Moust mie zain?

Hou laank zat e nou al noar zien dobber te koekeloeren? Haar verdikkemie nog nait ainmoal beet had. Zölfs gain snötter mit zien schaarpe stiekels kreeg e boven wotter. Nait dat t hom om n moaltje vis begonnen was. Hai dee t ja oet tiedverdrief en kon zok op dizze menaaier oardeg nuver ontspannen.

Van le en nog wat soesde hom deur kop. Aalgedureg zedde hai zien hangel veur n pooske in grond en kwam in t ende om es bie zien kroamvraauw te goan kieken. t Wazzen ok wel twij goarenkloppers, dij op t punt stonden voader en moeke te worden. Wat ekstroa biestand was hail nait verkeerd, haar e zok docht.

Verdorie, dat man zokse lu ok mor luit geworden. Aiglieks mossen ze ja gain kinder kinnen kriegen, mor wel beslisde doar din over? t Wazzen in heur aigenoardeghaid haardwaarkende laive mensken, dij gain vlaig kwoad deden. Mos je heur din t olderschop ontzeggen? Dat göng ok wel wat wied. Woar mos je din ladde leggen?

Hai wol zok doar nait geern aan braanden. Dat e zölf ok bie dat volk heurde, kwam schienboar nait bie hom op. Oet tiedverdrief haar e zien viskerstuug oet kofferbak kregen. t Haar ja gain sin op en dele te rieden, nou bevaalen veur deure stond. Mor ains zain, hou vlagge der bie ston.

Manskerel haar n klap van n melkbuzze had, dou e as knuppel van zestien zok ofvruig, woarom dou ze t vuur bie t gat huilen, t deksel bleef zitten. t Was dou al mit recht n goarenklopper. Zien nijsgier mos e dizze raaize mit n klap veur d’ hazzens bekopen. Was loater nooit meer recht d’olle worden. n Poar van de zeuven wazzen bliekboar van kelleghaid aan hoal goan.

Veur t ovrege was t ok gain licht. Was as popke n moal oet t ledikant valen, tenminzent dat zee zien moeke en dij zol der wel bie west wezen. Op legere schoule haar e net noa oorlog nog schrieven leerd mit laai en griffel. t Mooiste doarbie was aaltied om prutswaark in emmer mit wotter te dompeln. Le zien geklotje was din in ainmoal oet t zicht.

Wieder as klas vieve is e nooit komen. Dou is e bie n boer belaand, woar e zien pokkel terdege broekde tot meerdere eer en glorie van zien waarkgever. Dij was verguld mit dizze domme, mor wel staarke kracht. t Zwait gutsde hom bie toeren van snoede, mor doar gaf e niks om. Zo was e zien geld dobbel en dwaars weerd. Wel mos je wat mit hom oetkieken, den hai was makkelk te beïnvlouden.

t Was en bleef n maalkop, dij je beder wat in muite konden komen. Bedere aarbaaider kon man zok nait wensen. Aaid in veur wat maalproat, ze haren t voak mit hom in stek. Al göng dat boer somtieds wel wat wied. Gerrit luit zok ja makkelk op peerd zetten en menneg ‘lolbroek’ muik daankboar gebroek van zien scheling.

Hou e doch nog aan de vraauw komen was, zel aaltied wel n roadsel blieven. Zie haar t buskruit ok nait oetvunden, mor was n ploatje om te zain. Dizze ‘wat en haalfwat’ boerden nait ains zo onoardeg. Kochden mit hulp van boer n aarbaaiders hoeske, woar Gerrit zölf, mit hulp van heur voader en n poar bruiers, n baarg aan verspiekerde. Der was n beheurleke lap grond bie, woarop e in vrije tied tot soavends loat aan t hemmeln was. Aaltied en aiveg was t jong in de weer om zien zoakjes veur nkander te kriegen.

