Magneetvisken

t Is zien grote hobbie. Hai kwam haildaal hierhìn veur t waark. Kin hier meer verdainen as in Polen. In zien vrije tied zit Tadeusz bie t wotter en waarpt zien magneet. Doar blieft allerhand an plakken: metoalen onderdailen, spiekers, laampekap, radioater, verroust roamkezien. Dingen woar hai niks met kin. Nee, din laiver n nait te verrouste fietse. Om op te flikken en te verbatsen.

Vanòf brogge zait Ynske hom dingzeg. Mit heur droes pestuur en blonde kleurspoulen staait zai doar, roupt noar dij jong. Dij geboart dat hai gain Nederlands proat, heur nait verstaait. Ze vindt hom nuver, t moakt heur gain verschil. Lieke boan wotter van Westerwoldse Oa blikkert in zunne.

Tadeusz het zien magneet al uutgooid. Hai reept an liene, vuilt dat hai beet hèt. Massief metoalen ding. t Is lodeg, komt hoast nait van stee, geft weerstaand. Tot dat t mit nog ain steut an liene lös schait. Votdoadelk begunt revier onmak te kolken. Tadeusz reept mit al zien kracht en kriegt ding boven wotter. Hai legt t druppend veurwaarp op wale. Wat of t is wait hai nait. t Liekt n groot formoat probbe. Zo ain ding an ket woarmit lu ofvouer van badkoep ofsloeten.

Revier blieft onstumeg. Daipe swirrelkolk opent zok, t liekt asof revier leeglopt. Ynske zait t ok en begriept doar niks van. Hou kin dat, revier dij leeg lopt? As zai weerom kiekt noar Olleschans zait zai nog wat roars. In laand an baide kaanten van t dörp spijen wotterstroalen hoog. Dij goan mor deur en worden altied meer. Zai vuilt dat t te moaken het mit swirrelkolk. Wat gaait hier heer? Geliek weerom noar Olleschans, van dichtbie kieken.

Zai is bougbeeld van stichten dij striedt veur t dörp. Olleschans zol in laandinrichten van 1970 hailemoal van koarde verdwienen. Gelokkeg blief t dörp, steern mit zeuven punten van schaans. Wol haren dij Westerwoldse Oa liek groaven, laand omheer nij inricht.

Ynske is noe körter bie. Zai zait wotterstroalen grond votspuilen, oethollen. Dij spijen in woagende liene. Joa, is dat nait zoas vrouger Westerwoldse Oa deur t laand luip? Veurdat dij liek groaven was? Boer Marcel Zomer runt vergees in t ronde bie de wotterstroalen. Dij moaken woagende geut dwaars deur zien laand. Ynske haar kwestie mit hom over nije schuren dij hai geliek noast schaanswaal baauwde. Gerechtszoak haar zai verloren.

Votdoadelk heft Tadeusz zien magneet inpakt. Onder zok zait hai revier langzoam leeglopen, dreug valen. Hai wait nait wat hom overkomt. Vot wezen mit zien fietse, zo gaauw as hai kin. Dammeet geven lu hom nog schuld. Mout hai in t gevang, zetten dij hom t laand uut. Vot, zo gaauw as hai trovveln kin.

In heur netuurlieke bèrre woagde Westerwoldse Oa tot 1970 deur t laand. Van de Heemen tou de Bult, woar zai soamvluide mit Pekel Oa. Boeren haren heur laand an baide kaanden van de revier. Om doar te kommen haren dij broggen baauwd uut baalken. Onderwegens luip revier deur Olleschans bie hoaven van dörp laangs.

Ynske zait t der heergoan. Wotterstroalen vretten zok altied verder hìn in grond. Dij worden pas rusteg as zai bienander olde revierbèrre weerom brocht hebben. Geliek as vrouger sluut dij an op hoaven van Olleschans en woagt vandoar noar de Bult. Westerwoldse Oa hèt wroak nomen op laandinrichten van 1970. Revier hèt heur straft veur brutoaleghaid heur te draangen in nij groaven lieke bèrre. Heur olde bèrre te dempen en inkomsteg te doun asof dij nooit bestoan hèt. Nee, dat is gain respekt, zo gaaist doe nait mit n revier om.

Zwoare metoalen probbe dij Tadeusz mit zain magneet lös repen haar: wat hèt dij doarmit te moaken? Dat zellen wie wol nooit hailemoal dudelk kriegen.