De Gebroeders van Dam (dail 16)

Vervolgverhoal, schreven deur Gerhard Tuinema.

Jurrie van Dam, dij aans altied zo vlog en bliede is, hai schraift nou as n kind. Nait van verdrait, o nee, mor t gemoud is hom tè vol worden. Ook gain wonder! As je twij’n viefteg joar allain stoan hemmen en ie vinden din nog n jonk wiefke dij mit joe traauwen wil en dat onverwachts zegt, kin t gebeuren dat je n beetje van streek worden.

Mor as je groag broene bonen mit spekvet luzzen en je hemmen mit t geval verder niks neudeg, och din puul je stoareg deur. Elzo dut krekt zo. Eerst het e even opkeken en n woord of wat zegd, mor nou zit e al weer te eten of der niks gebeurd is. t Vet lopt hom bie kin deel, mor dat dut aal niks of. Hai et nou broene bonen zo as e ze in laange tied nait eten het.

Hennie legt lepel ook hin. Stil kikt ze noar de man dij in t vervolg noast heur leven zel, dij bedstee mit heur dailen zel. Ze vuilt aan dat t teveul veur Jurrie west is. t Kwam ook zo onverwachts, haildaal zunder bedoulen.
t Was ja net of t van binnen oet heur kommen was, zo oet t haart. Toch is ze bliede dat ze t zegd het. Doarom komt ze in t in en lopt noar Jurrie tou. Even wait ze nait wat ze doun mout, mor din nemt ze zien kin in haand en tilt zien kop op.
Stil nou mor mien jong, nou is t ja goud. Geef mie dien buusdouk mor even. Mit zien aigen buusdouk wist ze hom, as was e n kind, troanen of. t Snokken holt op, mor Jurrie wait nait hou e zok aanstellen mout. Hai schoamt zok, da’s t hail geval. Wat dut t hom goud dat ze bie hom staait. Zo zel ze nou altied bie hom wezen, dag en nacht. Nou kin t weer worden zo as t vrouger was, dou zien moeke nog leefde.
Bruier en hai noar t laand en zai in hoes regaaiern. t Nat en dreug op zien tied en gain kopschraberij meer mit etenspot.
Laive tied, wat n oetzicht. Mor nòg het e gain woord zegd. Ze kin wel denken dat hom t muit! Wel begunt nou te snöttern bie zowat! Hai, n wazzen kerel van twij’n viefteg joar, zit ter net bie as n kind. Bliede mos e wezen, deur koamer dansen en heur om haals vlaigen, dàt mos e. Jô, dat zel wel nait aans kinnen… Hai zel heur wel n doetje geven mouten, dat heurt ter ja zo bie. In zien jonge joaren het e wel ais hier en doar vrijd, mor dat is al n dikke twinteg joar leden. Donder Detje, dat wordt nog wat!
Zo roazen de gedachten hom deur de kop. Hai is eerlek gezegd, schoon verlegen mit zokzulf.

t Is Hennie dij hom wat in muit komt. Ze trekt hom zachtjes omhoog, mor zegt niks. En din in ainmoal verdriest Jurrie zok. Hai slagt zien aarms om heur tou en drukt heur stief tegen zok aan. Zai dut ogen dicht en din volttrekt zok t grode gebeuren. Jurrie trilt as n kwoajong dij veur t eerst op vrijersvouten is. Onwenneg drukt e zien lippen op heur mond, mor din vaalt ale onzekerhaid van hom of. Ze rilt in zien aarms, mor ze geft weerom wat ze krigt. Wat joaren daip wegzeten het, komt nou te veurschien. Het bloud sprekt en baaiden ondergoan wat altied nij blift, krekt geliek wat ter ook gebeurt.

Paas op, Jurrie, doe smoorst heur! zegt Elzo der in ainmoal kaalm tussendeur en mit stekt e n nije lepel vol broene bonen in mond.
Din let Jurrie heur lös. Even ligt heur smale haand in zien haarde handen. t Is net of ze op t zulfde moment n belofte oflegt. Even kikt ze hom daip in ogen, hail even mor, din gaait ze weer zitten. Op heur gezicht ligt n nije glans, net of ze n last van joaren van zok ofgooid het. Ze wil weer begunnen te eten, mor ze komt ter nait tou. Stil schoft ze t bord van zok of. Ik zol zeggen, doar movve mor ais stief op drinken!

Mit dat dij woorden zegd worden, komt Sambo koamer in, net of der niks gebeurd is.
Wel donder nog aan tou, begunt Elzo, mor verder komt e nait. Woarom zel e ook, t is nou ja goud en ook haildaal: n borrel smokt best achter broene bonen aan. Mor hou waistoe…, vragt Jurrie.
As ie weer van dij akkefietjes hemmen, zegt Sambo, mòje gloazen dicht doun. k Haar der wel op rekend zai je en dou k Jurrie zo lekker knovveln zag docht ik: nou mout Sambo der heer. Laifde en draank komt mainste ielenne van, mor ik zeg mor zo: Alles mit moat, zee de snieder en hai sluig zien vrouw mit elstok. Jô juvver, ie kriegen n reuzen kerel aan Jurrie. En dat e goud knovveln kin, nou ja, dat hèje wel vernomen. En dit zeg ik joe: n kinderwoagen krieg je van mie! En n rammelkörfke van mie, komt Elzo der vot achter aan.