Begrode boer ok verschrikkelk dat e hom gedoan mos geven. Mesienen namen t waark van d’aarbaaiders over en ok Gerrit meldde zok op eerabbelmeelfebriek. Ok doar was e n haarde waarker, dij veuroet wol komen in wereld. Kreeg deur plougendainst meer geld in haand en meer vrije tied.

Baauwde achter t hoes n poar grode hokken, woar wat klaainvai n ploatske vond. t Haile haim broekde Gerrit zo optimoal meuglek. Zien toene brocht meer gruinte op, din ze zölf op konden. Gerrit wis der wel road mit. Veur goud geld verkochde hai t ovrege aan noabern en zien kammeroaden oet febriek.

Baisten gruiden mit optrekken mit en noa wat joaren haar e noast wat schoapen en gaiten, ‘sikken’ nuimde zien schoonvoader ze aaid, wat klever en jongbaisten op stle. Van boer kreeg e veur overuren wat vouer en stro en zo waarkde ‘Gekke’ Gerrit, loat hom t mor nait heuren, zok zunder veul ballast in zien bovenkoamer nuver hogerop. Zo pangelde hai mit t jonkvai, klever, schoapen en knienen op baistemaart. Elk uur van dag was goud vuld.

Ok soaterdoags luip e vervaast nait mit ziel under aarms. Kochde zok n olle trekker en göng doarmit boer op. Hokken werden groder en t vij talrieker. Nee Gerrit zat nait bie pakken neer, mor broekte le zien forsie dat e haar, om t leven veur hom en zien Geeske aangenoamer te moaken.

Tied om op veziede te goan haar e nait. Wis nait, hou e t nuttege mit t aangenoame mos verainegen. Mor hai vuilde hom der best bie, dus wat let hom.

Zien Geeske haar e opdoan op Pinksterkermis. Wat zie doch in dij haalfmaale zag? Mor t gef niks, ze konden meroakels mit mekoar overweg en vulden n kaander mooi aan. Heur schoonmouder het heur d’eerste tied wel ofvroagd, wat hai mit dij stoethaspel aan mos. Kon ja nog gain kopke kovvie zetten. Ok Gerrit mos heur in aal biestoan.

Goandeweg kreeg ze doch wat greep op t hoesholden en mit neudege kunst en vlaigwaark kregen ze voldounde op bord. Hieraan lag t nait, dat heur Gerrit ‘spiekervet’ bleef. Nou is n goie hoane ok nooit dik, mor doar lag t bie Gerrit nait aan. Dij kraabde en knooide van smörgens vroug tot soavends loat. Zien vijstoapel was zien bestoan.

Der was aiglieks mor ain ding wat aan heur gelok ontbrak en dat was n lutje popke. d’ Eerste moal was dat sneu genogt oet klaauwen lopen. Wat der recht misgoan was, is nooit goud dudelk worden, mor fait is, dat dokter Wildeman veuls te loade inschoakeld is. Noa n dikke vief moand underwegens west te hebben, göng t inains finoal mis.

Ze woarde heur nait en Gerrit haar t ok nait in smiezen had. Wat is t mit zokse minderbegoafde lu ok n boudel. Femilie wis zölfs nait hou t bie heur veurstond. Schoamen heur meschain ok wel n bedie veur t hoesholden van Jan Steen, n hoesholden woar Geeske hier en doar n Fraanse slag noar sluig.

Pas dou Geeske op plee bloud verloor, is Gerrit op trekker zo rad as e kon noar t dokterhoes reden. Dokter haar eerst nait recht deur, wat e wol, mor noa n zetje haar e t le in t snötje. Mit auto is e veuroet reden, mor kon doar niks meer oetrichten as constoateren dat t n mizze west was. Tjonge jonge, wat n misboar in t hoes.

t Haar n haile zet duurd, veurdat Wildeman tot t vraauwtje deurdrong en zie deur haar, wat er beurd was. Dit zol hom gain twijde moal pesseren. Regelmoateg muik e veur poelegrad n bezuikje bie dit vrömde span. Dou e din ok maarkte, dat der weer wat loos was, huil e heur biezunder goud in goaten. Gunde dit koppel zo geern n gezinsoetbraaiden, mor of t aalmoal zo verstandeg was? t Beste mor hopen. Ok wiedere femilie was dizze raaize op högte, van dij gevolgen ze heur wat konden begelaaiden.

