n Vremde kat en n onrusteg gemoud
Der bennen twij soorten mensen ien wereld, dij van katten holden en dij gek op honden bennen. Ik ben n kattenmens. Nait dat ik niks mit honden heb, prachtege daaier heur, doar je hail veul oardeghaid aan hebben kinnen. Mor n kat is n veul mysterieuzer. As je ien de paailloze daipten van heur ogen kieken … En mit n hond heb je verplichtens, ale doagen n moalofwat aan loop. n Kat redt hom zulf. Dit verhoal gaait over n kat.
t Olle kerkepad tussen ons dörp en t volgende dörp, n asfaltpad van omtrent n meter braid, is veureg zummer vannijs asfalteerd. Dat wer ook tied, want t was slim verzakt en der zaten dikke goaten ien. Dat asfalteren was nog n hail gedounde mit n asfaltmesien, n vrachtauto mit waarm, dampend asfalt, n kroan en n stuk of wat gemotorizeerde kiepkaren om t asfalt op stee te brengen en n wals om t vaast te rieden. En veul drokte, gebrom en gebroes.
Affijn, n dagofwat loader was t wegje weer kloar. Dou ik dij oavend wat rondlaip op t nije wegje om te kieken hou t worden was en loader weerom bie hoes, was doar ienains n vremde, haildaal grieze kat, n jonge poes mit n luk belje om haals. Zai runde bie ons om t hoes tou en lait heur makkelk aaien. Ondertied snorde ze der over en mit steert recht omhoog as n vlaggestok. Dudelk n bliede kat.
Wie hebben zulf vaaier katten en mainstied, as ik soavends even ien boeten loop, is der altied wel ain van ons katten bie mie, nou ook. Dus dat was bloazen en graauwen tegen nkander mit dikke steerten. Dij vremde kat lait heur nait votjoagen, mor laip mie óók achernoa. Dou ik tegen bergoanstied weer ien hoes ging, lagen baaide katten nog ien veurtoen, nkander ien de goaten te holden.
Mien vraauw ging tegen haalf twaalf op ber en ik zat nog even wat tv te kieken, ales was al ofsloten. Doar kwam ienains dij grieze kat te koamer ienlopen. Ze miaauwde en gaaf mie kopkes bie bainen laangs, of ze hier al joaren woonde. Ik was stomverboasd, zo ienains n vremde kat ien koamer. Mor k von t aargens ook wel gudeg. Ik prout wat tegen heur en aaide heur wat, mor zette heur doarnoa toch mor weer ien boeten. Want dit kin netuurlek nait, t is n aandermans kat. Zai is zo te zain hail sozioal opvud en ze het n belje om haals om vogels òf te schrikken. Mainstekaans is dit n nije kat van overburen, dij nog nait haildaal bekend is hier, meschain wel wat te vro lösloaten. Dus ik zette grieze kat op oprit, achter dichte deur en ging weer ien hoes. n Poar tellen loader, ik haar gat nog mor naauw aan stoul, kwam kat alweer te koamer ien lopen, doodgemoedereerd deur t kaddeloekje, deur keuken en hal noar koamer. Dit kin toch echt nait en ik laip noar achterdeur om dij los te moaken. Kat runde miaauwend veur mie aan mit steert blied omhoog, docht zeker dat ik heur wat geven zol. Mor ik dee deur open, pakte kat op en zette heur rezeluut ien boeten: “Vooruit doe, sodemieterop, wiektie weg kat!”
Ja, wat mout ik aans? t Is n haile mooie, laive kat, t klikte doalek tussen ons. En dat vuilde kat ook wel vanzulf. Mor hou meer ik heur aanhoal, hou steveger de baand en hou muileker t wordt om dij te verbreken. Doarom dee ik toch mor zo oakelg meugelk tegen heur. Mor t ging nait van haarten.
Aanderdoagssmirregs, ik was wat ien toen aan t knudern, laag dijzulfde grieze kat ienains noast mie ien t gras op rug te rollen van genougen. Potverdorie, is dij kat ter nòg aaltied? Nou herinner ik mie voag dat ik vannaacht wat lewaai en gejammer heurde, beneden ien hoes. Meschain is dizze kat vannaacht nog weer hier ien hoes west en het ain van ons katten heur wegjagd. Ik kiek nog ais goud noar t belje om heur haals en ik zai dat ter n luk kokertje aan hangt. Ik draai t kokertje open – kat let mie rusteg begoan – en zai dat ter n oprold braifke ien zit mit noam, adres en tillefoonnumer der op. Handeg mit zo’n alemansvrund, zowel veur aigender as veur viender. Zai woont ien t volgende dörp, lees ik. Dus haildaal gain nije kat van overburen. Dizze kat het n beste raais moakt.
