Nait terogkeert van wegwest
n Verhoal over oorlogsveteroanen. Posthuum Bas-Bariton Henk Smit (1932-2010)
Mien zwoager was n zanger. As ie t noakieken willen op t internet, gewoon googlen “Henk Smit (Bass).” Hai is plotselink in juli van veureg joar (2010) overleden. Messchain wait je d’r aal van alles van, want d’r stond n haile bourel over hom in allerlei kraanten. Men kin wel aannemen dat e goud bekend was.
Hai zag t levenslicht in Surhuisterveen in 1932, gong doar noar loagere schoul, en toun noar HBS in Leeuwarden (hai kon vloeiend Frais en Grunnegs proaten!). In 1951 is e emigreert mit zien ollu en drij zusters en kwam in Sarnia, Ontario, Canada terecht. Mor meziek had hom te pakken. Hai gong studeren in Toronto, en toun in Amsterdam. Doar kwam zien carriere in n stroomversnellen terecht en “the rest is history.”
Hai wer goud bekend in Nederland as n concert-, oratorio- en operazanger. Hai zong van alles, van Bach via Wagner noar moderne komponisten. Mien vraauw en ik binnen wel es mit hom mit west noar t Concertgebaauw in Amsterdam. Hai is doar voak optreden mit de Nederlandse Opera, vooral op Zoaterdagmatinees. Internationoal was e ook goud bekend. Ik stond d’r versteld van toun ik dat apmoal las op t internet. Hai het zongen in London, Geneva, Paries, Frankfurt, Los Angeles, Chicago, Detroit, New York, Glasgow, Edinburgh, Cardiff, Tel Aviv, Hamburg, Vancouver, Nice, Nantes en gai zo mor deur. Hou is t meugelk, he? Mor hai was altied en bleef n hail gewone, jovioale kerel, ook al had e voak gekke dingen in t heufd.
Henk, bruier en zwoager, is nou oet tied. En wie missen hom. Wie missen hom aarg! Veureg joar (juli 2010) vonden ze hom levenloos bie zien hotelkoamer liggen in Paries, Frankriek. Hai, mit wat femilieleden, wazzen doar op vakantie. Ze hadden net n mooie oavond had en ze zollen de volgende dag d’r vroug oet om n train noar Amsterdam te pakken. t Luip aanders of.
t Joar doarveur waren ze bie ons in Canada west. Op n zekere dag begon e roar te doun en toun bleek dat e aal n poar TIA’s had haar. Hai is toun de volgende dag vot noar Amsterdam vlogen veur onderzuik bie zien aigen dokters. Eerst mog e nait meer autorieden. Mor hai knapte oardeg op.
n Vrund van hom had d’haile “Die Winterreisse” van Franz Schubert vertoald in t Grunnegs. Henk had aale 24 verzen van “Die Winterraaize” oet kop leert en in t veurjoar van 2010 het e dat stok mit n pianist in n concertzoal in Stad Grunnen oetvoert. Dat is, geleuf ik, nog noeit eerder doan. k Heb d’r n CDtje van. n Prestoatie, heur!
De week veur de ofschaaidsdainst in Amsterdam is d’r van alles over hom schreven in de kraanten. Ook was d’r nog n specioale oetzending (over Nederland Rado 4) van n concert dat Henk oeit zongen haar in t Concertgebaauw. Hai mos toun invalen veur n’aandere bariton. t Was n spoedgeval, eerste klas. Zai hebben hom opbelt en de volgende minuut vloog e, in zien gewoon pakkie, op zien fiets noar t Concertgebaauw. Vrunden van hom hadden dirigent verteld dat Henk dat stok leert had. Noa wat proefzingen kreeg e n pak aan van n vrund, en hai was kloar. Op t programma stond de Dartiende Symfonie van Dmitri Sjostakovitsj (ook wel nuimd de “Babi Yar”), veur n orkest, bariton en n mannenkoor. Ik heb d’r mit troanen in d’ogen noar zitten luustern in de woonkoamer woar Henk zien overschot opboart was. Ik heur nog dat enorme applaus! Ie mouten dij geschiedenis van “Babi Yar” mor es lezen!
Op 20 juli, 2010 hebben mien vraauw en ik nog wat zegt noamens de Canadese familie op n ofschaidsdainst in n olle kaark op de Prinsengracht. t Was vol, minsen mozzen staon. t Nederlands Omroep Koor ston op t toneel. Ze hebben o.a. dat mooie stok van Brahms oet “Ein Deutsches Requiem” zongen: “Wie lieblich sind deine Wohnungen Herr Zebaoth.”
Dat gong over Psalm 84, lievelingspsaalm van Henk zien ollers. Henks stoffelek overschot ligt nou in n familiegraf op “Zorgvlied” bie de Amstel in Amsterdam.
Zoveul herinneringens. In t joar 2005 het e ons mitnomen noar t Centroal Station. Toun mit n boot over t IJ en zo kwamen wie bie n fabriekshal terecht. Doar hebben wie Henk heuren zingen in de titelrol van Jules Massenets “Don Quichotte.” Ik huif joe nait te vertellen wel Don Quichotte in dij opera was. Ik zai nog dij komiese mor tragiese figuur ainzoam in n wastobbe op t toneel zitten vlak veur t vallen van t douk. Loater vernam ik dat hai dat stok – hailemoal in de Fraanse toal – nog noeit eerder in zien loopboan zongen had!
t Stond in de kraant: Nederlaand is ain van heur beste operazangers kwiet!
