Noabers

“Vrouger, vrouger, wat gaait de tied doch vlug…”
Heur je Edes stem derbie? Vrouger…… Tegen mien zuster zee ik al: “k mout oppazen, k leuf da’k meer achteroet as veuroet leef.” Vrouger is veur mie veur n groot dail Midwolle, doar bin k opgruid, doar bin k “groot” worden. In vievenvatteg bin k geboren, in woningbaauw op Blaauw zien loane. (Blaauw, dat was Ford, wereldberoemd in Midwolle en omgeven, nee, gain femilie.) Dij hemmen ze dou n meer offisjele noam geven: Schortinghuislaan, of was t Schortinghuisstraat? Nou ja, dat “Schortinghuis’ is wis en vast goud. n Domie, doar haren ze derin Midwolle zat van. Ze kwammen der bie ons nait in, mor aan dij Schortinghuis zaten we vanzulf wel vast, acht joar laank. (O, begriep mie nait verkeerd, niks mis mit dij domie, e, n goie! Oet zeuventienhonnerd en nog wat, hai haar wel voak wat kifkederij mit anern) Van dij woningbaauw in Midwolle is niks meer over, zulfs t stroatenplan hemmen ze omgooid, krekt of ze joen verleden mit worrel en takke oetruud hemmen. Noabers kon je nait op vingers van ain haand tellen, dast mooie van dat stoefbie mekoar wonen. Mit paardij buren konnen we t goud vinden, mit aandern nait, n stok of wat kon je wel schaiten. Domies konnen doar nait veul aan veraandern, al laipen ze bie paardie noabers deure sikkom plat. Och, wat wil je ook, as domies zulf al kikkakken…. Aan aner kaant van weg woonden dou Engel en Gittje Tuun, bruier en zuster, oldere ainspaanjers. Engel haar n bult op zien rogge en pedde op kop, aaltied, in mien onthold. Hai zat in aarmstoule in koamer veur t roam of achtertoes op baanke. Wieze man! En hai was n sloatjekaauwer, kon sekuur mikken. Sigaretten rookte ook wel ains, dij muiken wie dìn voak, mit zo’n toverdeuske…. Deksel open, vloeitje derin, tebak derbie, deksel tou en hupsakee, doar was e, prachteg. Wel even n beetje spije op t raandje, aans bleef t vloeitje nait zitten. Gittje was n dun wiefke, ain en aal zorg. Zörg veur heur bruier, zorg veur t hoeshollen, zorg veur ons, veur femilie, veur törreldoefke, dij in hok zat dat sekuur Tiddens veurenne van boerenstee was, mooi man! (Imca Marina woont doar nou). Je kregen bie heur aaltied wat. Zai kon ook toerloos stokjes appel inriegen, dij werden dreugd op beune, op n rikje. Kon je loater stamppot van moaken, haite bliksem. Der stonnen hail wat appelbomen achter t hoes, doar konnen we appels zuiken, van grond of. Asmits plokden we aine van n takke of, mor dat was nait de beduilen, wazzen nog nait riep ja, kreeg je liefzeerte van. Beste mìnsen, al gongen ze wel noar kerke, of kwam kerke bie heur in hoes. Aigelks wollen ze geern dat ik domie wer, mor doar keken ollu doch aans tegen aan.
Bie Engel en Gittje onnerdak, aan zuudkaande, woonden Mans en Geessie Loer, dij mozzen ook nait veul van koksjoanen hemmen, konnen pa en moeke goud mit. Geessie haar n spesioale laag, ze gierde t oet, haile woningbaauw groalde. Loater binnen ze verhoesd, eerst noar t Gruine Kruusgebaauw aan Mennistenloane, mor ze hemmen ook nog op Ennemoabörgh woond, mozzen ze boudel n beetje schier holden. Doar woont nou Maya Wildevuur, mit heur gierende kleuren….

Onnerdak bie onszulf, aan zuudkaande, woonden Neus en zien vraauw en dochter. Nait groot mor wel dikke bainen. Veul kontakt haren we nait, griffemeerden. Schoonzeun kwam nog wel ains achterom, kregen we ploatjes van, oet pakjes kaauwgom of sigrettedeuskes. Filmsterren, dat was mie wat: Roy Rogers, Doris Day, Deanne Durbin, June Allison. En in deuskes van Players zaten boten en vlaigmesienen. Pa rookde Chief Whip en pieptebak van Niemeijer, dij deden nait in ploatjes.
Achter toene mit appelboom, van dij zoere Bremleys, woonde femilie Tolk, “Koanje”. Doar was wat mit, mor t rechte wos je as kind nait, stiekeme boudel. Joapie kwam wel ains bie ons speulen, staark as n bere, kon je beter mor as vrund holden. . Aan aner kaande van zieweg ston t hoes van Roulf en Grietje de Boer, dikke hege derveur. Heuren ook bie kerke, mor mit Derkie kon k goud opschaiten, ook al laip e kreupel, haar kinderverlammen had. Wie wazzen voak aan t overschuppen op sintelweg, goud veur de traptechniek. Onze moekes haren sikkom aaltied kifkederij, dat gong der asmits heer, mor dat kon ons nait veul verschelen. Pa’s schudkopden, meer nait. Vraauwlu…. As kind is wereld om joe tou vertraauwd, mor schienboarliek is kiek op dij wereld zo ainziedeg as wat, dat krieg je loater deur. Heurt bie t groot worden. As kind vin je aal dij grode mìnsen asmits mor vrumde schepsels, woar je laiver nait bieheuren willen. Nou, as grode, denk ik der of en tou nog krekt zo over, al kinnen we goud mit onze noabers, vlaigen der gain graszodden over hege en is kifkederij nait drij stroaten wieder nog te heuren.

december 2007