De Gebroeders van Dam (dail 18)
Vervolgverhoal, schreven deur Gerhard Tuinema.
Nacht is over t dörp valen. Rondom is t stil mor toch is der ver vot nog bedrieveghaid. t Het n poar doagen stief dreugd en omreden barometer nait veul gouds zegt, het boer Poortengô onnaaiert dat combain mor deurdraaien mout. Der staait nog n flink stuk koolzoad in hokken en dat mout as t kin dreug in zakken. Om beurten vörken Poortengô en zien bruier op en Hinderk Tollens, dij op tractor zit, kin hoast aalvot deurvoaren, zo haard gaait t. Mud noa mud komt op woagen te liggen en Poortengô vrift zok ais in handen: wat gaait t weer mooi!
Bie de Gebroeders van Dam is t ook nait rusteg. Aine haalfschaid draait zien “opoe” der weer lekker oet, mor aander haalfschaid wuilt mor aal deur t ber hin. Elzo van Dam het leste tied al voaker last had. Hai is wat sloereg bie zetten en is hoast gain dag vrij van pien. Voak het e last van steken onder in t lief, mor zo slim as vannacht het e t nog nooit had. Hai het t benaauwd zwait veur de kop stoan en aalgedureg krimpt e van pien. Wèèr gooit e zok op aander zied, mor t helpt niks. Hai het net t gevuil of e spijen mout en in ainmoal schut e din overind, mor t is al te loat. t Bergoud zit ter al onder.
Jurrie, Jurrie! Elzo ropt goud haard, mor Jurrie knort mor deur. Din mout ter hail wat aans gebeuren as dij wakker worden zel. Jurrie, help mie din toch! Jurrie morrelt wat in sloap, draait zok n slag om en let “t ol mins” weer stil heur gang goan. Nòg ais ropt Elzo en din wordt Jurrie wakker.
W… w… wat… eh… ruipstoe bruier?
Kom ais hier Jurrie, ik bin lang nait goud. k Heb ook al spijd en k heb zo n pien, oh ik heb zo n pien!
Jurrie stint ais n moal goud en kropt din tou ber oet. Hai, wat is t ook ja weer n boudel. Hai stekt petreulielaamp op en schrikt din as e Elzo zicht.
Hai bruier, wat bistoe ja wit! Och stumper, hest t bergoud ter ook al onderspijd ja. Wacht, ik zel even n blikje mit woater en n vaal hoalen.
Jurrie schut boksem aan en gaait op zuik noar n vaal en woater. Wat weer n spul ja. Elzo het veuls te veul jenever zopen, dat kin nait aans. Mor din huf e toch nait zo’n pien te hemmen…
As e weer in koamer komt stint Elzo t oet, zò n pien het e. Hoal dokter mor Jurrie, t is lang nait goud mit mie. k Kin wel doodgoan, zò beroerd bin k.
Mor wel mout din bie die blieven zo laank? Of wacht, k kin Knotnerus wel even wakker moaken.
k Mag kerel nait lieden, mor nood leert bidden. Gelukkeg slept Knotnerus nait zo vast as Jurrie en as dij hom de zoak oetlegt, staait e doalek kloar om mit te goan.
Jurrie runt veuroet en net zo haard as zien körte baintjes goan kinnen vlogt e noar dokter. Hai wordt aal omrusteger, want hai hangt meer aan Elzo as e zulf wel waiten wil. As ie joar oet joar in mit n kanner optrekken, din wordt dat ook zo op n duur. Hai wordt kèl as e op nachtschel drukt.
t Klinkt zo hol deur dat grode doktershoes. Ja? Boven wordt n roam openschoven en dokter kikt noar boeten.
Zol ie votdoalek wel mitgoan willen dokter? Bruier Elzo is lang nait goud!
O, van Dam! Wacht u maar even, ik ben zo beneden en dan kunt u mee terugrijden.
t Duurt mor even, din staait dokter al aangekled en wel mit zien tas boeten. Woagen noar boeten rieden is mor t waark van n ogenblik en even loater snorren ze deur de stille nacht.
Onderwegens vragt dokter t ain en t aander, mor veul wiezer kin Jurrie hom ook nait moaken.
Is er nog iemand bij hem, vragt dokter. Jô dokter, k heb Knotnerus ophoald. k Kon bruier doar toch nait allain liggen loaten.
Autolichten schienen ver veuroet en schokkend draait dokter loan in. As auto stilstaait is dokter der ook al oet en hai staait al bie t ber as Jurrie t portier dichtklapt. Gain wonder dat ze op t dörp wies mit dokter binnen. Man staait votdoalek kloar as je kommen en volgens zeggen van vrouw Smit mout e bizunder kloar wezen. Hou laank haar zai nait mit heur wichtje dokterd in stad en hai von t toch mor zo?
Waar voelt u de pijn, van Dam? Hier dokter, doar trekt mie t aal langs! Mnn… zegt dokter as e pols löslet, behoorlijk koorts. Zo, blijf nu maar even stil liggen.
t Is stil in koamer as dokter rusteg en zeker aan t onderzuiken gaait. Knotnerus het zok terugtrokken. As boetenstoander het e der nait veul onder te doun, mor Jurrie is oareg wit om neus.
Dokter richt zok weer op. Ik zal direct Groningen bellen. Van Dam moet zo spoedig mogelijk naar het ziekenhuis. Wat is t dokter, vragt Jurrie. t Woord “ziekenhuis” heurt hom n doodvonnis tou.
Hai net zo min as Elzo het ooit n zaikenhoes van boeten zain, loat stoan van binnen. En dat Elzo doar nou hin mout en misschien wel onder t mes.
Waarschijnlijk blindedarmontsteking, zegt dokter. t Zal wel op een operatie aangaan, maar daar hoeft u zich niet ongerust over te maken. Een dag of tien als alles goed gaat en van Dam is weer thuis.
Mout e ook nog wat mithemmen dokter? Mnn…nee, dat is direct niet nodig. Laat hij schone kleren aantrekken, dat is voldoende!
n Uur loater draait Gruine Kruus auto daam in en even loater ligt Elzo op brancard. Jurrie gaait mit en zo raaizen ze of. In t zaikenhoes wordt Elzo votdoelek holpen. Zusters stoppen hom in t bad (zò goud is e nog nooit wossen) en din gaait e noar operoatiekoamer. Tellen! zegt n stem en din is t of Elzo wegzakt, daip, hail daip. Nog even zicht e Jurrie veur zok, din is der niks meer… In wachtkoamer zit Jurrie, haildail oet stuur.
Wordt vervolgd!
