Käte

t Was vlak veur de Kerstdoagen ien t joar 1939. Oafke zat achter naaimachine mit negen naaln. Tegenover heur zat Riek aan zoon zulfde machine, der waren ook moar twij van dizze krengen. Stoer waarken, verstaand mos je der bie holden, aans ging t mis. Knapte der n droad, din kon je weer vannijs begunnen. Op t atelier werren jazen moakt mit aalmoal sierstiksels derop en dij mozzen wel geliek lopen, vandoar dij negen naalden. t Confectiebedrief was doar goud ien. t Lag vlak bie Noorderplantsoen,woar ze in schafttied voak n frizze neus hoalen gingen. Donkerde aal boeten. Oafke haar aiglieks wel zin om der mit oet te schaaiden, mor t was nog gain zès uur. Dij verrekte chef Herr Rosenthal luip tussen toavels deur. Der was nou ook gain rozegs aan haile kerel of t mozzen stiekels aal wezen, dij hare genog.
Oafke keek noar boeten, mor zag allain zuk zulf. t Was haile dag al gloepend kold west. ‘Riek’ fluusterde ze, ‘wie mouten op tied weg, t weer is nait best ‘. Riek knikte: ‘Zeg doe t mor’. Oafke zee niks, mor begon op te roemen. Doar kwam dij Mof aal aan, ze zagt oet heur ooghouken. “Was wollen Sie , est ist nog kein Zeit!’. Hai pakde zien golden zakallozie in haand en wees. Zai keek hom recht aan: ‘Dat kin wel wezen, mor wie mouten nog aalmoal lopen noar t Daamsterdaip, t weer wordt minner. En aans hoalen wie bus nait meer, dij wacht nait op ons as ie dat sums denken’. t Wer moesstil, hai keek heur verbaldereerd aan. Loos ging ze deur: ’Mor as ie n automobiel hebben, maggen ie ons ook noar Daam hìnbringen’. Ze schrok klaain beetje van heur stroatbanteghaid. Hier haar e nait veul op te zeggen, hai gaf n minzoam knikje en luip deur. Riek heur mond viel open.
‘Kom wicht, kiek nait zo dom, oproemen en wegwezen’, zee Oafke. En dat deden ze. Boeten kwaam n kolle wind heur aal ien muid. t Was of t ies zo oet locht vuil. Zai kwamen op tied, ze vonnen baaide nog n plekje, allain nait bie mekoar , en bus vertrok. t Was der lekker waarm ien en Oafke miemerde n beetje. Heur gedachten gingen noar hoes. Moeke was der aal nait meer, dij was oet tied kommen dou ze zeuventien was. Heur oldste zuster haar de zörg veur heur pa en bruiers overnomen. Fred, heur laifste bruier, haar n wicht mit noar hoes nomen. Ze konnen mekoar al n tiedje, mor t was nou dik aan. t Was n nicht van n collega van hom. Heur pa was n Duutser en heur moeke n Ollandse. Käte haitte ze. En ze kon alles , overaal was ze goud ien. Ze haar veur heur pa al nuvere flanellen hemden moakt , juust in kleuren dij hai zo mooi von. Oafke kon heur nait oetstoan. Aldeur was z op zuik noar wat, wat ze Käte verwieten kon. Mit n hail schaarp oog keek ze noar heur doun en loaten. Ze kon heur aargernis moar nait verkloaren. Wast heur Grunnegers mit dij Duutse tongvaal messchain? Nou bleef zai Kersttied ook nog bie heur sloapen. Ze kon der aiglieks niks op tegen hebben, mor dat haar ze wel. Dekselse wicht!
Ienains vuil t heur op dat bus hail langzoam ree. Ze legde heur heufd stoef tegen t roam aan en pebaaierde wat te zain. Stroat glom as n spaigel. Ies as regen vuil noar beneden en ze zag dat ze aal bienoa in Tjamsweer waren. Chauffeur ging nog lang- zoamer, ze keek om noar Riek, dij mos der zo oet. ‘Veurzichtig hur, zoalege kerstdoagen’, ruipen ze mekoar tou.. Op t lèst zaten der nog mor n poar minsen ien. Veuraan ien Daam zette chauffeur bus aan kaant, hai duurde nait verder. ‘Tis n iesboan minsen, joe mouten zulf mor zain dat je thoeskommen’. Oafke was d’ainege dij deur De Wieke mos, brog over en Woldweg op. Overaal woar ze holvaast haar, schoefelde ze langzoam veuroet. Mit heur steveltjes mit leern zolen wast hoast gain doun. t Was of ze allain op wereld was, t leek oetsturven. Ze was doodop en tot overmoat van raamp begon t te snijen. Haile fiene stoefsnij juig heur ien t gezicht. Toun z’aan rechterkaant over brug was, mos ze n èndje zunder steun doun. As ik moar eerst bie ‘Koppel Peerden’ bin, docht ze. Zai zag doar, veur zover dat kon, gain licht brannen. Moar ze kon din ien elks geval even op oam kommen. Noa drij keer vaaln en stoan goan en beurs aan ale kaanten, luit ze zuk tegen deur van t café aanvaaln. Gain volk. Ze keek noar schuur even verderop, zag n schoelplekje en glee der hin. Ze luit zuk tegen muur aan zakken en docht aan t verhoal ‘t Wichtje mit de zwoavelstokjes’. Zol ze hier n haalve kilometer van hoes din heur ènde vinnen en doodvraizen? Kwaam der din gain ain heur ophoalen, woar waren heur bruiers? Dochten zai hailmoal nait aan heur? Troanen waren nait wied vot. Ien mekoar doken stoarde ze geloaten veur zuk oet. Wat was dat? Zag ze doar ien vèrte wat bewegen? Zolt woar wezen dat der nou nog n mìns op pad was? Ze knipperde mit heur oogleden snij der oet. Joa, doar bewoog wat, der kwam ain aan, leventege snijpop. Hai of zai kwam veul vlogger veuroet dan meuglek was, dat was toch onbegriepelk!. Haar z’aal koorts, zag ze t nait goud meer? Oafke ging zo goud as ze kon rechtop stoan om te roupen, mor ge- doante kwaam recht op heur of. Ze zag inains wat bekends.
‘Käte !’ ruip ze, mit schraande stem ‘Bist doe t ?’
‘Joa, Oafien, ik bins, kiek es wat ik veur die heb.’ Ze pakte oet heur buus n poar dikke wollen sokken van heur pa. ‘ Mach das om dien schoun, kiek mahl, iek hebs ook’. Oafke keek noar beneden en toun noar Kätes gezicht. ‘Das doe………………’Nooit was z’om woordje verlegen, aaltied mondjegaauw en nait benaauwd. Nou zweeg z’ien ale toalen, schoamde zuk daip. Ze trok zo goud en kwoad as t ging sokken aan, pakte Käte bie d’aarm, op hoes of.
‘Sokken van Va kinnen wie wegsmiessen’ zee Käte, ‘wen wie thoes binnen’. Oafke mit heur haart vol spiet en t gevuil wat goud te moaken mouten, zee: ‘ Ik braai twij poar nije sokken, Käte, joa dij braai ik ‘.
‘Kist doe das Oafien?’.
‘Nee, mor dat leer ik din’.
‘Din toen wirs tesammen’. Oafke drokte even Kätes aarm en zee mit dichte keel: ‘S….oamen’. En t klonk as t ènd van n gebed. t Wèr ain van dij Kerstmizzen om de kommende vief joar nog voak aan te denken.

okt. 2008