Duuster as de nacht…. Of?????

Dat wordt der wel es zegd, t is hier zo duuster as de nacht! En mainsttied vinden mìnsen dat nait pretteg, rillens lopen ze over de rogge…. k Heb net even noar TV keken, Nederland 2 “De Wandeling”. Mag k geern noar kieken, al heb k der nait aaltied t geduld veur… Mien vraauw kikt veur mie… Nou ging t over de nacht, te veul aan licht. Hella van der Wijst pruit doarover mit Wim Schmidt, ammeteur-steernkundege, ‘lichthinderloog’, ze wazzen op Schiermonnikoog. t Aailand is snachts donkerste stee in Nederland, schier Schier! Biezunder, Nederland heurt bie de Top 3 van landen woar t snachts t minst duuster is, soamen mit België en Porto Rico…. Benoam in de grode steden kom je snachts bakken mit licht tegen woar t laank nait aaltied vanneuden is. Doar kinnen we nog n bult op bezunegen, mor ja, t Ruttespul dut nait aan “Milieu”… Vrouger, in Midwolle (en dìn main ik zo’n viefteg joar leden….) was t snachts nog duuster zat. Lanteernpoalen haren nait van dij dikke laampen, gain TL-buizen, en LED, was dat dou al wel opbedocht? In woningbaauw was t benoam swinters n duustere boudel. Vroug op bère…. WC was der ja nait, t hoeske ston achter in toene, zel wel n pispot onner bère stoan hebben… Loater aan Nijssiesoordloane was t vanzulf wel beter, wat dij WC aanbelangt. Lanteerns gaven nait veul meer licht as in woningbaauw. As ik soavends nog ains wat doun mos, kraande votbrengen of melk hoalen achter op t veen, was k voak baange, om nait te zeggen schietensbenaauwd (al gaf je dat vanzulf nait tou…) Achter elke boom kon wel n spook stoan en as je achterom keken, kwammen dij griezels aal dichterbie… Of en tou kon je wel ains groalen van aal dat duuster, as je nog even mit pa noar boeten gingen en dìn dij steerns aan locht flonkern zagen. Pa haar doar nait zo hail veul verstaand van, mor hai kon ons doch wel de Grode Beer aanwiezen. Mien schoulkammeroad Beno Doedens wos der meer van as ik, hai was aiglieks d’eerste echte steernkieker dij k tegen kwam. Loater von k in n old schoulboukje (wie mochten bie meester Zonderman n boukje oetzuiken as we meer as 100 punten bie mekoar leerd haren, woarmit wait k nait meer…) n mooie koart van de haile steernlocht. Hail biezunder, mor kreeg t nait in de kop, en dou was t doch nog duuster zat. Wie gingen soavens ook nog wel ains “blikspuit” speulen, in t (haalf)duuster. Blikje onner lanteernpoale… Dìn haar je nait veul last van t donker om je hìn. Dat wer ook aans dou je in de bungeljoaren belanden deden. Zulfs de fietsverlichten dee t nait aaltied en dou der wat scharrelderij bie kwam, was t mor wat spannend doar op t Achterloantje of bie d’Esbörg in Scheemde, zunder licht…. Op pad noar hoes tou, weerom van voetbaltrainen, bin k nog wel ais in duuster aan t appeltjes pikken west, op gevuil, bie d’appelhof van boer De Grooth, op hörn van Laange Zuudwenden en de Hoofdweg. Loater, op kweekschoule in Winschoot, dee t je nait zoveul meer, was t overdag wel ains duusterder as aans snachts in t donker. Woonde je meer in joen aigen kop en was je doar wel ains weg kwiet. Dou haar je ook nog nait aal dij bakken licht van tegenswoordeg, wazzen ook wend aan dörpsleven. Ainmoal was k mit mien schoulkammeroad Jakob Stiekel bie zien zuster in Stad. Man, dat was veur t eerst dat k deur kreeg dat der steeën wazzen woar t snachts sikkom nait duuster wer…
Noú, viefteg joar loater, mag k geern nog even n ommetje moaken, in t duuster, op kommando van mien spatoaders. k Mout wel kop derbie holden, en nait aal noar ondern kieken, noar t pad. En bin k bliede dat der doch hier en doar lichtpunten binnen, t zain wordt der nait beter op. Snachts mout k der voaker n moal oet, k dou gain licht aan, k schoevel zo hinneweer noar badkoamer. Das beter veur de hormoonhoesholden, zee Wim Schmidt. Je leren nog elke dag bie…