Nou ik wait woar of kat thoesheurt, wil ik heur ook zo gaauw meugelk weerom brengen. Ik goa doarom doalek mit kat op aarm lopend noar t aander dörp tou. Hou eerder kat hier weer weg is, hou beder. Meschain is heur boas of boaske wel bezörgd noar kat aan t zuiken, ze is zeker al twij etmoalen vot. t Is nog n haile tippel van ons hoes noar haildaal achteraan t aander dörp, n drijkwart kilometer mit n kat ien aarms. En n pakje wordt op nduur n zakje …
Ien t begun is kat hail mak en kikt nijsgiereg en vol vertraauwen om heur tou. Mor tegen t lest wordt ze onrusteg en wil van mien aarm ofspringen. Ze begunt te vruzzeln, schopt mit achterpoten en ik mout heur stief vaastholden. Dat vient ze hail oakelg en ze begunt kloagelk te miaauwen. Dat begroot mie op mien beurt slim, mor ik blief standvasteg en dou wat ik doun mout. Ik loop nog wat haarder en hol heur stief ien houdgreep.
As ik bie t bewuste hoes aankommen ben, bel ik aan bie veurdeur, mit nog aalweg n sporrelnde kat ien aarms. Mor der dut gainain open. Ik loop om t hoes tou en loat kat achter t hoes lös. Ook achterdeur zit op slöt, is gain mens te zain hier. Kat schut doalek deur t kaddeloekje, net zukkent as dij van ons, en ik zai deur t roam van achterdeur dat ze bie heur bakje mit brokjes gait. Mooi zo, dij is weer op stee. Ik haar nog wel even verslag mit aigenders hebben wild, mor dij bennen zo te zain nait thoes. Mit n gerust gemoud loop ik weerom noar hoes tou. Mainstekaans is dizze kat schrokken van dat asfaltlgedounde, van eerguster. Ze is meugelk verbiesterd worden deur dat lewaai en stinkerij en op rek vlogen, net verkeerde kaant op richten ons dörp en op zo’n menaaier bie ons terecht kommen. Mor nou is t apmoal weer ien odder.
Aanderdoags, zodderdagmörgen, net onder kovviedrinken, heuren wie gemiaauw ien hoes. n Aander geluud as van ons aigen katten. En joa heur, doar is dij grieze kat weer. Ze lopt doodgemoedereerd ien koamer om, is nait benaauwd veur ons katten en dut of ze hier thoes is. Ze rokt aan t schuddeltje doar mien kouk op legen het en slikt krommels op.
Ik stoa versteld. Dij kat het dus weer t haile èn noar ons hoes tou lopen. Het mout nou nait gekker worden! Ik vien t n pracht kat, laif en aanhoaleg, ze geft kopkes en snort dat t doavert, haildaal nait baang, ja bie t braitoale òf. Ik hol doar wel van, mor wie hebben aal vaaier en ik wil dat ons katten nait aandoun. En boetendes, dij kat is gewoon van n aander. Dus dij kat mout absoluut doalek weerom.
En zo loop ik nog n moal mit n kat ien aarms van ons dörp noat t volgende dörp. As ik doar aankom mit nog aalweg n slim vruzzelnde kat veur borst, bliekt dat ter weer nait open doan wordt. Ze konden wel op vekaanzie wezen. Mor as dat zo is en ik loat kat hier weer lös, heb ik heur dommit zo weer bie mie ien hoes. Dizze kat is dudelk aan mensen wend en zuikt ze alderdeegs op. Goie road is duur.
Den schut mie ien t zin dat kaddeloekje ook op slöt kin. Ik loat kat weer deur t loekje en ze gait ook nou doalek weer bie heur brokjes. Mit t klepke noar binnen tou open verdraai ik t knopke aan binnenkaant van t loekje, zodoaneg dat t loekje allenneg noar binnen tou open en dicht kin. As kat ter oet wil, zel ze t klepke mit kop dichtdrukken. Zo zit kat nou opsloten ien heur aigen hoes. Der zel toch wel verzörgen en n kaddebak veur heur wezen, neem ik aan.
Snaachts dreum ik van dij grieze kat. Ien mien dreumen vergroot en vervörm ik altied de werkelkhaid. Dat ik heur vertraauwen ien mie schonden heb. Ja, heur vertraauwen ien de mens ien t algemaain. Zai zöchte aandacht en beschaarmen bie ons, mor der was gain plek veur heur. Ik wor doar toch zo waik van. Zai het woarschienlek haile naachten om ons hoes tou swonden, op zuik noar n waarm thoes, dij ze bie ons docht te vienden. Mor ik heb heur verlangst slim beschoamd en heur tot twijmoal tou ien n leeg hoes terug zet. Ain moal kon t aarme baist nog weerom kommen, mor noa twijde moal was t oflopen. En dij aarme katten van ons, dij kregen der ienains n vremde iendringer bie. Ze waren haildaal van slag en doar kin ik ook hail min over. Ik dreumde alderdeegs dat ons oldste koader, ‘di papa’, den mor veurgoud votging en hom zo opovverde om roemte te moaken veur dij grieze kat. En dat begrootte mie ook hail slim.
t Was dij naacht nog laank onrusteg ien mien gemoud.
