ze van mie in elks geval derbie nait neudeg.
Van onze buurtjes kregen we allain mor goie berichten.

n Dik joar loater kregen mien vraauw en ik n nuigen veur heur bruloft in Stad.
k Haar nait docht, dat t al zo wied zol wezen, mor ja klaaine kinder worden groot.
t Scheen dat baaiden heur leerderij ofrond haren en Albert in Leeuwarden op n zuvelfebriek n goie boan kriegen kon.
Marietje wol nait achterblieven en dochde in Vraislaands hoofdstad ok n boantje te kriegen.
n Verkeren op ofstand leek heur niks tou, omreden zie votdoadelk tot n traauwerij komen binnen.

Wie mossen as buren vanzölfs ok noar t feest. Nou ja feest, n ‘receptie’ nuimden ze dat.
k Vond er nait veul aan. Noa t filesetaaiern, n haand mit drij smokken, kregen we n poar koppen kovvie; n stok toarde, n poar borrels, of wat aander nat en dou was t al weer doan.
Nijemoodse fratsen. t Was muite van t omklaaiden ja sikkom nait weerd. Over viefentwinneg joar deden ze t nog ains dikjes over, beloofden ze heur gasten op veurhaand.

t Liekt mie n hail gelokkeg poar tou. Veur zover as k dat bekieken kin, akkedaaiern ze meroakels mit mekoar. Zie zolden t soamen best rooien, al is dat gain geraanzie vanzölf.
“k Huif heur nou, in t vervolg, zeker nait meer n bedie in de goaten holden.”, smoesde ik tegen mien Geessie.
“Nee, jong”, zee ze goudmoudeg, “doe hest dien zörgen en waark der nou opzitten”.

Zolt van mien kaande doch wat jeloerseghaid west wezen? Aksies blieven der in wereld, mor wie goan der oet.
Aan t eerste kinnen wie waarken, t twijde komt vanzölf, as n daif in nacht.
Gelokkeg kinnen we doar nait bar veule aan doun, aans kregen we doar ok wizze nog n bult drokte over.