Aan hom, dokter Wildeman zol t in elks geval nait leggen, as hier noa n pooske gain opvolger- of ster in t gelainde waigje kwam te liggen. Ze haren heur spullen goud veur nkander. Doaraan ontbrak bie dit span dit moal niks. Overaal haar e spullen vandoan hoald. Zien trekker muik nog ekstroa overuren.

Paardie lu wazzen wat bange of ofkereg van heur hoesdokter. As kwoajong was e op t aarf van zien olden oet boom kletterd, krek mit kop op n aaide. t Haar om noast n bult dellen ain oge kost. In t begön van zien praktiek druig e aaltied n swaart doukje veur oge, mor nou e n gloazen oge haar, mos t volk mor aan zien ‘oetkiek’ wennen.

Was nait waikzereg, as pesjenten ains kluigen, was zien antwoord steevaast:”Nait soezen, moust mie zain!” In t dörp was t din ok hail normoal as aine wat wol goan jeuzeln, dat der zegd wer..Juust: ” Moust mie zain”. t Volk vruig heur wel es of, woarom e gain peerdedokter worden was. Doar was e mit zien toalgebroek ja veul haandzoamer veur. t Was n echte bamboezer, wild in t hoar en n board woar Sunnerkloas jeloers op zol weden. Wat kunstsnij der op en kloar was Kloas.

Bie t eerste alaarm stond e al op stoebe. Pruit tegen Geeske, dij al in le stoaten was. Vruig of e heur moeke mos woarschaauwen, mor doar haar ze in heur toustand bliekboar gain verlet van. Ok Gerrit haar t nait braid.

Luip deur t hoes te iesberen, van dij gevolgen dokter hom mor eerst noar de baisten stuurd het. Mensken nog aan tou, wat moak je as veredelde EHBO- er doch n bult mit. Zodroa Geeske wat meer ontsloeten kriegen zol, mos e Gerrit mor om kroamverzörgster sturen. Veuralsnog zag t er nait bepoald noar oet, dat t kind der zo oet zol floepen.

Ok dit moal kon dokter ‘Ainoog’ veureerst zien stekje aan t wotter weer opzuiken. t Kon nog wel n pooske aanholden. Mor nait treurd, zunne scheen. Gain spier kolde en hai zat hier tumeg aan wotterkaant. Waaineg verkeer over stroade. Nee, hier was t wel oet te holden. Zien natje en dreugje huil e wel binnendeure. Was wel benijd wat t zol worden.

Normoal zee e wel ains oaliazzend: “Joe hebben viefteg persent kaans dat t wichtje wordt”, le noargelang wens van d’ olders. Dat zol e hier mor nait zeggen, dik kaans, dat ze hom nait snapden en hai wol ze nait groag op onstuur brengen. Ze haren nou al waark zat, om juuste koers te voaren. Wat dit in toukomst nog worden mos, hai haar doar wel zien bedenkens over.

Aiglieks… mor verdikkie hai was God doch nait! Dij zol doar Zien bedoulen wel mit hebben. Wel was hai as klaain underkroeper, dij touvaleg n bedie ekstroa verstand mitkregen haar om zok doar drok over te moaken. Hans jong, dou dien best, in rest zel wel veurzain worden, om t mor ains mooi te zeggen.