“Amor à la Bacchus “, gaait Sambo verder. Wat t in het wait e zulf nait, mor dat dut niks of. Hai is al even aan west omderwegens en dus begunt e mit zien dure woorden. Daar moet op gedronken, dronken worden! zingt Sambo en verdold, Elzo stemt mit in.
Hennie dut net of z oet neus blödt en roemt toavel of. t Is compleet n kemedie. Allain Jurrie zegt niks. Dij is nog tè vol van dij smokkerij. Hou older, hou gekker, zo is t ja.
Sambo hoalt n vles tou binnenbuus oet en Elzo hoalt raimerkes oet kaast. Hennie schenkt in en nemt zulf ook n klaintje mit n bult sukker. Ze wil gain spulbreker wezen. Op de gezondhaid van lutje Mainderd! zegt Sambo en holt t glas omhoog.
En op ons, zegt Hennie zaacht en holt Jurrie t glas tou. Proost laiverd, zegt dij. Heurst dat, Sambo, vragt Elzo. Woar hoalt e t weg. Mor, nou nog aans wat. Ik heb zegd: nou zel t dörp t ook waiten. Hai zel heur geaarmd noar bus brengen, wat zegstoe doar van Sambo. Noatuurlijk, noatuurlijk, dat mout deurgoan, zegt Sambo. Dat is ja net koren op zien meulen. Geaarmd noar bus, stint Jurrie.
En nait aans, zegt Elzo. Mor Hennie kin hier ja wel sloapen vannacht, din kroep ik wel op n noodber of desnoods in t heu. En din weer bie de schenk zeker, zegt Elzo.

Nee, zegt Hennie, ik mout noar hoes. k Mout nog t ain en t aander regeln en boetendes, der komt mor proaterij van as k blief. k Zel de boudel hier nog even wat opreddern en din brengt Jurrie mie noar bus. Krekt zo!, zegt Sambo, doar drinken wie nog ain op. Wat doe, Elzo. Bonen mouten nat blieven, zegt Elzo en schoft t glaske weer noar veuren. Jurrie dut bedanken, dij het genog aan zokzulf. Geaarmd noar bus, dat zel n plof ofgeven…
Sambo en Elzo binnen in ain joar kommen. Alles wat ter gebeurd is, is vergeven en vergeten en dus drinken ze mor op de toukomst. Ze smoezen hail wat of mit heur baaiden. Sambo revelt mor aan ain stuk deur en Elzo lustert wel. Allain wat t drinken betreft gait t geliek op.

Hennie is achter aan t ofwassen en vanzulf, doar is Jurrie ook. t Is zunde dat k t zeg, mor zo as dij Jurrie smokt hè, da s glad n meroakel. Hai wil bepoald zien schoa wat inhoalen en Hennie mout hom op n duur wat tempern, want aans blift heur ofwas stoan. t Binnen net n poar törreldoefkes, zoas ze doar aan de gaang binnen.
Tussen de bedrieven deur wordt ter overaal over proat. Vanzulf, der is hail wat te beproaten. Eerstens, het zai n aigen hoeshollen en twijdens: wanneer mouten ze traauwen? Jurrie wil gain dag langer wachten as neudeg is, mor zai bekikt t ook van de practische kaant. Overleg mout ter wezen.

Nou, ie redden joe wel hè?
Sambo kikt nog even om houk van deur en moakt din dat e votkomt. Hai het n nuvere sputter op, mor dat gebeurt wel voaker. Doen wordt e nait gaauw en zodounde spurt hai mit n beste gang op fiets vot. Hai het weer wat in t zin, dij smeerlap. Noa n leutje uur is Hennie mit t roegste waark kloar en din zitten ze nog even bie mekoar in koamer. Dij Sambo, zegt Elzo, ik zeg : dij Sambo, dat is mie der aine. Amor à la Bacchus, zee e. Wat n feest, wat n feest. Geef mie mor n kloare vrouw Bakker, ik bruuk gain draank. Wel haar dat docht. Zo’n olle knapzak op vrijersvouten. Wat n toustand, wat n toustand. Wat doe, schoonzuster? Ha ha, vrouw van Dam, woar lig ie mit joen schipke? Wie kinnen der niks aan doun, wie mouten t wel geworden loaten, zol Boukholt wel zeggen. Mor ik zeg mor zo: hou stiller hou beter, zee t wief en zat mit gat in branekkels. O, Suzanna, en wat is het leven wonderschoon…
Ie huiven nait vroagen wat Elzo nog meer had het as broene bonen, dij zwemmen wel hail goud. Och stumper, hai krigt ja nooit n borrel en nou in ainmoal zoveul. Mor geaarmd goa je noar bus en nait aans! Doar hoamert Elzo mor aalvot op deur. Dat zit hom boven in de kop en doar is e nait of te brengen. Wat Jurrie der ook op zegt, het helpt almoal gelieke veul. Hai het zok dat nou ainmoal veurnomen en dat mout deurgoan ook.

Komaan, zegt Hennie, het wordt mien tied. Dus doe komst aander week bie mie in stad, Jurrie? Jô wicht, dat gaait deur. Wie mouten t spul ja wel wat regeln en din zel dat t beste wel wezen. Kom, k zel dien goud even hoalen. Even loater stoan ze kloar om vot te goan. Jurrie is nait hail rusteg. Hai vuilt dat hom der wat boven de kop hangt, mor wat? Nou Elzo, ik goa der weer vandeur jong. Kroep mor gaauw onder de wol, want doe hest last van broene bonen, ducht mie. Hennie laagt mor wat en langt Elzo haand. Ik op ber schoonzuster? Gain sproake van! Ik wil zain hou bruier der bie lopt. Nou wicht, bedenk die nog mor n moal wast dust. En goie raais, ze k mor zeggen.

Wordt vervolgd!