Riek verleden
“Ga maar op de bank liggen, dan doe ik u een blinddoek voor.” t Begon verdikkemie al goud. k Wol da’k mie nooit tot dizze hokespokes overhoalen loaten har. Mien Klaaske har t op tilleviezie zain en t leek heur ok wel wat veur mie. Nou lag k hier mit mien goud gedrag, den as t knipt en nog ains knipt, dou k ja persies van t wief van mie vragt. Thoes heb k niks te zeggen. Noam staait op boetendeure zegt t oldske aaltied en doar mout ik t mor mit doun.
“Joe maggen ok wel Grunnegs proaten, hor. Din verstoa k joe net zo goud. Meschain nog wel beder”, pebaarde ik wat greep op t spul te holden. Was slim nijsgiereg wat der oet kommen zol. Al leufde ik van dizze haile hobeleko gain sikkepit. k Kreeg n swaarde douk om kop, zoda’k gain vinger meer veur ogen zain kon. Toun ging t loos. k Mos mie haailmoal goan loaten. Rondom ontspannen. Naargens bie noadenken, mor der oetflappen wat in mie op kwam. Kerel begon hail ainvoudeg, wol mie zekers wat op mien gemak stellen. k Wis aal antwoorden. As t nait muileker worden zol, was t n floitje van n sìnt.
Manskerel vruig mien noam. Woar k geboren was. Woar k mit traauwd was. Of k ok kinder har. Heur noamen, leeftied. k Snapde nait wat kerel doar mit van neuden har, mor t zol der wel bie heuren. Hou zwoar en hou laank k was. Woar k woonde en zokse kulkouk meer. Ik roakte wat zwoar in de kop. Soesde wat vot. Hou laank dij kerel mit zien indringende stem op mie inproat har, wait k nait recht, mor k antwoordde zonder noa te denken op aal wat e vruig.
“Beschrief es wat joe nou zain.” Kerel breek mie de bek nait open, docht ik. “Din kin k ja wel n uur achter mekoar aan loop blieven”, mommelde ik.
“Geft niks, goa gerust joen gang”, zee e. Dij vent wis nait wat e mit zien gevroag overhoop huil. “k Zai n hail groot hoes van rode stainen.
t Gebaauw telt wel vaar loagen van elks zo’n aacht hoge roamen. Allènt dij van de bovenste en onderste riege binnen nait zo hoog. Boven de grode, braide stoebe tel k ok nog twij roamkes. Persies boven t woapen. Dij bestaait oet n wat groot oetvalen zeupke glas, t kin ok wel n tulpe bloume wezen. Doarin stoan vaar klaaine laiwen ofbeeld. Op t pannendak zai k vief torens. De grootste staait midden op t langwaarpeg hoes.
“Hou zain dij torens der oet?”, vruig n stem.
“Viefkaanteg, mit van dij grieze ploaten der op. Op zied van aal roamen zit n gruin loek mit in t midden n gele zaandloper”, ging k wieder. “De twij drijhouken dij der noast zitten, binnen donkerrood. Achter t hoes, t liekt wel n kestail staait n grode hoge schure mit n stel deuren rondom. Om t gehail lopt n braide gracht, woarin n koppel zwoanen en eenden zwemmen. Bie tougaang stait n wat klaainer hoes, doar wonen wachtslu. n Badde mout der veur zörgen, dat gainaine ongewild op binnenploatse komen kin. In de poort hangt n zwoar iezern hek, dij ze bie gevoar underoet zakken loaten kinnen.”
“Wel woont doar in t kestail?”, kwam n aintonege stem oet t duuster.
“Wat n domme vroage. Ik vanzulf, soam mit mien voader en moeke en n haile bult bedainden. Ok was der eerst nog n jonger zuske, mor dij is in t woater van viever verdronken. Mien voader was n dikke bullebak, nooit kon k hom wat noar zin doun. Het mie zölfs n dik joar votstuurd, omreden k hier noar zien denken min te handhoaven was. k Zat ducht mie wat te veul achter de wichter aan. Eerst wol e mie oetlainen aan zien noaber, de Heer van Rhodenstein, dij zol mie wel hemmeln. Dat was n dikke bamboeze. As k nait votdoadelk noar zien piepen zol daansen, kreeg k vervast n petetter mit zwepe dij der nait om loog. k Zol doar veurzekers nait bie t vraauwvolk maggen komen, as Dirk van Rhodenstein mie doarmit betrapde, trapde hij mie sebiet t aarf of. Gelokkeg veur mie kon k teregde bie n aandere kastelein de Heer van Moersbergen, dij n meulen har schuun tegenover t kestail, woar aal boeren dij doar onder valen heur groan mouten moalen. Ainmoal in de twij weke mog k noar hoes. Har hier n goud stee en kon mit boas Rudolf meroakel overweg. Doch was k aaltied slim blied mien moeke weer te zain. Zai was in tegenstellen tot mien ol heer de goudhaid zulve. Bie heur kon k mien aai t beste kwiet. k Woarde mie wel wat veur jonge wichter. Mor t denk is willeg, mor t vlaais slim zwak. Regelmoateg mishottjede t mie din wel ains. Dij wichter zagen der ja bie toeren ok wel aarg aanlokkelk oet. Mien ollu haren mie doar genogt veur woarschaauwd. Mor ja, as man jonk is en zoks aaibels mooie tobbelviskes om joe to darteln, dut man wel es wat joe normoal ten slimsten verboden is. Dij wazzen gain spekkie veur mien bekkie, zeden mien ollu om hoaverklap.
Dat mog din wel zo wezen, mor sommege zagen der ja biezunder appetietelk oet. Jonges nog aan tou, wat zol k doar geern n pooske mit in t heu willen rollebollen, mor dat mog nait, den dij vraauwlu wazzen ja nait van mien stand. n Poar moal heb k zo’n ‘appeltje’ plukt. Jammer genogt was t voak wel veur herhoalen vatboar, mor om veur mie duustere redens onoetvoerboar. Mainsten wazzen mettertied inains zomor van d’aine dag op d’aander mit noorderzun vertrokken. Nou was t nait zo slim, den k ging geern van dizze op n vrizze en van dije noar n nije. Of ze oet heurzölf ofnokt binnen, of dat n bevel was van hogerhaand, in dit geval veurvast mien moeke, den mien voader zol op n hail aandre menaar ingrepen hebben. Of mien speulerijtjes aaltied zonder gevolgen bleven binnen? k Zel nait waiten.
“Waist wel, hou dien noam was?” vruig dij kerel noar n zetje. Dochde zekers, dat k nou laang genogt op dit taimke hoamerd har. Kin je begriepen, dat zol k nait waiten. “Ewout”, flapde ik der zomor oet.
“Hou wieder?”
„Sandenburgh.“
“Doe zeest net, dast op n kestail woondest, vertel mie der es wat meer over”.
Nou e zo aandrong, wol k hom best terwille wezen. k Ging der mor es goud veur liggen. “Zo as k al zee, bestond femilie oet mien olden en n zuske, dij jammerlek sturven is. Bliedschop is mit heur oet t kestail verdwenen. Der wazzen n koppel wichter, dij boudel schoon holden mozzen en n stel waarkten in t kebof. Dij ploatse was veur mie vanzulfs verboden tougang.”
(wordt vervolgd)