Hai schorrelt weer in t ende, eefkes zain hou t veurstait. Ditmoal kwam t in n stroomversnellen. Gerrit wer mit zien trekker laanseerd en ‘scheurde’ deur stroaden as n echte formule ain runner. In n poep en n scheet was e weer ter ploatse om vanoet n stroategies timpke zien zoakjes in goaten te holden. Niks ontgöng hom en dokter mainde, dat weer eksoamen doun mos. Twij poar haanden moaken licht waark en mit hulp van Geeske, dij brulde as n kou in boarensweeën brochten ze n aibels mooi wichtje op wereld.

Ze was t er schienboar nait haiaalmoal mit ains, din zie blerde al as n grode. Of zel ze n vermouden had hebben, woar aiber heur te laande brocht haar? Gerrit was in le stoaten. Rende deur zien kwinde as n kip zunder kop. Navvelstreng het dokter zölf mor deurknipt. Traauwde Gerrit dit waark mit schere ok biekaant nait tou.

Dou e hom neudeg haar bleek e al boeten te wezen, woar e zien baisten en zien buurvraauw dij touvaleg op blaik was, kond dee van t heugleke fait, dat e n popke haar. Nou ja zien Geeske din. “Fileseteerd Gerrit en wat is t worden jong”? “n Popke!”. “Joa dat leuf k best, mor is t n jonkje of n wichtje”? Gerrit keek heur mit zien kleverogen wat besoesd aan. “Joa”, dat wait k nog nait, mor k zel t wel evenpies noavroagen hor”.

Dokter het hom t wichtje in aarms drokt. “Hier dien dochter. Hou mout ze haiten?” Mit n stoere vroage, dij sloa k over, kwam e der ditmoal nait. “Dienoa”, klonk t oet kroamberre, “noar mien moeke, dat haren wie ja ofsproken?” Verdulleme, was woar ok. Kop luip hom der ja bie omme. Eerst mos e buurvraauw vertellen, dat t n wichtje was mit de noame Dienoa. Mor woar luit e dat koedeltje in aarms. Volgeerne druig e t zwikkie aan kroamverzörgster over, dij t bie moeke under dekens legde. Lekker waarm en vertraauwd doch.

Mit t zwait veur kop legde Gerrit oet, dat dokter Ainoog bie de vraauw n wichtje mit de noam Dienoa hoald haar. Dit was t begun van n laange enerverende dag. t Was mor goud, dat zien moeke drekt overkwam en hom n bult waark oet haanden nam. Ok bruier Berend was van onschatboare weerde. Kerel nog aan tou. Der komt wat bie kieken, as je voader worden. Doodmui wordt je van le t geregel. Moeke bleef eerste daogen over vlouer, aans was t vervaast eerste nacht al mishottjed.

Noa n dikke weke wazzen mainste verziedes west en t hoesholden weer wat op regel. Gerrit göng weer aan t waark. Mor jonges, wat geft zo’n gezinsoetbraaiden n hoop trammelaant. Veurdat je aal weer op t riegje hebben, verlopt er wel t ain en aander.

t Wicht gruide op tot n mooie blom, mit meer verstand in kop as heur baaide olden. Wer deur heur op haanden droagen. Noa de legere schoule het ze loater spinoazieakedemie, oftewel hoesholdschoule bezöcht.

Is noa dood van heur voader bie moeke thoes bleven. Baisten, trekker en aanverwandte artiekels binnen van haand doan. Veul aanhold mit femilie haren ze nait, wat sneu veur t wicht was, zie haar doar ja n hoop aan hebben kind.

Ze hebben heur en heur moeke wat aanmoddern loaten. ‘Moust mie zain’ is op leeftied van krapaan zestig joar goan hemeln. Zo of en tou heurt man in t dörp wel es aine tegen n aander zeggen: “Moust mie zain”. Der wordt din wat gniffeld en wat herinnerns ophoald aan dij wunderlieke medicienman mit zien gloazen oge, mor mit n haart van gold. Wat der loater van Dienoa teregte komen is. Krek: “k Zel t…”